Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

80 Conny Pronk-de Hoog, Gerold Moltzer, Marylee van der Meulen
met hun gebit hebben naar mij stuurt. Dan zegt ze ’Nou, dan moet je met hem praten,
want hij heeft een echt vals kunstgebit.’ En dan pak ik haar terug door heel lang en
uitvoerig over mijn kunstgebit te gaan praten."
Vermijden van pijnlijke en gênante situaties. Een derde strategie is het
vermijden van pijnlijke situaties, samenhangend met het willen verbergen:
het niet eten van bepaald voedsel dat voor de prothese problemen kan
geven, zoals nootjes die tussen kunstgebit en kaak kunnen komen; zeggen
dat je niet zo van biefstuk houdt; het vermijden van zoenen en ander
contact van de mond en wangen met anderen, zodat de kans dat het
kunstgebit van de kaak los komt wordt voorkomen; vermijden van praten
en kauwen wanneer door vermoeidheid of stress de speekselsamenstelling
verandert en het kunstgebit niet goed vastzit. Voorts worden door respondenten
liever situaties vermeden waarbij men met anderen de kamer,
badkamer of wasplaats moet delen, zoals bij vakanties (campings) of
weekends. Eén respondent verklaarde nooit naar nachtclubs of discotheken
te gaan waar men van dat speciale licht heeft waarbij een ieder kan zien
dat je een kunstgebit hebt.
Vermijden van gênante situaties is niet altijd mogelijk. Respondenten
noemden met name situaties op waarin ze bang zijn de controle te verliezen;
men vreest verlies van decorum bij voorbeeld bij opname in een
ziekenhuis.
"Toen ik hoorde dat ik geopereerd moest worden, was dat het eerste waar ik
aan dacht. Hoe moet dat nou met mijn gebit? En het was het eerste waar ik
aan dacht toen ik weer bij kwam."
De angst om "met een lege mond" gezien te worden, ook door de verpleging,
behandelend arts of anesthesist, is enorm groot. Zonder kunstgebit
kunnen mensen die er aan gewend zijn met een kunstgebit te praten heel
moeilijk uit hun woorden komen wanneer ze dat niet in hebben. En ze zijn
er zich pijnlijk van bewust hoe ze er zonder gebit uit zien. Volgens
respondenten hebben ook tandartsen daar geen erg in. "Dan staat zo’n man
tegen je te praten, terwijl je zelf wat zit te mummelen met je hand voor je
mond".
Angst om door wie dan ook "zonder tanden" gezien te worden is ook de
belangrijkste reden voor mensen die alleen wonen om ’s nachts hun gebit
niet uit doen. Een andere reden die door enkele vrouwelijke respondenten
werd genoemd was hun overtuiging dat ze sneller last zouden krijgen van