Camjo Ik zeg doen!
Camjo Ik zeg doen!
Camjo Ik zeg doen!
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<br />
<br />
<strong>Camjo</strong> <br />
<strong>Ik</strong> <strong>zeg</strong> <strong>doen</strong>! <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Afstudeervisie SvJ Utrecht 2012 <br />
Itam van Teeseling <br />
1518071 <br />
Visie – Walter Benink <br />
13‐01‐2012 <br />
Inhoudsopgave <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1. Inleiding………………………………………………3 <br />
2. Operationalisering van begrippen…………5 <br />
3. De voors en tegens………………………………..6 <br />
4. Conclusie en adviezen………………………….10 <br />
5. Bronnenlijst………………………………………...11 <br />
2
“Regionale omroepen moeten meer investeren in camjo’en om overtuigd te raken van de <br />
voordelen hiervan” <br />
1. Inleiding <br />
<br />
Er is al veel ge<strong>zeg</strong>d, geschreven, gefilosofeerd en beredeneerd over het fenomeen camjo’en. <br />
Menig afstudeervisie op de school voor journalistiek aan het eind van de jaren 2000 ging <br />
over dit concept met als vraag: is camjo’en de toekomst van verslaggeving op regionale <br />
televisie (en internet), en op wat voor manier dan. Anno nu, na jaren van experimenteren, <br />
zijn de meningen nog steeds ernstig verdeeld over dit onderwerp. <br />
Volgens een artikel in de Nieuwe reporter van Corné Hendriks, geplaatst op zes september <br />
2011, is er van de twaalf regionale omroepen maar één die helemaal over is gegaan van <br />
normale verslaggevers die in een ENG‐team 1 werkten, naar camjo’s. Dit is RTV Utrecht. <br />
Daarnaast <strong>zeg</strong>t Hendriks dat Overijssel en Groningen zullen volgen en dat RTV Rijnmond nu <br />
meer camjo’s in dienst heeft dan ENG‐teams. Maar daarentegen schrijft hij ook dat de <br />
andere omroepen niks moeten hebben van deze manier van werken. Maar hoe komt dit <br />
nou? Wat ligt er precies aan de basis van deze verdeeldheid? <br />
<strong>Ik</strong> ben van mening dat deze verdeeldheid vooral te maken heeft me de manier waarop <br />
regionale omroepen in dit “camjo‐bootje” zijn gestapt. Mijn stelling is dan ook: “Regionale <br />
omroepen moeten meer investeren in camjo’en om overtuigd te raken van de voordelen <br />
hiervan.” <br />
Omdat er al veel visies geschreven zijn met als thema ‘<strong>Camjo</strong>’en is de toekomst’, probeer ik <br />
mij dus vooral te richten op waarom omroepen de stap zouden moeten zetten om te gaan <br />
camjo’en. <br />
<br />
Een stukje geschiedenis <br />
<br />
In 2007 stapte RTV Utrecht over op camjo‐verslaggeving. Deze omroep liet zich inspireren <br />
door de ideeën van Michael Rosenblum. Deze ex‐verslaggever van CBS kocht ooit eens, eind <br />
jaren ’80, een dv‐camera en begon met het maken van reportages in de Gazastrook, in zijn <br />
eentje. Dit was het begin van de camerajournalistiek en bracht een nieuwe manier van <br />
denken en werken teweeg in de televisiejournalistiek van toen. Deze manier van werken zou <br />
kostenbesparend zijn en een nieuwe journalistieke waarde toevoegen omdat men intiemere <br />
reportages kon maken (zo’n grote ploeg met megacamera schrikt immers alleen maar af). <br />
Toen Rosenblum eind jaren ‘90 en begin 2000 begon met het geven van lezingen en <br />
cursussen over camerajournalistiek begon er in de journalistieke televisiewereld een hevige <br />
