vallen en opstaan,kinderorthopedie

Vallen en opstaan
Kinderorthopaedie
Duodagen dec 2008
Miranda Diks
Orthopaedisch Chirurg
St. Maartenskliniek Woerden

• Voeten
• Knieën Knie
• Looppatroon
• Heup
• Thorax en nek
• Wervelkolom
• Groeipijn
• Orthopaedische infecties
Onderwerpen

VOETEN
• Platvoeten
• Aangeboren voetafwijkingen
• Kromme tenen
• Schoenadviezen

VOETEN
normale fysiologie
• Tot 4-6 4 6 jaar groot gedeelte flexibele
platvoeten
• Laxe ligamenten
• Vetkussentjes

Platvoeten

PLATVOETEN
• Meestal asymptomatisch
• Onderscheid
normale variant - pathologisch
flexibele - stug

PLATVOETEN
Onderscheid flex - stug
• Heelrise
– Redressie mediale gewelf
en
– Redressie v/d achtervoet
van valgus naar varus
• Zittend
– Mediale Gewelf
– Onderste nderste Sprong prong Gewricht ewricht
• Lengte AP
– vluchtvalgus

• Flexibele platvoet
PLATVOETEN
– Redressie mediaal gewelf en achtervoet
– OSG soepel
– Achillespees lang genoeg
• Stugge platvoet
– OSG stijf
– Geen redressie

• FLEXIBEL
PLATVOETEN
– Fysiologisch tot 6 jr
– Normale variant
– Ligamentaire laxiteit toegenomen
• Familiair
• Down, Marfan etc
– Contractuur Achillespees - vluchtvalgus
– Spierzwakte
• Perifeer
• Centraal
• Musculair

PLATVOETEN
• STUGGE PLATVOET
– Congenitaal
• Coalitie OSG (presentatie meestal tiener), 01%
• Talus verticalis
– Verworven
• Destructie OSG door RA of posttraumatisch

PLATVOETEN
• Asymptomatisch Flex en Stug
– Niets doen (als dat lukt)

• Symptomatisch flexibele platvoet
• Mediale lengtegewelf ondersteunen d.m.v
steunzool
» Orthopaedisch schoenenmaker
» Podotherapeut
– Indien niet effectief VERWIJZEN
• Belaste foto’s
• Mediale ondersteuning en correctie hiel
• AP stretching
• Operatief na 10 jr (APV, Triple AD, …)

• Symptomatisch stugge platvoet
IN PRINCIPE VERWIJZEN
• Mediale lengtegewelf ondersteunen
• Operatief na 10 jr (Triple Triple AD, resectie coalitie,…)

Hakvoet
pes calcaneovalgus
• Posturaal in utero
• Manipuleren ouders
• Spontane correctie
• Doorverwijzen als geen
plantairflexie (=heel stug)

Klompvoet
talipes equinovarus
• Stug!
• Doorverwijzen zsm
• Behandeling starten bij
voorkeur zsm
• Gipsredressies (Ponseti Ponseti)
• Operatief 70%; 4-9 4 9 mnd; mnd;
meestal APV
• Restafwijkingen

Kommavoet (toeing ( toeing-in in)
• Meestal metatarsus
adductus
– Laterale voetrand gebogen
– Passief corrigeerbaar
– 90% spontane correctie
– Evt >6 mnd doorverwijzen
• Indien heel stug en
mediale huidplooi,
metatarsus varus; varus;
doorverwijzen, casting

Veel ruimte tussen hallux en II
VERWIJZEN
• Abducted great toe bij
metatarsus adductus
– Gebogen lat voetrand
• Metatarsus primus varus
– Lat voetrand recht
– In TMT 1
– MTP normaal en soepel
• Congenitale Hallux Varus
– In MTP 1
– Rigide MTP 1
– Korte 1 ste metatarsaal
– Operatief

Aangeboren platvoet
talus verticalis
• Zeldzaam
• Oorzaak onbekend
• Solitair of gepaard met andere
aandoeningen
• Convexe voetzool (rockerbottom (
• Achteruitstekende hiel
• Onderscheiden van hakvoet
• Talus staat verticaal
• Onbehandeld veel problemen
• Operatief
rockerbottom deformity) deformity

Schoenadvies
• Stevig hielstuk/contrefort
• Goede maat zowel lengte als breedte
• Flexibele zool
• Neus staat omhoog.

