eenheid in verscheidenheid - Aanmelden - Nederlandse Vereniging ...

De wegen naar Rome
Met o.a.
Uitreiking Boeke-penning
Vervolg Nationaal Psychotherapiedebat
eenheid in verscheidenheid
Lentecongres
Donderdag 5 juni 2008
Regardz Eenhoorn, Amersfoort
e • Routine process monitoring • Weerstand • Steungevende psychotherapie • Schemagerichte psychotherapie • Mentalisatiebevorderende psychotherapie • Dialectische gedragstherapie

INLEIDING
De wegen naar Rome
Het thema van het eerste lentecongres van de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie De wegen naar Rome is ‘eenheid
in verscheidenheid’. De dag gaat over de bijdragen van de vele stromingen, scholen, opleidingen en instituten aan die
ene psychotherapie. Over de rol van universele therapiefactoren en specifieke methoden én over de (on-?)mogelijkheid om
bevindingen uit vele referentiekaders te laten doorwerken in één behandeling.
De afgelopen jaren laten stormachtige ontwikkelingen zien op het gebied van nieuwe psychotherapievormen. Nieuwe
inzichten uit fundamenteel wetenschappelijk onderzoek (neurobiologie, gehechtheidtheorie, het snijvlak van cognitie en
emotie), maar ook herontdekking van oude (het belang van vroegkinderlijke ontwikkeling) en soms zeer oude wijsheden
(meditatie, ‘aandacht’) hebben geleid tot de ontwikkeling van nieuwe, samengestelde, psychotherapeutische behandelingen.
Tegelijkertijd blijkt uit onderzoek dat veel psychotherapeuten zich niet meer beperken tot een eenduidig uit één referentiekader
afgeleide behandelpraktijk.
De ochtend van het programma begint met een plenaire lezing van Jeremy Holmes over de universele therapiefactoren,
bezien vanuit de gehechtheidtheorie. Daarna volgt de start van een nieuwe traditie: de uitreiking van de Boeke-penning
onder auspiciën van de PAO-P. Dit jaar gaat de penning naar de redactie van het Handboek integratieve psychotherapie. Dit
grote driedelige werk is baanbrekend geweest in het op een schooloverstijgende wijze bijeenbrengen van de expertise van
een zeer brede en diverse groep academici en clinici in Nederland en Vlaanderen. De ochtend wordt afgesloten met een
debat over de relatieve bijdrage aan een aantal moderne psychotherapieën van universele factoren enerzijds en specifieke
factoren of methodieken anderzijds. De middag wordt besteed aan een breed palet van psychotherapeuten die resultaten
van onderzoek, nieuwe ontwikkelingen in de praktijk, thema’s en controversen presenteren.
Het eerste lentecongres van de NVP staat kortom bol van eenheid én verscheidenheid!

8.45 - 9.30 Inschrijving en koffie
9.30 – 9.45 Opening door de dagvoorzitter
9.45 – 10.30 'Common factors revisited: how Attachment Theory helps us understand what we are doing
as psychotherapists'
Plenaire lezing door Jeremy Holmes
10.30 -11.00 Uitreiking Boeke-penning door het bestuur van de Stichting PAO-P aan de redactie van het
Handboek integratieve psychotherapie
Dankwoord van de laureaten
11.00 – 11.30 Koffie
11.30 – 12.30 Debat over eenheid in verscheidenheid, de bijdrage van universele en specifieke factoren aan drie
belangrijke nieuwe psychotherapievormen: mentalisatie-bevorderende psychotherapie, dialectische
gedragstherapie en schemagerichte psychotherapie
Geleid door Nelleke Nicolaï
12.30 – 13.30 Lunch
13.30 – 15.00 Eerste ronde workshops, debatten, paneldiscussies en minisymposia
15.00 – 15.30 Thee
15.30 – 17.00 Tweede ronde workshops, debatten, paneldiscussies en minisymposia
17.00 Afsluiting en borrel
PROGRAMMA