discussie te groeien over of dit nou wel of niet de toekomst zou worden. Vanwege <br />
bezuinigingen bij de regionale omroepen zou de camerajournalistiek de oplossing zijn en <br />
tevens het nieuws dichter bij de mensen brengen vanwege de intiemere manier van werken. <br />
Maar aan de andere kant zou de visuele en inhoudelijke kwaliteit achteruit gaan, en zou het <br />
camjo’en helemaal niet zo kostenbesparend zijn als Rosenblum beweerde. Sommige <br />
<br />
1 Electronic News Gathering. Een ENG‐team bestaat (in het grootste geval) uit een <br />
verslaggever, een professionele cameraman, soms een geluidsman, en op de redactie een <br />
editor. <br />
3
omroepen durfden het aan om het nieuwe concept te exploreren, zoals RTV Utrecht, <br />
anderen, zoals L1 in Limburg bleven sceptisch. De camjo‐boot ging varen, maar niet iedereen <br />
stapte in. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
4
2. Operationalisering begrippen <br />
<br />
<strong>Camjo</strong>: Het woord camjo is een afkorting van het woord camerajournalist. Dit betekent dat <br />
een camjo een journalist is die ook de camera bedient die wordt gebruikt voor zijn eigen <br />
verslaggeving. Daarnaast houdt hij zich bezig met het geluid van zijn cameraverslaggeving en <br />
in het meest ideale geval ook met de montage ervan. De camjo wordt dus gekenmerkt <br />
doordat hij altijd in zijn eentje werkt. Hij filmt, interviewt, regisseert, neemt het geluid op en <br />
monteert, zonder hulp van anderen. <br />
<br />
Investeren: Met investeren wordt hier vooral bedoeld: ruimte, tijd en geld vrijmaken voor <br />
het effectief gebruik van camjo’s. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
5
6 <br />
3. De voors en tegens <br />
<br />
Om mijn stelling te verdedigen zet ik hieronder mijn belangrijkste argumenten op een <br />
rijtje, met daarbij de tegenargumenten. Deze argumenten zal ik vervolgens pogen te <br />
weerleggen. <br />
<br />
<br />
Regionale omroepen moeten meer investeren in camjo’en om overtuigd te raken van de <br />
voordelen hiervan, want: <br />
<br />
3.1 Een goede camjo is een getrainde en ervaren camjo <br />
<br />
<strong>Camjo</strong>’en is een vak apart. Naast dat een camjo, net als een gewone verslaggever bezig is <br />
met de inhoud van zijn verhaal, moet hij ook op andere dingen letten. De witbalans, <br />
kadrering en het licht moeten in orde zijn. Het geluid moet niet te hard en niet te zacht <br />
worden opgenomen. Het beeld moet scherpgesteld zijn. Er moeten vragen worden gesteld <br />
aan de geïnterviewde. Er moet geluisterd worden naar de antwoorden en de camjo moet <br />
hier op anticiperen. Ga zo maar door. Er komt dus een zware werkdruk op een camjo te <br />
liggen. <br />
<br />
Het is voor veel tegenstanders een reden om niet serieus gebruik te maken van dit soort <br />
verslaggevers. Volgens hen moet de camjo op teveel dingen letten waardoor de kwaliteit <br />
van het item in gevaar komt. Crit Pingen, van Limburgse omroep L1, vindt de kwaliteit van <br />
camjo’s zelfs bagger: ,,De grootste reden dat wij niet met camjo’s werken is de kwaliteit. <br />
Omscholen werkt niet. We hebben in het begin wel wat geprobeerd, maar dat was geen <br />
succes. We deden een cursusje van een weekje, maar wat ik al zei, de kwaliteit is bagger.” <br />
