Rapport Krachtlijnen conserverings- en digitaliseringsbeleid
Rapport Krachtlijnen conserverings- en digitaliseringsbeleid
Rapport Krachtlijnen conserverings- en digitaliseringsbeleid
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HOOFDSTUK 1 > MATERIEEL BEHEER VAN GELUIDSARCHIEVEN<br />
18<br />
1.1.5. Draadspoel<strong>en</strong><br />
Algem<strong>en</strong>e k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
E<strong>en</strong> draadspoel is e<strong>en</strong> zink<strong>en</strong> klos met ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> meters roestwer<strong>en</strong>de gemagnetiseerde staaldraad<br />
<strong>en</strong> wordt afgespeeld met e<strong>en</strong> wirerecorder. In de jar<strong>en</strong> 1930 - 1940 was dit in de Angelsaksische<br />
land<strong>en</strong> e<strong>en</strong> veelgebruikt systeem.<br />
Opslagcondities<br />
Draadspoel<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> gescheid<strong>en</strong> van andere dragers te word<strong>en</strong> opgeslag<strong>en</strong> in zuurvrije kartonn<strong>en</strong><br />
doz<strong>en</strong>, verticaal op de plank. Ideaal zijn e<strong>en</strong> temperatuur van 15° tot 20°C <strong>en</strong> e<strong>en</strong> luchtvochtigheid<br />
van maximaal 40 %. De conditie van het zink<strong>en</strong> spoel di<strong>en</strong>t in de gat<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong>. 9<br />
1.2. Elektromechanische dragers<br />
Bij elektromechanische dragers wordt geluid geregistreerd door het mechanisch aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van<br />
groev<strong>en</strong>. Vóór 1925 was dit e<strong>en</strong> zuiver mechanisch procédé, na 1925 werd gebruikgemaakt van<br />
elektrische versterking bij opname <strong>en</strong> weergave.<br />
1.2.1. Grammofoonplat<strong>en</strong><br />
De oudste grammofoonplat<strong>en</strong> bestaan uit e<strong>en</strong> kern van glas, metaal, karton, zink of kunststof met<br />
e<strong>en</strong> deklaag van schellak, acetaat of was. Er bestaan ook massieve plat<strong>en</strong> van schellak of kunststof.<br />
Later word<strong>en</strong> bakeliet, vinyl <strong>en</strong> andere kunststoff<strong>en</strong> gebruikt.<br />
M<strong>en</strong> maakt onderscheid tuss<strong>en</strong> gesned<strong>en</strong> <strong>en</strong> geperste plat<strong>en</strong>. 10<br />
A. Gesned<strong>en</strong> plat<strong>en</strong><br />
Algem<strong>en</strong>e k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
Gesned<strong>en</strong> plat<strong>en</strong> zijn unieke plat<strong>en</strong> waarbij het geluid rechtstreeks in de plaat wordt gegraveerd.<br />
Hierbij wordt gebruikgemaakt van e<strong>en</strong> speciale saffiernaald. Ook voor het afspel<strong>en</strong> van gesned<strong>en</strong><br />
plat<strong>en</strong> heeft m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> saffiernaald nodig. Bij het gebruik van e<strong>en</strong> ‘gewone’ (diamant)naald zoud<strong>en</strong><br />
onherstelbare beschadiging<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> optred<strong>en</strong>.<br />
De plat<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gewoonlijk e<strong>en</strong> kern vervaardigd uit aluminium, glas, karton, kunststof of zink.<br />
De emulsie waarin de groef zich bevindt is gemaakt van kunststof, schellak <strong>en</strong> was.<br />
De meest voorkom<strong>en</strong>de format<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> doorsnede van 25 of 30 cm doorsnede <strong>en</strong> e<strong>en</strong> draaisnelheid<br />
van 78 toer<strong>en</strong> per minuut. De labels van gesned<strong>en</strong> plat<strong>en</strong> zijn vaak met de hand beschrev<strong>en</strong>,<br />
in teg<strong>en</strong>stelling tot commerciële plat<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> voorbedrukt label hebb<strong>en</strong>.<br />
Opslagcondities<br />
Gesned<strong>en</strong> plat<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> apart bewaard te word<strong>en</strong>. Gass<strong>en</strong> die uit het kunsthars (bijvoorbeeld<br />
schellak) kunn<strong>en</strong> vrijkom<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> andere dragers dan geperste plat<strong>en</strong>, magneetband<strong>en</strong> <strong>en</strong> opti-<br />
9. Van der Mad<strong>en</strong>, 1993, p. 62 - 70 <strong>en</strong> van Wijk, p. 7 - 9.<br />
10.Van Wijk, 1998, p. 7.
Change language