29.12.2012 Views

tlSL^Ze*' ^ fl^m batons

tlSL^Ze*' ^ fl^m batons

tlSL^Ze*' ^ fl^m batons

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

RIJKSUNIVERSITEIT LEIDEN<br />

0881 2203


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

V 3L ï S G.


I N H O U D<br />

VAN DE<br />

CONSTITUTIONEELE VLIEG'<br />

N #<br />

i. Ontmoeting en Gefprek met de Citoijen Ducange.<br />

2. De Wandeling van de Vlieg , op de Haagfche Kermis,<br />

een Extra Nummer, een Samenfpraak tusfchen<br />

een Reprefentant en een Bakker, op de<br />

Haagfche Kermis. . , pag- i<br />

3. Befchryving van Borstbeelden. . — 17<br />

Afichrift van een Afgeluiftert gefprek. — 21<br />

4. Bekendmaaking. . . — 28<br />

5. nog iets over de Ducangi, zogenaamde Verklaaring<br />

tegen de Generaal Daandels. — 33<br />

Extra Nummer, op woensdag 20 Juny<br />

1798, Staatslesfen aan alle Bewinds-<br />

Leeden. . . . — 43<br />

Misfieve aan de Conftitutieoneele Vlieg. — 47<br />


N. ro. aan de Schryver van de Pollen'eque Dondef,<br />

' • ' • Pag- »s<br />

Antwoord op dézëlvem . , __ g Q<br />

Ir. 't Zeuntje La Croix in den Haag. _ 9 3<br />

12. /


D E<br />

CÜNSTITÜÏIONEEILTË<br />

V X* 1 E Ge<br />

E L K H E T Z IJ N E.<br />

Etide zijn hand zat tegen allen zijn, en de<br />

hand yan allen tegen hem.<br />

ISMA2LS Lcenfprsuk.<br />

BATAVEN! VRIENDEN VAN ORDE EN<br />

CONSTITUTIE!<br />

"Vreemd zal misfchien aan veelen uwer de titel van<br />

dit Blad voorkomen. Een Vlieg evenwel is, noch.<br />

zal immer zo verbazende en verwoestende zijn, als<br />

Weerlicht en Blixem. — Haar oogmerk is zuiver —><br />

zij meen i de fcnadelijke uitwerfcfelen van deeze wezenloze<br />

gewragten door goede afleiders te moeten<br />

veriedeieu * waar deeze de waare oorzuok en beftemuiing<br />

tegenwerken. -— DE VLIÜG, hoe zeer redenloos<br />

, gevoelt roch met al het jjelchapene , dat wie<br />

niet vergaart, verjlrooid, en dat alles tot nut, niets<br />

tot onneil iiaargeitcid is; zij zal mogelijk dee^en<br />

en geenen dikwils niet bevallen, doch zij zal zich door<br />

eenen wreeveligen llag van den zodanigen, wien zij<br />

op het hoofd rnogt vliegen. of bij geval aauraaken<br />

en zeer doen , niet la'en affchrikken. — Zij zal altoos<br />

bij de Waarheid en Rechtvaardigheid, omtrend<br />

alle daadzaaken. herberg, zoeken en een ongeftoord<br />

verblijf, onder de hoede der Confticutie , zich verzeekeren,<br />

voor de rondborstige zamenftplli'i!;, en verbreiding<br />

ten aigeraeenen nutte van alk mogelijke voor-<br />

A


C * }<br />

vallen, waarneemingen, gedragingen, raadgeevingen,<br />

droomen ta bijzonderheden, die zij mogte ondervinden<br />

, ofte die tot haare kennisfe mogte komen, —.<br />

zij zal in alles trachten recht te doen en niemand te<br />

ontzien, «— niet op de wijze van hen , welke met<br />

die gulde fpreuk flecbts fpee1en,maar zo als die zonde<br />

verderfelijke diabolocratie, demagogerie, en ambtbejagende<br />

partijzucht, in de daad behoord berragt<br />

te worden, — zij zal de uiterftens van even heerschzuchtige<br />

weezens verwitten, „ zij zal de CONSTI­<br />

TUTIE, als het onfehendbaar heiligdom achten en<br />

betragten, — zij zal bet heil van den aaften Januari<br />

j 1798 helpen volmaken, — doch tevens derzelver<br />

fchijnvrinden en dubbelhartige, ja eigenbelangzuchtige<br />

bewerkers van derzelver waare en deugdzaame<br />

Bevorderaars, ieverige Voorftanders , en getrouwe<br />

Betragters doen onderfcheiden, — zij zal<br />

iederen Intriguant, zo veel het in haar z ;<br />

i, ontmaskeren,<br />

en zich bevlijtigen, het Bataaffche Volk in<br />

ftaat te (lellen, de oprechte liefhebbers des Vaderlands,<br />

der Conftitutie, en van de thans gevestigde<br />

orde van zaken, op waaren prijs te ftellen , —— zij<br />

zal het Beduur helpen onderfchraagen met al haar<br />

vermogen, in fteede van tegen te werken, door de<br />

listigfte aankweeking van verdeeldheid, zij zal<br />

nochtans niets en niemand, wie het zij, eenigzints<br />

verfchoonen of ongemerkt 'cr over heen vliegeu, zo<br />

dikwerf 'er van het rechte pad zal afgeweeken worden.<br />

— Treft zij echter ongelukkig nu en dan den<br />

een of ander min verdienstelijk of ten onrechten,<br />

zij zal daar voor gaarne boeten, en zich zelfs een<br />

verdienstelijken flag getroosten. — Haar doel is nut,<br />

geen onnut, te werken — het Gemeenebest op te<br />

bouwen en niet verder te verfcheuren — de Revolutionaire<br />

door eene conftitutioneele handelwijste<br />

doen vervangen, en de veerkracht des Volks op eene<br />

geregelde, wettige en rechtvaardige wijze te herftellen,<br />

door welkers verflapping alléén duizende ongenoegens,<br />

ongeregeldheden en fchreeuwende misbruiken<br />

veroorzaakt zijn , en de goede Burgers van elkanderen,<br />

zonder genoegzaame redenen zijn verwijderd<br />

geworden, in welk troebel water en ongeredderden<br />

en impolitieken toedragt van zaken een groote<br />

hoop vermoogende en minvermogende Cabaleurs,<br />

In-


C 3 )<br />

Intrisuanten, Fortuinzoekers, Weetnieten, losban-<br />

S" patrott fche Schreeuwers, ja zelfs domme en<br />

M £ weezens, van. de eer e tot in de laagte<br />

Hasfe zonler uitzondering, zich eeven zeer voor<br />

deel hebben weeten te verfchaften , zonder verdiensten<br />

of"talenten te bezitten, terwijl waarlijk b«a*e<br />

lieden niet dan met de grootte moeite tot het behoud<br />

van het Gemeenebest kunnen medewerken -<br />

eS het in de daad is. als of de booze rond gaat, ah<br />

2 briesfchende lommen ^ <br />

den. - Het is dus uy.i , dat het kaf van ^<br />

seTchift worde, en elk het zijne knjge. — Veelen<br />

Sg^eetetot den »ten Januan]i 7?S geroepen<br />

doch weinigen uitverkoren. Het is maar ai te<br />

S dat niet allen de oprechte mannen van dien<br />

dae ziin welke zich ais zodanigen gaarne doen<br />

voorkomen - de oogmerkingen en drijvingen zijn<br />

ook hier• " ichtbaarlijk onderfcheiden, en de Vheg<br />

zal daarom veeier hoofden moeten bezoeken.<br />

Zij zal thans uitvliegen:<br />

ONTMOETING en GESPREK met den CHoijen<br />

DU CTNG. • • CO, Of t'HOMMB ft TOUT<br />

FAQ ON.<br />

Eh bien ! Citoijen nu Wel zo , Burger n u<br />

cï c ïfurcroi enPo- C.NG... ! het onmogelijke<br />

Saüé'Diable! quelbon- in het politieke! Drommels!<br />

KuïmierV, que wat geluk « Ik vlieg nauwièr<br />

fait ie terencontrei lijks uit of ik mag u ont-<br />

V & Tes gucux! C'tst moeten. - Heil zij den<br />

rharmait Gest charmant loofe Vosfenl Het «lief»<br />

etSjetaicherchépar- het is lief ! m waarheid.<br />

Cf5 Om min taalkundige Leezers ook deeze ontmoeting<br />

t e doen verftaan. is hier de vertaaling 'er nevens gefield.<br />

ïtwiil de Vlies met leedweezen vernomen heeft da dee-<br />

Le ou . voor ! 78 7 bij eenen Ariftoeratïlbben Hoog-<br />

ËcSr aan de hand zou gegaan hebben. - In Leiden gouden<br />

daar van informatiën zijn te bekomen; ook te Panjs<br />

zouden noch al eenige mgtige relatien van hem te vinden<br />

thans zoude bij in eene dubbele deplomaUjche betSkkins<br />

zijn, &c. &c &c. &c. &c. &c. &c. &c. fcc.<br />

A a<br />

0 1


C 4 )<br />

tnnt depues queJque jours-<br />

Ik heb u in alle hoeken<br />

jete croyois enveloppé dans<br />

i zederteenigedaaengezogr<br />

Ie furtout et Pincroyable de 1<br />

Ik dagt voor vast, dat gij<br />

la Deplomatie ! rnais<br />

i met huid en hair in de<br />

avant de parler d'autres<br />

: buitenlandfche handelingen<br />

chofes — dis moi — Com- en betrekkingen als bedolmeut<br />

fe porte ta coquine<br />

ven waart. — Maar eer<br />

Pardon: Pardon! mille Ibis<br />

wij verder gaan, zeat mij<br />

pardon ! je voudrais dire<br />

eens hoe vaart uw mai-<br />

ta charmante coufene, au<br />

tresje? excufeer! excufeer<br />

nsoins la fuppofóe. 1'Hom-<br />

mij -'•duizendwerfexcuis.<br />

me est foible! n'est il<br />

Ik had eigentliik op het<br />

pas? ne te faches pas<br />

oog uwe bekoor!ijkeNigt,<br />

mon bon homme! ~ tu<br />

ten min Ren, die gij daar<br />

me fembles d'être tres<br />

voor laat doorgaan — nu<br />

presfé. - Pourtant je dois<br />

de mensch is zwak ! Is<br />

t'arreier nu moment-abfo-<br />

het niet zo? gij behoeft<br />

lument un feul instant -<br />

daarom niet boos te wor­<br />

jai des affaires importanden,<br />

mijn goeje man!<br />

tes avec toi - nous pas-<br />

maar gij fchijnt haast te<br />

fcrons i'histoire de ta....<br />

hebben, en evenwel moet<br />

Coufine pour un autre<br />

ik u een ogenblik ophou­<br />

moment ~ , DU C den — volftrekt een ogen­<br />

„ Mais\ le Diable emporblikje maar — ik I eb 'zaate<br />

Famour / qu'est ce gue ken ] van belang met h te<br />

„ veut eet animal? Lais/is < verhandelen. — Wjj zullen<br />

„ moi tranquil. Je n'ai de historie van Uvve Nigt<br />

5, pas le tems a eet inplant daarom i tot de naaste keer<br />

~" Jf dois encore aller overflaan. < — Du C.NC. '<br />

par ciet paria paurbien ,<br />

wou dat de Duivel je<br />

,, des preparatifs — Je ,<br />

,, haalde met de Liefde!<br />

veux 'bien, mals dans un .<br />

wat wil dit Schepzeltic<br />

autre jour." - H est ,<br />

„ toch hebbent laat mij<br />

inposfibre Citoyen D U ,<br />

„ (lil gaan. — Ik heb nu<br />

c... II me faut des éclair-,<br />

i, geen tijd—ik moet noch<br />

ris-<br />

of rechterhand van het groot Bureau van Fan der Cruisfm<br />

en Comp. zoude zijn. - Dit kan men - dit is niet té<br />

geloven -— dit zoude te veel gewaagd zijn men<br />

heeft reeds opgemerkt, dat hij het hoofd van dat Burcii<br />

gecompromitteerd heeft, met hem zijne zogenaamde Niet<br />

eens op zijde te geven r en in het publiek te doen ver


( 5 )<br />

risrements. — Tu travail- „ hier en daar zijn om zo<br />

les dans le cabinet - tu wat te bedistekn - " 0p<br />

fcais tous les i'ecrets - een andere tijd wil ik<br />

tues initié dans les n-ys- „ gaarne." Het is onmoteres<br />

du lacré lamt >our gelijk Burger DU CNG '<br />

du 22 Janvier. ^ Tu es lk m 0et van u inlutine<br />

aporté des cnofes , feule- hebben - gij zijt de man<br />

ment connués a trés peu van het kabinet _ gij<br />

d'hommes. weet alle de geheimen ÜL<br />

gij ' ijt doorkneed in alle<br />

de verborgendheden van<br />

dien allerheiligen dag van<br />

den 22 (ten Januarij I. 1. _i<br />

gij kunt dingen vveeten.<br />

die Jan en allen man zo<br />

niet bekend zijn.<br />

Dis donc! Dis donc per. Zeg dan, — zeg dan ,<br />

fecutame curicufe — par lastige Nieuwsgierige<br />

les que veux tu? _ Ha! [preek Wat wilt gij?<br />

En parlant ainfi tu es Ha , zie zoo! — fpreek<br />

raifonnable — allons donc! zoo — dat laat zich hoo-<br />

— au point ! fcais tu ren — wel aan — op het<br />

ausü qu'est ceque figni- fluk dan — weet gij ook<br />

fie. La phrafe epouvan- bij geval, waar die ' epoutable<br />

_ Selaisfer f. d. mi- vantable fpreekwijs te huis<br />