<br />
Ook Rego Meijer, hoofd facilitaire dienst van RTV Drenthe (waar 1/4 e van de redactie camjo <br />
is), <strong>zeg</strong>t teleurgesteld te zijn in de kwaliteit van camjo’s: ,,Wij hechten gewoon waarde aan <br />
kwaliteit en vinden dat dat bij ENG meer gewaarborgd is.’’ Opvallend is dat ook hij <strong>zeg</strong>t dat <br />
er weinig aandacht besteed is aan omscholing: ,,Wij hebben cursussen laten geven door <br />
Geert Verdick, maar dit waren geen grote projecten. Bij ons stond van te voren al vast dat <br />
wij niet volledig over zouden gaan naar camjo’s.’’ <br />
<br />
Erik Emmen, producer van Omroep Brabant (1 camjo per dag op de redactie) spreekt van <br />
een “aanzienlijk kwaliteitsverschil” ten opzichte van ENG. ‘’Het is rommelig en onhandig bij <br />
bijvoorbeeld persconferenties, in verband met de drukte.’’ <br />
<br />
Alle drie de omroepen zijn het er over eens dat ook de technische kwaliteit van de camjo‐<br />
camera’s te wensen over laat. <br />
Op de vraag of er wel eens onderzoek is gedaan naar of de kijker überhaupt waarde hecht <br />
aan de visuele kwaliteit van de filmpjes moeten de heren ontkennend antwoorden. <br />
<br />
Ondanks de tegenargumenten wordt bij RTV Utrecht wel de hele verslaggeving overgelaten <br />
aan camjo’s. Deze omroep besloot om in 2007 volledig over te gaan. Iets wat niet zonder <br />
slag of stoot ging, maar uiteindelijk wel succes opleverde. Nu, vijf jaar verder, wordt er nog
7 <br />
steeds volledig met camjo’s gewerkt. Volgens Wim Kramer, nieuwsmanager bij de omroep, <br />
was dit niet gelukt zonder goede training, begeleiding en ruimte om te experimenteren en <br />
fouten te maken. RTV Utrecht heeft vanaf het begin veel aan training gedaan, onder andere <br />
met Michael Rosenblum, de internationale camjo‐goeroe bij uitstek en Geert Verdickt, een <br />
Belgische camjo‐goeroe. Nog steeds houdt de omroep om de zoveel tijd opfriscursussen en <br />
alle nieuwe medewerkers zijn verplicht om de interne camjo‐opleiding te <strong>doen</strong>. Saillant <br />
detail is dat sollicitanten onder andere geselecteerd worden op hun interesse voor camjo. <br />
‘’Als je niks hebt met camjo’en, dan kom je er niet in’’, aldus Kramer. <br />
<br />
Over de overgangsperiode van ENG naar camjo’s <strong>zeg</strong>t Kramer het volgende: ,,Je moet bij <br />
zo’n overstap altijd incalculeren dat er dingen fout gaan. En dat ging het ook in het begin. <br />
Het heeft zeker een jaar geduurd voordat alles een beetje goed liep.’’ <br />
<br />
Ook Arjan Hoefakker, vanaf 2008 camjo bij omroep Gelderland en tevens onderzoeker op <br />
gebied van camjo, <strong>zeg</strong>t dat implementeren van camjo’s tijd nodig heeft. Zijn verhaal is vrij <br />
veel<strong>zeg</strong>gend. Hij heeft eerst twee jaar bij omroep Apeldoorn gewerkt, onderdeel van <br />
omroep Gelderland, maar op lokaal niveau. Hier mocht hij, samen met enkele collega’s, naar <br />
hartenlust camjo‐items maken. ,,Wij moesten hier alles zelf <strong>doen</strong>. <strong>Ik</strong> heb toen ontzettend <br />
veel geleerd met vallen en opstaan. <strong>Ik</strong> heb daar veel fouten kunnen maken. Bij groter nieuws <br />
in Apeldoorn was omroep Gelderland echter nooit geïnteresseerd in onze items vanwege de <br />