Voor alle parallelsessies moet u zich van tevoren inschrijven!
PARALLELSESSIES
A Kees Cornelissen en Joy Oonk Binnenste Buiten. Kennismaking met de intensieve kortdurende
dynamische psychotherapie (Davanloo) Workshop
B Frank Don Psychotherapie voor depressie: vereniging van verscheidene
cognitief gedragstherapeutische benaderingen Workshop
C Moniek Thunnissen en Jos Delimon De vroege schade herstellen: transactionele analyse bij de
behandeling van persoonlijkheidsstoornissen Workshop
D Jos Govers, Erik Jan de Wilde en Van snijden naar hechting Minisymposium
Marcia Kroes
E Jack Dekker, Ellen Driessen, Mariëlle Cognitieve gedragstherapie, kortdurende psychodynamische steu-
Hendriksen, Pieter Molenaar, Rien Van gevende psychotherapie of medicatie in de behandeling van
depressie Minisymposium
F Quin van Dam Behandeling van weerstand: een dwaaltocht of een heerweg
naar Rome? Workshop
G Frans de Jonghe en Overeenkomsten en verschillen tussen steungevende psycho-
Barbara Jedding therapie, cognitieve gedragstherapie en psychodynamische
therapie: het Y-model van psychotherapie Workshop
H Erwin van Meekeren De Via Appia. Eenheid in de verscheidenheid van psychotherapiewegen
bij mensen met persoonlijkheidsstoornissen en
Jan Derksen De psychotherapeutische behandeling van narcistische stoornissen
Twee lezingen
J Arend Veeninga, Anton Hafkenscheid, Routine process monitoring in psychotherapie Minisymposium
Thijs de Wolf, Roelof Wolters
K Roelf Jan Takens, Carla van der Moolen, Cliëntgerichte psychotherapie: van eenheid naar verscheidenheid
Grieteke Pool Paneldiscussie
Parallelsessies ronde 1
13.30 – 15.00 uur
Parallelsessies ronde 2
15.30 – 17.00 uur

A
B
C
Kees Cornelissen en Joy Oonk Binnenste Buiten
Een kennismaking met de intensieve kortdurende dynamische psychotherapie zoals ontwikkeld door
H. Davanloo. U maakt kennis met de psychodynamische uitgangspunten en hoe deze in zowel de ambulante
als de klinische setting worden toegepast.
Het therapeutische proces en de verschillende stappen van ‘deze weg naar Rome’ worden uitgelegd en we
staan stil bij recent onderzoek naar de effectiviteit van de methode.
Frank Don Psychotherapie voor depressie; vereniging van verscheidene cognitief gedragstherapeutische
benaderingen
Wat is een goede cognitieve gedragstherapie voor depressie? Tussen behandelprotocollen bestaan veel
overeenkomsten, maar ook veel verschillen. Deze workshop demonstreert het resultaat van een samenvoeging
van diverse protocollen.
Moniek Thunnissen, Jos Delimon De vroege schade herstellen: transactionele analyse bij de behandeling van
persoonlijkheidsstoornissen
Patiënten met persoonlijkheidsstoornissen worden in Psychotherapeutisch Centrum de Viersprong al meer
dan 25 jaar behandeld met een psychotherapeutisch programma vanuit de methodiek en taal van de
transactionele analyse. Deze behandeling wordt gepresenteerd aan de hand van casuïstiek en onderzoeksgegevens
over de lange termijn effecten van dit programma.
PROGRAMMAONDERDELEN

