Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland

46
beslissing kunnen nemen. De verpleegkundige is bij uitstek geschikt
om samen met een patiënt te kijken welke motivatie aan het gebruik
ten grondslag ligt. Waar een patiënt de informatie vandaan heeft. En
wat voor verwachtingen een patiënt van het gebruik heeft en of dit
reëel is.
Het leert ons wat belangrijk is voor de patiënt in de coping met zijn ziekte
en waar de reguliere behandeling mogelijk tekort schiet.
Natuurlijk zijn zij vrij in hun keuze tot het gebruik. Van belang is de
patiënt te informeren dat wij op de hoogte moeten zijn van het gebruik,
‘NATUURLIJKE MIDDELEN’ ZIJN NIET
PER DEFINITIE VEILIG
dit uit veiligheidsoverwegingen. Het gebruik dient ook genoteerd te
worden in het dossier en gecommuniceerd te worden met de arts. Als er
sprake is van mogelijke interactie kan dit met de patiënt besproken
worden. Als er twijfel is, is het raadzaam om een patiënt te adviseren de
middelen niet tegelijk met de reguliere medicatie toe te passen. Als er
geen interactie bekend is maar er onverwachte of ernstigere bijwerkingen
gezien worden kan gekeken worden of er sprake van een interactie
is. Als een patiënt zich realiseert dat er een mogelijke interactie
plaatsvindt besluit hij vaak zelf het gebruik tijdelijk of blijvend te
stoppen.
In gesprek met de patiënt
Als een patiënt CAM overweegt te gebruiken, dan wel gebruikt, zijn een
aantal zaken van belang:
Informatie
• zorg dat u goed geïnformeerd bent. Kunt u de informatie uit verschillende
bronnen halen of is er maar één bron beschikbaar? kunt u
informatie over de therapie ook terugvinden bij het KWF of andere
bekende instanties?
• wat is het wetenschappelijk bewijs dat het veilig is en dat het werkt? Als
er namen van artsen of onderzoekers vermeld worden, wordt er dan
verwezen naar hun werkplek of naar gepubliceerde artikelen?
• wees reëel over wat er geclaimd wordt, als gesproken wordt over een
geneesmiddel voor kanker en/of vele andere ziekten, een wetenschappelijke
doorbraak of een eeuwenoude remedie dan is dat zeker ook bij
uw behandelend specialist bekend.
Voorschrift
• kijk of degene die u de therapie voorschrijft opgeleid is, ervaring heeft
en aangesloten is bij een beroepsvereniging.
• wordt bij vitaminen en sporenelementen aangegeven welk percentage
van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) het betreft? Grote
overschrijdingen van de ADH kan bij meerdere middelen schade
teweeg brengen. Meer is niet per defi nitie beter.
• worden mogelijke bijwerkingen en interacties vermeld?
• is de dosering en wijze van gebruik goed beschreven?
oncologica . nummer 02 . 2011
Productie en levering
• de kwaliteit van de productie van de CAM is belangrijk. Wordt er onder
bepaalde kwaliteitsgaranties geproduceerd. Bijvoorbeeld het HACCP
keurmerk van de voedingsmiddelenbranche.
• wordt het los geleverd of is het netjes verpakt en staat erop wat er in zit
en wie het levert?
Gebruik
• “natuurlijke middelen” zijn niet per defi nitie veilig. Ook in de natuur zijn
veel giftige middelen. Verschillende cytostatica zoals Vincristine,
Vinblatine en Paclitaxel zijn van plantaardige oorsprong.
• realiseer u dat iedereen anders reageert op middelen of dit nu reguliere
medicijnen zijn of andere middelen.
• realiseer u dat alle middelen die tegelijkertijd gebruikt worden mogelijk
onderling een interactie kunnen hebben. Een bekend voorbeeld is
grapefruit wat de concentratie in het bloed van verschillende medicijnen
kan beïnvloedden.
• vertel uw hulpverleners wat u gebruikt zodat zij een overzicht hebben.
Dit bevordert uw veiligheid.
• wat bij de ene vorm van kanker kan helpen of veilig is hoeft dat niet bij
een andere vorm te zijn. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van
middelen tegen overgangsklachten, die vaak fyto-oestrogenen
bevatten. Vrouwen die een hormoongevoelig mammacarcinoom
hebben wordt afgeraden deze te gebruiken.
• hoeveel kost het aan geld, tijd, moeite en wat hoopt u ermee te
bereiken? Bent u bereid dat te investeren? Evalueer na een bepaalde
tijd of het u oplevert wat u ervan verwacht
• “meer” is niet per defi nitie beter. Alles wat u gebruikt of dat nu medicijnen,
voedsel of andere middelen zijn heeft vaak zijn eigen veilige doseringen.
Er zijn meerdere onderzoeken met vitaminen en sporenelementen in
hoge doseringen geweest die een ongewenste uitkomst hadden.
Conclusie
De patiënt met kanker gebruikt vaak veel verschillende middelen naast
elkaar. Dit zijn medicijnen ter bestrijding van de kanker en mogelijk ook in
verband met andere ziektes. Daarnaast worden vaak middelen gebruikt
tegen symptomen en bijwerkingen zoals pijn, misselijkheid, huiduitslag
en obstipatie. Ook worden vaak middelen toegepast met andere redenen
zoals: zich beter te voelen, angst te verminderen en een goede conditie te
behouden.
Kennis over CAM en medicatie-interactie is binnen de reguliere geneeskundige
onvoldoende aanwezig. Het is duidelijk dat zowel de patiënt als
de hulpverlener hier wel behoefte aan heeft.
Om veilige behandeling van de patiënt te kunnen waarborgen is het
belangrijk om hierover in gesprek te gaan met de patiënt.
Naar de mening van de schrijvers van dit artikel is het evenzo zo belangrijk
dat eenduidige, Nederlandstalige en evidence based informatie over de
werking en mogelijke interacties van CAM op een centraal punt verzameld
gaat worden, toegankelijk voor patiënten en hulpverleners.
INFORMATIE
MEER INFORMATIE OVER DIT ONDERWERP KUNT U INWINNEN VIA M.KEESSEN@NKI.NL EN
M.SCHOT@NKI.NL