kwaliteit en stuurde altijd een eigen ploeg.’’ De ommekeer, zo vertelt hij, was bij het <br />
Koninginnedagincident 2 in Apeldoorn. ,,Collega’s waren daar ter plekke als camjo. Toen het <br />
incident gebeurde konden ze makkelijk, mobiel en snel omstanders interviewen. Er ging bij <br />
omroep Gelderland een belletje rinkelen en ze ontdekten dat de camjo zeker mogelijkheden <br />
biedt.’’ Sindsdien is Omroep Gelderland zeer enthousiast en is ondertussen de verhouding <br />
ENG ‐ camjo 50/50 op de redactie. <br />
<br />
Het kwaliteitsverschil tussen ENG en camjo vind Hoefakker miniem. ,,<strong>Ik</strong> heb vaak gehad dat <br />
mensen vroegen met welke ploeg ik iets had gefilmd, terwijl ik dus in mijn eentje was.’’ Hij <br />
erkent dat dit komt door de goede kwaliteit van de meeste camjo‐camera’s, maar ook door <br />
de ervaring. ,,De mensen die bij ons goed kunnen camjo’en zijn de mensen die dit mochten <br />
<strong>doen</strong> bij omroep Apeldoorn. Hier konden ze veel fouten maken, experimenteren en <br />
oefenen.’’ <br />
<br />
De anekdotes van Kramer en Hoefakker laten zien dat goede resultaten met camjo’s wel <br />
degelijk te halen zijn, mits er tijd wordt vrijgemaakt voor opleiding en oefening, en dat er <br />
ruimte is voor het maken van fouten, die door ervaring steeds minder zullen voorkomen. <br />
Ook kwaliteit zal op de lange duur steeds beter worden door ervaring, maar ook door <br />
nieuwe technische ontwikkelingen bij bijvoorbeeld camera’s. <br />
<br />
3.2 Als de vraag naar content toe zal nemen, is dit het beste op te lossen met camjo’s <br />
<br />
Overal om ons heen neemt het aanbod van de media toe. Kranten zetten filmpjes op hun <br />
site, het NOS‐journaal maakt online video‐updates, op youtube verschijnt steeds vaker <br />
<br />
2 30 april 2009. Kars T. Pleegde een aanslag op de koninklijke familie tijdens de optocht.
8 <br />
nieuws. Daarnaast zijn er weer wat media bijgekomen, zoals de smartphones en de tablets. <br />
Kortom: het lijkt er op dat mensen meer en meer up‐to‐date willen zijn, waar dat ook maar <br />
mogelijk is. <br />
<br />
Als de vraag naar content bij omroepen toe zal nemen (wat bij RTV Utrecht het geval was), <br />
dan is camjo’en de meest voordelige manier om dit te <strong>doen</strong>. RTV Utrecht heeft in 2006 <br />
onderzoek gedaan naar de wensen van kijkers en daaruit bleek dat er een toenemende <br />
vraag was naar content. Volgens Wim Kramer wilde de kijker niet wachten op de vaste <br />
bulletins, maar zo vaak mogelijk up‐to‐date informatie krijgen. Door het gebruik van camjo’s <br />
is het Kramer gelukt om zijn bezetting zo aan te passen dat er, naar eigen <strong>zeg</strong>gen, 24 uur per <br />
dag, 7 dagen per week, nieuwsitems geleverd kunnen worden via internet op een efficiënte <br />
manier. Plus dat er 27 nieuwsbulletins per week worden gemaakt, materiaal voor het nieuws <br />
van U‐Stad en er ook nog het plan is om materiaal te gaan leveren voor beeldschermen in <br />
bussen. <br />
<strong>Camjo</strong>’s kunnen deze vraag naar aanbod op een voordelige en efficiënte manier aan. <br />
<br />
Volgens Rego Meijer, hoofd facilitaire dienst van RTV Drenthe, valt de vraag naar content <br />
wel mee. Wat opvalt is dat hij, tijdens mijn interview met hem, <strong>zeg</strong>t dat RTV Drenthe bewust <br />