tifer pour la Patrie C*)? hoort, of wat ze betekend<br />

Est<br />

(*) Men wil, dat deeze en dergelijke entrgicque Fhra-<br />

Jes, en de vode betekenis van dien, zullen kunnen gevonden<br />

worden in eene nouvelle dictionaire portative én de bit,,<br />

matte, par MESSAGER en COMP., met welker vertaling de<br />

verdienstelijke GUILLAUME D A M , Geheimraad in het Zannenhoff,<br />

onder opzicht van den werkzamen DGRISDIRF.CTOR IAL<br />

bezig is. De uügave zo de bij l.e,Grand et i^/nnden<br />

Haag, fchoppen aas te Amfterdam, ten voordeele van<br />

St. Scrvaas, de lopende Lierdichter gelphieden. • Het<br />

recht van copij zal denkelijk aan M M M G R T STOFFEL SPRAN­<br />

K E L RENEGAAT, en PIERRE PHiup juKiAAN POLUIE afgeftaan<br />

worden, tot beeter beüand van derzei ver brilante huishouding<br />

— en om de febade te vergoeden, die zij gele<br />

den hebben door het misdobbelen in zekere Loterij van de<br />

vijf Zonnen — waar over zij zo boes zijn, om dat zij<br />

geene medepartic^panten van de eerde Clasfe hebben mogen<br />

worden, dat zij thans te vuur en te zwaard hunne<br />

A<br />

3 ou-


C 6 )<br />

Est e!le de la Deplomatie Zich te laten f. d. mitifee~<br />

moderne, ou revoltante? ren voor het Vaderland?<br />

Parles franchement — tu Behoord die tot de nieu-<br />

rougis ! un peu plus d'awerwetfche of revolteerendresfe<br />

er d'hardiesfe , mon de diplomatie? Spreek vrij<br />

pauvre filou ! -Les gens op — gij bloosd !... Ik<br />

de ta race et d'un tel esprit<br />

admirable , que toi,<br />

ils ne fe laisfent jamais<br />

de concertêr tout d'un<br />

coup — un peu de confufion<br />

meme est Pardonnable<br />

. paree , que le terme<br />

est fi unique — fi Signifiant<br />

- quant a moi, je<br />

ne 1'ai pas entendu, qu'avee<br />

horreur. Je n'ai cru<br />

perfb:me en monde plus<br />

inlbuite que toipourm'en<br />

eclaircir. — ó'inmolcr pour<br />

la Pairie — fe Sacrificr<br />

oude Socie vervolgen, en door Blixtm en Weerlicht beiden<br />

eeven zeer alles zoeken te verwoesten. Auri Jacmfames<br />

QUO nou mortaUum pectora cogitl (wat doet degeklzucht<br />

niet') GELUKKIG, dat de berekening door de Hoofd directeuren<br />

ie wel ü6calculeerd was, om 'er zodanige Apostaat**,<br />

en Dtpenfiers in te neemen. — 'Er is nog te<br />

veel in den hoop ingefloopen, dan met er tijd beeter —<br />

het fpreekwoord zegt wel 'er is nooit geen goud zonder<br />

rchuim , het is nog vroeg op den dag — eer het op<br />

den middag komt zal de zon wel doorbreeken — de Gebroeders<br />

r\F c. f. zijn "er te wel agter om het credit der<br />

Loterij niet zodanig te Kijven, dat zij voor altoos de zekerden<br />

opgang krijgt, en die der Generahteits, zo vermaard<br />

binnen en tuiten 's Lands, voor altoos overtreft<br />

althans nimmer in handen van de lapiaiodeurs en kwade<br />

hoofd.directeuun geraakte met de tij» komt Hermen in het<br />

wambuis dat is een print, zou vader BELJAART zeggen<br />

maar de Vlieg zegt liever; het is een punt waar aan de<br />

liefhebbers vrij vegen zuigen. Een goede verftaander<br />

heeft toch maar een woord nodig chacun a Jontou?<br />

et de Ja maniet c. tnxi<br />

had u een beetje meei<br />

knap en bij de hand verwagt<br />

, mijn gaauwert —<br />

kuaapen van uw foort en<br />

die 'er zoo verwonderlijk<br />

agter zijn als gij, laaten<br />

zich zelden zoo eensklaps<br />

bed.nderen — een weinig-<br />

je beteutering kan 'er door ,<br />

om dat de uitdrukking zo<br />

raar is , en zo veel in<br />

heeft. — Ik wil u wel<br />

zeggen , toen ik ze het<br />

eerst hoorde , wierd ik 'er<br />

koud van. — Ik weet nie­<br />

pour le bonheur de fon mand ter waereld beter<br />

prochain — mourir pour • dan gij, die mij daaromla


C 7 )<br />

la Patrie — ces font des trend inlichting kunt gee-<br />

termes energ'ques! — ces ven. — Zich ten offer gee~<br />

font des exploits dignes ven aan het Vaderland<br />

d'un homme! — ces font een heiligen plicht te re­<br />

des attributs d'un Patriot, kenen > alles 'er aan te<br />

fe distinguant par la ver- , geeven om zijn naastens<br />

tu et un Civisme carac- , geluk te bevorderen — te<br />

terife — mais — fi donc ! /ierven voor het Vaderland<br />

t<br />

fe lahfer f, d. mitifer pour ^, dat is , mannentaal<br />

la Patrie _ c'est d'outra- — zodanige pasfen een<br />

ge , dont je ne connois man -* en zijn de ver-<br />

point d'egal — et poureischtens van een Patriot,<br />

tant , il faut qu'il an die zich door de Deugd<br />

quelqueideé — IUDUC-..., en eene gekarakterifeerde<br />

qui demontre tant des Burgertrouw wil onder-<br />

meryeilles — qui a tant fcheiden. — Weg dan !<br />

des Lumieres, au nom de weg dan! verfoei het om<br />

la Sainte et Vier ge, que zich te laten f. d. mitifee-<br />

tu adores la plus , foit ta ren voor hel Vaderland. —<<br />

Coufine ST N , foit Het is eene euveldaad ,<br />

ton amie charmante B.NG. waar van geen wergae is<br />

M. N. la belle épouvama- en evenwel 'er moet<br />

ble, ou la Coquette recher- zo iets aan zijn. — Gij<br />

chie nationale. J* Expli- DU c....E, die zo veele<br />

que moi de grace ! le fens meesterftukken uitregt —<br />

de cette Phrafe en deplodie<br />

een zo doorfleepen<br />

tnatie\ —<br />

man zijt, in naam van die<br />

heilige en kuifche maagd,<br />

die gij het meest aanbid,<br />

het zij dan uwe Nigte<br />

ST het zij dan uwe<br />

bevallige vriendin n.<br />

NGEM. N. die fchoone Epouvantable<br />

of zo gezogte<br />

nationale Coquette naar de<br />

hedendaagfche zwier —<br />

ik bid u, help mij uit den<br />

droom, wat wil die diplomatique<br />

Prafes toch beduiden?<br />

Du c... fout re ! que : DU c Blixemsl wat<br />

veux tu 1 tute moques l de wilt moi gij? gij fleekt de fpet<br />

„ je n'en fcais rien je } 'met mij, ik weet 'er niets<br />

fens avec toi , qu'il feroil t van, doch gevoele met u ,<br />

c'est unfcandale, sil est i vra> al het fchandclijke daar van,<br />

TL fi j'en etoit le compli- • zo het waar ts, en als ik'er<br />

ct,


C s )<br />

ce, je... ne marches deel aan had ~-> dan.<br />

point trop huite, Citoyen ! loopt niet te hard, Bur­<br />

j'ai deja asfcr des preuves ger ! ik heb reeds genoeg<br />

fur eet objet — je te - ik ken u ~ gij zi|t een<br />

connuis — un est un vieux llimme vogel — gij biegt<br />

renard — c tu ne alle pas fi vi- zo ligt niet op - gij j tu es asfer uw loop om niet in deftrik<br />

inftruit, pour ne pas etre te vallen— maar laten wij<br />

la dupe — mais brifons hier een fpelletje bij ft.ee.<br />

la — un aurre objet — ken — iets anders — de<br />

l'Histoire du Porte feuille gebeurtenis van de verloo-<br />

perdu dans les fpeculations ren Brieventas tot Jaco-<br />

jacobines, est elle par habijnfche roezemoezenjen.<br />

zard mieux connu de toi? zal u mogelijk beter be­<br />

on en fait beaucoup des kend zijn —> men doet<br />

recherches D U C Par daar zeer. veel onderzoek<br />

bleu ! fe n'en comprends rien : na - DU c Heil Heil<br />

—.' Bonjour au ,revoir. . Ik verftaa 'er niets van<br />

— goeden dag — tot we­<br />

derzien*.<br />

Wel zo! wel zo! zo met eètf~fprong uit mijn bereik — die loosaart<br />

— nu hij meend , dat ik htm rethi aan liet klappen zou krijgen,<br />

omvlugt i'ó Blij nu lang boigen is geen kwijt fthclden —<br />

]k /.al hem in mijn v'Iugt wel wier ontmoeten _ en dan zal bij toe<br />

bektniems moeien komen, over die verhrén Brieventas — lief is<br />

toch een zaak van gewigt een ton af vijf fmorfioenen tot veertig<br />

groattn liet jhtk, en tot honderd duizend,paipuce eirekend.<br />

Zegt nog al_ iets ! — mcenig een zou 'er wel cer cruisie voormaken,<br />

als bij er flecnu een van bezat — die gelukkige drommel,<br />

d:e die Portefeuille gevon ien heeft, wat zal die met blijde 01 verleegen<br />

2ïjn om ze weer te regt te brengen — ivant om te geloven,<br />

dat ze dans une partie Quarrée zoude gcè'scamoteerd zijn wil 'er<br />

niet in.<br />

/.o rasch de Vlieg 'er meer van'zal weeten, zal zij het tandz-1sgiige<br />

voor veclen in deezeu klaar opiosfen. -— Intusfcheji meendt<br />

zij om bet groot gewigt der zaak, de volgende ADVERTENTIE<br />

op haar eigen houtje ie moc'en dom.<br />

A D V E R T E N T I E .<br />

Lr is eemge weeken geleeden, door wat u.ev/al is nog onbekend<br />

verloren of vermist geraakt, (zo men wil) op den weg van Holland<br />

naar Parijs, eene fuperhe rood moroquine Portefeuille, meestal<br />

met bill'ts au Htteun (briefjes aan toonder) WUfclbrieven als ook<br />

eenigt Specie ; wie dezelve mogte gevonden hebben , en te regr.<br />

brengt, of weet aan te wijzen, zodanig, dat de Eigenaais itezelvc<br />

ol een gedeelte var: diLn, weder in handen kunnen kiiju.n, zal geïxrtufelljk<br />

beloond, en zijn naam, om den verdiensten wille aan het<br />

Vcdetland , des begeerende, gefecreteerd, of ariner» en n.euiiun Hona. rak/e met Pauken en Trompettengefehal verbreid worden de<br />

zodanige kan zich addresfeeren aan bet Logement de nj F ZONNEN<br />

in bet Ijjavenwoud, of bij LEEUWENDEEL en co»n>., in den Keizerlijken<br />

Tempel, bij Maurilihave.<br />

Te Amfteldam, bij C. ROMYN, in de Beursfleeg.<br />

in de boog, No. 14. a ij St.


D E<br />

CONSTITUTIONEEL IÉ<br />

3V°. 2.<br />

L K H E T Z I] N E.<br />

Ende zijn hand zal tegen allen zijn, en de<br />

hand van allen tegen hem,<br />

isMAttLS Letnfpreuh<br />

T\V WANDELING VAN DE VLIEG, OP<br />

DE HAAGSCHE KERMIS»<br />

Zo BOROFRS en B^GFRESSEN van Allerlei MeM<br />

_ heel el. Wve Slemgcregtigden - oranje hraai.<br />

Ter n ultr ar evolutionaire Schreeuwers - Shjmrnan*<br />

• f<br />

Z L on-eflemrcgtigde Heer en - Klaagen fFag.<br />

Zs op Zint- Kokken en Schaapen - Jongen eft<br />

nudln - de gebeele fanteuraatn 'er op Uit - elk<br />

\L Li- eerfte bezig Cadeautjes te köopen. - Kom<br />

y<br />

o m het eemeo g v e r d t i n g l elkander maaf<br />

*Z r7 I erk - en bast op jou zakken - hét is i*<br />

TrohifJï - ieder W t "'er nu oü uit - hebben<br />

• hJhen en krijgen de kunst, het is A LA MOÖR -<br />

« A e W<br />

dat -aat goed - de Vlieg wil de haak<br />

Ten 7on ook < «denken gedenuen - £/ « voorraad «/ W*w» de kenzé -<br />

iïen 1<br />

^ ^n al" de tine 3<br />

n Z<br />

beetir gaan, zal zij alle,<br />

reülifeeren — het fpreekwoord zegt:<br />

Veel beloven en weinig geeven.<br />

Doet de Gekker 1<br />

, in vreugde leeven! —•<br />

De Vlieg wil daarom Hets, dafi Voorwaardelijk,


( 10 )<br />

belooven - want plegtige beloften niet na te komen,<br />

cf met woorden te paaijen en regtftreekidaar<br />

tegen te handelen, zijn caracteristieke treSeni dte<br />

zij voor hoogere weezens overlaat - Sikent'tns<br />

— aan met te Plulofopheeren — dat is on nV w<br />

*M het vijfde rad aan de wagen 1 zulks is nier<br />

<strong>tlSL^Ze*'</strong> ^ <strong>fl^m</strong> <strong>batons</strong>* "<br />

