Opstelten: 'Ik hou wel van een beetje tempo' - Openbaar Ministerie

Ivo Opstelten:
‘Als de keten
niet
doorpakt,
doe ik het’
6 |
Naam artikel - Opportuun 4 - mei 2010
Samenwerken, keuzes maken en zo min mogelijk papier
produceren. Dat wil Ivo – “Gewoon aanpakken” – Opstelten zien
bij het OM. Interview met de minister van Veiligheid en Justitie.
'De grote jongens gaan ook voor de bijl.'
GEWOON
Minister wil aanval op “bureaucratische ellende”
AANPAKKEN
Niet alleen voordat het kabinet-
Rutte het bordes opstapte was hij
prominent in beeld. Nadat de informateur
half oktober beëdigd was
als minister, bleef VVD'er Ivo
Willem Opstelten (Rotterdam, 31
januari 1944) de schijnwerpers van
de media zoeken. Vanaf het nieuwe
departement van Veiligheid en
Justitie regende het voorstellen
voor de veiligheid.
Een bewuste keuze van een minister
die tv-presentator is geweest?
'Nee, daar heeft het niks mee te
maken. Nadat we van het bordes
kwamen, zijn staatssecretaris Fred
Teeven en ik gewoon met enthousiasme
aan de slag gegaan. We hebben
het Regeerakkoord: daar staat
in wat we aan het doen zijn en daar
zijn we na een korte oriëntatie mee
begonnen. Ik hou wel van een
beetje tempo. Gewoon aan het
werk in een departement dat
behalve Justitie ook een directoraat
Veiligheid huisvest. Het beheer
over de politie, het bestuur dat nu
op Justitie zit, de VNG die over de
vloer komt: het geeft een heftige
dynamiek. Luiken en gordijnen
gaan open.'
Als burgemeester (Dalen, Doorn,
Delfzijl, Utrecht, Rotterdam en
Tilburg) zag u als nabije buiten-
staander het OM. Wat was
uw ervaring?
‘Dat we schouder aan schouder
stonden. In Utrecht of Rotterdam:
samen met hoofdofficieren hebben
we gevochten om onveiligheid en
criminaliteit weg te werken.
Bijvoorbeeld in het college met
Leefbaar Rotterdam, in de spannende
post-Fortuynperiode. OM
en bestuur – we deelden altijd hetzelfde
gevoel van een sense of
urgency. In de driehoek bemoeide
ik me als korpsbeheerder met wat
het OM deed. In de kern was ik een
steun in de rug voor het OM, en
soms kritisch. Op dezelfde manier
was de hoofdofficier betrokken bij
de Openbare Orde en Veiligheid,
zodat je denkkracht op elkaar aansluit.
Ik zag de hoofdofficier van
Rotterdam als een soort minister
van justitie in de stad, die dus ook
optrad in raadscommissies.
In de stuurgroep Veilig heb ik toen
verboden dat er stukken werden
geschreven. Daar heb ik al bureaucratie
weggewerkt. Met nota's
schrijven maak je het jezelf te
makkelijk. Wil je mensen scherp
houden, dan moet je ze geen documenten
laten maken. Gewoon in
overleg de stadsmariniers
opdrachten meegeven. Het OM
moest er even aan wennen, maar
deed daarin mee.'
Wat vond u dat bij het OM
beter kan?
'Ik vond dat je moet focussen.
Keuzes maken, want niet alles kan
tegelijk. Ook al zou je er veel mensen
bij krijgen, dan geldt nog steeds
dat je toch keuzes moet maken. Dat
was wel eens een punt. Dat heb ik in
Rotterdam, met goede hoofdofficieren,
kunnen doen. Spangen bijvoorbeeld,
dat moesten we gewoon
oplossen. Met man en macht hebben
we de onveiligheid aangepakt en
het is gelukt. Eerst het samen eens
zijn, dan de organisatie en mensen
er op inrichten.
In de loop der tijd ben ik zelf ook
veranderd en opgeschoven. Steeds
meer zag ik de noodzaak van een
goede opsporingspolitie, van een
recherche met kwaliteit. De
Schiedammer parkmoord vond
plaats in mijn tijd als korpsbeheerder
van Rotterdam. Er is daarna
veel gebeurd.'
Wilt u een OM dat vanwege het
handhavingstekort focust op
strafzaken, of gaat het om de
bijdrage die het OM levert aan
de veiligheid?
‘Dat laatste natuurlijk, want het gaat
om samenhang. Zo'n kreet als “Kijk
uit voor een justitiële politie”, daar
houd ik niet van. Dat is denken in
een onzinnige scheiding: openbare-
Opportuun 3 - maart 2011 - Interview | 7