niet meer content wil aanbieden. “We weten dat we dan namelijk meer mensen nodig <br />
hebben”. <br />
Crit Pingen van L1 Limburg <strong>zeg</strong>t dat als zijn redactie meer content zou willen aanbieden, dit <br />
nog steeds geen reden zou zijn om camjo’s te gebruiken. ,,Want als er meer content <br />
gemaakt moet worden, dan moet dat niet ten koste gaan van de kwaliteit.’’ <br />
<br />
Uiteraard is het aanbod van content afhankelijk van de vraag. Ook andere regio’s dan <br />
Utrecht gebruiken camjo’s om meer content te leveren voor up‐to‐date nieuwslevering op <br />
websites, en dit werkt. Daarom is het vreemd dat L1 en Drenthe er op deze manier mee <br />
omgaan. Ze kiezen er niet voor meer content aan te bieden. Dit is hun goed recht. Echter de <br />
redenen waarom ze dit niet <strong>doen</strong> vind ik onterecht. <br />
Het argument over kwaliteit, dat Pingen gebruikt, vervalt door wat er in paragraaf 3.2 is <br />
ge<strong>zeg</strong>d. Het kwaliteitsprobleem is op langere termijn oplosbaar. <br />
Het argument van RTV Drenthe, dat er meer mensen nodig zijn om meer content te <br />
produceren, is ongeldig. Juist het camjo’en heeft het voordeel dat er evenveel personeel <br />
gebruikt kan worden. <br />
<br />
3.3 De investering verdient zich terug. <br />
<br />
Een desastreuze investering zoals RTV Utrecht die gedaan heeft, waar pas na een jaar <br />
gewenste resultaten werden gehaald, is een grote stap voor een redactie. Sommige <br />
omroepen vinden het niet waard en <strong>zeg</strong>gen: <strong>Camjo</strong>’s zijn helemaal niet goedkoper en <br />
efficiënter, dus waarom zouden wij het <strong>doen</strong>? <br />
<br />
Erik Emmen van Omroep Brabant <strong>zeg</strong>t: ,,<strong>Camjo</strong>’s zijn verhoudingsgewijs langer op pad. Waar <br />
een gewone verslaggever een kwartier weg is, daar is een camjo drie kwartier bezig.’’ Hier <br />
van uitgaande zou dat dus betekenen dat een camjo drie keer zo lang met een item bezig is <br />
dan een gewone verslaggever. Een ENG team bestaat vaak uit drie personen: de interviewer, <br />
de cameraman, en de editor. In die zin is ENG efficiënter omdat de taken verdeeld zijn. Als
een verslaggever klaar is kan hij meteen naar de volgende klus, net als de cameraman. De <br />
editor kan ondertussen het item monteren. Maar elke persoon moet betaald worden. <br />
<br />
Een onderzoek van TNO uit 2008, in opdracht van RTV Utrecht laat zien dat de gemiddelde <br />
bewerkingstijd van een camjo‐item toen 5,7 uur was. Dat houdt in dat een camjo gemiddeld <br />
1,5 items per dag maakte. Nu, enkele jaren en veel ervaring verder, <strong>zeg</strong>t Wim Kramer dat de <br />
gemiddelde tijd rond de 4 uur ligt voor een item af is. Arjan Hoefakker gaat nog een stapje <br />
verder en <strong>zeg</strong>t dat een item te maken is binnen drie uur. Hij spreekt hier uit eigen ervaring. <br />
De reden dat een camjo‐item snel te maken is, is omdat de camjo zijn eigen regisseur is en <br />
zo heel efficiënt kan werken. Maar ook dit hangt weer af van ervaring en training. <br />
<br />
Als de drie uur van Arjan een gemiddelde is (uiteraard in een perfecte situatie) dan betekent <br />
dat, dat een camjo‐item sneller te maken is dan een ENG‐item en dat een camjo uiteindelijk <br />
