Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

132 Ate Nievaard
treden, moeilijk te sturen, het varen van een eigenwijze koers en het zich niet
conformeren aan eerder genomen besluiten.
De visie op de stijl van leidinggeven is proceduregericht, waarbij managers
vinden dat autoriteit moet worden ontleend aan de in procedures vastgelegde
bevoegdheden. Hierbij streven ze ernaar dat de communicatie zoveel mogelijk
de voorgeschreven weg volgt. Dat geldt ook voor de informatie over relevante
ontwikkelingen die het management van belang acht voor de medewerkers.
Over plannen en nieuwe inzichten kan worden overlegd, mits via de
geëigende kanalen. Dit heeft ook te maken met de vanzelfsprekendheid dat
asymmetrische verhoudingen en ongelijkheid in beslissingbevoegheid en
macht, het beste zijn voor het goed functioneren van de organisatie. Het
uitgekristalliseerde gevoel voor onder- en bovengeschiktheid manifesteert zich
in de aanname dat in principe aan het oordeel van een hoger geplaatste de
meeste waarde moet worden toegekend.
6 Discussie
Op grond van het materiaal verzameld in enkele gevalsstudies kon een antwoord
worden gegeven op de vraag naar perspectieven van verpleeghuismanagers
op de cultuur van hun instelling. Het bleek mogelijk drie verschillende
perspectieven te onderscheiden. Twee daarvan zijn hoofdzakelijk extern
gericht (het pragmatische en het ideële vernieuwingsgerichte perspectief); het
derde is vooral gericht op de interne regelgeving. Naar aanleiding van de
beschrijvingen komen in deze discussie nog enkele onderwerpen aan de orde.
a. De drie beschrijvingen laten zien dat inzicht in de specifieke geschiedenis
van een verpleeghuis van belang is, om niet alleen de oppervlakkige
lagen van de instellingscultuur (gedrag) te begrijpen maar ook de
waarden en assumpties die daaraan ten grondslag liggen. In verpleeghuis
A fungeert bijvoorbeeld de chaos uit het verleden als negatief referentiepunt
voor het huidige pragmatische innovatiestreven; in B is de sociale
bewogenheid van de pioniers uitgegroeid tot de assumptie van ideële
innovatie; in C is de traditie van hiërarchie en ambtelijke context een
belangrijke bron voor de huidige cultuur. Kennis van de geschiedenis
van de instelling is dus belangrijk voor het begrijpen van de diepere
lagen van de cultuur. Hoewel in de case-studies de geschiedenis bepaald
niet is verwaarloosd, lijkt het toch wenselijker er in nieuwe studies naar
de organisatie-cultuur veel meer aandacht aan te besteden.