D
D
E E
PROGRAMMAONDERDELEN D
Jos Govers, Erik Jan de Wilde, Marcia Kroes Van snijden naar hechting. Zelfbeschadigend gedrag en de
behandeling bij adolescenten (minisymposium)
Jos Govers Van snijden naar hechting
Zelfbeschadiging bij patiënten roept veel op bij hulpverleners en hun teams en leidt vaak tot splitsing, onenigheid
en verscheidenheid. Vaak wordt gekozen voor een restrictief beleid, waarbij blijkt dat de patiënt zichzelf in
het geheim blijft beschadigen. Vanuit het perspectief van de onderzoeker, de ervaringsdeskundige en de
psychotherapeut gaan we in op zelfbeschadigend gedrag, oorzaken hiervan en hoe dit te behandelen.
Erik Jan de Wilde Zelfbeschadigend gedrag bij jongeren
Wat weten we uit onderzoek over voorkomen en correlaten, onderliggende mechanismen en motieven van
zelfbeschadigend gedrag, de relatie met suïcidaliteit en de rol van sociale steun en copingmechanismen?
Jack Dekker, Ellen Driessen, Mariëlle Hendriksen, Pieter Molenaar, Rien Van Meerdere wegen naar Rome?
Cognitieve gedragstherapie, kortdurende psychodynamische steungevende psychotherapie of medicatie in de
behandeling van depressie (minisymposium)
Jack Dekker Effectiviteit van kortdurende psychodynamische steungevende psychotherapie bij depressie
In deze lezing wordt ingegaan op de belangrijkste resultaten van verschillende randomized clinical trials die
gedaan zijn om de werkzaamheid van kortdurende psychodynamische steungevende psychotherapie te
onderzoeken.

E
E
E
E
Ellen Driessen De effectiviteit van kortdurende psychodynamische therapie voor de behandeling van depressie:
een meta-analyse
Een presentatie van de resultaten van een meta-analyse naar de effectiviteit van kortdurende psychodynamische
psychotherapie bij depressie (gebleken in open en gerandomiseerde studies in de laatste decennia) staan
centraal in deze lezing.
Mariëlle Hendriksen Persoonlijkheidsstructuur, therapeutische techniek en werkzaamheid in kortdurende
psychodynamische steungevende psychotherapie voor depressie; een exploratieve studie
Deze lezing gaat in op de relatie tussen ernst, depressie, persoonlijkheidsstructuur, afweerstijl,
therapeutische techniek en therapiesucces bij een kortdurende psychodynamische steungevende psychotherapie
van een depressie.
Pieter Molenaar De invloed van kortdurende psychodynamische steungevende psychotherapie bij een depressie
op sociaal functioneren
In welke mate verbetert het sociaal functioneren van een depressieve cliënt door kortdurende psychodynamische
steungevende psychotherapie (al dan niet in combinatie met farmacotherapie)?
Rien Van Objectrelaties en afweerstijl als voorspellers bij depressiebehandeling
Deze lezing gaat in op de mate waarin psychodynamische diagnostiek behulpzaam is bij predictie van behandelsucces
bij een kortdurende psychodynamische steungevende psychotherapie van een depressie.
PROGRAMMAONDERDELEN

PROGRAMMAONDERDELEN
F
G
H
H
Quin van Dam Behandeling van weerstand: een dwaaltocht of heerweg naar Rome?
Weerstand vormt een obstakel in vrijwel elke psychotherapie. Wetenschappelijk onderzoek heeft een model
opgeleverd om weerstand te hanteren. Dit model wordt besproken, geïllustreerd en met de deelnemers
geoefend. Casuïstiek is welkom.
Frans de Jonghe, Barbara Jedding Overeenkomsten en verschillen tussen steungevende psychotherapie,
cognitieve gedragstherapie en psychodynamische therapie: het Y-model van psychotherapie
Y is een symbool waarvan de stam staat voor de gemeenschappelijke factoren en de twee takken voor de
specifieke factoren van respectievelijk cognitieve gedragstherapie en psychodynamische therapie.
Erwin van Meekeren De Via Appia. Eenheid in de verscheidenheid van psychotherapiewegen bij mensen met
persoonlijkheidsstoornissen
Er lijken vele (psychotherapie)wegen naar Rome. Maar geen volstaat! Op de Via Appia wordt ook recht gedaan
aan zaken als individuele specialisatie en talenten, aan crisismanagement en familie of naastbetrokkenen.
Jan Derksen De psychotherapeutische behandeling van narcistische stoornissen. Een nieuwe theorie over
verandering van de intrapsychische architectuur waarin primaire emoties, cognities, hechting en het bewustzijn
aan elkaar worden gerelateerd
In het kader van de door de spreker ontwikkelde theorie over psychotherapie bij narcistische stoornissen,
kunnen we over de werkzaamheid van psychotherapeutische interventies preciezer zijn.
In deze lezing worden de essentiële ingrediënten van een psychotherapeutische beïnvloeding aan de hand van
narcistische stoornissen toegelicht.

