Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

206 P. Verbeek-Heida
ken: ’... het blijkt ook bij andere mensen vrij veel voor te komen...’ of nog
explicieter in het volgende fragment: ’ ... ik hoop dat u mijn vraag van
algemeen belang acht en daarom beantwoord kan worden in uw blad’. In
de brieven van 1990 voelt men zich minder geroepen op het nut voor
anderen in te gaan. Men vraagt in 1990 ook minder raad over algemene
kennisaspecten, maar men wil veeleer een specifiek persoonlijke kwestie
oplossen zoals blijkt uit een citaat in dat jaar: ... ’ zo, dat waren een heleboel
vragen. Om een aantal redenen zou ik graag willen dat u ze allemaal
persoonlijk beantwoordt.’
De briefschrijvers signaleren in alle jaren de nodige discrepantie tussen
hun kennis en de kennis die de behandelaars etaleren. Zij schrijven een
brief omdat zij niet durven doorvragen tijdens het contact met de zorgverlener:
’... na een week vertelde hij dat ik de ziekte van Jesna had en dat
daar geen medicijnen voor zijn. Is dat zo? Vertelt u mij alstublieft wat ik
heb ... ’ Men is onzeker wat een patiënt nu geacht wordt te weten. Ook
spreekt uit de wijze van vragen dat men bang is voor dom te worden aangezien.
Men ervaart weinig begrip van behandelaars voor de eigen visie op
de gezondheidssituatie, zoals in de brief waar een pilgebruikster eerst
uitgebreid aan de Margrietdokter uitlegt wat zij denkt en waar zij onzeker
over is om dan naar voren te brengen dat haar huisarts niet serieus op haar
onzekerheid inging ... ’wie of wat moet ik nu geloven of hangt het van het
soort pil af die je gebruikt?’.
Het gegeven dat briefschrijvers vinden dat zij te weinig informatie tot hun
beschikking hebben, roept de vraag op wat zij zelf van belang vinden op
het gebied van informatie. Uit de brieven is te distilleren dat in het
verloop van de jaren tachtig meer aandacht is geschonken om patiënten op
kennisgebied-weg te informeren. Maar professionele kennis blijkt niet
altijd aan te sluiten op de kennis waarover mensen zelf beschikken. Voor
veel briefschrijvers is dit aanleiding tot nieuwe onzekerheid, zoals in het
volgende citaat: ’ ... x-schedel: verkalkingen in het ligamentum pertoclinoideum
maar verder ben ik niets te weten gekomen, vandaar mijn vraag
aan u ...’.
Onzekerheid over eigen kennis en gedrag noopt mensen tot het zoeken van
bemiddeling, in dit geval het schrijven van een brief naar een vertrouwd
weekblad.