Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

De rol die leeftijd speelt bij de beslissing tot niertransplantatie
165
tot de standaardprocedure behoren, hoewel ze soms een onderdeel vormen
van patiëntenbesprekingen. Meestal werd over de verwijzing of indicatiestelling
beslist door één arts, of in ongeregeld telefonisch, schriftelijk of
persoonlijk contact met een andere arts.
Na verloop van een periode van observatie werden interviews gehouden
met 33 personen die beroepsmatig bij beslissingen omtrent transplantatie
betrokken waren. Soms werd een persoon twee of zelfs driemaal geïnterviewd.
De respondenten waren werkzaam bij de twee transplantatieafdelingen
of bij negen dialysecentra die patiënten verwezen naar deze
transplantatie-afdelingen. Het ging om zes nefrologen betrokken bij
transplantatie (verder transplantatie-artsen genoemd), negen nefrologen
betrokken bij dialysebehandeling (verder dialyse-artsen genoemd), twee
chirurgen, een cardioloog, drie immunologen, vijf maatschappelijk werkers
werkzaam bij dialysecentra, vijf verpleegkundigen, waarvan vier werkzaam
bij dialysecentra, een transplantatiecoördinator, en de medisch directeur
van Eurotransplant. Eurotransplant is een internationale instelling die
bemiddelt bij het toewijzen van donororganen. Per dialysecentrum werden
steeds één dialyse-arts en één verpleegkundige of maatschappelijk werker
geïnterviewd ter wederzijdse validering. Bij de keuze van respondenten
volgde de onderzoeker deels eigen ideeën over het belang van respondenten
als informanten, deels raadgevingen van het hoofd van de transplantatie-afdeling.
Bij de keuze van dialysecentra was de werkwijze dezelfde. De
interviews met de artsen waren van meer belang dan die met andere
betrokkenen aangezien zij een doorslaggevende stem hadden bij de besluitvorming.
De interviews waren niet gestandaardiseerd of gestructureerd, maar wel
werd een vaste lijst onderwerpen behandeld. Als leidraad voor de interviews
werd het traject genomen dat een patiënt doorloopt vanaf het moment
dat preterminale nierinsufficiëntie wordt vastgesteld tot aan transplantatie.
Afhankelijk van de functie van de betrokkene, zijn aandeel in de
besluitvorming en het zicht dat hij zou kunnen hebben op de besluitvorming
door anderen, werden verschillende onderwerpen aangesneden.
Regelmatig werd in de interviews toelichting gevraagd over zaken die de
interviewer bij observaties waren opgevallen of werd dieper ingegaan op
beslissingen rond specifieke patiënten. De volgende vragen waren met
name voor dit artikel relevant: