Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

Over leven met een kunstgebit
rimpels en een ingevallen mond wanneer ze hun kunstgebit niet ’s nachts
op zijn plaats zouden houden.
Prothesedragers doen zelf mee aan de ’humor’ die nu eenmaal onverbrekelijk
bij het onderwerp kunstgebit lijkt te horen. Een alleenstaande oudere
dame zei het als volgt: "Je kan het toch niet maken om een inbreker tegen
te komen zonder dat je je gebit in hebt? Of stel je voor dat er een brand
uitbreekt." En, vervolgde ze: "Je weet ook nooit wie er in je droom voorbij
komt."
6 Conclusie
Door respondenten uitgebreid aan het woord te laten, hebben wij een beeld
verkregen van de wijze waarop mensen met hun kunstgebit leven. Deze
informatie wordt niet gemakkelijk gegeven omdat de meeste prothesepatiënten
juist proberen hun handicap te verbergen. In de verhalen blijken
de respondenten zowel tandheelkundige als niet-tandheelkundige betekenissen
aan het dragen van een kunstgebit toe te kennen. Mensen zijn bezig
met fysieke problemen, het ongemak (bij het eten, praten, lachen, zwemmen,
zoenen, etc.) en de pijn. Newton (1975) stelt dat mensen die daarover
blijven klagen een hysterische persoonlijkheidsstructuur hebben. In
ons onderzoek is gebleken dat ’tevreden’ patiënten voornamelijk bedoelden
dat ze zelden of nooit pijn hebben. Maar ook zij zijn, evenals ’klagers’,
ontevreden prothesedragers gepreoccupeerd met het ophouden van
de schijn tegenover de buitenwereld. Zij hopen dat andere mensen niet
zien dat zij een kunstgebit dragen. Het verbergen van de handicap en de
angst voor stigmatisering door de buitenwereld bepaalt hun gedrag. Ook
voor ’tevreden’ prothesedragers gaat daarom het criterium voor succesvol
dragen van een kunstgebit ’delegatie naar de automatische piloot’ niet op
(Newton 1975).
Verschillende strategieën worden gehanteerd om een confrontatie met de
buitenwereld te controleren (verbergen, camoufleren, bagatelliseren,
provoceren, vermijden van pijnlijke en gênante situaties). Daarbij is een
voortdurende waakzaamheid vereist. Gezien de onvermijdelijke verslechtering
van de conditie van de mond door de jaren heen zal het probleem per
individu steeds groter worden. Een situatie die ieder voor zich tracht op te
lossen in ’niveaus van verbergen’.
81