Kromme tenen
• Hamerteen
• Malletteen
• Klauwteen

Kromme Tenen
• Curly toe
• Overriding 5 de teen

Cavovarus voet met klauwtenen
• Onmiddellijk aan
neurologisch
aandoening denken.

O-benen benen / X-benen X benen
normale fysiologie
jaar
valgum

Wanneer verwijzen?
• Deformiteit na de fysiologische leeftijd
• Varus na 1,5 jr-2 jr jr
• Valgus na 7 jr
• Bij unilaterale afwijking
• Progressieve afwijking

O-benen benen / X-benen X benen
Oorzaken
• Genu varum
– Fysiologisch (tot 2 jr) jr
– Familiair
– Blount’s disease
– Asymmetrisch groeistop door
infectie/trauma/tumor
– Rachitis/vit D tekort
– Skeletdysplasie/congenitale deficiënties
• Genu valgum
– Fysiologisch tot 7 jr
– Normale variant/familiair
– Asymmetrisch groeistop door
infectie/trauma/tumor
– Skeletdysplasie/congenitale deficiënties
– Osteogenesis imperfecta
– Renale osteodystrofie (vit D/rachitis)

• Doorverwijzen:
– varus vanaf 1.5 jr
– progressie varus
– bij unilateraal varus
Genu varum
• Blount’s disease / tibia vara
– Ontstaat bij lopers
– Groeivertraging prox. prox.
dorsomediale epifyse/fysis epifyse/ fysis tibia
– Oorzaak: onbekend / mechanische stress
– Gerelateerd aan obesitas, obesitas,
Afro-amerikaanse
Afro amerikaanse etniciteit, vroege loper
– 3 groepen:1-3 groepen:1 3 jr, jr,
4-10 4 10 jr, jr,
adolescenten
– Progressief
– Röntgenafwijkingen
ntgenafwijkingen metafysis
– Orthopaedie:
Orthopaedie
• Observeren
• Bracing
• Valgiserende osteotomie/hemi
osteotomie hemi-epifysiodesis
epifysiodesis

Blount’s disease / tibia vara

Genu valgum
• Tot 7 jr fysiologisch.
• Afstand tussen malleoli >15 cm
• Braces niet effectief
• Cosmetiek kan reden tot operatie zijn
• Geen strikte richtlijnen
• (tijdelijke) Hemi-epifysiodesis
Hemi epifysiodesis (11-12 (11 12 jr; jr;
timing moeilijk) of correctieosteotomie (volw volw)

Genu recurvatum
• Bij pasgeborene mogelijk bij stuitbevalling,
spontane correctie
• Bij oudere kinderen wijst dit op premature
sluiting van de groeischijf prox tibia anterieur
- DOORVERWIJZEN

Wat is dit?

En dit?

Looppatroon
Toeing-in Toeing in/out /out
Normale Fysiologie
• Eerste levensjaar; versterkte exo heupen,
voeten naar buiten 80-0-20 80 20
• Bij gaan lopen; meeste voeten 20 grd naar
buiten
• 3 à 4 jaar; neutrale rotaties heup met
voeten naar voren 45-0-45

Looppatroon
Toeing-in Toeing in/out /out
• Onderscheiden, locatie afwijking
– Heup: Heup versterkte anteversie heupen
– Knie: Knie Valgus beenas (Qhoek Qhoek)
– Tibia: Tibia Versterkte endo of exorotatie
– Platvoeten
– Kommavoet

Looppatroon
Toeing-in Toeing in/out /out
• Lichamelijk onderzoek:
– Staand: Stand patellae
– Staand: Stand voeten patellae
t.o.v. de
– Buikligging: Rotaties heup
– Buikligging: Stand en vorm voet
(TFA TFA, , laterale voetrand)

In buikligging beoordeel je 3 items
ENDO
Tibia
EXO

TFA NORMAAL TIBIALE
ENDOTORSIE
METATARSUS
ADDUCTUS

Voorbeelden toeing-in toeing in op 1-2 1 2 jr

Veel voorkomend vanaf 4 jr
• Versterkte anteversie van de heupen
Exo/Endo Exo Endo 20/0/80

