HERMENEUS jrg 64-1992 nummer 1 - Tresoar

denken, maar heel Griekenland. Want dit is het enige vergrijp waarvoor zowel in een
demokratische als in een oligarchische staat dezelfde wraak wordt gegund aan de
zwaksten en de sterksten, zodat de geringste dezelfde rechten heeft als de hoogst geplaatste.
Zozeer, heren, beschouwen alle mensen dit misdrijf als volstrekt ontoelaatbaar.
Wat de hoogte van de straf betreft neem ik dus aan dat u allen het wel eens bent
en dat niemand daar zo gemakkelijk over denkt dat hij meent dat dergelijke boosdoeners
recht hebben op vergiffenis of een lichte straf.
Maar ik denk, heren, dat ik dit moet bewijzen: dat Eratosthenes overspel heeft gepleegd
met mijn vrouw en haar verleid heeft, dat hij mijn kinderen te schande heeft
gemaakt en mijzelf heeft beledigd door mijn huis binnen te dringen. Verder moet ik
aantonen dat er tussen mij en hem geen enkele vijandschap bestond behalve hierom,
dat ik het niet voor het geld gedaan heb, om mezelf te verrijken terwijl ik arm was, en
dat ik geen enkel ander winstoogmerk had behalve mijn wettelijke wraak. Ik zal u nu
vanaf het begin mijn hele situatie uiteenzetten en ik zal niets weglaten maar de hele
waarheid vertellen. Want ik denk dat dit mijn enige kans op redding is, als ik u alles
wat er gebeurd is kan uitleggen.
Toen ik besloten had te trouwen, Atheners, en een vrouw in huis had genomen was
mijn houding eerst zo, dat ik haar niet hinderde, maar haar anderzijds niet de vrijheid
liet te doen wat ze wilde. Ik hield haar dus zo goed mogelijk in het oog en lette op haar
zoals het hoort. Maar toen ons kind was geboren, was ik gerust en vertrouwde ik haar
al mijn zaken toe, omdat ik dacht dat wij nu met de sterkste band verbonden waren. In
het begin, Atheners, was zij inderdaad de beste vrouw die je je maar voor kunt stellen:
een flinke huisvrouw, die het huishouden zuinig en zorgvuldig regelde. Maar toen
mijn moeder stierf, bleek haar dood voor mij het begin van alle ellende. Want mijn
vrouw liep mee in de begrafenisstoet, werd door die vent gezien en na verloop van tijd
door hem verleid. Hij bespiedde namelijk de slavin die de boodschappen deed, nam
via haar contact op met mijn vrouw en werd zo haar ondergang.
Eerst moet ik u nu vertellen, heren, dat ik een huisje met twee etages heb, boven en
beneden op dezelfde manier ingedeeld als respectievelijk vrouwen- en mannenverblijf.
Maar toen ons kind geboren was, voedde zijn moeder het zelf. Wanneer ze het nu
moest wassen, liep ze het risico van de trap te vallen, en daarom nam ik mijn intrek
boven en de vrouwen beneden. Wij waren daar helemaal aan gewend en dikwijls ging
mijn vrouw ook beneden bij het kind slapen om het de borst te geven en te maken dat
het niet huilde. Dat ging lange tijd zo en ik koesterde nooit enige verdenking maar
was zo onnozel te denken dat mijn vrouw een model van ingetogenheid was in de stad.
Maar na verloop van tijd, heren, kwam ik een keer onverwachts van het land en na
het eten begon het kind te schreeuwen en was lastig. Dat kwam doordat de slavin het
expres pijn deed, om het te laten huilen. Die man was toen namelijk in huis, zoals ik
achteraf te weten kwam. Ik zei tegen mijn vrouw dat ze erheen moest gaan en het kind
de borst geven, zodat het huilen eindelijk ophield. Zij wou eerst niet, omdat ze zogenaamd
blij was dat ze me na een tijd weer terugzag. En toen ik boos werd en haar beval
erheen te gaan zei zij: “Zodat jij zeker hier het slavinnetje kan verleiden. Je hebt
haar al eens eerder aangehaald toen je dronken was!” Ik moest lachen en zij stond op.
En toen ze wegging deed ze zogenaamd voor de grap de deur op slot. Ik schonk er
geen aandacht aan en zonder enige verdenking sliep ik lekker, omdat ik immers van
het land kwam. Tegen de ochtend kwam ze weer en maakte de deur open. Toen ik
vroeg waarom de deuren ‘s nachts gekraakt hadden, zei ze dat de lamp bij het kind
13