is 3 ^ root e f'h? ;<br />

~ L a i<br />

¥ k e v e n<br />

^ vrolijk zijn<br />

LenfHM<br />

c h<br />

n/ , a t<br />

? p a a r d e<br />

'<br />

t n<br />

ontmoet e wat<br />

S en iè benr • r a n<br />

i?<br />

m a a r<br />

, d o o r<br />

en je bent er boven op - Laat looDen di?<br />

revolut.ona.re zwaarhoofden, die, als het 'er P<br />

oe aan<br />

ge cmed , altijd van vermaamngen de mond vol heb-<br />

~ , É<br />

R I A<br />

" ,.<br />

«


C ii )<br />

van het Vaderland en der burgerlijke Vrijheid alles<br />

opofferden, hem /leeds eigen blijven. - Voorts nog:<br />

Een fchoon uitvoerig SchilJerrtuk, waarin DE<br />

VRIJHEID, in een ernftige houding, yetzeld van de<br />

ORDE en STANDVASTIGHEID, den Apostel PAx als<br />

voor den Altaar doet treeden , en op het Boek der<br />

Wijsheid deeze gelofte laat afleggen:<br />

De nutte Koopmanfchap, die fteun der Maatfchappijen,<br />

Zal mijne zorg' fteeds zijn, dat niets haar wedervaar',<br />

Waar door of vroeg of laat, om domme drift te vleien,<br />

De Welvaart word verzwakt, en Vrijheid loopt gevaar!<br />

No. 2. Voor MACH IA VEL BA TA V U S,<br />

bijgenaamd MENNO DELFI.<br />

Het BORSTBEELD VAN CICERO, den VaderderRomeinfche<br />

¥7elfpreekenheid genaamd, dan welke zonder<br />

vaste beginzelen, als die der onbepaaldfte amoitie<br />

gedreeven iwierdt, en door den vloed zijner<br />

welfpreekendhei'd en de ten toone fpreiding van zedelijke<br />

redenen op de gemoederen van de meemgte<br />

zich een grooten invloed wist te verfchafren, zo dat<br />

CATILINA , na de compleetfte zamenzweering, die<br />

deeze met magt gederkt, gebrouwen had, het tegen<br />

hem niet konde houden.<br />

EEN SUPERBER WELGELIJKEND POÜRTRAIT VAN<br />

DEN AARTSBISSCHOP VAN HARLAI, tOt Bijfchrift<br />

hebbende, de Annonce, van den beroemden Toneeldichter<br />

en Speeler MOLIÈRE, wanneer aan deezen,<br />

door dien Aartsbisfchop verboden wierd, het Toneelltuk<br />

LE TARTUFFE, Of de SCHEINHEILICE VEINS-<br />

AART , te vertoonen, hoe zeer de meenigte reeds<br />

in de Schouwplaats was. Mesfieurs et Mes_<br />

dames t nous avons promis de donner aujour d'hui<br />

LE TARTUFFE , mais monfeigneur l'Archevequi ne<br />

yeut pas qu'on le joue. — (Wij hadden gedagt, heden<br />

DE TARTUFFE te fpeelen , maar mijnheer de Aartsbisfchop<br />

, wil niet, dat men hem vertoone.)<br />

Een niet min voortreffelijk Schilderftuk, in navolging<br />

van de Chambre des Études, van den Wijsgeer<br />

van Geneve, den Franfchen Dichter VOLTATRE , het<br />

welk een Kamer verbeeld, waar van dc wanden behangen<br />

zijn met de borstbeelden van TARQUINIUS


C Ï2 )<br />

PRISCUS ,(t\ TAtlQUIMUS SUPERBUS («\ , SPURIU*<br />

RP 0TT0 v7j, LgCJUS STpLON (8; , T1BF.RJUS<br />

en<br />

(i) Van deezen melden de gefchiedenislèn: „ Dat hij<br />

,, om Koning van Rome te worden, na den dood van<br />

„ Ancus Martius den Raad en liet Volk deedt Verzaderen,<br />

en van zijne Vrienden, en die geenen die hij had<br />

„ omgekogt, onderfteund zijnde, belaagde hij de Kroon ,<br />

" verkrijgen 6<br />

i j t<br />

*° ' ^<br />

W J g e C<br />

"<br />

n 0 e r e h a d<br />

-<br />

d ! e e<br />

Ck.il) Dl<br />

a S V 3 n w ens d e<br />

>T ^ r 8 tntsheid<br />

Superbus (de Trotfe) genaamd.<br />

zijner<br />

'<br />

zqeden<br />

(3) Deeze befcbuldjgt zijnde, zich Koning te willen<br />

Poen yerkkaren, wierd va» den Rots Tarpeja afgeworpen.<br />

— HIJ was ook ne InfteLJer van de Wet Agraria, waar<br />

ftij aan alle de Burgers van Romen wierd verboden niet<br />

meer dan een zeker gedeelte goederen te beziten.<br />

Op Deeze was de derde Roomfche Meijer — een zeer<br />

gevewd mensch. om zijn Wreedheid gierigheid ongebondenheid<br />

en hoogmoed van al de Waereld gehaat — Verbergende all,<br />

zijne gebrukm in het begin van zijne Regeering z e e r<br />

veelbchend,gheid: — hij kon niemand nevens zich veelen<br />

m<br />

6 7^Jnr n , e n S<br />

t , e f r e e k e n w a s<br />

e 1<br />

r?" P g °eg om zijne<br />

gezworen heimelijke en openbaare vijandfchap zich op<br />

den hals te halen : hij deed Gemanicus ALLEEN uit vreese<br />

voor ztjne gmte verdiensten van kant helpuj — zie hier zün<br />

31 beeldzei — „ u e trekking van zijn aangezigt waaren<br />

„ ic.ioon en wit, maar puistig; — Hij had een donker<br />

" Z r ?<br />

b a r ? — g r ( ü t e<br />

e n<br />

°°K<br />

— e<br />

en kaal<br />

«» ^^hopfd een Hinkende adem hij vvns breed van<br />

„ Schouderen en van borst — hij had een Matige gans<br />

en was van eene groote geftalte des Imcbaams.<br />

(5) Deeze 4de Rqmè'nfchen Keijzer i was zo verwaten<br />

en dwaas, dat hij zijn faard ia den 1oliën Raad tot /< UrSe.<br />

meest.-r Het verkharen — zijn afbeetzel had veel geliikeflia<br />

met die van Tibmus.<br />

S<br />

" j K L n<br />

(6) N«ao de Vide, Rnmeinfche Keizer, van alle de<br />

fruweldaaden van deezen zal het genoeg zijn om van hein<br />

een denkbeg d te geeven voor den minkundigere ., dathij<br />

t, op een nagi zjne wagten. door al t wi.ken van de ittad ver.<br />

deelde, en hjsn bevat de hu'zen in brand te fteekea , dat ge.<br />

Uouy.Hijk in weinig tics we,- uitgevoeri, trrwi l hij %Hv~t<br />

\\ °P t"i tooren Jlar.d , en dt mei vermaak Qnnfchouwcte, zingen<br />

H 4t 4t V^rjen van ^OMERUS, , ye^ns ttn Bran-jt vaji Jroijen]<br />

*


C 13 )<br />

CRACHUS(a), CAJUS GRACHLS (IO),CATBLINA('II) ><br />

en van anderen dergelijke befaamde mannen der oudheid<br />

; boven den ingang eener deur, die in de^ze<br />

Kamer gezien word , is met vergulde letteren gefield,<br />

il ne faut jirnais fuivre, rnais donner des exemples,<br />

(men moet geene voorbeelden volgen maar gesv<br />

e n-) _ op een afgebroken Colom, in het midden<br />

dee*er Kamer gefteld, (bat de GEVEINSDHEID, levensgroote,<br />

op de voorzijde, met dit bijfchrift aan<br />

den voet : Paulatim ad adfira — allengskens k'->mt<br />

men het hoekje te boven! — En aan de tegenzijde<br />

VOLG MIJ, EN OJJ ZIJT BEHOUDEN ! — op een<br />

zeer kunstige wijze is in dit Sehilderltuk, op een<br />

penanttafdije , tusfchen twee raamen , nog afgebeeld,<br />

onder een glanze v'erkante Stolp, EEN MAR-<br />

MERK GROEP , verbeeldende EEN HOOGEN BERG in<br />

het Noorden van het Frankenland, zich zuidwaards<br />

uittrekkende, waarop men een oudBisfchoplijk Kasteel<br />

ziet, waar in , door een openftaande vengfter, de<br />

yrijagien van eenen Wijsgeer en zijne Dienstmaagd<br />

geer leevendig en in eeneu vrolijken trant afgemaald<br />

zijn.<br />

(7) Deeze, de agtfte Romeinfche Keizer, regeerde flegta<br />

drie maanden, zo dra hij een nederlaag kreeg, verloor<br />

hij den moed.<br />

(8) Deeze, en LLCIUS SEXTUS , kwanswijs Voor/tanlers<br />

des Volks, een Wet hebbende gegeeven, dat de Burgemeesters<br />

ook uit het gemeene Volk zouden worden verkooren,<br />

en de Raadsheeren die Wet niet willende bekragtigen, waren<br />

oorzaak, dat 'er geduurende den tijd van vijf jaaren,een<br />

foort van Anarcliic of Regeeringlooshei t was.<br />

(g) Deeze, om de gunst de gemeenen Volks te verkrijgen,<br />

Melde alles in het werk, om de Wet Agraria (in<br />

Noot 3 gemeld) herfteld te krijgen, begeerende , „ dat<br />

„ alle ciie geenen die meerder bezaten, 't zehe zouden verlaaten<br />

„ om een gedeelte daar van aan '£ Volk meede te ueelen.<br />

(:o) Ueeze Broeder van den vorigen deszei f» dood willende<br />

wreeken , belo fde aan het \ olk alle de Rijkdommen<br />

, die ATTATUS, den Romein, al ftervende had nagelaten;<br />

doch de Raad hier over verbitterd, fchreef een hoogen<br />

prijs uit in goud , aan hem, die zijn hoofd zoude brengen.<br />

(li) Men weer, dat deeze . door zijne zamel zw.'erin.<br />

j;en, zjch befaamd heeft gemaakt en verbannen is.


C 14 )<br />

zijn. Eindelijk; De ONDANKBAARHEID, in de<br />

hand houdende een Pourtrait, waar onder deeze<br />

regelen gevonden worden:<br />

Het fchijnbeeld van de Deugd — Geveinsdheid in de daad,<br />

Een honing zoete tong — een hart vervuld van kwaad*<br />

Kent hier den INTRIGUANT , die niets zegt te begeeren '<br />

En ondertusfchen 't al volltrekt'lijk wil regeeren. '<br />

No. 3. Voor LANGENIUS SUPERBUS.<br />

Twee fraaije zwart verniste Borstbeelden, als een<br />

van VITELLIÜS (1), en de andere van CARACAL-<br />

LA (2).<br />

J i e n<br />

fraaije bewerkte Groep, verbeeldende<br />

de Nedrigheid, de Verdraagzaamheid, en de Voor.<br />

zigtigheid, eenen onervaaren Staatsman geleidende<br />

bij de LEERZAAMHEID , die hem nevens haar doet<br />

nederzitten, en nuttige lesfen ter verbeetering fchijnt<br />

te geeven — voor haar legt een opengellagen boek,<br />

waar in men op de eene bladzijde kan onderfcheiden<br />

deeze woorden; Les Principes d'un fage Gouvernement<br />

aux Jeunes Pavenus, (de eedle grondregelen<br />

van een wijs Beftuur voor de Jongelingen die<br />

daar in geraken) en op de overftaande bladzijde:<br />

Plus esfe quam videri — het zegt altoos meer .<br />

WEEZENLIJK IET TE ZIJN, DAN HET TE SCHIJNEN.<br />

Ei! ei! dat is op zijn kop geraakt — het klatergoud<br />

zegt weinig het is een oude lpreuk •—.<br />

maar zij is waar.<br />

Een fchoone Prent,met couleuren afgezet,zij'nde<br />

een Paauw van een ongemeene groote : met de geheele<br />

ftaart uitgefpreid, en bereden wordende door een<br />

klein Genietje,die met zijde koortjes haar beftierd ,<br />

aan welkers zagte teugel zij niet hooren wil, terwijl<br />

zij haare Pennen zo verbaazend uitzet, dat zij zich<br />

Cl) Deeze was de negende Romtinfche Keizer een<br />

man die van zijn buik zijn God maakte, en niet dagt dan<br />

om goede cier te maaken.<br />

(2) Hij was een dom, ingebeeld en trotsch wezen .<br />

hij meende ALEXANDER denGrooten te weezen, om dat zijn<br />

hoofd een weinig over een zijde hing , gelijk het zijne<br />

.— hij was zeer verkwistende — en in plaats de Staatszaaken<br />

ter harte te neemen, vermaakte hij zich liever met<br />

een fchoon Paird te berijden.<br />

ter


C 15 )<br />

-ter naauwer nood weet op de been te houden. —<br />

Onder deeze Prent is gegraveerd : Hoogmoed komt<br />

voor den Val.<br />

Een dito, kunnende dienen tot een Pendant, verbeeldende<br />

een fterk vergulden Triumphwaagen, door<br />

Leeuwen en Beeren voortgetrokken, en gemend wordende<br />

door een langen man , met een veel couleurigen<br />

Muts op , met dit onderfehrift : virtus est<br />

domare , quoi cuncti pavent. (Hen j die fchrik en<br />

vrees aanjaagen , te regt te brengen , is waare dapperheid.)<br />

DE FAAM , in eene vliegende geftalte , houdende<br />

het welgelijkend Pourtrait van deezen Langenius<br />

Superbus in haare linkerhand, en in haar regterhand<br />

de Bazuine houdende , waar aan een vierkant kleedje<br />

afhangt, waar op duidelijk te lezen is het volgende<br />

:<br />

6 Mannen , die door 't Volk in hoogheid word verhoeven ,<br />

Wilt (leeds door nedrigheid aan 't Volk een voorbeeld geeven !<br />

Of het fpreefcwoord geld, zo als men vaak gebeuren ziet,<br />

WANNEER NIET KOMT TOT IET, KENT HET ZIJN ZELVENNIKT!<br />

{Het Vervolg in de eerstvolgende Nommer.j<br />

V E R M A N I N G E N .<br />

Burger VONK , zo gij Ju'er of daar eens wederom<br />

Proeven van den Politiêken Blixem mogt zitten te<br />

corrigeeren of revideeren, doet het dan nooit in gezelfchap<br />

van vrouwen. — Gij weet zij zijn flim en<br />

nieuwsgierig -. en hoe zeer gij het voor Proeven<br />

van een of ander Rapport ook mogt opdisfehen , die<br />

nufjes zijn te flim en te fcherpziende — uwPatroon<br />

JUPITER heeft al dikwils, zo gij weet, van gedaante<br />

moeten verwisfelen , om deeze of geene in den<br />

flinger te krijgen _ a Gouverno SNUIF EENS!<br />

Burger THEODORUS VAN LEEUWEN, gij zijt ook<br />

te agteloos met uwe compofitiën of vertrouwd<br />

gij, goede manneke, dat alle lieden niet verder zien<br />

als gij ~ uw tafel is onlangs niet gedekt geweest<br />

toen gü iets over Broeder RANT , voor den Politiken<br />

Blixem , excerpeerde, uit brieven of andere<br />

tnanufcnpteii. Tot uw uarigt dient, dat het<br />

zo


( 16 )<br />

zo circa drie weeken geleeden moet zijn . in den agter»<br />

middag , uw gctiouwe, lieve, bijzondere Servaes/e was<br />

'er ook bij — hoe ad nolam: _ goed! goed!<br />

JAN CHRISTIAAN HÊSPK., alias sioïcus EATAVUS,<br />

ook wel JANUS APOSTOLICU* — in Gods naam geeft<br />

u zoo veel moe;te niet — gij pra.it te veel — wat<br />

kunnen u de Agenten fchechn? mijn lieve man! het<br />

recommandeert met — je hebt al eens een tik aan<br />

de bonnet gehad — en of de goede fPijze n nog al<br />

zo plegtig verzekerd heeft, ddt gij in de^ blaakende<br />

gunst Mn het Directoire /laat, bouwd 'er niet te<br />

veel op — men heefc niet gra.ig dat gij u mond zo<br />

roeit — drinkt eenvoudig u glaasje Punsch op de<br />

Befoigne Kamer, en houd u ftille, als den /J/rtcaan<br />

BOELLAARD , die met lijdzaamheid zijn fort ondergaat.<br />

— Gij en HAGEN Ichreeuwen te veel — denkt<br />

toch, oude School-Kameraad, in multiloquio non deëst<br />

peceatum, — die veel kalt, dien veel ontvalt. •<br />

Pas op , 'er is meer klaar voor u.<br />

B IJ Z O N D E R H E E D E N.<br />

Eerstdaags ftaat uitgegeeven te worden eene fuperbe<br />

Verzameling van Militaire Gebeeden, Zelfs,<br />

oefeningen, Predicatiën, en andere Geestelijke Befpiegelingcn<br />

en Evolutièn, in groot Folio, door wijlen<br />

den vermaarden KANATHASIUS PRIMUS è Scholis Lojolae<br />

zamengefteld, en met eene treffende Opdragt<br />

in Soldaaten Taal, aan de Generaal Majoor VAN<br />

G.... L , voorzien. — Men zal deeze uitgaave me*<br />

de tragten te verrijken met een Stel keurige Plaaten,<br />

ter affchelfing van geestelijke Veldflagen, Campemen.<br />

ten , Cafernecringen, inrigtingen van Depots, &c.<br />

en in dien gevallen zal de G>mi< Verroten, bij de<br />

Marine, het toeverzigt over de uitvoering hebben;<br />

terwijl de uitgaave van dit pretieus militaire geestelijk<br />

Werk door ALARDUS TRKKBEBN, te Tftad, zo veel<br />

mogelijk ten gtwoone Blinden prijze zal geleideden.<br />

Mo. 3. zal op Zaturdag , den 16 Maij, 1798,<br />

, uitgegeeven worden.<br />

Te Amfteldam, bij C. ROMYN, in de Peursfteeg ,<br />

in de Boog, No. 14. en alom. i ii St.