goedkoper is, omdat er maar één persoon betaald hoeft te worden. Mocht je als redactie <br />
niet minder mensen willen, maar mensen willen omscholen tot camjo, dan schroef je de <br />
productie omhoog. Het investeren in goede camjo’s verdient zich dus terug. Dit is ook met <br />
de kosten. Volgens Wim Kramer heeft de omschakeling niet meer geld gekost en niet meer <br />
geld opgeleverd, maar voor RTV Utrecht dus wel een hogere productie teweeggebracht en <br />
volgens Wim Kramer tevens gezorgd voor meer kijkers. <br />
<br />
3.4 Er zijn meer voordelen dan nadelen <br />
<br />
Deze visie is vooral gericht op waarom een investering in camjo’s noodzakelijk is om <br />
overtuigd te raken van de vooral organisatorische voordelen van het camjo’en. Er zijn ook <br />
nog voordelen en argumenten van meer technische aard, waarvan sommigen al beschreven <br />
zijn in eerdere artikelen en visies van anderen. Omdat ze pleiten vóór mijn stelling benoem <br />
ik ze hier kort. <br />
<br />
‐ <strong>Camjo</strong>’s kunnen dichter op de geïnterviewde zitten (zijn minder intimiderend) en daarom <br />
intiemere producties maken <br />
‐ <strong>Camjo</strong>’s zijn soms gedwongen om hard nieuws op een zachtere manier te brengen, <br />
bijkomend voordeel is dat het nieuws zo dichter bij de kijker kan worden gebracht <br />
‐ Hoge visuele kwaliteit is niet altijd een vereiste, kijk maar naar Pownews <br />
<br />
Al met al ben ik van mening dat er meer voordelen dan nadelen kleven aan het camjo’en, <br />
wat des te meer een reden is voor omroepen om gewoon de overstap te maken. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
9
4. Conclusie <br />
Naar mijn mening blijven er, samen met eerdere visies die over dit onderwerp zijn <br />
geschreven, maar weinig argumenten over om niet in het camjo‐bootje te stappen. De <br />
praktijk wijst uit dat genoemde problemen oplosbaar zijn en dat het fenomeen camjo <br />
wel degelijk wat oplevert. Daarnaast is overal te merken dat er vraag is naar meer en up‐<br />
to‐date content. Iets waar volgens mij alleen maar aan voldaan kan worden met camjo’s, <br />
gewoonweg omdat ENG daar te duur voor is. Zeker met de mogelijke bezuinigingen die <br />
de omroepen boven het hoofd hangen. <br />
Dus om met de woorden uit een heel vervelend reclamespotje af te sluiten: ,,<strong>Ik</strong> <strong>zeg</strong> <br />
<strong>doen</strong>!”…..dat camjo’en. <br />
<br />
Aanbevelingen <br />
<br />
‐ Bewuster omgaan met camjo’en. <br />
‐ Vertrekkende verslaggevers vervangen door jonge (goed opgeleide) camjo‐specialisten. <br />
‐ Cameramensen en editors omscholen tot camjo’s in plaats van ongemotiveerde <br />
verslaggevers om te scholen. <br />
‐ Alleen gemotiveerde en geschikte verslaggevers omscholen tot camjo’s. <br />
‐ Meer geld en tijd vrijmaken voor het trainen van camjo’s. <br />
‐ In de journalistieke opleidingen meer aandacht geven aan het vak camjo’en. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
10
11 <br />
5. Bronnenlijst <br />
<br />
Digitale documenten: <br />
<br />
‐ Deschacht, Tom (journalist) & de Smaele, Hedwig (Hogeschool‐Universiteit Brussel), <br />
(2009, exacte datum onbekend), Videojournalistiek: zorg of <strong>zeg</strong>en? De mening van <br />
Vlaamse videojournalisten in kaart gebracht <br />
