Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...
Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ... Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...
162 Inge Varekamp bijdrage wil ik tevens ingaan op de geschiktheid van kwalitatief onderzoek voor een dergelijke vraagstelling. De beslissing aangaande transplantatie bestaat uit meerdere deelbeslissingen (figuur 1). Allereerst wordt een nierpatiënt al of niet door zijn behandelend arts naar een transplantatie-afdeling verwezen met de vraag of hij voor niertransplantatie in aanmerking komt. Na een keuring volgt de indicatiestelling en komt de patiënt automatisch op de wachtlijst. De verwijzing en indicatiestelling dienen de toelating tot de wachtlijst voor niertransplantatie. De wachtlijst kent verschillende categorieën waarbij de ene categorie voorrang heeft boven de andere. De derde beslissing betreft dan ook de plaatsbepaling in een van de categorieën. De vierde beslissing betreft de toewijzing van een nier aan een van de patiënten op de wachtlijst. De plaatsbepaling en de toewijzing van organen bepalen de wachtduur. In deze bijdrage worden alleen de verwijzing en indicatiestelling besproken. Bij de plaatsbepaling op de wachtlijst en de toewijzing speelt leeftijd als zodanig geen rol. Figuur 1. Traject van beslissingen bij de niertransplantatie 2 Niertransplantatie in Nederland verwijzing naar transplantatie-afdeling ↓ indicatiestelling ↓ plaatsbepaling op de wachtlijst ↓ toewijzing van donornieren Patiënten met terminale nierinsufficiëntie geven meestal de voorkeur aan niertransplantatie boven hemodialyse of continue ambulante peritoneale dialyse (capd) omdat dialyse als een belastende behandeling wordt ervaren met een lagere kwaliteit van leven (Simmons et al. 1990; Ahlmen 1990). Voor transplantatie gelden echter meer contra-indicaties dan voor dialyse.
De rol die leeftijd speelt bij de beslissing tot niertransplantatie 163 Voor alle behandelmodaliteiten geldt dat de indicaties in de loop der jaren verruimd zijn en dat een officiële leeftijdsgrens is losgelaten (Gezondheidsraad 1986; Gezondheidsraad 1992). Hierdoor is het totaal aantal nierpatiënten, en daarbinnen het aantal kandidaten voor een transplantatie aanzienlijk toegenomen (tabel 1). Met name het aantal oudere patiënten is toegenomen. Tabel 1. Patiënten met terminale nierinsufficiëntie Jaar Totaal Pat. met Dial. Dial. Pat. op transpl. pat. > 65 wachtlijst n % n % n % n % n % 1980 2359 100 891 38 1468 62 158 7 464 20 1990 5767 100 2725 47 3042 52 972 17 1343 23 Bron: (Renine 1990; Eurotransplant 1981; Eurotransplant 1992) Jaarlijks ondergaan rond de 400 patiënten een postmortale niertransplantatie en daarnaast enkele tientallen een familietransplantatie. De gemiddelde wachtduur van mensen die in 1991 een niertransplantatie ondergingen bedroeg een jaar en acht maanden (Persijn, geschreven persoonlijke mededeling 1994). Een deel van de mensen wordt van de wachtlijst afgevoerd zonder een transplantatie te hebben ondergaan. In 1991 werden 31 wachtenden vanwege overlijden van de wachtlijst afgevoerd en drie patiënten om onbekende redenen. Voor 1990 bedroegen deze cijfers respectievelijk 31 en 25 (Persijn, geschreven persoonlijke mededeling 1994). 3 Methode van onderzoek Er is gekozen voor een kwalitatieve onderzoeksopzet, omdat er weinig bekend is over hoe behandelbeslissingen tegen de achtergrond van schaarste verlopen. Een tweede reden was dat kwalitatief onderzoek meer ruimte
- Page 115 and 116: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 117 and 118: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 119 and 120: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 121 and 122: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 123 and 124: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 125 and 126: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 127 and 128: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 129 and 130: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 131 and 132: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 133 and 134: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 135 and 136: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 137 and 138: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 139 and 140: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 141 and 142: Beïnvloeding van instellingscultur