S> E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

N U M M E R 3.<br />

Zaturdag den 9 Jnny, 179?.<br />

No .4. VOOR Wildriaus Roscius Gelrius:<br />

Het Borstbeeld van den Romeinfchen Burger Va-<br />


C '8 )<br />

V A N CütACTKi, zich aan hunne brave Medchur*<br />

geren weten verdienstelyk te maken, en den Hydrt<br />

der verwoestende WANORDE> E I G E N B E L A N G ca<br />

HEÈRSCHZUCHT. (onder welk masker deeze Volksbedcrvende<br />

gedrogten zich ook op doen) Kloekmoe*<br />

diglyk, zonder voor derzelver uitwerkfelen te jchroomen,<br />

ter neder te plot/en, e» bet Kyk van algemeent<br />

te vredenhetd en welvaart uitttbreidcn. —<br />

Onder dit Portrait leest men dit byfchrift:<br />

Hy is een rots gelyk, — Staat onverwrikbaar pal,<br />

Inleerlykheid en deugd» — Veëleerder zou 't HeelSl,<br />

Tot zynen oorfprong mooglyk weder keeren,<br />

Eerhy , hoe het ook gaa ,s' Volks rechten zou verheeren!<br />

No. 5. Voor den ZEEUWSCHE H KWEEKELIN©-<br />

HET BORSTBEELD van EUCLT DES.<br />

"Een heele velsplaat verbeeldende HET ZONNËNHOF ,<br />

waarin men een jongen-Staatsman bezig ziet, die doof<br />

deszelfs voorkomen , zich als afmat om naar zyn genoegen<br />

te geeven! — Zyne houding bewyst, dat hy<br />

een afkeer heeft vsn alle uitterlyke: emedele pracht,<br />

fchoon vol gewoel van zich zelvéS, vlak over zyn<br />

zitplaats is in een Nis, hetBeeld.der Vryheid afgebeeld,<br />

— in het Voetftuk, waarop het zelve ftaat,, leesd<br />

men, 2V/7 volentibus ardicum. — [Zy, die het op<br />

den regten weg willen aanleggen, zullen 'er koomen,<br />

hoe moeielyk dit ook gas] opmerkelyk ts<br />

deeze plaat door' de twee uitmuntende deuren, die<br />

men aan den ingang ten einde ziet, op welker eene<br />

men ziet leggen, twee Slagzióaarden over eikanderen,<br />

en op de andere ziet men Jupiters Straalbüxems,—<br />

onder de zwaarden ftaat de eene helft, en onder de<br />

Blixems op de andere deur de volgende helft van het<br />

Vaers van VIRGILIUS, dat THESEUS en de elendio-e<br />

FLEGIAS het Volk van Tesfaüen, dat van roof<br />

en buit leefde, toeriepen, vermaanende zich aan hunne<br />

ftraffen te befpiegelen , als zittende op een gloei,<br />

iende Steenrots.<br />

J<br />

Dis-


( I» )<br />

D1SCIVE JOSTITIAM M8NITE,<br />

ET NON TEMNERÏ DIVOS!<br />

(Het zv UI. ter Waarfchouviing, aan de Rechtvaardigheid<br />

gehoor te geeven en de Goden me*<br />

te verachten.<br />

Een -roep, verbeeldende de Zedigheid en Ingeto-<br />

JÏÏ*: d?e'beiden het welgelykend Pourtra.t «j,<br />

See»a W « » Kwekeling, bezig zyn op ; aeron<br />

met Eiken ftrfaifw en met het zelve, naar den<br />

Tunnel der Vryheid, welke in het vcrfcluet gezien<br />

word zich fchynen te willen begeeven, - onder<br />

iTet f<br />

Pouanlt leTd 6<br />

men deeze dicht regelen naar h«<br />

Latvn , van Wylen den vermaarde Hoogleeraar P.<br />

BURMANNUS SECUNDUS.<br />

'Kaanbiddc Vryheid, op wat «J'^gT*<br />

Zy is de Godhad, die myn ganfche Zie\ f bteci<br />

><br />

Zo dit misdadig zy, wil ik misdadig f***»'<br />

En fchaam mynimmer zo een tik misdaad met'.<br />

NO. €. DANDALO HATTêMIO.<br />

Een Sibel Ah Joubert, met een breeden rykge-<br />

Wuuxde Ceinturol op den gedamasfeerder, khng<br />

vT deezen fabel, leesd men aan de: eene,zyde*«<br />

matraten du Gouvernement, en aan de andere zyoe<br />

Geur re aux Anarchistes. —<br />

, Een fyne kunst plaat, verbeeldende de STUZWT-<br />

% END HEI D , die met den Vinger op den Mond,<br />

lenen Krygsheld geleid, en hem aanbeveeld d ie<br />

Tuld zich ei-en t! maaken, om zich byzyneVriendenVe<br />

doen Smnen, en by zyne Vyanden tedoen ontken,<br />

onder dezelve leest men met groote drukletteren.<br />

HECUMHABITAI (Houd my fleeds voor oogen.)<br />

Een dito Plaat, verbeeldende een verfchrikkelyk<br />

OmZder . waarin een Krygsheld aan «et Hoofd zyaer<br />

bendén, op eene zeer gelaten wyze heen trekt,<br />

riet tïïenftiande de Blixem, alles fchynt m vuur en<br />

ïam t! wSen doen verteeren, en het geluid de<br />

Donders elk verbafmg aanjaagt, - «PW leesd bec<br />

tgdcs iewe, woorden. Q u i


( » ' )<br />

Qui marche integrement, marche Surementl<br />

r<br />

Hier viel de avond, en noopte my tot rusten, my.<br />

ne verdere befpiegelettde keuze doende ftaaken, tot<br />

eene naaste keer. — Zyt des wegens niet bezor-d,<br />

gy die nog niets hebt, — g J z u ] z n i e t o v e r g enagen<br />

ZbokJln<br />

f e e n t e v e r v o / 3 d e r<br />

N I E U W S T Y D I N G E N .<br />

V »<br />

Cu LÓT TE DU CnêNE, is op het aller onver-<br />

Wagtst en Laractere Diplomatic que, weder op den<br />

Weg van Holland naar Parys gezien. — Zo het is<br />

om de vethoren Portefesille wederom te zoeken, is<br />

net wat te laat, nu alles is wel, — als 'er maar<br />

van dergeiykè Nepotiatiën niet weer iakomt. Cu-<br />

LOTTE pu CHÉNE is zeker een Man van vertrouwen,<br />

latenten en onbefprooken gedrag, om eene De,<br />

plomatifche mistic te vervullen;!!!!!!! de Burgers<br />

Schiedam en JJunes Libres, c. s. zullen hiervan<br />

nog Wei geheugen hebben, adres aan het GROOT<br />

COMMERCIAAL SCHULD REGISTER, alomme<br />

je bekomen,<br />

HARTOG ENGEL- ESCA.MOTEUR , & c. z u U e n<br />

eerstdaags, ecu-. POLITIEKE HANDLEIDING uitgecven,<br />

om »p de gemaktejkfle wyze eene meeniete<br />

fours de Saton te kunnen doen; — zy zullen het<br />

non plus Ultra aan den dag leggen, om zich «reld te<br />

verrehafTen, — 'er zal een k yn tractaatje van den<br />

dunheiden Spton agter gevoegd zyn , _ met eemVe<br />

Experimenten om Generaal: en andere Lieden voor<br />

Terroristen te doen doorgaan en zelve dien rol te<br />

ipeeien en partie dtuble. —.<br />

D E O N T M O E T I N G V A N DEN B A R O N V A N<br />

S C H R A A L I N S T E T N , of de gemttamorphofeerde Pa-<br />

gte t-opgedragen<br />

aan den B A * e N VAN EIERSTEIN,


C 21 }<br />

„. .1<br />

en gecomnuntafiëerd door Hartog Engel, zal ook ir.<br />

't kort het licht zien. —<br />

DE BURGBR JENNEKE JNDEX, — Eerstefilicitatic<br />

Boodfchetpper , en Sollictteerende Secretaris, heeft<br />

Menden konorabh!!! te wagten !<br />

AFSCHRIFT VAN EEN AFGELUISTER»<br />

GESP REK.<br />

tusfchen een Veldheer, Crucinium en een<br />

Engel des Verder/s.<br />

Gister avond tegen den donker, de Wallen vanmyn<br />

verblyf rondwandelende, vond ik hetzelve al vry bcflikt<br />

en beftooven, aan de Trappen van een groot<br />

Gebouw. de drie Cruis/en genaamd, in de nabyheid<br />

der Legerplaats, ik had in het eerst groote moeite<br />

hetzelve te kunnen affchryven, als byna onleesbaar<br />

geworden — hetzelve niet volkoonien i'huys kunnende<br />

brengen, en misfehien ontworpen zynde, om<br />

ter onderrigting van deeze of geene zaaken van den<br />

dag te dienen, en den Blindoek der verleiding van<br />

. verfcheiden Oogen aftefcheuren, wierd ik dubbel aangefpoord<br />

hetzelve in het ligt te brengen dus<br />

vong het aan.<br />

DE VELDHEER.<br />

Wel zendeling Crucinlom, het is al ecnige daagen<br />

geieeden, dat zedert ik U onbewimpeld de waarheid<br />

heb durven zeggen: zedert ik over den rampzaligen<br />

ftaat van myn gefolterd Vaderland U. en verfcheide<br />

van myne eige Landgènooten myne deernis<br />

heb betuigd, zederd ik aangeweezen heb, hoe het<br />

onmooglyk is dat ineen Land, waar Facfiezucht, Cabaalen<br />

en de verdoemelykfte Intrigues gepleegd wor«<br />

den, -— waar Eerlooze, Zeedenlooze en losbandige<br />

C 3 Den-


( as ><br />

Deugenieten den hoofdrol fpeelen, Waar Regeeringloosheid<br />

op het punt is, in het vervaarlykfte Dispotisme<br />

te ontaarten Waar ja, wel niet te Vuur<br />

en te Zwaard, maar echter op de listigfte wyze,<br />

door veel ondragelyke angst en fchrik , alle eerlyke<br />

Lieden, elk ogenblik worden vervaart gemaakt, een<br />

-Land nog eens, waarin alles fthynt aftehangen van<br />

de wenken, van eenen eervergeeten Deugniet, als<br />

Uwen geley Engel des Verderfs, die gy daaglyks om<br />

U ziet, en die nog op dit oogenblik myn byzyn moet<br />

onteerenf hoe het mooglyk is, zegge ik, dat de<br />

Welvaard en Vryheid van zodanig Land kunnen beftaan,<br />

zedert ik U dit alles, en nog meer. en niet<br />

alleen U, maar aan allen, die 'er belang by hadden,<br />

voor de vuist onbefchroomd te verklaaren , heb ik opgehouden<br />

U vriend te zyn, en ook die van hen, die<br />

verblind genoeg zyn zig door een Engel des verder/s<br />

te laaten geleiden, hoe ernftig en hoe dikwils<br />

ik hen ook hebbe gewaarfchouwd.<br />

CRUC i NIOM.<br />

Gy fpreekt daar op een toon die my verbaasd, ik<br />

moet U dus als myiicn tegenftander befchouwen, e»<br />

van die, aan wier hoofd ik ben.<br />

DE VELDHEER.<br />

Gy moogt my met uwe clicque befchouwen, zo<br />

gy wilt, gy moogt my nydig aanzien , ik ben een eerlyk<br />

Man , alle de laster door de Creatnuren van den<br />

Engel des verderfs op my uitgebraakt, zullen my niet<br />

doen zwygen, ik heb aan het hoofd van eerlyke<br />

Lieden, my altoos volgaarne bereidvaardig getoond,<br />

om myn Vaderland tegen de Heerschzugt te behoeden ,<br />

ik heb my altoos verzet; en zal my blyven verzetten,<br />

tegen de een of veelhoofdige Heerfchappy tegen<br />

listige Verbonddryvers en fnoode Anarchisten,<br />

maar ik zal nimmer goedkeuren, dat, onder wat<br />

masker het ook zy, de dwinglandy in myn Vaderland,<br />

in myn geliefd Utopia uitgeoeffend word, zo<br />

dat den oudüen van daagen daar van immer gelyke<br />

voorbeelden mogen geheugen, zo dit kondb beftaan,<br />

dan zoude ik liever wenfehen, zelve niet te zyn,<br />

daar ik met yder eerlyk Man, myne Oogen niet durve<br />

opflaan, dan met de veragting, over de wyze<br />

waar-


;< ?3 )<br />

ifaarop de beste zaak des Waerejds ten fchandelykften<br />

verwaarloosd word, wanneer men als op een<br />

en het zelfde oogenblik Wetten maakt en breekt, het<br />

eene oogenblik een nleehtig verdrag aankondigd, 's<br />

Volks heiligRecht inroept, onerkend; en op het ander<br />

oogenblik hetzelve weer met voeten treed, om<br />

3iV op de eigendunkelykfte manier in den Zetel te vestigen,<br />

wanneer ik zie dat dit alles toekomt, door de<br />

arglistige dryvingen en aanhitzingen van uwen Geley-<br />

Engei, ;d;c, mooglyk een verbond heeft gemaakt met<br />

den Moloch, die aan da overzyde van de Zeeën,<br />

cynen Zetel reeds voelende waggelende, door alles<br />

bedervende geldzucht verkogt, door- hem, wien het<br />

om het even is, hoe en r op wat wyze hy werkt,<br />

wier list en bedrog geheel vervullen, en die met<br />

nog twee Fautrient, alle braave Lieden ten aanfluiting<br />

zyn, en ons Utopia verwoesten, en tot dit alles<br />

U als de eerfte beweegoorzaak doen doorgaan,<br />

ENGEL DES VBRDERPS.<br />

Wat zegt gy daar? —'ontziet gy dan niet uwen<br />

drift, den ruimften toon te vieren: weet. ...<br />

VELDHEER.<br />

Hoe durft gy mj nog bedrygen? ellendeling die gy<br />

zyt, durft gy van weet fpreeken? — zie hier het<br />

vliegend gefchrift, waarin reeds eenige euveldaaden<br />

van Uwen aanhang worden te kennen gegeeven,waar dooide<br />

voorwerpen uwer Intrigues en Baatzucht allen dóór<br />

11 werden aangevuurd ! - myn God ! is het mooglyk, dat<br />

Utopia tot zulk eene laagte is vervallen , dat alle eerlyke<br />

Lieden dit aanzien , en zig niet vereenigen ,datzy, die<br />

voorzeeker de dupe van U gevloe- t fytshémaen bedryf<br />

zullen zyn, niet in tyds de Oogen openen, en den<br />

besten weg inflaan tot betere Redding, fchoon ik<br />

vreeze dat het voor hun te laat is, en hun gewisfen<br />

val verzeekerd is, bezat ik niet my zeiven, in dit<br />

oogenblik, ik zouden hetU, 6 Volksbedrieger! met<br />

den eerloozen Kop doen boeten, dan zyt verzekerd<br />

men ziet U, men kent U, men weet dat gyeen bederver<br />

zyt, men weet dit ter plaatze wiens zendeling<br />

gy misleid, men is bedugt op redding, en Gy<br />

zult U ftraffe niet ontkoomen! het goede Volk nu<br />


c $ ><br />

zo deerlyk misleid, «al niet langer kunnen verblind<br />

worden, "<br />

DE E KCIt.<br />

wat zegt Gy? hier dit gefchrift! ik begeef my direct,<br />

na de Wet, het moet daadelyk verböoden wor.<br />

den , en Gy! ik zal U vinden, *<br />

DE VELDHEER.<br />

Geen bedreiging meer, ik lach met U„om datGy<br />

op Uw beurt met den uwen aangevallen word, zoud<br />

Gy al wederom de Wet willen misbruiken, trouwens,<br />

wat is heilig, wat is onfehendbaar by deu-nieten als<br />

5 7<br />

^ yt<br />

L h<br />

j bt<br />

:,8y reeds uit een oude wrok, een<br />

geacht Blad doen verbieden, ja! zyt gy niet nogbezig,<br />

den opvolger daar van het zelfde lot te doen<br />

ondergaan ? doch de Wet, de Wet zal men niet altoos<br />

om U willen verkragten en Crüciniom zal niet<br />

langer kunnen du den, dat zyn naam en het gezag,<br />

van het Achtbaarst Volk dat hy verteegenwoordigt1<br />

daartoe misbruikt worde.<br />

DEEN GIL.<br />

Wat zegt Gy daar ? — hoe ! — ik Zal.<br />

DE VELDHEER.<br />

Dat deeze deugniet ons byzyn verhaten, ik kan<br />

hem met dulden, hy die bederver van myn Vaderland<br />

en van U, die Mohchzoon!<br />

C RU Cl NI OM.<br />

Vat'en! (tcgens den Engel'j laat ons alleen.<br />

In ons 4de..No«jmer, dat aanftaande Woensdagen<br />

13 Juny zal werden uitgegeven , zuilen wy heivervolg<br />

en flot, beneevens eenige niet min belsmrryke<br />

0 J<br />

flukken plaatfen.<br />

Te Amflerdam, by H. Moolenyzer, in 's liase, by<br />

J. C. Leeuwenftyn , Haarlem, Beest, Lydtn ,<br />

Koster, Rotterdam, D. Vis, Alkmaar, Molk-"<br />

man, Zaandam, van Aake, Hoorn, Breebar.ê,<br />

£urmerent, De Wed. -Kevzer.