Versterkte anteversie van de heupen met versterkte
exorotatie van de tibiae

Versterkte femorale anteversie

Nivo
Voet/enkel
(Onder)been/
knie
Heup/femur
Deformiteit
Metatarsus
adductus
Versterkte
endotorsie tibia
Compensatie
vanwege pes
planovalgus of
genu valgum
Versterkte
femorale
anteversie
Spasticiteit
heupadductore
n bij cerebral
palsy
Toeing-in Toeing in
Leeftijd
Vanaf
geboorte
1 a 2 jaar
unilateraal
Vanaf 3 jaar
Vanaf 3 jaar
Vanaf lopen
Prognose
Resolves 90%
Resolves
100%
Resolves 80%
Behandeling
-
-
-
Alleen
correctieosteot
omie als er
geen exorotatie
in de heupen is

TOEING OUT
Femorale Retroversie

Nivo
Heup
(Onder)been/
knie
Voet
Deformiteit
Versterkte
exorotatie
heupen
bij alle kinderen (=
dus normaal!) normaal
Versterkte
exorotatie door
slipped epifysis
femurkop
Versterkte
exorotatie
tibiae
Pes planovalgus
door verkorting
AP
Toeing-out Toeing out
Leeftijd
Eerste
levensjaar
(pre)
adolescentie
Vanaf 6 jr
kinderleeftijd
Prognose
Resolves
100%
Geen
spontane
correctie
Behandeling
-
Pinning
Rotatie osteotomie
tibia
Rekken AP; AP
verlenging

Looppatroon
Tenenloper
• 1 ste halfjaar vaak op voorvoet
• Hierna normale voetafwikkeling
• Habituele tenenloper
• Vaak familiair
• Soms korte achillespees
• Tot 3 jr expectatief, expectatief,
evt FT
• Vanaf 3 jaar bij verkorte achillespezen, nachtspalken,
gipsredressies,
gipsredressies,
evt verlenging

• Aangeboren
Heup
– Congenitale heupdysplasie; synoniemen
CHD, CHD,
DDH Developmental Dysplasia Hip
• Verworven

Risicofactoren DDH
• Positieve Familieanamnese (10%)
• Stuitligging (2%)
• Torticollis (20%)
• Metatarsus adductus en klompvoet (5-10%) (5 10%)
3 MAANDEN ECHO

Echo

Aangeboren heupafwijkingen
• Luxeerbare, instabiele heup direct na geboorte
• 10-20 10 20 op 1000 geboorten
• Natural history: history:
stabiel, luxatie, luxatie,
dysplasie
• Multifactorieel
• 90 % stabiel na 2 maanden
• Allemaal behandelen, overtreatment 90%
• L(2):R(1) ; V(4):M(1) ; pos. FA 10x ; Stuit 5x
• Geluxeerde heup (10%) na 2 mnd
• 1 a 2 op 1000 geboorten
• Heupdysplasie
• 10-20 10 20 op 1000 geboorten

Luxeerbare instabiele heup
• L.O.
– Ortolani
– Barlow
– Moeilijke testen
• Röntgenfoto
• Doorverwijzen
• Pavlik bandage

Barlow test

Röntgenfoto

Pavlik

Geluxeerde heup
• Na 2 a 3 mnd secundaire
veranderingen, stijf
• Licham. Licham.
Onderzoek
– Ortolani/barlow
Ortolani barlow negatief
– Abductiebeperking (

Geluxeerde heup

• Behandeling gestart:
– Voor 6 mnd: mnd
Geluxeerde heup
: kans op succes 90% met dyn. dyn.
abd
behandeling (Pavlik ( Pavlik)
Tussen 6-18 18 mnd: mnd:
eerst klinische tractie, dan repositie
(on on) ) bloedig op OK, OK,
gipsnabehandeling
– Tussen 6
– Na 18 mnd: mnd
: open reconstructie met bekken en
femurosteotomie
• Laat ontdekt (lopen): vaak dubbelzijdig

• 10-20 10 20 op 1000 geboorten.
Heupdysplasie
• Ondiepe heupkom, geen luxatie
• Geen afwijkingen bij L.O.
• Risicofactoren: pos. FA, stuit, syndromaal, syndromaal,
eerstgeborene
• Bij 3 mnd ECHO evt Röntgen
• Doorverwijzen
• Behandeling: spreidbroek

Heupdysplasie
ECHO
FOTO

Heupdysplasie
Camps spreider

Indicaties voor aanvullend
onderzoek naar aangeboren
heupafwijkingen
• Positief L.O. Röntgenfoto
• Pos. FA (10%) Echo 3 mnd
• Stuitligging (2%) Echo 3 mnd
• Torticollis (20%) Echo 3 mnd
• MetatAdd/klompvoet MetatAdd/klompvoet
(5-10%) (5 10%) Echo 3 mnd
• Syndroom met verhoogde kans Echo 3 mnd

