Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

More documents

Recommendations

Info

82 Conny Pronk-de Hoog, Gerold Moltzer, Marylee van der Meulen Prothese-dragers onderscheiden zich van patiënten bij wie handicap of ziekte direct zichtbaar is, bij voorbeeld gehandicapten die zich via de rolstoel voortbewegen of Parkinson patiënten. Deze patiënten verwoorden een ’openbaarheidsprobleem’ (Nijhof 1990). Vanwege de gêne over hun functioneren neigen veel Parkinson-patiënten er toe om zich uit de publieke wereld terug te trekken. De prothese-patiënten die zich generen hebben echter de mogelijkheid om, tot op zekere hoogte, aan het stigma te ontkomen. Daarmee lijkt hun situatie op die van mensen met epilepsie en diabetes die eveneens voor de keus staan al dan niet aan anderen over hun ziekte te vertellen. De prothese biedt de mogelijkheid om tandeloosheid te maskeren en om veroordeling door de buitenwereld te voorkomen. Bij ontmaskering loopt de prothese-patiënt daarentegen tegenwoordig het risico verweten te worden in een eerdere fase in zijn of haar leven onzorgvuldig te zijn geweest, niet de nodige hygiëne in acht te hebben genomen en niet tijdig de tandarts te hebben bezocht. Met deze ’schuldvraag’ worden de andere genoemde patientencategorieën niet of minder geconfronteerd. In dat opzicht kan de situatie van mensen met een gebitsprothese eerder vergeleken worden met die van mensen met hartproblemen of longkanker die (heimelijk) beschuldigd kunnen worden zich onverantwoordelijk te hebben gedragen door te veel te eten, te drinken en te roken. Een positief aspect van de situatie waarin de prothese-patiënten zich bevinden, is het feit dat hun conditie niet levensbedreigend is. Dat zou een reden kunnen zijn dat hun handicap niet serieus wordt genomen. ’Humor’, vaak van macabere aard en daarmee gepaard gaande grappen vormen een ’tale-telling’ aspect van de ervaringen van mensen die een kunstgebit hebben. Zouden mensen bij wie een ander lichaamsdeel geamputeerd is, bijvoorbeeld een been, ook die ervaring hebben? Voor prothese-patiënten is, evenals voor mensen die een pruik dragen, een plotseling verlies van decorum een altijd aanwezige extra stress-factor. Kaalheid, evenals doofheid of een slecht gezichtsvermogen, wordt echter niet gezien als een gevolg van een tekort aan verantwoord ’gezondheidsgedrag.’ De paradoxale situatie doet zich daarmee voor dat, als gevolg van de verbetering van de tandheelkundige zorg en voorlichting, iemand die een kunstgebit draagt in toenemende mate wordt veroordeeld. Sommige respondenten stelden retrospectief: "Vroeger was het niet zo erg als je een kunstgebit had." Een onbedoeld gevolg van nieuwe technische mogelijkheden, zoals kunstgebitten gebaseerd op implantaten, zou kunnen zijn dat de stigmatise-
Over leven met een kunstgebit ring van mensen die een conventioneel ’los’ kunstgebit dragen nog verder zal toenemen. Nader onderzoek verdient de vraag welke overeenkomsten en verschillen er bestaan tussen de sociale situatie van mensen die last hebben van een slecht gehoor en mensen die geen (of een slecht) eigen gebit hebben; mensen nabij dragers van een of ander suggereren dat er een goede technische oplossing is waar de patiënt van gebruik zou kunnen maken. In dat opzicht verdient het recente proefschrift van Van den Brink (1995) nadere aandacht. Hoe dan ook moet geconcludeerd worden dat er geen ongekwalificeerd ’ja’ of ’nee’ als antwoord verwacht kan worden wanneer prothese-patiënten gevraagd wordt of ze ’tevreden’ met hun kunstgebit zijn. ’Ontevreden’ prothese-patiënten noemden soms aspecten waar ze wel tevreden over zijn vergeleken met de situatie daarvoor (zoals geen pijn meer; niet meer aangezien worden voor druggebruiker, etc.). ’Tevreden’ prothese-patiënten bleken bij nader inzien geen van allen ’echt’ tevreden te zijn; naast voordelen van een kunstgebit (vergeleken met de situatie daarvoor) werden ook door hen veel tandheelkundig-technische problemen en esthetische bezwaren genoemd. Bovendien bleek in dit onderzoek dat alle