J
K
Arend Veeninga, Anton Hafkenscheid, Thijs de Wolf en Roelof Wolters Routine process monitoring in
psychotherapie (minisymposium)
Routine process monitoring, het systematisch volgen van het therapeutische proces, wordt betrekkelijk weinig
toegepast. Het helpt de psychotherapeut en cliënt om improductieve of zelfs destructieve processen in de
behandeling tijdig te onderkennen en bij te sturen. Vanuit verschillende psychotherapeutische referentiekaders
zullen de mogelijkheden en de knelpunten ervan in de lezingen worden besproken.
Roelf Jan Takens, Carla van der Moolen en Grieteke Pool Cliëntgerichte psychotherapie: van eenheid naar
verscheidenheid (paneldiscussie)
Vanuit de bekende therapeutische basishoudingen heeft de cliëntgerichte stroming zich steeds verder
ontwikkeld en gedifferentieerd, zowel middels theorievorming als door onderzoek naar de werkzaamheid van
procesbevorderende interventies. Welke betekenis heeft het cliëntgerichte gedachtegoed voor de psychotherapie
anno 2008? En welke bijdrage kan zij daaraan in de toekomst (blijven) leveren?
PROGRAMMAONDERDELEN

PERSONALIA
Drs. K. (Kees) Cornelissen, socioloog, psychotherapeut
Werkzaam bij De Viersprong, Halsteren, afdeling IKDP.
Dr. Q. (Quin) van Dam, gz-psycholoog, psychotherapeut, klinisch psycholoog
Werkzaam bij het Nederlands Psychoanalytisch Instituut (NPI) te Utrecht als psychoanalyticus en bij het RINO Noord-
Holland te Amsterdam als docent. Tevens werkzaam in eigen praktijk te Leiden.
Prof. dr. J. (Jack) Dekker, gz-psycholoog
Werkzaam bij Jellinek/Mentrum, Amsterdam, afdeling Onderzoek en hoofd onderzoek en hoogleraar vakgroep
Klinische Psychologie Vrije Universiteit Amsterdam.
Drs. J. (Jos) Delimon, klinisch psycholoog
Werkzaam bij De Viersprong te Halsteren als psychotherapeut en praktijkopleider.
Prof. dr. J. (Jan) Derksen, klinisch psycholoog
Werkzaam aan de Radboud Universiteit te Nijmegen en aan de Vrije Universiteit te Brussel.
Tevens eerstelijns- en psychotherapiepraktijk Derksen & Klein Herenbrink.
Drs. F. (Frank) Don, gz-psycholoog, psychotherapeut
Werkzaam bij JellinekMentrum, Amsterdam als psychotherapeut.
Mw. drs. E. (Ellen) Driessen, psycholoog/AIO
Werkzaam bij JellinekMentrum, Amsterdam en bij de afdeling Klinische Psychologie van de Vrije Universiteit
te Amsterdam.