G DE<br />

D E<br />

CONCTITUTIOMEELE<br />

SVc. 4.<br />

E L K HET Z Y N E .<br />

Ende zyn band zal tegen allen zyn, en de<br />

band van allen tegen hem.<br />

1 SMAELS Leenfpreuk.<br />

«e s» $<br />

Woensdag den 13 JWy, 1708.<br />

VERVOLG en SLOT £


C 26 )<br />

deeld, en dat gy nog uw Zendelingfchap, noch<br />

het belang van u eigen Landaart wezent'yk ter<br />

harten neemt, men werkt het onmooglyko<br />

om zig recht te doen verfchaffen, en daarde Rechtvaardigheid<br />

, by u Meesters aan de ordre van den<br />

dag is, zoo als het by ieder vry Volk moet<br />

zyn, kunt gy dan nog twyffelen een oogenblik u te<br />

redden, eer het gansch voor u verlooren is, en al<br />

het kostelyk werk wat gy in den beginnen verrigt<br />

hebt, als in niet, gevaar loopt weg te zinken , fchoon<br />

ik het Caracter van het braave Volk van Utopia, ea<br />

deszelfs eerlyke voorflanders te wel kenne, dan dat<br />

zy hun eigen ongeluk zonden bewerken. Ik zal veeleer<br />

met de oprechte Mannen van den allerheugelykften<br />

dag, en der. zuivere beginzelen , tot het doen ophouden<br />

der wanorde en des verderfs, om koomen,<br />

dan dat ik de plcchtigfle herftelling 3<br />

zal laaten in<br />

gevaar brengen, om ooit weer tot het voorigc verderffelyke<br />

Systhema te koomen, maar order en rechtvaardigheid<br />

zullen in alles myne Richtfnecr zyn,<br />

en hierin zal ik niemand ontzLn,;al waard gy het<br />

ook zelve, trouwens u einde is naby.<br />

CRUCINOM.<br />

Wat zegt gy daar: kend gy myne invloed niet?<br />

Weet gy niet dat ik in ftaat ben te bewerken, dat<br />

men u daadelyk ontzette, en wat belet my, dat ik<br />

my niet daadelyk begeeve ter plaatfe, waar zulks<br />

my maar een woord kost? — Ik ben nog Meester....<br />

DE VELDHEER.<br />

Meester ! Neen ! dit zyt gy niet, het<br />

vreijc Volk van Utopia kende nooit Meester, — het.<br />

vrees de nooit Dwingelanden van hun eigen Bed, en<br />

zonde het dan vreemdelingen en wel nog een zendeling<br />

van een achtbaar Volk , dat als zy de Vryheid<br />

wil, en de flaverny vervloekt, een Volk , dat orde<br />

en geen wanorde begeerd. — Zoude het zelve eens<br />

zendeling vrcezen, welke zonde onderftaan hier toe<br />

zyn macht te misbruiken, en de oogmerken van zya<br />

'zendelingfchap ie verwaarloozen , —neen, hierdoor<br />

kunt


C ar )<br />

kunt gy my niet vervaard maaken.^ 6y kunt<br />

boofe en ligt geloovige Creatuuren tegen my op wekken.<br />

__ Gy kunt valfche befchuldigingcn doen , gy<br />

kunt u wraak ten Top vieren, — maar myne eerlykheid<br />

en moed zullen tegen u op weegen, — ik zal<br />

des noods om myn Vaderland te redden, en alle<br />

eerlyke Lieden te behoudeu, wyl het noch tyd is,<br />

my bcgeeven en myne roepftem als het geluid des<br />

Donders verheffen, in den Oort daar gy verantwoording<br />

fchuldig zyt, — het braave Volk zal regt gefchieden,<br />

— de mis.eiding zal ophouden , en de<br />

vastgeftelde wet zal geëerbiedigd worden , de orde<br />

zal herleeven, en uwe deugnieten en zullen ophouden<br />

de vrugten der Arbeid van braave Lieden te<br />

verwoesten, of...,<br />

CRUCINOM.<br />

ïk verftaa u reeds genoeg, ik zal u vinden binnen<br />

24 uuren, zy zullen myn zin doen, waut zy zyn<br />

my, die gy uwe Meester waant.<br />

Hier wierd de aandoening van den Veldheer, allerhevigst<br />

, hyverli-it Crucinom , al uitroepende, ik zal<br />

het allerweegen vermelden hoe onwaardig gy myhandeld,<br />

om dat ik uit liefde voor myn Vaderland u de<br />

waarheid zegffe, en den Engel des -verderfs, doe<br />

kennen die Utopia, ten gevallen van den Moloch<br />

zoekt te verwoesten , en zyn eigen Beurs ten voordeden<br />

alleen, het braave Volk zoekt te verduiden,<br />

'en deszelfs getrouwfte verteegenwoordigers die dien<br />

deugniet kennen, door allerley looze ftreeken<br />

zoekt in de war te helpen, dan zyt gerust de. Blindoek<br />

zal afgeligt worden, en vreést dan vopr u val,<br />

hoe machtig gy u ook waant<br />

Hier wierd het affchrift onleesbaar, mogelyk dat<br />

deeze verbreiding gcleegendheid geeft, om. het<br />

verder gevolg der gefchetsfte gebeurtenis te doen in<br />

het ligt verfchynen , dat ik van harte wensch, op<br />

dat he°t ten ernftigften fpiegel mooge verftrekken aan<br />

elk vry Volk, om zig voor Schelmen en deugnieten<br />

te behoeden, 'die immers zendelingen zouden kunnen<br />

verzeilen.<br />

D 2 * F


$<br />

C 28 )<br />

BEKEND MAAKINGEN<br />

J Wasr<br />

h7r vnu genoomen heeft, o m dat hv<br />

het Volk wist te overreeden dar „», . ^ V<br />

t C d<br />

was om eenen andere dan een' w ° m<br />

ne plaats te hezen. ^nguaat in «y-<br />

h 6 t V<br />

^ k^ofen ?'L ° l k K<br />

" 0 l l c n<br />

voor Citroenen ver-<br />

^ mag hydan<br />

Authorifeeren ï LT ^g^ver te kennen<br />

e v c n w e l<br />

werken» °P deszelfs naam blyven<br />

'' d e t e Be<br />

^"dhebberen van eenige Handels-Compagnie,<br />

tweederden der Afrën van<br />

Interesfanten, onder volftrot^ cL iei5<br />

. van de<br />

derzclver wil honden 5 s<br />

, e<br />

q«Mtratie tegen<br />

v o o r<br />

wendzel, da Se H^der/ , f "<br />

ftaat erkend voor deszelfï »I<br />

g e h e e l b u i t e n<br />

!. Is


( 29 )<br />

8'. Is het Iutriguantio Oligarchie (bedektelyk] zo*<br />

ken om onder weinigen de boel te deelen) of<br />

wezentlyk of voorgewend geraar van het Vader -<br />

laad, wanneer men zieh zeiven in den Zetel<br />

der Beftuurs vestigt?<br />

9*- Is het Vryheid of volftrekte willekeur, wanneer<br />

men met het Vojk omfpringt, als de Kat met de<br />

Muis ?<br />

io°. Is het geene Diabolocratie, als hy die het hardfte<br />

fchreeuwdt het grootfte gelyk krygt, recht<br />

of onrecht daar gelaaten ?<br />

n°. Hoe Moet men een Architect betaalen, die na<br />

een fcheon Gebouw te hebben geftigt, de grond<br />

pylaaren daar vau weêr omverre werpt en de<br />

Eigenaars verplettert?<br />

12°. Is het overeenkomftig het waare welzvn des<br />

Volks, of voiftrekte Eigenbaat, wanneer de en~<br />

vermyde nosdzaaklykhcid jjaar regelen van convenientie<br />

word bepaald,<br />

De antwoorden op deeze Prysvraagen zag men<br />

gaarne op het fpoedigst ingezonden , — en wel zoo<br />

duidelyk mogelyk tot voorlichting des Volks, dat dik-<br />

Wils.in zommige Oorden daar aan gebrek heeft, —<br />

en hier en daar wel een de-fis «nergie nodig heeft<br />

de Prys voor elk der beste beantwoording zal zyn<br />

een Exemplaar van de nieuwfte Editie , van het dcezer<br />

dagen zo zeer in trek zynde Werk: Le Prince<br />

de Machiavel, in Vosfeleêr gebonden, de antwoorden<br />

kan men addresfeeren aan het Bureau van WIE<br />

BELS en HENRY, QUI PRO QUO, inhei nieuwe-<br />

Tempelwand.<br />

In een Genees- en Gezondheid-minnend Gezelfihap te<br />

Parys, zou onlangs eene zeer intresfante verhandeling<br />

gehouden zyn, welke eerstdaags in het<br />

Nederduitsch ftaat uitgegeeven te worden. Het<br />

Thema daarvan was:<br />

Etant Generalemcni Connu, que l'eifage demefurl<br />

du Ris afftiblit la vue & rend mSme tout affait<br />

fiveugle, U est question de ftavtir, fi l'ufage DU<br />

I> 3 CAN-


C 30 )<br />

C A N G E C*) produeit un femblabk effet fur les Bataves.<br />

B E K E N D M A A K I N G .<br />

PILOTIER, &c. zyn voorneemens eerstdaags uit<br />

tegeeven de volgende Toneel, Bly en Klugt /pellen'<br />

enz. meest allen uit het Malabaarsch vertaald, als:<br />

DE GAAUWDIEF VAN STAAT, of dc Volks<br />

bedriegeryen van SCAPYN, Blyfpel door HART os<br />

ENGEL ESCAMOTEUR, en Comp: iii 5 bedryven.<br />

LOON NAAR WERK, of de SAATS GOGELAAR<br />

AAN DE KAAK, Toneel/pel in éêu bedryf door deneclven.<br />

DE AMOK-SPOEGER, of de CEYLONSCHE<br />

JCARUS, klugtfpel door P. S. J. Quint, Directeur.<br />

RELIGIE-YVER EN GELDZUCHT IN TWEE-<br />

STRYD, OF HET BELANG.RYK AFSCHEID VAN<br />

MANTEL, BEF EN HET OUTER KLEED, Pantomine,<br />

door de Gebroeders DOM INE en PASTOOR.<br />

DE AMPT BEJAAGERS OF DE VOLKSTEM OF<br />

'T EYLAND VAN VERWARRING, Klugtfpel, door<br />

V. L. MAHO.MET cn Compt.<br />

Dn HANDELINGEN DER PURIFCATEURS.,<br />

of HET LOT DER HEIBEEZEMS NA DE SCHOON-<br />

MAAKTYD, Blyfpel door de% Agents en Comp.<br />

DE GESTOORDE OVERGANG, of DE ONVER-<br />

WAGTE ONTMOETING, Toneel/pel, door een Malabaarsch<br />

Gezelfchap, onder de fpreuk bet kan ver~<br />

keeren.<br />

DE HERBCIIEPPINGVAN DE QUARREEPRUTK:,<br />

IN EEN GEBORDUURDE ROK, — Ballet Pantomine,<br />

geinventeerd door FREDRIE BORD, Hardloo.<br />

per van Staat.<br />

DE COSLITIE van bet gebonden hair, en de ronde<br />

(*) RYSTWATER in 't Neierduitsch.


C 31 ><br />

is Paruiken, Klugtfpel, door Fou-cin L'OURS. 1<br />

HET VERWARDE HUISHOUDEN, of HET VER-<br />

LOOREN QUINSPEL, Ta/elfpel, door DE LONG<br />

BROUILLON.<br />

DE DOOLING VAN EEN OGENBLIK, of HET<br />

VOLK TE REGT GEBRAGT, een fchoon Zedenfpel<br />

door een, GezeKchap, onder de Zinfpreuk FELIX<br />

QUEM FACUINT TAM MAGNA PERICULA CAU-<br />

T UM. C*)<br />

DE ZEGENPRAAL DER VRYHEID, op de ANAR­<br />

CHIE door ANONYMUS ORDO, groot sjivertisfement.<br />

DE MISREKENING VAN ROOF, of SLIMME<br />

R A T T E N , SLIMME K A T T E N , Historifche Ge-<br />

fchiedenis , door LES NOUVELLËS, POLITIC-<br />

QuEs . met een wtvocrig voorbericht, aan HARTOG<br />

ENGEL, HENRY en Comp.<br />

DE VROUW VAN S T A A T , of DE BOERIN<br />

VAN FORTUIN Roman door FYNJAERT, L.<br />

HYPO CRITE.<br />

HARTOG ENGEL WEGGEJAAGD, of het SPADE<br />

NABEROUW, Treurfeest, door Les Victtmes.<br />

DD GENERAAL MAJOOR MOUCHARD, of de<br />

PARANINPH der Dianen, in het Zonntnhof Heldendicht<br />

, door een Jong Infigneur.<br />

Eerstdaags zal vertoond worden , in 't Heidelbergfche<br />

fVynrat, op Oyevaarskaven een Nieuw Toneel<br />

fpel. DE APOTHEKER, AANKLAGER EN SOL­<br />

LICITANT, of de GEBLUNDERDE KLISTEER­<br />

SPUIT, door Jenneke Inde, en na hetzelve de<br />

GEMANQUEERDV CHART ERM EESTËR en SEC­<br />

RETARIS. Klugtfpel, door denzelven, in beide<br />

ftukken zal de Autheur de eerfte rol zelve vervullen.<br />

By<br />

(*) Gelukkij hy, die door ongelukken wyzer word!


( 32 ^<br />

By een vervaarlyk Onwederis het niets nieuws dat<br />

5 Monll S? %%fl Z<br />

° m i<br />

" a l s b v<br />

warm wede<br />

W e e r h c<br />

betond f, ^ - ^n goede afleiders zyn<br />

fceitand tegen den eerften — e n door den laatften is<br />

«eene vreeze, _ de CONSTITUTIONEEL*VLIEG<br />


D E<br />

eONOTlTUTIONEELE<br />

TT TT X /f^<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem.<br />

ISMAELS Leenfpreuk,<br />

# #<br />

Zaturdag den 16 Jnny, 1798.<br />

NOG IETS ape/- DUCANGÓS, zogenaamde<br />

Verklaaring, (1) tegen den Generaal DAENDELS.<br />

D e VLIEG was niet voorneemens geweest, zedert<br />

gy de ontmoeting in Nummer 1 geplaatst, U zoo<br />

zeer toegeëigend had, offchoon meerendeels fle


C '34 1<br />

2ith zo fpoedig weder met U Ducangé op te fiouden<br />

— want waarlyk gy zyt de Peffonage niet die,<br />

op U zeiven befchouwd, zo veel waardig zyt —<br />

Gy zyt toch die lekkere beeten gelyk, waar aan de<br />

worm zelfs te vies zoude zyn te knaagen — Iaat<br />

ftaan, dan, dat de Vlieg, die eene eigenfchap van<br />

de<br />

vliflroDifeh, zo als die hen voorgekomen waren, openlyk<br />

te belydert, dan zoude het niet moeilyk 2yn met de aft)mative<br />

endwootden voor den drr.ad te kornet), van dat,<br />

geene, het welk alleen vtagender wyze aan DU CANGE<br />

in Nommcr Een is voorgehouden, daar zyn'er genoeg, die<br />

'er meerder van weeten, dat elk dan wie hy ook zy, het<br />

UITVOEREND BEWIND zehu:fie>demi, inen vrage eenen Jan Eykenb' tek,<br />

men vrage eenen braven IVifelitt's, en ir.eer anderen, zo zy<br />

voor de waarheid willen uitkomen, dan zal de aanleid nde<br />

Oorzaak, tot zodanige yraagen niet kennen miskend werden.<br />

——


C 35 3<br />

nyvcre Byen heeft, dat zy het fmakelyte boven<br />

ï,* fmakeloofe verkiest, zich in U zoude willen beï<br />

^ a - dan ' nu gy 'een rondborftig Vaderlander<br />

S bevlekken , die^U de<br />

ÉteE^ftwiUen doen^eTnen -"en in U aan<br />

d nzelven bewyzen, hoe fthadelyk het was zo een<br />

Creatuur als gy X<br />

zyt om zich te v* ^ i . J J *<br />

paald vertrouwen (3) te icnenkcn<br />

Protefteur, dadrmeede zicb zeivenen - W " ' ' <br />

booten gevaar liep in te wikkelen - hoe dit by<br />

zyne zenders opgemerkt, ot in een • &<br />

Daglicht voorgefteid wordende met konde nalaten<br />

vermoedens te doen geboren worden, die a cdes<br />

zelfs verdienften als in eenen donkeren nagt met al<br />

leen konden doen begraven, maar zetve eene ontevredenheid<br />

baaren,. welke de omangenaamfie, jerandwoording<br />

zoude kunnen «n gevolge hebben<br />

nu ny teefeb ieezeri cordaten Mau, met eene zamengeflanfe<br />

declaratie in het ligt treed nu eisch<br />

DB WAARHEID, dat een nader onderzoek terhaarer<br />

liefde en handhaving alléén daarvan gefchieden ~<br />

denkt niet dat zulks eenigzints is, om dat Uw<br />

Zwadder ook mynen arbeid beklad - verre ^van<br />


C 33 )<br />

daar, hef zonde eene onöverkomelyke ergernis weezen<br />

, in Uwe gunst ooit te hebben gedeeld — zo<br />

weinig de Vlieg zich aan het veragtelyk laaken van<br />

U en Uws gclyken en van Uwe verdeedigers bekreund<br />

, zo zeer zoude het haar dc treffendfte flag<br />

zyri, van U gepreezen te worden. —<br />

Zy ftaat de waarheid voor, — zy zal nooit Boozcn<br />

renroorhe'n. —<br />

Zy beeft niet voor haur wrok — zy wil het<br />

kwaad voorkomen,<br />

Waar zy ook ziet, dat fnood verderf of eigenbaat<br />

De roerfels zyn, in ftcê der welvaart van den<br />

• Staat i —<br />

De VJieg z?J ook eeven zo min iemands aandagt<br />

verveclen om .zo by'de ferm als de weihlgë waardy<br />

Uwer yörklaaring ftil te ftaan, veel min zal zy zich<br />

met ^ de _ zigtbaare en listig- verdraaide Perfoneele befehuldigirjg<br />

iq het Hot voorkomende, eenigztnts inlaaten<br />

— dc overhaasting en verdraaijingen ftraalei;<br />

ten deezen opzigte in alles door, en dat alles alléén<br />

is zamen geraapt om een eerlyk Mm, ware het<br />

moge'yk., te doen vallen en zich byzondere wraake<br />

te verfchafen, om dat men door geene te niet doening<br />

der waa heid cn van geSëureriisfén, waarvan<br />

elk de mond vol had , en die onder ieders oog voorgevallen<br />

waaren, ëënigëri kans zag daar toe te geraaken.<br />

—<br />

Al e byzondorhedjn dus overftappende, en U vry<br />

katènde te fanfaroneeren (4) om ieder eerlyk Man<br />

op<br />

f4. 1<br />

) DöNQUicHOT, zich in gevaar bevindende, weet men<br />

dat SANCHE PANCME, zyn getrouwe Schildknaap in plaats<br />

van hem by te fpringen in zyn twee gevegt, op een Boom<br />

ileeg en zig Sauveerde, al van verre fchreeuwende raak<br />

wat, raak wat, en eeveneens is het met dergelyke fanfonr^rtadei<br />

naar ons inzien ook gelegen, Zy die het hardfte<br />

fchreeuwen hebben zelden het^grootfte recht, Schelden<br />

en Lasteren is gewooniyk het fchild der heden, die zich<br />

in het ongelyk bevinden en de waarheid niet kunnen verdragen<br />

, het zy die recht ftreek* of van ter zyden hen on*<br />

dir het oog gebragt wordt.


