Download PDF - Site van de Leden Rabobank Noordoostpolder-Urk

3465
12 RABOBANK NOORDOOSTPOLDER-URK INTERVIEW
Urkerdeelloonvissers:
Vanloonzakjetot
verwezenlijkingdroom
Urk kent een bijzondere beroepsgroep: de deelloonvisser. De
visserman is op gebied van zaken rond belastingen, werkloosheid en
arbeidsongeschiktheid vergelijkbaar met een zelfstandig
ondernemer. Wat betekent dit bij het afsluiten van een hypotheek?
Met zo’n tachtig schepen en 350 Noordzeevissers
neemt Urk nog steeds een belangrijke plaats in in de
Nederlandse visserijsector. Hoewel de visserij wel eens
betere tijden kende is de visserman niet weg te denken
uit de Urker economie. Een beroepsgroep die op Urk
ook wel bekend staat onder de naam deelloonvisser.
Een naam die te maken heeft met de wijze van
uitbetalen. Jan Verhoeff, manager van Rabobankkantoor
Urk, legt uit: ‘Van oudsher rekent de schipper op
zaterdag uit wat hij besomd heeft. Hij trekt daar
vervolgens de kosten van bijvoorbeeld de dieselolie
van af en van het bedrag dat overblijft krijgen de
vissermannen een vast en vooraf afgesproken
percentage. De visserman deelt dus letterlijk in het
loon. Vroeger kreeg de visserman dit bedrag diezelfde
dag nog in een loonzakje. Als de man ’s maandags
weer naar zee vertrok ging de vrouw met het loonzakje
naar de bank. Zij beheerde de penningen.
Tegenwoordig gaat alles meteen via de bank.’
BELASTINGRESERVERING
De vissermensen hadden al gauw door dat ze bepaalde
zaken goed moesten regelen, om later niet in de
problemen te komen. De voorlopige belastingaanslag
die in januari bij ze op de mat viel ging meteen door
naar de bank. Op een speciaal hiervoor geopende
belastingreserveringsrekening reserveerde de visserman
maandelijks veertig of vijftig procent van zijn
inkomsten. ‘De visserman kon op deze manier met zijn
belastingbetalingen niet voor verrassingen komen te
staan. Hoewel er wel eens iemand geld van deze
niet-geblokkeerde rekening haalde om een auto of iets
anders groots te kopen waren de meeste vissermannen
al vroeg bewust met hun belastingzaken bezig.’
VOGELVRIJ
Maar ook op gebied van arbeidsongeschiktheid,
werkloosheid en pensioenvoorziening was de
deelloonvisser in de jaren zeventig en tachtig een
vogelvrij persoon. Omdat de deelloonvisser in feite
gewoon een ondernemer was viel hij buiten de sociale
voorzieningen. De Rabobank op Urk haakte hier op in
door met de vissermannen mee te denken over hun
pensioen. ‘Ze hadden alleen hun AOW’tje en zeker in
die tijd hield je het als visserman niet vol tot je 65ste’,
vertelt Jan Verhoeff. ‘De vissermannen stonden uren
gebukt bij het ‘oalen’ op het dek om de manden te
vullen met vis die uit de netten kwam. Zwaar werk, wat
nu grotendeels geautomatiseerd is. Zij streefden ernaar
op hun 55ste geen schulden meer te hebben. Met een
hypotheekschuld van 0 konden ze met een veel lagere
levenstandaard toe. Wij begonnen als bank de klanten
te adviseren over de mogelijkheden op pensioengebied
en wezen hen op de daaraan verbonden fiscale