Handvaten
• L.O. Alle pasgeborenen voor 3 mnd
• Altijd Röntgen Bij afwijk L.O.( L.O.(Ortolani
Ortolani, , Barlow, Barlow,
abductie- abductie beperking, Galeazzi) Galeazzi
• ECHO 3 mnd Bij Ris.F zonder afwijk. L.O.
• Verwijzen: Verwijzen
• Afwijk L.O. (Ortolani Ortolani,Barlow Barlow,Abductiebeperking
Abductiebeperking,Galeazzi Galeazzi)
• Echo/Röntgenafwijkingen
• Z.s.m.

Casus
– Jongen 6 jaar oud
– Sinds paar dagen mank lopen, geen trauma
– Pijn in de linker bovenbeen en knie
– Niet ziek
– VG: VG:
op 4 jr korte periode milde klachten

Casus
– Jongen 6 jaar oud
– Sinds paar dagen mank lopen, geen trauma
– Pijn in de linker bovenbeen en knie
– Niet ziek
– VG: VG:
op 4 jr korte periode milde klachten
– Lichamelijke onderzoek: beperkte pijnlijke
endo van de heup, knie geen afwijkingen

Casus
– Jongen 6 jaar oud
– Sinds paar dagen mank lopen, geen trauma
– Pijn in de linker bovenbeen en knie
– Niet ziek
– VG: VG:
op 4 jr 1week milde klachten
– Lichamelijke onderzoek: beperkte pijnlijke endo li
heup, knie geen afwijkingen
– Lab geen afwijk
– Röntgenfoto geen afwijk

Casus
– Jongen 6 jaar oud
– Sinds paar dagen mank lopen
– Pijn in de linker bovenbeen en knie
– Niet ziek
– VG: VG:
op 4 jr korte periode milde klachten
– Lichamelijke onderzoek: beperkte pijnlijke endo van
de heup, knie geen afwijkingen
– Lab geen afwijk
– Röntgenfoto geen afwijk
– DD
• Coxitis fugax
• Perthes eerste stadium

Casus
– Jongen 6 jaar oud
– Sinds paar dagen mank lopen
– Pijn in de linker bovenbeen en knie
– Niet ziek
– VG: VG:
op 4 jr korte periode milde klachten
– Lichamelijke onderzoek: beperkte pijnlijke endo van
de heup, knie geen afwijkingen
– Lab geen afwijk
– Röntgenfoto geen afwijk
– Paar dagen bedrust geen soelaas

Casus
– Waarschijnlijkheiddiagnose: Perthes
– Doorverwijzen

• Jongen van 11 jaar
Casus
• 4 weken antalgisch loop met pijn li heup, voet draait naar
buiten, geen trauma
• Niet ziek
• ?

• Jongen van 11 jaar
Casus
• 4 weken antalgisch loop met pijn li heup, voet draait naar
buiten, geen trauma
• Niet ziek
• L.O. dik
• A.O.?
exo/endo 70/0/20

• Jongen van 11 jaar
Casus
• 4 weken antalgisch loop met pijn li heup, voet draait naar
buiten, geen trauma
• Niet ziek
• L.O. dik
exo/endo 70/0/20
• Röntgen voorachterwaartse foto: geen afwijk beschreven
• Wat nu?

• Jongen van 11 jaar
Casus
• 4 weken antalgisch loop met pijn li heup, voet draait naar
buiten, geen trauma
• Niet ziek
• L.O. dik
exo/endo 70/0/20
• Röntgen voorachterwaartse foto: geen afwijk beschreven
• Laterale foto! Epifysiolysis capitis femoris

Verworven Heupafwijkingen
de Pijnlijke Heup bij kinderen
• Welke afwijkingen?

de Pijnlijke Heup bij kinderen
• Welke afwijkingen?
– Coxitis Fugax
– Perthes
– Epifysiolysis
– Bacteriële Arthritis/ Arthritis/
osteomyelitis
– Fractuur
– Tumor
– Snapping hip

de Pijnlijke Heup bij kinderen
• Waar kun je op differentiëren?
differenti ren?