( 37 ><br />

op te roepen, die iets teegen U te zeggen heeft,<br />

daar 'er toch geen eerlyk man, hoe gering , ook,<br />

zich zoude willen vernederen, om zich met U een<br />

ogenblik gelyk te Hellen, noch andere dan pligtelyke<br />

bemoeijenis zich te geeven, eeven gelyk teegen<br />

eiken boosdoendcr (5) namelyk, om U loon naar<br />

•werk te verfchafen, ter pl atze w.uir zulks behoort,<br />

en waar gy door geene magiige protectie tcegens<br />

de Wet kunt beveiligd worden,, wier gezag U<br />

reeds van hier heeft doen vertrekken, zo onverwyld,<br />

dat U zelfs niet heeft mogen vergund worden<br />

, de nagt in de refidentie van den Souverein<br />

over tc blyven, hoe gaarne gy dat wilde, en Ü<br />

alle moeite gegeeven hebt: — Nu ter zake: —<br />

Drie hoofdzaa^en komen in de verklaring' voor —<br />

die gy deels als befchuldigi ngen aanvoert — doch<br />

nimmer zodanige kunnen zyn, veel min Antirevolutionaire<br />

of tauxatoire uitdrukkingen uitmaken. —<br />

i Q<br />

. Dat het Volk misvoegd is, en de wagen kwalyk<br />

gaat in ons Land.<br />

2 0<br />

. Dat gy<br />

Land bewerkte.<br />

(DucANGe) het ongeluk van het<br />

3°. Dat<br />

r<br />

5 ) Boosdomder, dit is niet t» veel gezegt. Zou 'er<br />

niet veilig meer kunnen bygevoe.jd worden, 0' is DU CANGE<br />

niet te befc'iou-ven als een freem 'e'-ing, die aihie.- beroerte<br />

in den flaat verwekte? wat beduit toch de Aoofe onderh«ndfche<br />

vertpreiding van zyn Declartoir? het toezenden<br />

van het zelve aan zommige lieden, zonder dat zy weetea<br />

van wien het kwam? het doen drukken zonder uitgeever,<br />

of waar te bekomen? of beteekend dit alles niets ?'de VLIEG<br />

gelooft meer dan te veel en zo het waar is, dat de Mi.<br />

nister LA CROIX het meede geteekend heeft waarom ftaat<br />

dan deszelfr handteekening meede niet onder dit gedrukr<br />

Phamphle! ö diepe verborgenheid*, wel dra hoopt men U<br />

den Sluijer te zien afwerpen, waar door men U geheel,<br />

heeft zoeken te verblinden, en gy zul' als te meerman en<br />

vo»r de Cordaatheid in het ligt tweeden.<br />

E 3


C 38 )<br />

3*. Dat gy (DucANGé) met alle magt U invloed<br />

beht hefteed i m de in Confiitutionee/e flap van 4 May<br />

te doen begaan.<br />

4 1<br />

. Dat de Minister LA CROIX edelmoediglyk a<br />

vrypleit en zegt 't dat HY HET ZELVE zou gedaan<br />

hebben, of liever de Conftitutie zelve. —<br />

Wat het i» poinS betreft, zoude het niet een<br />

Emmer Water in een volle Zee aangebragt zyn, indien<br />

men dit door bewyzen wilde ftaaven. Dit kan<br />

toch geen weerfpraak lyden, — het is zonneklaar —<br />

de ondervinding fpreeke — dc PROCLAMATIEN van<br />

het Uitvoerend Bewind ZELVE GETUIGEN , en DE<br />

VLIEG roept uit, ^<br />

Och! of men twyffelen kon.'<br />

Zo twyfelt men aan 't beft aan der alverkwikbre zon.<br />

Wanneer beur middag-gloed en heuv'len fchroeit en uaalen:<br />

Dit eer/Ie p-int gelooft DE VLIEG dus vry ftel.ig,<br />

dat als eenbeweezen waarheid mag gehouden worden.—<br />

2°. Wat het tweede aangaat, vertrouwt de Vlieg,<br />

dat de waarheid van het zelve gezegde niet minder<br />

buiten allen tegenfpraak is, als men U DUCANGÓ<br />

befchouwt a's een louter fortuin zoekende vreemdeling,<br />

die _ ons Land geen goed hart kan toedragen — dat<br />

gy in plaats van eene den 22 January 1. 1. zo gelukkig<br />

gevestigde wyzing tot een goed Befluur te helpen<br />

bevorderen — en de Revolutionaire door regelmaatige<br />

frappen te doen opvolgen, in tegendeel door<br />

aanwakkering van alle byzondere haat en partyfchap<br />

tot U eigen voordeel, ten kosten van het algemeen,<br />

niet dan vervolgzucht zogt aan te blaazen en eene<br />

geheele ommekeer volftrekt zogt daar te Hellen en<br />

dat gy boven al, te gevaarlyker waart, wanneer<br />

men Uwe in het Fransch Gemeenebest betoonde aankleeving<br />

aan het terrorisme en de naauwe verftandhouding,<br />

die gy met de Roberfpieriaanen bekend<br />

zyt, gehad te hebben, in aanmerking neemt — Uw<br />

geheele gedrag loopt nog te meer in het oog, daar<br />

gy in dit Gemeenebest, niets te verliezen hebbende,<br />

geen é karakter bekleedende, ja een berooide en met<br />

fcbul-


C 39 )<br />

fcimiden lelaadcn 'vreemdeling zynde (6) U en in<br />

het inwendig en uitwendig Beftuur van zaaken zo<br />

zeer sogt in te dringen, en het air gaf van een<br />

man van importantie, als of gy een eerfte Minister<br />

zelve waart, daargy intusfchen een ondeugende Champion<br />

zyt, die nog geene de minfte aanfpraak had,<br />

om in dit Gemeenebest zelfs boutefeu (7) te zyn. —<br />

Dat gy ten derden, gelopen, gewroet, aangeraden<br />

en aangedrongen hebt, om den ftap fan den 4 May<br />

te fubtiliferen, dit zult gy niet durven ontkennen —<br />

te minder daar Uw Prote&eur zelve geene zwarigheid<br />

maakt, dien ftap voor zyne reekening te neemen<br />

— dus ook eene waarheid. —<br />

Wat de vierde hoofdzaak betreft, dit is een aveu<br />

van den Minister LA CROIX zelve — zy ware deeze<br />

tot-heeden toe niet door het ftilzwygen van dien<br />

Minister bekra^tigd, de overtuiging der waarheid<br />

daar van zoude by ieder één niet eeven zeer ge-<br />

Werkt hebben, dan nu is die buiten alle bedenking<br />

waaragtig. — Hieromtrend zy het vry befeheidenlyk,<br />

doch niet te min ernftig aan te merken, dat<br />

het onbegrypelyk voorkomt, hoe een vreemd Minister,<br />

fchoon onze Bondgenoot, tot eene zo rechtftreekfche<br />

inzaage, zich kan bevoegd rekenen —<br />

en noch te fterker word deeze onbegrypelykheid ,<br />

wanneer men nagaat, dat de Minister 'er bygevoegd<br />

heeft, de alternative of liever het is de Conftitutie<br />

Zelve, die dien ftap voorfcbryit. — Leest intusfchen<br />

van agteren tot voren de gcheele Conftitutie na, —<br />

en noch op zich zeiven, noch in verband, kan 'er<br />

een eenig artikel bygebragt worden , volgens welke<br />

die ftap geoorloofd, veel min goed te keuren is —.<br />

men moet dus befluiten, dat de Minister zelve de<br />

van<br />

(6.) Dat dit geen lasteren is, behoeve men fiegts te<br />

Leyden. te Pa/y>, en te Amjlerdam te informeeren, nog<br />

geen twee dagen voor zyn geboden vertrek was 'er kwestie<br />

om voor een Wisfelbrief groot hondrd awzenl Guldens,<br />

door hem geaccepteert, hem te doen arrefteeren, ent<br />

zeker was dit gebeurd,zo niet zyn fpoedig Congé had plaatsgehad.<br />

(7) Zegt niet, dat gy reeds genoeg vuuren gelïookt hebt,<br />

dit is waar, voeg 'er vry by, uw beurs teevens gevuld,<br />

de Vlieg weet, dat mem ter mwinning van bewyzen reed»<br />

bezig is, en zy zal niet nalaaten daar van nader befcheid te doen.


C 40 )<br />

taal niet verftaande , hier toe voorgeligt is, eri men<br />

hem heeft diets gemaakt, dat dit de Conftitutie vorderde<br />

_ of dat ny meende, dat in het maaken van<br />

dezelve dit alzo in den geest was befloten geweest —<br />

en als men dit nagaat — als men nagaat, dat de<br />

geest van al het brave Revolutionaire Volk van alle<br />

Claslen _ dat al wat verftandig en cordaat denkt —<br />

dat zo veele eerlyke lieden 'er tegen zyn - wie<br />

zou dan niet met den Generaal DAENDELS gezegd<br />

hebben, voora' als hy gevoelde, dat de verkeerde<br />

aanraadmg en invloed van een baatzugtigen vreemdeling<br />

diar toe voor zeckcr den Minister moeten overreed<br />

hebben, immers a;s zodanig te befchouwen<br />

zyn — wie zou dan even als de Generaal DAENDELS<br />

niet gezegd hebben - dat DE MINISTER en HET VOLK<br />

EEVKN ZEER BEDROGEN "WAAREN - Cn dat DOOR DEN<br />

4 MAY ALLES OP LOSSE SCHROEVEN GESTELD WAS -<br />

met andere woorden , dat 'er OPENBARE INBREUK OP<br />

DE CONSTITUTIE WAS GESCHIED, en dus eene in CON-<br />

STITUTIONEELE DAAD bedn even - Ja hoe veelc duizenden<br />

zeggen hef. niet - dat men vry de Hemmen<br />

opnoemen — dat men de VoikiTcm hoore — en<br />

geen een welmcenend cn weid pkend Vriend des<br />

Vaderlands, die door gcenc faSiezucht gedreeveri<br />

word, zal 'cr zyn, of hy zal dien flap zodanig verklaaren<br />

, cn wel verre van die als eene tiucede redding<br />

aan te zien, dezelve als ÏIOOGSTBEDENKELYK cn<br />

GEVAARLYK VOOR DE VOLKSZAAK aanmerken, en geheel<br />

ftrytli'g met dc Zuivere beginzelen cn bedoelin.<br />

gen van dc oprechte Minnen 'van den 22 January<br />

Woensdag d-n 20 deezer zullen wy het vervolg<br />

en flot van dit Stuk, het welk voor hét tegenwoordigeen<br />

in zyn gevolgen befchouwt, voor al bétrekkelyk<br />

de meergemelde PORTEEEI'ILLE al te Intresfarit is om<br />

'er maar zo van af te fi'apf eri'; in een Extra' Nummer,<br />

het is waar DucNcé is wel weg; maar al deszelfs<br />

Vrinden en Satelliten niet, cn de zaak is van<br />

gewigt, gè'oof dc Vlieg, [eezers, ha Muife o'pdisfen,<br />

zal nog EEN STAARTJE hebben.<br />

Te Arofter dam .. by II M O O L E N Y ZÉ R,<br />

Boekyeriooper in de Fylftceg.


D E<br />

CONSTITÜTI0NEE3LE<br />

TT" TT x UT* jf^<br />

E X T R A N U M M E R ,<br />

Woensdag den 20 Juny, 171,8.<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

Ende zyn band zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem.<br />

i s M A E L s Leerifprcuk.<br />

w y zullen dit nommer met het flot, van het iets<br />

over dezogenaamde verklaaring van Ducange herinnen,<br />

deze zaak inderzelven omftandigheeden zo wel betreffende<br />

het reeds gebeurde en bewaarheede; als in<br />

derzelver toekomftige gevolgen befcbouwt, vind de<br />

Vlieg van te veel gewicht, dan dat zy 'er maar zo<br />

licht over heen zoude flappen; het is waar Ducange<br />

is wel moeten vertrekken, maar 'er zyn echter nog<br />

wel eenige van zyn Sateiliien in het Land; deze<br />

zu len 'er tog ook wel iets van weeten, en dan die<br />

verlooren PORTEFEUILLE met Briefjes aan toond er 1!<br />

die kan de VLIEG ook zo gemakkelyk niet vero-eeten,<br />

nu, nu, eenige daagen geduld leezer, dc VLIEG zal<br />

Zyn tour tot in dc kleinfte en gehcimlle Kabinetten<br />

doen , _ hy zal over al en alles befpieden, en w$e<br />

hem die de be'angens van het Dierbaar Vaderland uit<br />

het oog verliest, hy kan ftaat maaken dat de VLIEG<br />

hem niet zal onzien , maar dugtig 'het ziri: GEEVEN<br />

ZAL, en nu, keef en wy ons wecder tot onzen Taak.<br />

ï 1<br />

vet


C 4a )<br />

VERVOLG en SLOT -wegens de Verklaaring pver<br />

DUCANGE , tcgens den Generaal DAANDELS<br />

l^Zie No. 5.)<br />

Dlevtwre Voorftanders des Volks , die dien dag\van22<br />

J anuary niet om zich zelvtn, of omiedcle trtumph ever Perfoonend,,r<br />

hebben nelpen (lellen, maar om eindelyk<br />

HET VADERLAND te behoi den — cn eene CONSTITUTIE<br />

te bew< rken, dat geheiligd Wetboek, dat door de<br />

VRYE KEUZE des Volks eenmaal daargefteld zynde, ook<br />

onschendbaar deszeifs VRYE KEUZE moet doen, e*<br />

laten werken, zo het behoort, zo als dit het Volk<br />

nimmer stfgeRaan heeft, noch heeft kunnen, noch<br />

willen, veel min ooit mag afftaan, zonder zich zejvén<br />

als Centra-Rcvdutimatr of de plegtigjlc beginzelen<br />

vetzaakende, zich te doen onderkennen. —<br />

De VLIEG btfiuit dus billyk, dat die vier hoofd<br />

faiten , in die zogenaamde verklaring door DUCANGE<br />

tegen de Generaal DAENDELS aangevoerd, allezints<br />

111 voordeel van den laastgemeldep zyn, — en dat<br />

zo zeer die van de eer (e Zyde de rondborstigheid<br />

van den Ge» raai DAENDELS, in het helderst dagligt<br />

(lellen, aan den anderen kant, eenen DUCANGE en<br />

zvne adhéeiehtên doen voorkomen, als fpinncn die<br />

vergif zuigen uit die zelfde bloemen , waaruit de<br />

nyvre byén honing eezen, — althans zo de Generaal<br />

DAENDELS geene andere uitdrukkingen gedaan<br />

heeft, dan deeze — is 'er niets in dat antirevolutionair<br />

dat tauxatoir kan genaamd worden , in tegendeel<br />

alles verdient dc erkentetrs en goedkeuring<br />

pan ten vry Folk, dat zyne waarde kent, cn niet<br />

blindelings wil geleid worden , zo zeer als de loofe<br />

dinüncatfé en denuheiateur elk sveragting moet wegdragen<br />

- en dc blyde ftem der mcenigte' Juichen<br />

mag, dat den Vaderlandfche bodem van zo een uitvaagzei<br />

gezuiverd is. — Hier mede agt de VLIEG,<br />

de ten deezen zich voorgeftelde taak afgedaan te hebben<br />

, zonder In de verdere beledigingen te trceden,<br />

— de wet gebied vereffening voor hem die beledigd<br />

>s, — de wet is allen gemeen, — en heeft de Generaal<br />

Injurien aan iemand gedaan, de weg van<br />

reg-


C 43 )<br />

testen is vry — ieder die zich daartoe gegrond agt,<br />

kan die doen te werkftellen, maar de algemeene zaaien<br />

dulden geene fmooring of verhindering, zo min als<br />

weerwraak, — en eene welmenende drift zonder<br />

moedwil gepleegd is , wel verre van misdadig te zyn;<br />

In tegendeel, zy kenfchetst den braven Vaderlander,<br />

die belang ftelt in zyn Vaderland, cn gcencn misftap<br />

onverfchillig kan aanzien, — CATO zegt daar van te<br />

xegt.<br />

QUOD NOSTI HAUD RECTE FACTUM , NO LITO SILERE;<br />

No VIDEARS MALOS IMITAIRI VILLE TACENDO. (t)<br />

S T A A T S L E S S E N .<br />

A A N A I - L E B E W I N D S L I E D E N .<br />

Al wie het Bewind over een gemeenebest voeren.'<br />

bekooren boven alias twee lesfen.van PLATO te bctragten,<br />

voor eerst, dat zy het belang der Burgery<br />

ep dus danige wyze voorflaan, DAT AL WAT zr DOEN,<br />

ZY DIT DAAR AAN TOETSEN , met ter zeide Helling van<br />

eigenbelang: ten tweede, dat zy het welzyn van den<br />

sanfeben ftaat behartigen, op dat zy niet in het bezorgen<br />

van het eene gedeelte, het overige verwaarloozen,<br />

want, even zo als het met een Voogdyfchap<br />

gaat, zo is het ook met de bezorging van het gemeenebest<br />

geleegen, namenlyk dat ALLES moet beftuurd<br />

worden tot heil van die gcencn, welke aan hunne<br />

zorg zyn toebefrouwd, en NIET TOT VOORDEED van<br />

hun , die het Gemeenebest beflauren, want die een gedeelte<br />

van den ftaat willen naar de ogen zien en een<br />

^edccltc verwaarloozen, voeren in het Gemeenebest<br />

* eene<br />

(f) CATOHIS Disticha, lib. 35 D. ió\ — Zie hier het<br />

Ncderduitsch.<br />

ZWYCT NOOIT, ZO RAS GY ZIET EEN VERKEERDE DA1D, ;<br />

OP DAT SY ZWY6INDE NIKT DEELT IH 'ï 2SLFl>E KWA*».<br />

£ 2


C 44 ><br />

-ene a Ier rampzaligfte zaak in, oproer en Weedrwrt<br />

nanieiyk : waarmt ontfiaat, dat zornmige vooTorné?<br />

oor den naam van democraten, anderen van S<br />

E I<br />

H^r " I G E<br />

DER D E N N A A M V A<br />

°" » V.«KD«<br />

" GEMEENEBEST. Hier van daan zyn 'er by<br />

Atheners onëemgheeden ontdaan en in ons Ge-<br />

f. H<br />

vXtSr'K ?, Pr<br />

° eren m a a r<br />

' ^sjammï:<br />

vol e Burger Oorlogen alle welke zaken een welden,<br />

kend en moedig Burger, e n die de ftoel d« ee?ê<br />

m e t<br />

zIS , a , i e e l ï za<br />

> vheden en baaten, r<br />

ven<br />

e<br />

" A A N H I T G e m i ï n e b<br />

> s t<br />

overgee-<br />

CICERO over de PLICHTEN,<br />

I. Boek, Cap. 25. r^*)<br />

A A N DE B U R G E R S .<br />

DE GROND VAN ALLI DEUCD IS, 'T VADERLAND TE.<br />

MINNEN ;<br />

Maar deeze Burgerplicht eischt welgeftelde zinnen,<br />

Om 't ALGEMEEN BELANG'groot moedig voor te ftaan:<br />

die 't onverfchillig dient, kan 't eindlyk fnood<br />

verraen ,<br />

Wilt ge U den achrbren naam van BURGER waardin<br />

masken,<br />

ö<br />

't vetveeïe u nooit, voor 't heil van Land en Vólk<br />

tc waaken :<br />

ELK, DIE DE KAATSCHAPPY IN NOOD ZYN DIENST<br />

ONTZEGT .<br />

(*) W&yrcielyk ntar het Latyn vertaald.<br />

VER-


C 45 )<br />

VERLIEST MAAR ACHTING MEDE , EN KRENKT XYN/<br />

EIGEN RECHT.<br />

Lpert waare ernsthaftigheid, en oefent ze allerwecgen,<br />

De MOGENDHEID DES VOLKS is in dien band geleegen,<br />

Sen BAND VAN EINDRAGT , die nooit veilig word ge-<br />

flaakt,<br />

Wiens veerkragt Steeden bouwt, en onverwinlyk<br />

maakt,<br />

Zy, die door s'Hemels gunst, begaafd met kloeker<br />

zinnen,<br />

De glorie kennende ,ook haar eedlen Luister minne» ,<br />

Verzuimen dienst, noch plicht, aan 't heil des lands-<br />

gewyd.<br />

Zy wagen zich op 't Spits, in 't heetfte van den ftryd.<br />

Of durven in den raad gevloekte waarheid ftyven ,<br />

En dwingen een Monarch zyn èèd getrouw te blyven,<br />

Dat Heilig voorbeeld /laaft, in allerlei .bewind,<br />

Een Broedtrlyhe trouw, die hoog en laag verbindt,<br />

Die groot en klein helet op fimksch belang te doelen :<br />

i>e zucht, die alles dry ft, baart flraks een grootseh<br />

gevoelen;<br />

Dat gloeid tot helflen vuur, en ELK, hoe la.ig in<br />

fchyn,<br />

tVORD NUTTIG TOOR DEN STAAT , ZO DRA HY 'T<br />

WSSSCHT TE ZYN, —<br />

ff) Zie SL«T-ZANG, ter liefde van het Vaderland, agree<br />

de tweede druk van de OPKOMST en BLOEY der VER-<br />

3$SNIG9E NEDERLANDEN.<br />

E 5<br />

H E I L , (t)<br />

• HERN!


