Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ... Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

16.01.2013 Views

38 Eva Abraham kind vitamine A moest geven was haar reactie: "ik denk nou ja, je gebruikt al genoeg, nou dat weer, krijg de rambam, een mens kan niet alles.’ Enkele reguliere moeders vertellen ook over kinderen die teveel eten en de maag- en buikklachten die daarvan soms het gevolg zijn. Bovendien mag Dennis als hij griep heeft cola drinken en Herbert krijgt bij koorts Fanta met ijsblokjes. Andere kinderen van de groep lager opgeleide moeders in West krijgen limonade en/of suikerwater. Dat vormt een tegenstelling met de kruidenthee van de moeders in Zuid en het regime van de alternatieve moeder West die zegt: ’Roos mocht van mij nooit toegevoegde zouten en suiker eten want dat leidt tot gewenning.’ Ik schreef al dat de alternatieve moeders hun kinderen meer regels opleggen. Dat geldt ook hier: ’geen suiker geven, dat is een oppepper, als je er teveel van neemt heeft het de werking van gif...’, en’Geen snoep geven, ik ken iemand die helemaal gefocust is op snoep, die zit echt tegen het plafond.’ 4 Conclusie Alle geïnterviewde moeders zijn terughoudend ten aanzien van medicijngebruik door kinderen. Zonder uitzondering wijzen ze op de gevaren van teveel en onjuist gebruik. De moeders die een regulier regime voeren geven hun kinderen echter meer medicijnen dan de moeders met een alternatief regime en wanneer zij kritiek uiten op het medisch regime is die vooral gericht op bepaalde personen of gebeurtenissen, niet zozeer op het regime op zich. Zij leggen hun kinderen minder gezondheidsregels en verboden op. Non-compliance bij medicijngebruik en het negeren van medische adviezen zijn in deze groep soms gebaseerd op onzekerheid en twijfel. De moeders met een alternatief regime hebben meer opleiding. Ze staan afwijzend ten aanzien van het gebruik van reguliere medicijnen bij alledaagse gezondheidsklachten van kinderen. Ze geven voorkeur aan alternatieve geneesmiddelen, die ze beschouwen als ’natuurlijk’, zoals kruiden en eenvoudige huismiddelen. Ze benadrukken de eigen verantwoordelijkheid voor fysiek welzijn en de daarvoor vereiste harmonieuze en gezonde leefwijze. Ze zijn geneigd om lichamelijke klachten op te vatten als tekenen dat de gevolgde leefwijze ’ongezond’ is. Daarin verandering brengen ligt niet in het vermogen van arts of apotheker maar is de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt. Die moet zelf de klachten overwinnen. Kinderen moeten daartoe worden opgevoed.

De beste medicijn voor elk is en blijft een beker melk Het reguliere medisch regime beheerst niet alleen de zieken in de samenleving maar ook alle anderen die, hoewel ze niet ziek zijn, ’zich in hun alledaagse leven ... laten leiden door medische richtlijnen’ (De Swaan 1983:160). Nu zijn de regels voor een gezonde leefwijze (een gezond dieet, zo min mogelijk junkfood, rust, lichaamsbeweging, etc.) en de daarbij behorende zelfdwang die de alternatieve moeders hun kinderen trachten aan te leren in overeenstemming met algemeen geldende medische richtlijnen. Maar toch stellen de alternatieve moeders zich kritisch op ten aanzien van dat regime. Ze verweren zich tegen dwingende invloed van artsen en medicijnen op hun dagelijks leven. Ze doen dat door middel van verbale kritiek, het gebruik van alternatieve geneeswijzen en het raadplegen van alternatieve bronnen van informatie over ziekte en gezondheid, het niet ophalen van recepten van reguliere medicijnen of het weggooien van zulke medicijnen. Ze verwijten reguliere artsen een te beperkte, exclusieve belangstelling voor fysieke klachten en het plegen van onnodige interventies. Hun kritiek is gebaseerd op een holistische opvatting van gezondheid en ziekte, waarbij preventie voorop staat en care in veel gevallen belangrijker wordt geacht dan cure. Nogmaals, centraal staat de eigen verantwoordelijkheid. Maar dat alles betekent niet dat ze het medisch regime geheel de rug toewenden. Ik schreef al dat de ’alternatieve’ moeders reguliere medisch specialisten consulteren en dat de helft van hen een reguliere huisarts heeft. Dat is in overeenstemming met Sharma’s (1992: 4-8) stelling dat alternatieve geneeswijzen de reguliere geneeskunde aanvullen. Zij spreekt dan ook niet van alternatieve maar van complementaire geneeswijzen. Haar conclusie luidt: ’Enthusiastic use of complementary medicine appears to go alongside ever increasing use of orthodox medicine’ (1996: 252). Het dient te worden benadrukt dat de geïnterviewde moeders zich vooral uitspreken over het omgaan met de alledaagse klachten van hun kinderen. De meeste medicijnen die in de interviews ter sprake kwamen dienden om ongemak te verlichten van kwalen die in de regel ’vanzelf’ overgaan. Er was nauwelijks sprake van genezing zoeken. Verschillende moeders waren zich daarvan bewust. Een van hen zei: ’Ik heb misschien gemakkelijk praten want mijn kinderen zijn gezond, als je een kind met een enge ziekte hebt dan moet je misschien wel medicijnen gebruiken, ja dan zal het wel heel anders zijn, dan zul je misschien wel moeten.’ 39

