Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

Dokter, ik hoop dat u mij kunt helpen
207
- dilemma’s van (zelf)behandeling en rechtvaardiging ervan
In aansluiting op het voorgaande ligt het voor de hand na te gaan of er
tussen 1980 en 1990 veranderingen zijn opgetreden in de manier waarop
briefschrijvers zich presenteren aan de medische rubriek. Hoe zij aandacht
voor zichzelf en hun probleem vragen, blijkt vooral als wordt gelet op de
aanhef en de afsluiting van de brief. In het begin van de periode komen in
de brieven legitimeringen voor, waaruit blijkt dat niet zomaar wordt
geschreven maar men vermeldt waarom, bijvoorbeeld ’... als trouwe lezer
van uw rubriek’, ’... als jarenlange abonnee’. Deze legitimeringen worden
allengs minder en aan het einde van de jaren tachtig wordt het kennelijk
als vanzelfsprekend gezien aandacht voor een individueel probleem te
vragen.
De brieven zijn rond 1980 kort en zakelijk zoals ’... ik wilde U vragen
wat een lympheklierontsteking is, is dit ernstig?’ Men wil niet teveel
vragen, uit de brief blijkt niet voor wie of waarom deze vraag wordt
gesteld. In de loop van de jaren tachtig worden de brieven meer openhartig
en direct: ’... mijn probleem is dat ik vrij zenuwachtig en onzeker ben
...’. Ook roept onzekerheid over kennis bij de briefschrijvers emoties op:
’... ik moest naar het ziekenhuis om foto’s te laten maken, daarna ..., maar
toen ..., maar waarom eigenlijk? ’ Wij zien dat de lengte van de brieven in
het algemeen toeneemt, hoewel de brieven aan het einde van de jaren
tachtig wel weer minder emotioneel worden. De briefschrijvers vragen
zonder al te veel plichtplegingen meer aandacht voor hun (eigen) probleem:
’De laatste jaren heb ik last van ..., het begint met ..., zou het te
maken kunnen hebben ..., ik kreeg ..., mijn vraag is nu:
a. ligt het aan ...
b. of ligt het aan ...
c. of moet ik ...
d. of staat het in verband met ...?’
Uit de brieven spreekt de behoefte aan een vertrouwde deskundige die de
genomen beslissingen en acties legitimeert. De briefschrijvers maken de
behandelaars ondanks deze problemen in het algemeen weinig verwijten.
Dat men geen oplossing (meer) ziet wijt men veelal aan zichzelf, het
ontbreekt hen aan voldoende informatie of zij durven niet zonder meer te
vragen om een tweede mening (... ’of is het raadzaam om naar een andere
dokter te gaan?’). De brief naar de medische rubriek is in die gevallen