C 46- )<br />

HERN ! HERN! General Major Stareski !! Hoe<br />

frrmkui u die Pillen van Doclor PKCWEUR zy waaren voor<br />

u in het Politieke Laboratotrs, No. 2. gepraepareerd ?<br />

— uwe Phifiononaie is 'er geweldig van gezwollen.—<br />

'Er was ook in de daad ftërkc Mercuriaale in — die<br />

L>c&or PECHEUK. mogt de Radix Vzri wel wa: minder<br />

daar in gedaan hebben, —maar hoe komt gy<br />

Ook aan die raazende koorts ? de honoraire zalf van<br />

St, Bsrnardus Rapporteur, mogt u niet baaten , —<br />

de man heeft toch getrouw zyn best gedaan om den<br />

Doctor een dofis verzagting op een andere tyd aanteraden<br />

, — nu — Volg raad ! nooit weer zo galoppeeren<br />

, der man von Characther, der geestimiert<br />

wil fcin, magt nimmer zn ein fpasfl Vergebt es mir<br />

mcin gndaige Generaal. Gy volgt eene verkeerde<br />

Gratijication, — gy had eerst dc Gradis Martialis<br />

daarop beeter moeten naflaan, — allen willen vooruit<br />

, — en gy agter uit!! U- Cameraad Jenneke<br />

Index begreep het ten minften nog iets beeter, —<br />

die zo~t noch door een Complimentje van register<br />

maaken, nationaal Secretaire d' Etst te worden,<br />

maar fie wohllcn von General Major allein Hauptman<br />

Commandant werdon? — oder hógftens Chef de Baiaillon,<br />

—Dat avanseert als een Luis op een leer en<br />

Prefcnning, zou Hane Fop zeggen, —en in de daad<br />

het Generaalt ook niet mtoy, — of is het alléénpuure<br />

Patriottisme herinner u .daarop het recept van den,<br />

Docteur, „ die onder het voórfchryven zei, veelc<br />

„ Complimenten worden gemaakt, — maar alle die<br />

,, fraaijigheeden maaken den man niet, — de woorden<br />

zyn fehoon, maar de daadeh manqueeren dikivyls,<br />

•— by vcelen is hei alleen om de Poen te<br />

deen" DICTL'M! — Het was toch jj»s mee le prener<br />

pas de muitv-.dfe part moncher Generalij een fehoon<br />

Haagscb. kermis Compliment, al was het flegts op<br />

den maandag der rweede week, — nu Generaal! —<br />

gv zyt ook niet alle man , — de ftikpfoister van Sf<br />

Bernaidus 'er opgedaan, en wat febrceawendetoasten<br />

a l'Epcuvantable indivifible met een fumptueus dinér<br />

voor eeni: e Revolutionaire Lekkerbekken, dan zyt<br />

gy weer kTaar! — das moogt gy den gebprduurden<br />

Jurk


c At y<br />

turk en uw Poolfche Jas ongeftoord blyven draagea.<br />

inS nooit weer een kromme rug, mals propos^<br />

Set- en dat .bristfciaft von der Labgard,Ja<br />

mur ' gtlasfen. -\ OBSERV^RT! Omw»Ti *»Uj<br />

I S S I V E.<br />

A A N<br />

DE CONSTITUTIONEELE VLIEG,<br />

H E I L !<br />

Weest zo goed en plaatst het volgende, in<br />

No. 4. of 5. tot inlichting van uwe welgezinde<br />

Leezers.<br />

V E R M A N I N G E N;<br />

T A mNSTITUTION marchera, zegt Vader JUPITER,<br />

^ A<br />

? v het einde van zyne Politieke BLIXEM, No<br />

£ en dit wil men gaarne gelooven, om dat<br />

hv begint het fpoor byfter te worden , of het<br />

Soest weezen dat hy een bylegger zoekt te maa-<br />

En om ook in de rangfehikking van den 4.<br />

Mai' als eene Politieke Blixem, gecontinueerd,<br />

of ten minften geconforceert te worden , gelyk<br />

hy zich geconforceert heeft, op derf^ January<br />

met «o 33 , -: Hoe het ookzy, by het Poh-<br />

S Lasteren , komt ook te pas , het pohtiek<br />

Vhen , na mate van deszelfs belangncemendc<br />

Sementen, maar dat hy toch daar by gedenke<br />

^TcZflitutlon MARCHER/,--*- les inmguants<br />

Suecmbennt.<br />

Bur-


C 4* 3<br />

Burger jupiter! uit „aam - ende op l a s t, „(et va*<br />

het navoerend Bewind, maar van de Bataven<br />

die vrienden, voorftanders en Befchermers zyn van<br />

Orde en Confbtutie. fuivert i„ tyds uw Thuya<br />

van Camehons en Terroristen, zo gy zelve niet<br />

eenmaal, door de vergiftige kruyden van laster ,<br />

vervolgzugt, e n dweepziekte wilt vergaan<br />

— en wcest ferieus bedagt, dat een Kerry-Soupl<br />

je uw quaiyk zou kunnen bekoomcnl DIXI.<br />

V E R M A N I N G E N .<br />

ë AÏltó ^U ë<br />

l'<br />

G<br />

^ ^ D E R O S E K A M F<br />

en Fou-cm Louas! gyl behoefde uwe onzedelykhe.d<br />

met te Caracterifeeren , _ de Glimp van Geilt<br />

heid was te zeer in het oog loopende. _ Dank Vv<br />

Óen opperleidsman uwer kudde, dat hy deor ce«<br />

Wyzen flag. U heden de geleegenheid benomen heeft<br />

u zeiven verder in een fchandelvk daglicht te itel<br />

k»J - rs het da„ zo Goddeloos'in deVogen ufvt<br />

revoltecrende ftaatkunde , dat men naar de ChrLlyke<br />

Zedenleer een ouden plegtigen dag nog vieren wil<br />

— en ahe vooroordeel niet dan langzamer hand zoekt<br />

te keer te gaan? of is het beeter met Politieke koe<br />

voeten C) 'er maar zo door te bakken* b wat zvi<br />

gyl betes _ i leer de reden eerbiedigen, _ en


A A N DEN<br />

V R Y H E I D S - H E L D<br />

WILLEM HERMAN DAEMDELS,<br />

Luitenant Generaal ter dtenfle van bet Bataa/scb<br />

Gemenebest.<br />

O D E<br />

La Libertê reuctira du Sein de l'oppresfitn<br />

RAYNAL.<br />

BATAVEN, welk een glans, was glorie?..<br />

Welk eiken groei praalt om dien luuin,<br />

•Wiens trotfche naam fchryft gt, 6 Historie..*.<br />

Door wien ryst ginds reeds 't hegt Arduin ?...<br />

Wiens Beeld is 't, dtt met Burger Kroonen,<br />

Het Vaderland al juichend ciert,<br />

Daar op het pain van elpen Tr eenen»<br />

Da zege zynen Kling lauwriert.<br />

Welk groolseh Toneel.... uw HILD , ó Vryheid,<br />

Uw groote Zoon, OW Lieveling,<br />

Wieus naam, gantsch buiten zieh van blyheid,<br />

Van dank en van bewondetiag,<br />

Elk» fte» doet galmen tot de wolken....<br />

Hy is 't dien ge in uw heiligdom ,<br />

Dcet praaien voor het Oog der Volken,<br />

Omringd met uwer telgen drqm!<br />

I».


C 5» )<br />

ja, Hy... Hy is 't, de roem der braave»<br />

©p wien 't heel-al omzettend ftaard,<br />

Wiens naam, alleen de vuige Slaaven,<br />

En Dwingelanden zidring baard,<br />

Hy i» 't, die ftout aan harde boeiè'n,<br />

Der vryen Broed'ren hals ontrukt,<br />

Niet duld, hoe ook 't geweld moog* loeien.<br />

Dat ooit een juk hun halzen drukt.<br />

My is 't, die op magr en grootheid<br />

Verachtelyk ter neder ziet,<br />

Uw gumt verfmaadt, ó laage fnoodheid,<br />

Schoon gy hem vleiend' luister biedt,<br />

Die 't recht aan zvne Landgenooten,<br />

Veel meer dan 't hoogst gezag waardeert,<br />

Den dwang durft van haar rykstroon flooten,<br />

Niet» dan de wil des Volks begeert.<br />

Die wen de Dwangzugt van haar Zetel,<br />

Eens door. zyn kling was neêrgeflort,<br />

Wiet duld, dat de euvelmoed vermetel,<br />

Ooit meer de magt der Wet verkort,<br />

En eer wat ooit zyn lot mogt wezen,<br />

Der Vryheid zich ten offer biedt,<br />

Dan, dat hy Dwinglaody zou vreezen.<br />

Als hy het Volk gekluisterd ziet.<br />

BATAVEN, zo het bloed der vad'ren,<br />

Dat eens Uw grootheid heeft gevest,<br />

Nog bruischt door uwe zwellende adren,<br />

Geen laagheid gansch uw ziel verpest,<br />

Zou dan dit beeld uw borst niet roeren,..<br />

Zo


3' ><br />

Zo groot was eens een BARNBVILD. (*)<br />

Zo kon u wittes (**) moed vervoeren;<br />

Schaon 't offer van gevloekt geweld.<br />

En zou deez' eeuw geen' ftervling geven,<br />

Welke, ook als zy een» waatlyk groot,<br />

Geheet zyn aanzyn, rust en leeven;<br />

Ten prys voor, uwe Vryheid, bood?....<br />

"Gewis, houdt moed, ó Bato's Zoenen,<br />

Zo grootsch ean deugd, deez' helde» aart,<br />

Moet nog uw vryen grond bewoonen,<br />

Waar zy der dwangzagt zjd'ring baart...<br />

(*) Het is uit de gefchiedenis des Vaderlands bekend,,<br />

dat ttameveld eerst als jongeling onverfchrokkea voor de<br />

Vryheid geftreeden heeft, al voorens hy de Vryheid tegen,<br />

Alanrits, in de raad zaal verdedigde.<br />

(.**) Het heldhaftig gedrag van een der Broederen de<br />

H'itte, als Commisfaris te velde, met de Vloot van Ruiter<br />

naar Chattam gezonden, is te zeer bekend, dan, dat men<br />

daar van ieti zoude behoeven te zeggen. Beiden waren<br />

zy dan, zo met den Sahel, als in hunne betrekking, als<br />

Staatslieden waare Vryheids Helden; dan; beiden verftrekten<br />

zy tot flagöffers der dwingelandy; doch gelukkig zyn<br />

zaaken en tyden veranderd, geen beul, noch opgehitfte<br />

booswigten zullen thans hunne handen met het bloed der<br />

waare Vryheids Vrienden weer bezoedelen.


C 52 )<br />

Ja, 'k zie de dwinglandy verbleeken...»<br />

De dolk ontzinkt aan haare vuist..,.<br />

De frybëid juicht: — „ dwang is bezweken !" ...<br />

Daar *t blixem-vnur, haar troon vergruist ..<br />

rriumphl.. vereert dus, Bat cv ere* ,<br />

Bewondert Vryheids fteun, haar Held,<br />

Hy, dien onwelkbre lauren eieren,<br />

verdelgt gewis het trouch geweld....<br />

*i HAQE den 12 PUBUCOLA<br />

?**3t 1798. BATAVUS.<br />

ïfte HAG van 't herflei<br />

der CONSTITUTIE.<br />

NB. Nummer waarin wy iets van de mecree-<br />

Hielde Portefeuille hoopen tc fpreeken, za! aanftaande<br />

Saturdag by H. MOLENYZER werden uigegeven,<br />

en verder by de meeste Boekvcrkoopers''in<br />

alle Steeden te bekoomen zyn.<br />

Te Amfterdam, by H. Moolenvzcr, Hfike T i<br />

Leeuwer.ftein, te Delft, Roèlefswaart, te Rotterdam<br />

van Santen, ic Dord, Blusfc, Utrecht, van der '<br />

.Schroeft- /c ^ » , Kosrer , te Haarlem , do<br />

Graaft, te Alkmaar, "Wolkman, te Hoorn,<br />

Venrianidel cn Ercebanrd , te Purmerent<br />

de Wed. Keyzor, ts Zaandam, van^a-'<br />

ken, Breda, \V. van Bergen, cn<br />

verders alom.


D E<br />

CONSTITUTÏONEËLE<br />

"TT TT X jT^<br />

m 6.<br />

E L K H E T ZYNE.<br />

•ffndie zy» ftvw? a:«/ tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem<br />

Zaturdag den 23 Jnny, 179?.<br />

ISMAELS Leenfpreuk.<br />

Het is in dit gewigtig ogenblik, daar 'er nog een<br />

drom verdoolden voor de ftemms der verlichting en<br />

der waarheid, willens en weetens, zieh doof houd<br />

en het hart laat verdokken door den flaande Engel<br />

des verderfs, die zyne Satelliten noch in ons midden<br />

doet omzwerven, en de goede Gemeente zoekt<br />

op te ruijen; — het is «1 dit belangrykst tydftip<br />

dan, dat de Vlieg meent, dat'er niets moet gefpaard<br />

worden, om door cordaate mannentaal en een rondborftig<br />

gedrag allen te regt te brengen, en rondom<br />

het Palladium der Conftitutie, als één eenio- m a ri<br />

zich te doen fchaaren, om de alles verwoestende<br />

Hydra der Regeeringloosheid den kop geheel en al'<br />

te vermorfclen _ en daartoe is het haar aangenaam<br />

met de volgende AANSPRAAK der Vrienden van ORDS<br />

en CONSTITUTIE dit Nommer tc beginnen:<br />

G<br />

* OK-


c 54 y<br />

OMTTE TUUT PUNCTUM , QUE MIICUIT UTILE DVLCI -<br />

C )du zai zy ftecds in het oog houden, het zy zy<br />

ernftigfpreeki, het zy zy harde waarheden en wanbcdryvcn<br />

moet aan den dag leggen. *^<br />

B A T A V E N !<br />

Thans is het tydftip daar, dat ALLE BATAAVEN,<br />

wel e door de grovte beginz'hn bezielt worden,<br />

waarop onrc Conftitutie is gébouwt, zich moeien<br />

veréénigen, — thans is het tydftip daar, dat alle parf\jcLup<br />

en faBiezucht van den JS'ederlandJchen bodem<br />

moet verdw ntn ; — aan ivemand onzer kan nu het<br />

recht worden betwist.act'ef Bufgcr.Ie worden, —niemand<br />

zal nu van het zelve worden berooft, om dat<br />

hy in zyne politieke gevoelens van den anderen verfeilt,<br />

ten zy hy een openbaare weerftreever van<br />

Een- en Ondeelbaarheid of van de Conftitutie zy!<br />

aile HATELYKE BENAAMINCEN Zullen Ophouden, Wailt<br />

ieder Burger zal zyn Stemrecht mogen uitoeffenen,<br />

en na het in werking . brengen van dc Conftitutie,<br />

zullen dc wettige Volks - vertegenwoordigers geene<br />

Mannen van 'eene p:rty, maar de Mannen van het<br />

geheeje Bataaffche Volk zyn. —HAD DE MEERDER­<br />

HEID VAN DE CONSTITUEERENDE -VERGADE­<br />

RING VREEMDEN INVLOED GIT HAAR MIDDEN<br />

Gi/WEERT, — HAD ZY HAAR EIGEN WERK NIET<br />

VERKRAGT, — HET VOLKSRECTT NIET MET<br />

A O ETEN GETRAPT , — DE RECHTEN VAN DEN<br />

MÖS.SCH NIET GESCHONDEN, — REDELYKE EN<br />

MOREEEE BEGINZELEN NIET VERLOOCHEND ,<br />

ibdatlyk zy zonde de achting van alk Volkeren waardig<br />

zyn getvofdtn; maar hcersch; ngt vcrblirde haa'r<br />

cn door de dolle griften van eenige weinigen haarer<br />

Lceden, wierd de roem, welken zy door eenige<br />

groote cordaa e ft ppen had yerfyecgerj, verdonkert; -het<br />

was dan gewis hoog tyd, dat 'er eeas een einde<br />

(*) Hy ftigt het best, die by afwisfeling door ernst ea<br />

bout zoekt te beha en.<br />

$


C 55 )<br />

de kwam aan zoo groote euvelmoed - aan zo»<br />

veele en geduurige inbreuket, op de na zoo veele<br />

worftelingen aangekomene Conftitutie, - op 't recht,<br />

de bfl yfiicid en alle eerlyke Principes, - tajjo-<br />

KEN, die gewis al verder en verder zouden hebben<br />

gegaan, om het gepleegde onrecht te fouteneeren,<br />

ïf 6<br />

zelfs wyder uit te breiden. - Zag, men me<br />

reeds het eigendom en dc perfoneele veiligheid der<br />

, Inwooneren overanng-vaar. ° „lino-vaar' —Wierden rr« me reeds de<br />

Ambten over den uügcftrekten boden dei Republiek<br />

aan Weetnieten, f W r ^ » ^ S ^ e n ^<br />

geren van eene faaie vergeeven ? - Snot me<br />

beste Patriotten uit hunne po.ten? - Wicrdcn met<br />

geheele huisgezinnen van haar beftaan berbófd, ea<br />

in diepe elende gedumpt ? -Zag men met een drom<br />

van laffe en onkundigé DononCfateurs »,• r VoHts<br />

Vergaderzaal, bra.fheid en eerlykheid aantasten?<br />

ZagVn niet een zwerm van Inmguanten het _direetorlaale<br />

Gebouw belegeren? - ^ . f »<br />

Volks-reprefentatie voor eenes vreemden Piocomul<br />

in het zand gebukt, - de onafhangjkheid van het<br />

Gemeenebest, ia het gcheele Bataauche Volk aan<br />

d e S w êkeur en liftatoriaalen wil fchandelyk<br />

verkopen T L Wierden niet 's LandsSchatbsten gefpolieert,<br />

óm banqueroutiers te verzadigen, ja milhocnen<br />

zouden verfpid zyn, waare het mogeiyk geweest<br />

het gehecle Franfche ^uvernement tot d^z^ver<br />

fnoode ooo-merkenom te kopen! —WAT ONT BRAIC<br />

'FR DAN NOG OM EEN ROBERSPIERRIAAN'SCH<br />

SYSTHEM A INTEVOEREN * Niets, dan Schavotten op te<br />

richten om het Burgerbloed daarop tedoen flroomen -<br />

«iLRYKEDAGt*! den ^den Juny die dit heeft belet<br />

ééNEN DAG LAATER.


