Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

Op zoek naar de juiste balans
153
opgebouwd en dat zijn zoon had overgenomen. Hij liet me zien hoe in
deze moderne tijd koeien worden gemolken en legde me met zorg de
verschillen tussen de diverse soorten melkkoeien uit. Een maand later
volgde het interview.
Nu, zo’n twee jaar later, heb ik nog steeds contact met nabestaanden. In
het begin meer dan later. Ik ga naar de meeste begrafenissen en crematies,
vaak in het gezelschap van een partner van een overleden medepatiënt. Zo
nu en dan word ik gebeld door een weduwe of weduwnaar. Met kerst en
in de vakanties krijg ik kaartjes. Maar een grote rol speel ik niet meer in
hun leven. We hebben een intensieve periode samen doorgebracht en leven
nu weer in gescheiden werelden. Kort geleden kwam ik een jongen op
straat tegen.
’Kom je nog eens bij ons?’ vroeg hij. ’Herken je me niet meer?’
’Nee,’ schudde ik mijn hoofd en wilde snel doorlopen.
’Johan Wiersema. De zoon van Sjaak en Lies Wiersema,’ zei hij toen.
’Het spijt me,’ stamelde ik. ’Ik heb je ouders zoveel vaker gezien dan
jou.’
’Geeft niet,’ glimlachte hij.
’Hoe gaat het met je?’ vroeg ik even later. ’Ben je nog veel met het
verleden bezig?’
’Voor mij is het geen verleden,’ antwoordde hij onmiddellijk. ’Ik ben er
nu iedere dag mee bezig. Het is toen langs me heen gegaan. Ik was er niet
van bewust wat er gebeurde.’ Er klonk spijt in zijn stem. ’Jij wel,’ vervolgde
hij toen.
Ik haalde mijn schouders op: ’Het is mijn werk om me er bewust mee
bezig te houden.’
’Is je boek al klaar?’ vroeg hij toen. ’Ik zou het heel graag willen lezen
om te begrijpen wat mijn ouders hebben doorgemaakt.’
Johan Wiersema wees me erop dat mijn rol nog niet is uitgespeeld. Hij
maakte duidelijk dat de dialoog tussen onderzoeker en informant ook na
de veldwerkperiode kan blijven bestaan.
Het leerproces tussen distantie en betrokkenheid
Antropologen gaan een langdurige vertrouwensrelatie aan met hun informanten.
Juist door een zodanig contact op te bouwen waarin onderzoeker