cursus 9 uit het VWO verwerkingboek - laagland, literatuur en lezer

Opdracht 7
P.C. Hooft en S. Coster, Warenar
5
10
15
20
25
30
35
40
In onderstaand fragment uit het begin van het toneelstuk
zijn de buren van Warnar aan het woord. Geertruyd wil haar
broer Rijckert overhalen te gaan trouwen. Zij weet al een
geschikte huwelijkspartner.
Derde toneel: Geertruyd, Rijckert
[niet ver van Warnars huis]
Geertruyd Ik wil graag, broeder, dat je wat ik je nu ga zeggen
Niet als bemoeizuchtig geklets uit zult willen leggen.
Dat mag een zuster toch wel van haar broer verwachten,
Hoewel ik weet dat men ons vrouwen niet hoog pleegt te achten.
Men zegt vaak dat we maar wat kletsen en niet veel meer.
Ik laat dat maar voor wat het is, voor deze ene keer.
Maar wat ik wel nadrukkelijk van je begeer,
is dat je bedenkt dat ik je zuster ben, die aan je eer
En je welzijn hoort te denken zo goed ze kan.
Rijckert Wat heb je te zeggen?
Geertruyd Wel, je wordt langzamerhand een oude man
En als jij sterft zonder kinderen die van je erven
Zal de familienaam van vader geheel uitsterven.
Daarom heb ik de hele nacht liggen bedenken op welke manier
Ik je het best aan een vrouw zou kunnen helpen.
Rijckert [ironisch] Ik wens je veel plezier,
En tot verhoging van de vreugd ook nog een heel pond vijgen.
Geertruyd Luister, je zou vandaag of morgen de kolder kunnen krijgen,
En je door een lichtzinnige, valse slet laten bekoren.
Rijckert Meen je het werkelijk, zuster?
Geertruyd Jazeker, ’t is me ernst.
Rijckert Ach, dan ben ik verloren.
Geertruyd Och kom, waarom?
Rijckert Ik kan beslist niet tegen zulk gepraat.
Ik heb nog liever dat je me twee blauwe ogen slaat.
Je zou niets kunnen zeggen dat me verdrietiger maakt.
Geertruyd Luister.
Rijckert Elk woord hierover voelt alsof ik door een steen wordt geraakt.
Geertruyd Doe het, je moet me geloven.
Rijckert Raad jij het me aan? Dan doe ik het!
Geertruyd Ja, anders zou je een misstap begaan.
Rijckert Trouwen kan best goed zijn als ik het maar niet hoef te doorstaan.
Geertruyd Luister naar mijn woorden, beste man, naar de raad die ik je gaf.
Sla mijn advies niet in de wind, je geluk hangt ervan af.
Rijckert Goed, ik ga akkoord, zoek morgen maar een bruid op.
Op voorwaarde dat ik haar overmorgen de deur weer uitschop.
Als jij dat kunt regelen, ga ik vast naar de barbier
Om me te laten scheren. Adieu.
Geertruyd Jij spot ermee, hoor eens hier,
Let nu eens goed op en laat je grapjes maar:
Ik ben een weduwe op het spoor van veertig jaar,
Misschien iets meer of minder, maar het is daaromtrent.
Door middel van een of ander afgetroggeld testament,
Cursus 9 Zestiende en zeventiende eeuw 29