de Pijnlijke Heup bij kinderen
• Waar kun je op differentiëren?
differenti ren?
– Leeftijd
– Tijdsduur van de klachten
– Belastbaarheid van extremiteit
– Algeheel ziek zijn
– Nachtpijn
– Bewegelijkheid van de heup

Verworven Heupafwijkingen
- de pijnlijke beperkte heup -
• Coxitis fugax
– Tussen 2 en 12 jaar (meestal tussen 3-6 3 6 jr) jr
– Oorzaak onbekend
– Manklopen, maar wel belastbaar
– Paar dagen
– Geen ziekteverschijnselen
– BSE, BSE,
CRP, CRP,
L minimaal verhoogd
– Röntgen geen afwijk
– Bedrust enkele dgn

Verworven Heupafwijkingen
- de pijnlijke beperkte heup- heup
• Perthes
– 2-13 13 jaar (meestal tussen 4-8 4 8 jaar)
– Mank lopen, wel belastbaar
– Meestal jongens 5:1 15% bilateraal
– Oorzaak onduidelijk
– Avasculaire kopnecrosis, kopnecrosis,
4 fases, bestrijkt enkele jrn
– Prognose afh van lftd
– Röntgenafwijk na enkele weken
– Behandeling: symptomatisch (krukken) en evt
chirurgisch met doel behoud containment
– 10% arthrosis op 30 jr leeftijd en 50% op 60 jr lftd

Perthes

Caput breve - Caput magnum

Verworven Heupafwijkingen
- de pijnlijke beperkte heup -

Verworven Heupafwijkingen
- de pijnlijke beperkte heup -
• Epifysiolysis capitis femoris
(SECF SECF)
– Afglijden van de epifysis v/d
heupkop
– Chronisch (85%)- (85%) loopt antalgisch in
exo
– Acuut – niet belastbaar
– 2:100.000 25% bilateraal
– Vnl dikke jongetjes 2:1
– Vanaf 6 de jaar, meestal 11-15 11 15 jr
– Wrs hormonaal / endocriene stn
– Pinning met of zonder repositie

Verworven Heupafwijkingen
- de pijnlijke onbeperkte heup- heup
• Tumor
– Nachtpijn, geen bewegingsbeperking
– Benigne
• Osteoid osteoom aspirine, resectie
– Maligne
• Ewing sarcoom
• Osteosarcoom

• Snapping hip
– Lateraal
Knoepende Heup
• Tractus iliotibialis over trochanter major
• Begeleidende bursitis evt
• Gluteus trainen
• Kan passen bij heupdysplasie
• Chirurgie slecht resultaat
– anterieur / lies
• M. iliopsoas over botrichel os pubis

Acuut pijnlijke Heup na triviaal
trauma, onbelastbaar
• Fractuur door juveniele botcyste (benigne ( benigne)
• Acute epifysiolysis capitis femoris

Onbelastbare zeer pijnlijke heup
met ziekteverschijnselen
• Acute hematogene osteomyelitis of
Septische arthritis
– Tot 1,5 jr meestal weinig ziekteverschijnselen!
– Vanaf 1,5 jr ziek met verhoogd infectielab.

Handvaten voor doorverwijzing
• Persisterende (langer dan 1 week) pijnlijke
endorotatiebeperking zonder ziek
verschijnselen, 1,5 jr -12 12 jr, jr,
na paar dgn bedrust
• Niet voorbijgaande pijn in de heup bij kinderen
10-16 10 16 jr
• Baby tot 1,5jr, niet ziek, die extremiteit niet
beweegt
• Verdenking bacteriële arthritis
• Acuut onbelastbaar
• Verdenking fractuur
• Verdenking tumor

Beenlengteverschil
• Komt veel voor, vooral tot 1- 1 1,5 cm. Normale variant.
• Kan scoliosis nabootsen; correctie WK met hakje
• Stabiel of progressief verschil
• Andere Oorzaken:
– Stabiel verschil:
– Spast hemiplegie
– Groeistimulatie door osteomyelitis , schachtfractuur
– Progessief verschil:
– Destructie groeischijf door arthritis of trauma
– Congenitale vaatanomalieën
– Congenitaal defect

Meting Beenlengteverschil
• Staand plankjes methode
• Beïnvloeding door
• adductiecontractuur / flexiecontractuur heup
• valgus beenas
• heupluxatie
• Zittend gelijke hoogte crista of SIAS
• Locatie BeenLengteVerschil
• Femur
• Tibia