https://togather.eu/handle/123456789/587 <br />
Geraadpleegd op 22/09/2011 <br />
<br />
‐ Kramer, Wim (nieuwsmanager RTV Utrecht) (2008), Presentatie Workshop, Een <br />
optimale camjo redactie (met onderzoeksresultaten van TNO, auteurs: Dirck Osinga, Erik <br />
Franck, Noortje Schoenmaker) <br />
Geraadpleegd 10/01/2011 <br />
<br />
‐ Brouwer, Thomas (2008), <strong>Camjo</strong>: Waar moet het heen? <br />
Geraadpleegd 22/09/2011 <br />
<br />
‐ Es, Bas van (2009), <strong>Camjo</strong> in de regio, een etnografische studie naar mediaconvergentie <br />
bij RTV Utrecht en Omroep Flevoland <br />
Geraadpleegd: 10/01/2012 <br />
<br />
‐ Stoop, Sjoerd (2011), afstudeervisie SvJ, <strong>Camjo</strong>’s: de toekomst voor omroepen <br />
Geraadpleegd: 12/01/2012 <br />
<br />
‐ Kaaij, Coen, (2010) afstudeervisie SvJ, Camerajournalisten zijn de toekomst voor <br />
regionale omroepen <br />
<br />
‐ Hendriks, Corné/De Nieuwe Reporter, (06/09/2011), <strong>Camjo</strong> bij de regionale omroepen: <br />
soms wel, maar meestal niet. <br />
http://www.denieuwereporter.nl/2011/09/camjo‐bij‐de‐regionale‐omroepen‐soms‐<br />
wel‐maar‐meestal‐niet/#more‐19051 <br />
Geraadpleegd op 22/09/2011 <br />
<br />
‐ Hoefakker, Arjan, (17/10/2010), RTV Utrecht Wim Kramer: <strong>Camjo</strong> onontkoombaar bij <br />
regionale omroep <br />
http://www.youtube.com/watch?v=A_gWOO5eJXE <br />
Geraadpleegd op 22/09/2011 <br />
<br />
‐ Hoefakker, Arjan/De Nieuwe Reporter, (22/04/2011), ,,Kwaliteit van camjo is vaak <br />
bagger” <br />
http://www.denieuwereporter.nl/2011/04/kwaliteit‐van‐camjo‐is‐vaak‐bagger/ <br />
Geraadpleegd op 22/09/2011 <br />
<br />
‐ Runderkamp, Lex/NOS, (18/04/2011), Nieuwe technologie op locatie <br />
http://weblogs.nos.nl/buitenlandredactie/2011/04/18/nieuwe‐technologie‐op‐<br />
lokatie/ <br />
Geraadpleegd op 23/04/2011 <br />
‐Vroemen, Lucas, (26/07/2007), “Dat is mijn werk niet” <br />
http://www.denieuwereporter.nl/2007/07/dat‐is‐mijn‐werk‐niet/ <br />
Geraadpleegd op 22/09/2011 <br />
<br />
<br />
Mondelinge bronnen: <br />
<br />
‐ Pingen, Crit, Limburgse omroep L1, chef nieuwsdienst <br />
Tel: 043‐ 850 60 45 <br />
Geraadpleegd op 07/10/2011 <br />
<br />
‐ Leenders, Eugene, Omroep Gelderland, hoofd nieuwsdienst <br />
Tel: 026 – 371 37 63 <br />
Geraadpleegd op: 07/10/2011 <br />
<br />
‐ Vlo, Fred, RNW (wereldomroep), camjo <br />
Tel: 035‐672 42 11 <br />
e‐mail: Fred.Vloo@rnw.nl <br />
Geraadpleegd op 07/10/2011 <br />
<br />
‐ Emmen, Erik, Omroep Brabant, producer <br />
Tel: 040 ‐ 2949494 <br />
Geraadpleegd op 11/01/2012 <br />
<br />
‐ Hoefakker, Arjan, Omroep Gelderland, camjo en camjo‐onderzoeker <br />
Tel: 06 53 14 70 73 <br />
Geraadpleegd op 12/01/2012 <br />
<br />
‐ Santen, Mario van, RTV Oost, eindredacteur <br />
Tel: 074 ‐ 2 456 456 <br />
Geraadpleegd op 11/01/2012 <br />
<br />
‐ Meijer, Rego, RTV Drenthe, hoofd facilitaire dienst <br />
Tel: 0592‐338080 <br />
Geraadpleegd op 10/01/2012 <br />
<br />
‐ Kramer, Wim, RTV Utrecht, nieuwsmanager <br />
Tel: 030 ‐ 8 500 600 <br />
Geraadpleegd op 12/01/2012 <br />
<br />
Webpagina’s: <br />
<br />
Hoefakker, Arjan (zd*), <strong>Camjo</strong>onderzoek Arjan Hoefakker <br />
http://www.arjanhoefakker.com/?cat=1 <br />
Tel: 06 53 14 70 73 <br />
Geraadpleegd: 22/09/2011 <br />
12