Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

76 Conny Pronk-de Hoog, Gerold Moltzer, Marylee van der Meulen
zwakke gebit dan hebben veroorzaakt. Maar ik leg toch de voornaamste blaam bij
een tamelijk slecht zelfverzorgend gedrag."
Gevoelens van spijt overheersen: "Als die tandartsen maar niet zo snel
getrokken hadden. .., als ..." Een ’tevreden’ prothesedrager zei bijvoorbeeld:
"Ik heb totaal geen last van mijn kunstgebit, want ik kan er alles
mee eten, maar ja, achteraf vraag je je wel eens af of het nu wel nodig
was om alles te laten trekken".
Reflectie op het onderscheid ’tevreden’-’ontevreden’. We hebben tot nu
toe 7 mensen kunnen interviewen die zeiden heel tevreden met hun
kunstgebit te zijn: 5 mannen en 2 vrouwen. Het bleek dat wat deze
’tevreden’ prothese-patiënten bedoelden was dat ze zelden of nooit pijn
hebben. Terwijl ze zich realiseren dat "andere mensen wel steeds ellende
met hun gebit hebben". In vergelijking met anderen voelen ’tevreden’
prothese-patiënten zich relatief ’goed af’. Een andere belangrijke reden
voor tevredenheid bleek hun oordeel over hoe ze er met hun kunstgebit
uitzien. Een man zei dat hij er dankzij het feit dat hij een kunstgebit
draagt zelfs jonger uit ziet dan hij in werkelijkheid is. ’Tevreden’ prothese-dragers
zijn ervan overtuigd dat andere mensen niet zien dat ze een
kunstgebit dragen. En de (weinige) anderen die het weten, maken er geen
probleem van. Ze hebben hun situatie meestal onder controle. Een Surinaams-Hindoestaanse
vrouw met een zichtbaar element van goud in haar
kunstgebit vertelde: "En als ik ooit iemand vertel dat ik een kunstgebit
heb, dan geloven ze me niet. En als ik echt wil dat ze me geloven, dan
neem ik het met een zwaai eruit."
Een soortgelijk voorbeeld, waarbij opviel dat de respondent zichzelf als
het ware troostend toesprak:
"Deze prothese is zo dat het bijna niet opvalt dat het een vals gebit is. Ook wat de
kleur betreft, hé. Ze maken het zo dat elke tand ook anders van kleur is; eentje is
donkerder en lijkt op een kroon."
Ook ’tevreden’ prothese-patiënten blijken gepreoccupeerd te zijn met het
feit dat ze een kunstgebit dragen. Ze hopen dat niemand het merkt of ziet.
Bovendien gaven ook zij vele voorbeelden van situaties waarin ze strategieën
ontwikkelen om het hoofd te bieden aan problemen die zij ondervinden,
met name op sociaal gebied.