- Page 143 and 144: 139 Op zoek naar de juiste balans t
- Page 145 and 146: Op zoek naar de juiste balans 141 i
- Page 147 and 148: Op zoek naar de juiste balans Het l
- Page 149 and 150: Op zoek naar de juiste balans 145 b
- Page 151 and 152: Op zoek naar de juiste balans 147 E
- Page 153 and 154: Op zoek naar de juiste balans 149 v
- Page 155 and 156: Op zoek naar de juiste balans 151 K
- Page 157 and 158: Op zoek naar de juiste balans 153 o
- Page 159 and 160: Op zoek naar de juiste balans 155 o
- Page 161 and 162: Op zoek naar de juiste balans Geraa
- Page 163 and 164: 159 De rol die leeftijd speelt bij
- Page 165: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 169 and 170: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 171 and 172: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 173 and 174: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 175 and 176: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 177 and 178: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 179 and 180: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 181 and 182: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 183 and 184: De rol die leeftijd speelt bij de b
- Page 185 and 186: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 187 and 188: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 189 and 190: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 191 and 192: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 193 and 194: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 195 and 196: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 197 and 198: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 199 and 200: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 201 and 202: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 203 and 204: Ervaringen met het aanbieden van re
- Page 205 and 206: 201 Dokter, ik hoop dat u mij kunt
- Page 207 and 208: Dokter, ik hoop dat u mij kunt help
- Page 209 and 210: Dokter, ik hoop dat u mij kunt help
- Page 211 and 212: Dokter, ik hoop dat u mij kunt help
- Page 213 and 214: Dokter, ik hoop dat u mij kunt help
- Page 215 and 216: Dokter, ik hoop dat u mij kunt help
De rol die leeftijd speelt bij de beslissing tot niertransplantatie<br />
163<br />
Voor alle behandelmodaliteiten geldt dat de indicaties in de loop der jaren<br />
verruimd zijn en dat een officiële leeftijdsgrens is losgelaten (Gezondheidsraad<br />
1986; Gezondheidsraad 1992). Hierdoor is het totaal aantal<br />
nierpatiënten, en daarbinnen het aantal kandidaten voor een transplantatie<br />
aanzienlijk toegenomen (tabel 1). Met name het aantal oudere patiënten is<br />
toegenomen.<br />
Tabel 1. Patiënten met terminale nierinsufficiëntie<br />
Jaar Totaal Pat. met Dial. Dial. Pat. op<br />
transpl. pat. > 65 wachtlijst<br />
n % n % n % n % n %<br />
1980 2359 100 891 38 1468 62 158 7 464 20<br />
1990 5767 100 2725 47 3042 52 972 17 1343 23<br />
Bron: (Renine 1990; Eurotransplant 1981; Eurotransplant 1992)<br />
Jaarlijks ondergaan rond de 400 patiënten een postmortale niertransplantatie<br />
en daarnaast enkele tientallen een familietransplantatie. De gemiddelde<br />
wachtduur van mensen die in 1991 een niertransplantatie ondergingen<br />
be<strong>dr</strong>oeg een jaar en acht maanden (Persijn, geschreven persoonlijke mededeling<br />
1994). Een deel van de mensen wordt van de wachtlijst afgevoerd<br />
zonder een transplantatie te hebben ondergaan. In 1991 werden 31 wachtenden<br />
vanwege overlijden van de wachtlijst afgevoerd en <strong>dr</strong>ie patiënten<br />
om onbekende redenen. Voor 1990 be<strong>dr</strong>oegen deze cijfers respectievelijk<br />
31 en 25 (Persijn, geschreven persoonlijke mededeling 1994).<br />
3 Methode van onderzoek<br />
Er is gekozen voor een kwalitatieve onderzoeksopzet, omdat er weinig bekend<br />
is over hoe behandelbeslissingen tegen de achtergrond van schaarste<br />
verlopen. Een tweede reden was dat kwalitatief onderzoek meer ruimte