ondervraagde prothese-patiënten problemen in hun sociale contacten ondervinden waarnaar bij kwantitatief onderzoek niet gevraagd is. Het verdient aanbeveling hier bij toekomstig onderzoek rekening mee te houden. Het is echter de vraag of mensen de zaken die ze nu in de uitgebreide interviews vertelden ooit ’zwart op wit’ zouden zetten. Een continuering van kwalitatief onderzoek op het gebied van de tandheelkundige prothetiek is daarom gewenst. De belangrijkste uitkomst van dit kwalitatieve onderzoek kan als volgt worden samengevat: Voor behandelaars - en onderzoekers! - is vooral van belang te beseffen dat ’tevreden’ prothese-patiënten ook klachten hebben, maar deze verbergen; het zijn ’verborgen klagers’. Of in de woorden van Rumke (1973): "Het verliezen van tanden wordt dikwijls veel smartelijker ervaren dan de lachende manier waarop het wordt aanvaard zou kunnen doen vermoeden." 83
Page 2 and 3:
Aan: dr. Ate C. Nievaard
Page 4 and 5:
CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEE
Page 6 and 7:
"De rol die leeftijd speelt bij de
Page 9 and 10:
Kwalitatieve medische sociologie: n
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23:
Page 26 and 27:
22 Eva Abraham tact met medicijnen,
Page 28 and 29:
24 Eva Abraham onderwijs in Den Haa
Page 30 and 31:
26 Eva Abraham aanvankelijk beperkt
Page 32 and 33:
28 Eva Abraham alcohol.’ Ook word
Page 34 and 35:
30 Eva Abraham zegt dat zij haar ki
Page 36 and 37: 32 Eva Abraham tegen diarree en wag
Page 38 and 39: 34 Eva Abraham opgeleide, werkende
Page 40 and 41: 36 Eva Abraham Opvattingen over gez
Page 42 and 43: 38 Eva Abraham kind vitamine A moes
Page 44 and 45: 40 Eva Abraham Geraadpleegde litera
Page 46 and 47: 42 Eva Abraham Spier, F. (1995) Nor
Page 48 and 49: 44 Anne Eland, Tony Hak en Liesbeth
Page 69 and 70: Over leven met een kunstgebit Inter
Page 71 and 72: Over leven met een kunstgebit gevat
Page 73 and 74: Over leven met een kunstgebit these
Page 75 and 76: Over leven met een kunstgebit ten p
Page 77 and 78: Over leven met een kunstgebit Hij s
Page 79 and 80: Over leven met een kunstgebit van h
Page 81 and 82: Over leven met een kunstgebit 5 Str
Page 83 and 84: Over leven met een kunstgebit inatt
Page 85: Over leven met een kunstgebit rimpe
Page 89 and 90: Over leven met een kunstgebit and E
Page 91 and 92: Levensredder of levensbeperker? 1 A
Page 93 and 94: Levensredder of levensbeperker? sen
Page 95 and 96: Levensredder of levensbeperker? met
Page 97 and 98: Levensredder of levensbeperker? in
Page 99 and 100: Levensredder of levensbeperker? de
Page 101 and 102: Levensredder of levensbeperker? een
Page 103 and 104: Levensredder of levensbeperker? rui
Page 105 and 106: Levensredder of levensbeperker? 101
Page 109 and 110: Levensredder of levensbeperker? Ger
Page 113 and 114: 109 Beïnvloeding van instellingscu
Page 115 and 116: Beïnvloeding van instellingscultur
Page 137 and 138:
Beïnvloeding van instellingscultur
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
139 Op zoek naar de juiste balans t
Page 145 and 146:
Op zoek naar de juiste balans 141 i
Page 147 and 148:
Op zoek naar de juiste balans Het l
Page 149 and 150:
Op zoek naar de juiste balans 145 b
Page 151 and 152:
Op zoek naar de juiste balans 147 E
Page 153 and 154:
Op zoek naar de juiste balans 149 v
Page 155 and 156:
Op zoek naar de juiste balans 151 K
Page 157 and 158:
Op zoek naar de juiste balans 153 o
Page 159 and 160:
Op zoek naar de juiste balans 155 o
Page 161 and 162:
Op zoek naar de juiste balans Geraa
Page 163 and 164:
159 De rol die leeftijd speelt bij
Page 165 and 166:
De rol die leeftijd speelt bij de b
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Ervaringen met het aanbieden van re
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
201 Dokter, ik hoop dat u mij kunt
Page 207 and 208:
Dokter, ik hoop dat u mij kunt help
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Over de auteurs 215 Eva Abraham is
Page 221:
217 Anne-Mei The is juriste en cult
show all

Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?