Aan: dr. Ate C. Nievaard - Maatschappijwetenschappen ...

126 Ate Nievaard
In de visie van het management vergt de verzorging van psychogeriatrische
patiënten ’roeping’, waarvan gezegd wordt "je hebt het of je hebt het niet".
Enthousiasme en ‘Begeisterung’ vindt men nodig om het werk vol te houden.
Deze waarden houdt het management het personeel gedurig voor. Klaarblijkelijk
met succes, getuige de spreuk op een van de personeelstoiletten: "Vertel
me nog eens waarom ik zo’n geluk heb dat ik hier werk. Ik vergeet het
steeds". Over inzet zei de directeur:
"Als je je niet helemaal honderd procent wilt inzetten dan ga je weg bij B. Dan pas
je niet." (...) "B. kan alleen maar werken als mensen enthousiast zijn. Anders kun je
het niet aan, daar is het beroep te zwaar voor." (p.39).
De visie op het leiderschap van het management is sterk relatie- of persoonsgericht.
Het opbouwen van wederzijds krediet ziet men als buffer om de
relatie goed te houden als er fouten worden gemaakt. Autoritair leiderschap
wordt afgewezen op morele gronden. De waardering voor individuele
deskundigheden van medewerkers stimuleert het management beslissingen zo
veel als mogelijk decentraal of op de afdeling te laten nemen. De directeur
heeft charisma voor degenen bij wie hij een effectief appel doet op individuele
motieven om de doelstellingen van de organisatie te realiseren. Door zijn
grote invloed op de gang van zaken in huis, is de directeur de onbetwiste
leider. Voor de managers treedt de directeur vooral op als coach:
"Als leider ondersteunt hij je en bevraagt je. Waarom heb je zus of zo, heb je daaraan
gedacht. Niet om het je anders te laten doen, maar om je als leider bewust te maken
van waarom je dingen doet. Je kunt altijd aankloppen om samen te kijken naar
problemen, meedenken, adviseren. Hij laat zich door ons zijn rechterhanden
informeren." (p.42).
Cultuurverandering dient volgens het management van de top uit te stralen.
De manager ziet zijn eigen gedrag als ’voorbeeldig’ instrument om waarden
die hij belangrijk vindt over te brengen. Impliciet in deze opvatting over
cultuurbeïnvloeding is de opvatting dat het personeel de manager als referente
ander beschouwt, die overtuiging ontleent aan de dwingende consistentie in
uitgedragen waarden en feitelijk gedrag. Met een manager die steevast het
goede voorbeeld geeft kan men zich identificeren, zo verwacht men, zodat de
gewenste mentaliteit, het innovatieve denken, waarden en werkwijzen over
worden gebracht. Aan de inzet van communicatieve middelen, zoals overleg
en discussie wordt meer waarde gehecht dan aan de beperking van gedragsalternatieven
door onpersoonlijke regels, hoewel dit soms onvermijdelijk is.