Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland

Eff ect pemetrexed met of zonder Cisplatin of Carboplatin
Onderzoek naar kaalheid door
chemotherapie bij longkanker
• Anja van Wijk -van Buuren, oncologieverpleegkundige, Sint Franciscus Gasthuis te Rotterdam
In de dagelijkse praktijk van het Sint Franciscus Gasthuis (SFG) te
Rotterdam bestond er onduidelijkheid over de mate van alopecia bij
patiënten met Non Small Cell Lung Cancer (NSCLC) staduim IIIB/IV
en Mesothelioom, die behandeld worden met pemetrexed
monotherapie of in combinatie met cisplatin of carboplatin.
Alopecia is de medische term voor kaalheid, maar wordt ook
gebruikt als men haaruitval bedoelt. Omdat niet van tevoren
duidelijk is of alopecia optreedt, in welke mate en bij wie het zich
voordoet, kan de patiënt hierover niet volledig worden geïnformeerd.
Dit in tegenstelling tot andere chemotherapeutische
middelen, zoals bijvoorbeeld adriamycine, waarvan het 100% zeker
is dat er alopecia zal optreden. De patiënt weet dan van tevoren
welke maatregelen hij/zij kan treff en. Als die zekerheid er niet is, kan
de patiënt zich niet goed voorbereiden op alopecia. Er zijn ook
cytostatica die geen alopecia geven, hier ziet men vaak dat het haar
futloos, droog en dunner wordt (Klaren, 2004). Tijdens het gehele
proces van kanker hebben en daarvoor behandeld worden, is
informatie voor patiënten van het grootste belang (Haes, 2009).
Informatie helpt de patiënt onzekerheid te reduceren, beslissingen
te nemen, zich voor te bereiden op latere consequenties van de
ziekte of de behandeling en een gevoel van autonomie te behouden.
Patiënten kunnen moeite hebben met hun veranderde
www.shutterstock.com
uiterlijke verschijningsvorm en vinden alopecia een zeer belastende
bijwerking van cytostatica, die vaak hevige emotionele problemen
geeft. Daarom is het van belang hen zo volledig mogelijk hierover te
informeren; zowel mondeling als schriftelijk.
Vanuit dit gegeven is een literatuurstudie gedaan tijdens de
opleiding Intensieve Zorg uitstroom Oncologie aan de zorgacademie
Erasmus MC . De vraagstelling van dit onderzoek was: ‘Bij welke
DE PATIËNTEN UIT HET ONDERZOEK
MERKTEN ALLEEN ZELF DAT ER
SPRAKE WAS VAN ALOPECIA
patiënten met bewezen NSCLC stadium IIIB of IV of een mesothelioom
die behandeld worden met pemetrexed in combinatie met
cisplatin, pemetrexed in combinatie met carboplatin of alleen
pemetrexed komt er alopecia voor en zo ja in welke mate, bij welke
subgroepen en is het gerelateerd aan het aantal kuren die men
krijgt?”. Het doel van het onderzoek was de uitkomst te gebruiken
voor de eigen verpleegkundige praktijk en daarmee de patiëntenvoorlichting
te verbeteren. Ook buiten het SFG kan deze informatie
nuttig zijn voor oncologieverpleegkundigen.
oncologica . nummer 02 . 2011 33