Drs. J. (Jos) Govers, psychotherapeut
Werkzaam bij De Albatros, een (dag)klinisch psychotherapeutische afdeling voor adolescenten met een
persoonlijkheidsstoornis (in ontwikkeling); binnen De Jutters, centrum voor Jeugd-GGZ Haaglanden.
Daarnaast werkzaam in eigen praktijk.
Dr. A. (Anton) Hafkenscheid, klinisch psycholoog, psychotherapeut
Werkzaam bij het Sinaï Centrum, Joodse Geestelijke Gezondheidszorg te Amersfoort.
Mw. drs. M. (Mariëlle) Hendriksen, gz-psycholoog, psychotherapeut
Werkzaam bij JellinekMentrum, Amsterdam als psychotherapeut en onderzoeker.
Prof. dr. J (Jeremy) Holmes, consultatief psychiater/psychotherapeut en hoogleraar psychologische therapieën
Werkzaam in eigen praktijk in Devon (UK) en bij de Universiteit van Exeter en de Psychoanalysis Unit, University
College London. Redigeerde samen met Glen Gabbard en Judith Beck het gezaghebbende Oxford Textbook of
Psychotherapy. Diverse publicaties over gehechtheid, psychotherapie-integratie, behandeling van
persoonlijkheidsstoornissen.
Mw. drs. B. (Barbara) Jedding, psychotherapeut, klinisch psycholoog
Werkzaam bij JellinekMentrum, polikliniek Psychiatrie Volwassenen in Amsterdam als psychotherapeut
en supervisor.
Prof. dr. F. (Frans) de Jonghe, psychiater, psychotherapeut
Werkzaam als vrijgevestigd psychiater in Amsterdam.
PERSONALIA

PERSONALIA
Mw. drs. M. (Marcia) Kroes, programmaleider Kenniscentrum NJI (na medio 2008)
Werkzaam als freelance trainer vanuit SoSe projectbureau, onder meer voor Landelijke Stichting Zelfbeschadiging,
Trimbos-instituut (HEE-project), Basisberaad Rijnmond.
Drs. E. van Meekeren, psychiater, psychotherapeut
Werkzaam als zelfstandig ondernemer en hoofd behandelzaken van Scelta, expertisecentrum voor persoonlijkheids
problematiek in Den Haag.
Drs. P. (Pieter) Molenaar, gz-psycholoog
Werkzaam bij JellinekMentrum, Amsterdam als wetenschappelijk onderzoeker, bij Altrecht als gz-psycholoog en
bewegingswetenschapper.
Mw. drs. C. (Carla) van der Moolen, psychotherapeut
Werkzaam bij Lentis, Groningen, eigen psychotherapiepraktijk en werkzaam als opleider.
Mw. N.J. (Nelleke) Nicolai, psychiater, psychotherapeut en psychoanalytica
Werkzaam in eigen praktijk. Zij publiceerde over incest, psychotherapie sekse en gender, hechting, steunend en
structurerende psychotherapie, integratieve psychotherapie, de behandeling van ernstige, vroeg-kinderlijke trauma's
en vrouwenhulpverlening.
Mw. drs. J. (Joy) Oonk, gz-psycholoog, psychotherapeut
Werkzaam bij GGZ-Rivierduinen, afdeling Persoonlijkheidsstoornissen, Leiden. Tevens werkzaam in eigen praktijk.
Mw. dr. G. (Grieteke) Pool, gz-psycholoog, psychotherapeut, klinisch psycholoog
Werkzaam bij UMC Groningen, centrum PsycHe (Psychology & Health) als hoofd behandeling/senior researcher;
UMCG-sector Oncologie als medisch psycholoog.

Dr. R.J. (Roelf Jan) Takens, gz-psycholoog, psychotherapeut, klinisch psycholoog
Werkzaam bij afdeling Klinische Psychologie van de Vrije Universiteit te Amsterdam en in eigen praktijk als
klinisch psycholoog/psychotherapeut.
Mw. dr. M. (Moniek) Thunnissen, psychiater
Werkzaam bij GGZ West Noord-Brabant als A-opleider voor psychiaters en binnen de ambulante sector.
Dr. R. (Rien) Van, psychiater
Werkzaam als waarnemend A-opleider bij JellinekMentrum, Amsterdam.
Dr. A.T. (Arend) Veeninga, psychiater, psychotherapeut
Werkzaam bij het Sinaï Centrum te Amersfoort als psychiater/psychotherapeut en onderzoeker.
Dr. E.J. (Erik Jan) de Wilde
Werkzaam bij het Nederlands Jeugdinstituut als programmaleider Kwaliteit van Opvoeding en Stelsel.
Dr. M.H.M. (Thijs) de Wolf, gz-psycholoog, psychotherapeut, klinisch psycholoog
Werkzaam bij het Nederlands Psychoanalytisch Instituut (NPI) te Amsterdam.
Drs. R. (Roelof) Wolters, gz-psycholoog, klinisch psycholoog, psychotherapeut
Werkzaam bij de Gelderse Roos als supervisor en psychotherapeut; bij het SPON te Nijmegen als hoofdopleider
psychotherapie en als docent en in eigen praktijk.
PERSONALIA