• Doorverwijzen
Beenlengteverschil
– 2 cm of meer
– of progressie bij periodieke controle (0.5 jr) jr
• Verwachte verschil is < 2 cm
– Correctie bij klachten
• Verwachte verschil is 2 cm - 5 cm
– Groeiremming op bepaalde leeftijd van het lange
been
• Verwachte verschil is > 5 cm
– Beenverlenging van het korte been

Casus
• 12 jr jongen
• Pijn onder knie gelocaliseerd
• Weken tot maanden
• Langzaam progressief
• Laatste tijd nachtpijn
• Bij L.O. geen afwijk
• DD?
DD

Casus
• 12 jr jongen
• Pijn onder knie
• Weken tot maanden
• Langzaam progressief
• Laatste tijd nachtpijn
• Bij L.O. geen afwijk
• Lab: BSE 30 CRP 25 L 8
• Röntgenfoto: goed begrensde holte metafysis, metafysis,
met
verlies corticaal bot
• DD?
DD

Casus
• 12 jr jongen
• Pijn onder knie
• Weken tot maanden
• Langzaam progressief
• Laatste tijd nachtpijn
• Bij L.O. geen afwijk
• Lab: BSE 30 CRP 25 L 8
• Röntgenfoto: goed begrensde holte, met verlies corticaal bot
• DD
– Brodie’s abces
– Maligne bottumor

Gelocaliseerde vage botpijn
• Brodie’s abces
• Subacute osteomyelitis
• NACHTPIJN
• Meestal metafyse, metafyse,
maar kan overal
• Meestal staf aureus
• Röntgen is afwijkend, kan lijken op tumor
• BSE/CRP licht ^, L=nl L= nl, ,
• Antibiotica in 90 % toereikend
• Maligne bottumor
• Pijn niet gerelateerd aan activiteit
• NACHTPIJN
• Doorverwijzen naar academie

Aangeboren Thoraxafwijkingen
• 1 tot 8 op 1000
• M:V 3:1
• Aangeboren; 80% gezien in eerste jaar
• Toename in puberteit
• Psychische problemen
Kippenborst Trechterborst
1 9

Pectus carinatum-kippenborst
carinatum kippenborst
• Aangeboren afwijking
• In eerste jaar of puberteit
• Cosmetisch probleem
• Spontane correctie is
mogelijk tot 1 jaar
• Kan pas in puberteit gaan
opvallen en progressief
worden

Pectus carinatum-kippenborst
carinatum kippenborst

Pectus carinatum-kippenborst
carinatum kippenborst
• Romporthese vanaf 1
jaar gedurende 1 jaar
• of in puberteit tot einde
groei

Pectus Excavatum-trechterborst
Excavatum trechterborst
• Aangeboren
• Vanaf geboorte aanwezig
of later opvallen door
progressie in puberteit
• Cosmetisch probleem
• Onderdeel van Marfan
• Sporadisch klachten
– Uithoudingsvermogen
– Hartproblemen
– Pijnklachten

Pectus Excavatum-trechterborst
Excavatum trechterborst
• Operatie van Nuss
• Leeftijd 6-7 6 7 jaar
• Thoracoscopisch

Congenitale Torticollis
• Ontstaat in 6-8 6 8 weken
• Eerst zwelling spier 1 ste
maand
• Fibrosis/contractuur Fibrosis/contractuur
M.
Sternocleidomastoideus
• Kin naar contralateraal
• Verschillende theorieën
– Geboortetrauma
– Crowding in utero
– …

Congenitale Torticollis
• Fysiotherapie
• 90% herstel 1 ste jaar
• Na 1 jaar doorverwijzen
voor tenotomie
• Gevolg deformatie schedel
en gezicht indien
onbehandeld

• Kyphosis
• Scheuermann
• Lordosis
• Scoliosis
• Rugpijn
Wervelkolom

Kyphosis
• Thoracaal; Thoracaal;
normaal tot 40° 40
• Posturale kyfosis
• Stugge kyfosis
Wel/geen redressie bij flexie

Stugge Kyphosis
• Congenitaal: wervel
afwijking
• Verworven:
Scheuermann

Congenitale Kyphosis
• Wervelmisvorming
• Neemt toe met groei
• 2 de
lijn
de lijn
• Chirurgisch