38 Eva Abraham<br />

kind vitamine A moest geven was haar reactie: "ik denk nou ja, je gebruikt<br />

al genoeg, nou dat weer, krijg de rambam, een mens kan niet alles.’<br />

Enkele reguliere moeders vertellen ook over kinderen die teveel eten en de<br />

maag- en buikklachten die daarvan soms het gevolg zijn. Bovendien mag<br />

Dennis als hij griep heeft cola <strong>dr</strong>inken en Herbert krijgt bij koorts Fanta<br />

met ijsblokjes. Andere kinderen van de groep lager opgeleide moeders in<br />

West krijgen limonade en/of suikerwater. Dat vormt een tegenstelling met<br />

de kruidenthee van de moeders in Zuid en het regime van de alternatieve<br />

moeder West die zegt: ’Roos mocht van mij nooit toegevoegde zouten en<br />

suiker eten want dat leidt tot gewenning.’ Ik schreef al dat de alternatieve<br />

moeders hun kinderen meer regels opleggen. Dat geldt ook hier: ’geen<br />

suiker geven, dat is een oppepper, als je er teveel van neemt heeft het de<br />

werking van gif...’, en’Geen snoep geven, ik ken iemand die helemaal<br />

gefocust is op snoep, die zit echt tegen het plafond.’<br />

4 Conclusie<br />

Alle geïnterviewde moeders zijn terughoudend ten aanzien van medicijngebruik<br />

door kinderen. Zonder uitzondering wijzen ze op de gevaren van<br />

teveel en onjuist gebruik. De moeders die een regulier regime voeren<br />

geven hun kinderen echter meer medicijnen dan de moeders met een<br />

alternatief regime en wanneer zij kritiek uiten op het medisch regime is<br />

die vooral gericht op bepaalde personen of gebeurtenissen, niet zozeer op<br />

het regime op zich. Zij leggen hun kinderen minder gezondheidsregels en<br />

verboden op. Non-compliance bij medicijngebruik en het negeren van<br />

medische adviezen zijn in deze groep soms gebaseerd op onzekerheid en<br />

twijfel. De moeders met een alternatief regime hebben meer opleiding. Ze<br />

staan afwijzend ten aanzien van het gebruik van reguliere medicijnen bij<br />

alledaagse gezondheidsklachten van kinderen. Ze geven voorkeur aan<br />

alternatieve geneesmiddelen, die ze beschouwen als ’natuurlijk’, zoals<br />

kruiden en eenvoudige huismiddelen. Ze bena<strong>dr</strong>ukken de eigen verantwoordelijkheid<br />

voor fysiek welzijn en de daarvoor vereiste harmonieuze<br />

en gezonde leefwijze. Ze zijn geneigd om lichamelijke klachten op te<br />

vatten als tekenen dat de gevolgde leefwijze ’ongezond’ is. Daarin verandering<br />

brengen ligt niet in het vermogen van arts of apotheker maar is de<br />

eigen verantwoordelijkheid van de patiënt. Die moet zelf de klachten<br />

overwinnen. Kinderen moeten daartoe worden opgevoed.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!