BOEKE-PENNING
De Stichting Postacademiale Opleiding Psychotherapieën Groningen (PAO-P) heeft in 2005 de Pieter Boeke-penning
ingesteld. De penning is vernoemd naar de in 1995 overleden Groningse hoogleraar Klinische Psychologie
prof. dr. P.E. Boeke en wordt uitgereikt aan psychotherapeuten die gedurende een reeks van jaren een bijzondere prestatie
op het gebied van de psychotherapie hebben verricht. Andere activiteiten van de stichting zijn het jaarlijks uitreiken
van de Pieter Boeke-prijs aan auteurs van belangrijke vernieuwende psychotherapeutische publicaties en het organiseren
van de Boeke-lezingen, samen met het Studium Generale van de Universiteit Groningen.

Datum en locatie
Het congres vindt plaats op donderdag 5 juni 2008 in Regardz Eenhoorn, Koningin Wilhelminalaan 33 te Amersfoort.
De locatie ligt tegenover het station en is ook uitstekend bereikbaar met eigen vervoer.
Organisatie
Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie (www.psychotherapie.nl)
Contactpersoon secretariaat lentecongres 2008:
Dave van den Bor, administratief medewerker bureau NVP
Telefoon: 030 – 251 01 61 (ma t/m do)
Fax: 030 – 252 28 66
E-mail: secretariaat.nvp@euronet.nl
Congrescommissie:
Leontien Buddemeijer, Sjoerd Colijn, Paul van der Heijden, Aart van Norden Danielle Oprel en Suzanne Roefs
Adviescommissie:
Paul van der Heijden, Danielle Oprel, Roel Verheul
Inschrijven
U kunt zich aanmelden voor het lentecongres door bijgevoegde antwoordkaart volledig ingevuld te retourneren. Het verschuldigde
bedrag maakt u over op postbankrekening 17 81 91 t.n.v. NVP Utrecht o.v.v. lentecongres 2008. Inschrijving geschiedt in volgorde van
ontvangst van betaling. Na aanmelding is restitutie van het inschrijfbedrag niet mogelijk.
Leden-specialisten en gewone leden NVP € 225
Aspirant-leden NVP /opleidelingen PT, GZ, KP en Psychiater € 125
Niet-leden € 265
Accreditatie
Accreditatie van het congres bij de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en de Federatie voor Gezondheidszorgpsychologen is
aangevraagd.
INFORMATIE

De NVP is de overkoepelende beroepsvereniging van BIG-geregistreerde psychotherapeuten en diegenen die daartoe in
opleiding zijn. De NVP is opgericht in 1930 en heeft ongeveer 2500 leden. In de NVP werken acht specialistische psychotherapieverenigingen
en de vereniging van aankomend psychotherapeuten (NVaP) samen. De NVP waarborgt en bewaakt
de eenheid, kwaliteit en ontwikkeling van de Nederlandse psychotherapie. De NVP streeft naar vergroting van bekendheid,
beschikbaarheid en maatschappelijk begrip voor de psychotherapie en ondersteunt haar leden waar dat kan.
Meer informatie: www.psychotherapie.nl
Gehechtheidtheorie • Universele therapiefactoren • Handboek integratieve psychotherapie • Kortdurende dynamische psychotherapie • Cognitieve gedragstherapie • Transactionele analys