Scheuermann
• Stugge Kyfosis > 40° 40
• 12 – 15 jr M=V
• Pijnlijk, later asympt
• 3 of meer wigvormige
wervels 5°
• Oorzaak onbekend
• Familiair, dominant
• Behandeling
– 40-60 40 60°, FT
– >60°brace >60 brace
– Chirurgie/fusie

Versterkte Lumbale Lordosis
• Posturaal; Posturaal;
correctie bij rugligging en flexie
heupen FT
• Stugge lordosis
o.b.v. o.b.v.
fusiestoornis onderste
wervels; neemt toe; zeldzaam
FUSIE
• Dubbelz heupluxatie
• Flexiecontractuur heupen
• Spondylolisthesis (I t/m IV) IV
Stug

Scoliosis
• Zijdelingse verkromming van
de wervelkolom (>10°) (>10 ) met
rotatie afwijking (gibbus gibbus)
• Niet-structurele
Niet structurele scoliosis
(geen geen gibbus) gibbus
– Houding
– Beenlengteverschil

Scoliosis

Structurele Scoliosis
Doorverwijzen
• Idiopatische scoliosis
– Infantiel (0-3 (0 3 jr) jr
– Juveniel (3-10 (3 10 jr) jr
– Adolescent (>10 jr) jr
• Congenitale scoliosis
• Paralytische scoliosis

25°-45°
Scoliosis
> 45°

Rode vlaggen bij rugpijn
• Nachtpijn
• Pijn in rust behalve zitten
• Gepaard met afwijkend looppatroon
• Gepaard met ziekteverschijnselen
• Atypsiche locatie (bv ( bv thoracaal) thoracaal
• 1 vinger test
• Achteruitgang
• Neurologische afwijk pes cavovarus
• Kyfosis
• Geassocieerde huidafwijkingen

Wat is Groeipijn? Groeipijn
• 10% van de kinderen
• ‘s nachts pijn i.d. i.d.
benen
• Beiderzijds
• Cave
– Overdag
– 1 been
– Begeleidende bevindingen
• Bewegingspijn en bewegingsbeperking

• 10-15 jr
Osgood Schlatter
• Jongens > Meisjes
• Osteochondritis / traction apophysitis van
tuberositas tibiae door repetitive
microtrauma
• Symptomatisch behandelen
• 1 tot 2 jaar

Orthopaedische infecties
• Algemeen:
– 1 : 1000 p/j (volw volw 1 : 100000 p/j)
– Alle leeftijden, vnl tot 10 jaar
– Meer M dan V
– Meestal onderste extremiteit
• Acute hematogene osteomyelitis
– Metafysair
– Femur 30%, Tibia 25 %
• Septische arthritis
– Via synovium, synovium,
doorbraak epifyse, doorbraak kapsel
– Knie 40%, Heup 20%, Elleboog 10%

Meerdere Locaties
• Pasgeborene met hemat osteomyelitis
en/of arthritis in 40%
• Meningococcen infectie
• Tieners, sexueel actief, polyarthritis
migrans op basis van N. Gonnorrhoe

Voornaamste Verwekkers
• Neonaat: Neonaat:
Staf aureus en streptococ B
• 4 wkn tot 5 jaar: jaar:
Staf aureus en streptococ A
• > 5 jaar: jaar:
Staf aureus
• Tieners: Tieners:
Staf aureus en N. Gonnorrhoe
• Prikverwonding:
Prikverwonding:
Pseudomonas aeruginosa

Presentatie hematogene
osteomyelitis en septische arthritis
• Fors pijnlijk extremiteit, mlgk warm, in
voorkeursstand, niet belastbaar, koorts
• Let op : kids tot 18 mnd kunnen weinig
ziekteverschijnselen hebben (geen koorts, normale BSE, BSE,
CRP) CRP
• Met klinisch onderzoek geen onderscheid te
zien
• L/BSE/CRP ; röntgen ; echo ; bloedkweek ;
puncties

• Hematogene
osteomyelitis
– Antibiotica ; 2 weken i.v. ,
4 weken oraal
– Met subperiostaal abces:
drainage chirurgisch en
AB
– Chronisch: drainage en
nettoyage met AB
Behandeling
• Septische arthritis
– Echo: vocht
– Drainage + AB (4-6 (4 6 wkn) wkn
– Heup: arthrotomie
– Knie, enkel, schouder,
elleboog scopisch
• Gonococcen arthritis
– AB
– Meestal geen drainage