C 55 )<br />

trouw aan plicht en deugd den naam van EERLYK<br />

MAN uit deeze Staatsorcaau nebben gered! dat niemand<br />

met den affchuwelyken naam van terrorist worde<br />

gebrandmerkt, dan alléén die geenen, die hunne<br />

macht misbruikten en dezelven door onrechtvaardigheid<br />

en inbreuken , op de rechten des Volks<br />

en deszelfs Conftitutie hebben verdient ' Dat<br />

OU AL HET WANTROUWEN OPHOUDE , HET GEEN BURGERS<br />

EN BRuEDERS IN HET HARNASCH HEEFT GEBRAGT! Dit<br />

ZY ONS DOEL, _ dit is voorwaar het doel van den<br />

eeuwig merkwaarden dag, die het Vaderland heeft<br />

verlost! NIETS , — NIETS ANDERS word door die proote<br />

gebeurtenis beoogt, dan<br />

i°- AAN HET VOLK HET VOLLE GCNOT VAN DES-<br />

ZELFS CONSTITUTIE TE BEWAAREN, EN AAN HETZELVE<br />

DB KEUZE VAN ALLE VERTEGENWOORDIGERS TOT HET"<br />

WETGEEVEND LICHAAM TE VERZEEKEREN.<br />

2°. Her ONRECHT VAN HET VoAttQ GOUVERNEMENT -<br />

E!» DESZELFS TROUWLOOSE EN EERVERGEETEN AGENTE*<br />

WEDEROM GOED TE MAAKEN, door elk tot hetftemrecht<br />

bevoegde Burger ingevolge de Ccnftituttóneeie bcpaaling<br />

tot het Jlemrecht te authorijeeren:<br />

3". DE CONSTITUTIE TEGENS BENEN ONWETTIGEN<br />

6P3TAND EN ALLE VERDERE FcH 0KK N TE BEVEILIGEN'<br />

door alle fcem bevoegden in de Grondvergaderingen<br />

telaaien.<br />

toe',<br />

0<br />

4°. DE HBERSCHAPPT AAN ALLE FACTIËN TE ONT­<br />

WRINGEN door bet volk, zonder „nderfchdd enmet dete<br />

metdoening van verouderde en febade/yke gevoelens<br />

volgens de Conft.tutie in da Grondvergaderingen tg<br />

verdénigen. —<br />

S . EEN ENERGICQ GOUVERNEMENT TE VERKRYGEN<br />

waarin net mannen, die aan eenige te lang geduurd<br />

hebbende party en factiezuebt verkleefd zyn, en den<br />

twist zieken loon geeven, maar waarin elk'deugdzaam<br />

weldenkend Borger zyne veiligheid en zynen verdcediger<br />

ziet. *<br />

6°. ALLE RKEDS GEPLEEGDE INBREUKEN OP DE<br />

CONSTITUTIE TE HERSTELLEN , en dus doende dezelve<br />

ongefebonaen tn werking te brengen.<br />

7°. DE MAGT en de CONSTITUTIE VAN HET GE­<br />

MEENEBEST , OP ONWRIOAARE ZUYLEN TI VESTIGEN .<br />

DOOR


( 57 )<br />

»©0R DE MEERDERHEID VAN HET VOLK MET HET Go*t<br />

VERNEMSNT TE VERéÓNIGEN, EN ALS EEN EENiG MAIÏ<br />

TE DOEN PAL STAAN<br />

Den 19 Juny ,1798 De VRIENDEN van ORDE en<br />

CONSTITUTIE,<br />

""EEN"WOORDJE TOT STICHTING,<br />

O V E R<br />

den iaden Juny.<br />

Juicht niet te zeer booze Oranje klanten! — fchreeuwd<br />

geene victorie flcgte hoofden der foederalisten en ariftocraten<br />

- ver!heugdU niet te veelgy listige hoofdmannen<br />

der Gvtneenebestgezinden! — ftaat af van alle dolzinninge<br />

Plans gy Ulcrarevolutionairen; verderffelyke Anarchisten<br />

cn laage ambtbejagers „ — kittelt Umet<br />

geeneiedelebyzonderehoop,van een fact.icufetriomphi<br />

Gy dweepzieke aanftookers der twist entweedragt, - het<br />

zal u allen misfen. - Het zal deeze reis geene party-verwisfcling<br />

zyn. - de factiën moeten ophouden, - net Vaderland<br />

is 'er te lang door verfcheurd en dc Revolutie van 1795<br />

daar door te zeer miskend geworden, — betoond<br />

dus allen veel liever door weimeenende en oprechte<br />

daadan, de Eendragt natejaagen en iaat dc Rechtvaardigheid<br />

uwe leidsvrouw, zyn , zo als zy de<br />

lydftar van 12 Juny is en zal b'yven , al waare het<br />

ook, dat gy allen zamenfpanden, om ook al wederom<br />

den 12 Juny, als den 22 January, zonder hot<br />

g.'wenschte en noodzakelyk uitwerkfel te doen zyn.<br />

Neen! Neen! verre van daar! gy vleidt U te veel en<br />

allen van wat party zy ook geweest zyn, die zich<br />

verbeelden, dat eene fchadelyke toegeeffelykheid tegen<br />

de, wet aan, of tot verdeeling van dien zoude gelden<br />

— 'Er zal regt doorgegaan worden, zonder ter<br />

rechter of ter linker zyde a/tewyken — cn alzo<br />

za] dc 22 January ,met de daad door den 12 Jury<br />

bevestigd worden. — 'Er zal goene willekeur<br />

plaats hebben , geene fnoode inquifitic op iemands gevoe'ens<br />

gefchieden, welke met niets dan met geweetensdwang<br />

gelyk ftaat, die onze Voorouders altoos ten affchrik<br />

hadden; - Niets, dat naar willekeur zweemd,<br />

en waar door de 22 January in een dag des onheils,<br />

in plaats van des heils byna was verkeerd, ja, voorzeker<br />

het ongeluk van het Gemeenebest zoude vol-<br />

G 3 maakt


waakt hebben, als 'er geen rade Juny tusfchen Beide<br />

gekoomen was, za! mogen plaats hebben. Aan alle ongerechtigheid<br />

zal dus een einde zyn ; - en Wêe hem , die<br />

van wat parthy ook, door woelingen noch aanhang zoekt<br />

te maaken, hy zalzvn ftV ,f vinden ! - DeS'aatsrcgHinozal<br />

hem als een on Mr.Sref kind befchouwen, en aan<br />

d 2 Wet doen gehoor saamen, — Welaan! dat die<br />

Staatregeling uwe onftfteadM** en zuivere betragtmg<br />

zy, — en fchaar U Diëten allen te zaamen al-<br />

Zo om het Akdur der Conftirutie, als één éénigMan,<br />

©n zyt zeker dat dc toelaating en getrouwe uiioeffenmg<br />

ook omtrend het Stemrecht bv uw Imermediatr<br />

Bewind, aan de orde van den dag is, zonder te<br />

zullen dulden, dat eene eigendunkelyke of twist en<br />

tweedragt ftookende uitleggmg hetzelve uit zyn ver-<br />

. Band rukke, het zy om het fchadclyk te doen zyn,<br />

het zy om het te verdeefcn: - neen , vo gans Art. 15<br />

van den 2den Ticul over de Stembevoegdheid, kunnen<br />

en zullen wel dcgelvk in het Stemregister niet<br />

toegelaaten worden, tk opcbaa'e aanh. meers van het<br />

Stadhouder lyk en Foaderatüf Bcfluur, noch ook alle<br />

bekende yjederftra vers van d' grutte ben-inzelen der<br />

Omwending van 1795. _ Door we k^aatfte doch<br />

niet anders te verdaan is, dm die gronden der -waare<br />

Burgerlyke Vryheid, rechtmaatige Gehkhid en<br />

verééntgmg van algemcene belangens of •welmeencde<br />

Mrtederjchap, tot verfterking van dan band van Eendragt,<br />

welke een Staat alleeu kan gelukkig maaken,<br />

en voorfpoedig do-m zyn en het beftaan van een Gel<br />

meenebcst volftrektelyk vordert; - dat dit aller wcrkingzy-dat<br />

hier toe allehanden en harten op eene ongeveinsde<br />

wyze zich veréénigen, cn dat zo veel mooo- elyk<br />

door vcréénigde kragten alle bedoelingen en werkzaamheden<br />

tc keer worden gegaan en werden te leur geile<br />

ld of geftraft, waar door het heilig oogmerk van<br />

den nefen Juny zoude kunnen misten. Hy is<br />

geen goed Burger, die hier niet voor waakt, — hy is een<br />

Verdcrver van het Gemeenebest, die op deeze wyze<br />

ook hier in niet getrouw is, en de heilzaa<br />

me oogmencen van het Bewind op eene deugdzaame<br />

manier met helpt bevorderen — dit doende zal 'er<br />

•ok geene vreeze voor eenige fleste keus zyn, want<br />

ieder Burger beloofd toch op de plechtigfle wvz-,<br />

dat hy na zyn afkeer van het Stadhouderlyk Befiuur,<br />

> bet


C 59 ><br />

het Foedcralismus, de Ariflocratie en Regecringkotheid<br />

neiü.gu te hebben, ,, dut hy nimmer zjnen<br />

j, Ster/i zal g-even 'aan iemand, wien hy houdt te<br />

z-jn ee.i t o > ftandc van bet M •dhoitderlyk o/ Foe.~<br />

deratie • jStfiaur, van de Artftocratie o; Kcgcc-<br />

„ r'rug-j-heid, — dit verkort liy OP ZYNE BUR-<br />

„ GKR TROUW! — en wanneer zag men- ooit Ba-<br />

,, tu^ljche burgertrouw in O trouzv verkeeren ?" —<br />

nimmer — zyt' dus alun gerust — en gy zult het<br />

zeggen bevestigd zien in medio lutisjimus ibis!<br />

Middenmaat houd fhat.<br />

D E P O R T E F E I U L L E .<br />

Het is een Xait, niet minder dan van vier a vyfm<br />

alho dert duizend imorüoenen, a Veertig groote»<br />

fclk, maar de kaart is nog niet geheel gedebrouilleert;<br />

-men is aan het wasfehen , —de Preconfulzw zyn geest<br />

J.-ucange, de Emisfarisfen, Jan Eikenbioek en Ebcr*<br />

/tem, OOK Durisje van Leeuwen, worden allen als<br />

D ei cnooten van dien handel opgegeven , — de groote<br />

h'ide ook ai een partje; — het is een fpel van den<br />

Drommel! —Niemand zou hetbynagelooven , dan nog<br />

een poosje geduld, fehoon het geen dat verlooren<br />

is, door de fuik is gegaan en nimmer te regt zal<br />

komen, daar toeh niets, is, (zegt het fpreekwoord)<br />

verliest de Keyzer z }n recht. — In het groote boek<br />

van Just niaan, leest men wel, qui non habet in aere,<br />

tuat in pellem— dieniet In den buidel heeft,<br />

moet het met : den huid boeten; dan met dit a.les<br />

het Vaderland win daar by niets; -het hooy is op<br />

endekoe doodl • «N VOORBEELD TE STELLEN ISEGTBR NOOD,<br />

ZAKELYfcen aan de goede gemeente , de weezensen der»<br />

zeiver bedryven te leeren kennen , eene dubbele<br />

plicht. — Het Intermediair Uitvoerend Bewind<br />

geeft hier van ook een loffelyk blyk, — de uitgaave<br />

der authentieke /lukken by von Chef, in den Haage<br />

bewyst dit, en de VLIEG recommandeert daar van<br />

de leezing en zal die tn de verdere by2onder;ieden,<br />

zo der Portefeuille, a's andere Historietjes ten fpoedigften<br />

tragten te il-lustreeren cn de ondeugd in alle<br />

haare affchuwelykhcid tot verlichting van zommigen<br />

der misleide Gemeente, die nog door de fatellitet<br />

van den Engel des verderfs zich te jummorlyk laaten<br />

bloed-


C 60 )<br />

Mnddoeken, en den afgrond niet fchynen te willen<br />

bewerken, waarna zy van den fteilen rots waarop<br />

ey zich bevinden, ftaan neder te ftorten , van tyd<br />

tot tyd voortgaan, in het helderst licht te fteilen.<br />

De Gemanqueerde Licutemnt General VAN HELDEN<br />

ie Amp.erdain! „ en de braave Lieutenant General<br />

DAENDELS, aan de Helder " DISTANTIE genoeg vt,or<br />

élken laagen veinsaart, en een ronden kaerel. — Ei?<br />

Ei! General Major, van Helden! wel bedagt, —<br />

twee daagen vooruit vertrekken, eer dat de Deferteur<br />

uit Vaderlandsliefde u kon onnnoeten, gy hmde<br />

het daar niet langer houden!! dat is knap — dat is<br />

een ftaaltje van beleid en dat is opper b'^t gefrank/ortanijeert!<br />

— nu het zou ook al te tmprovu geweest<br />

zyn — gy zyt ook te goede t riend van Daendels, otn<br />

hem zo op een wthoek Sans ceremonie te willen wederzien<br />

, — evenwel gy zult hem in de groote Costum<br />

•onder de oogen moeren komen. Plicht eischt<br />

het — en kyk. als je het dan wel maakt, dan zal je<br />

genade, ja genade zonder-vetdienflen hebben, en moge<br />

lyk om het verdriet zo wat te verzagten , een tourtje<br />

naar Spa kunnen doen , — evenwel hoe gv 'er ook af-<br />

£omt_, gy nebt hy de vh'eg nog een klein Commcntarièetje<br />

van uzve Heldendaaden te goed het is reeds<br />

dn het vat cn zal niet zuuren — een mensch is geen<br />

iieest, die wat verdiend moet wat hebben — en gy<br />

zyt onder Primus f en met den fcr.rceuwenden Bataav,<br />

Hernn Starost von Meyern, Provifioneei Logementhouder<br />

in de militaire Provoost — fpicelt U G me-<br />

•3-aal Major! — denkt aan net fpreekwoord , hedie mihi,<br />

•cras tibi — wegt U voor f-baudc — en zyt op Uive<br />

hoede —de justificatie is bezwaarlv: —fchuïdbekennen<br />

lest — en beeterfebap beloven uw zaak uw Brief, die<br />

•gy aan het geweezen Committé van Juftitie te Amftcr-<br />


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

-yr ir x in* tfrï.<br />

T JU 2L Jüd TOTd<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

zyn band zal tegen allen zyn, en de<br />

band van allen tegen hem.<br />

i ÜJAELS Leenfpreuk.<br />

Ter Nagedachtenis van den Ferreezen JANUS.<br />

X I et<br />

Compliment, dat de VLIEG bereids eenige»<br />

tyd aan den Verreezen, doch nu afgetreeden JANUS ,<br />

voorneemens is geweest te maaken, mag zy thans<br />

voor alles, niet langer uitftellen, namelyk: ,, dat hy<br />

eeven als Zaliger Vader Ludeman, de" Prornosticatcurs<br />

van deeze eeuw in zyn affcheid eer aatdoct, en<br />

viel verdiend heeft,''' hoe zeer hy de cataract van al«<br />

Ier oogen niet heeft mogen ligten, zo min als d.;<br />

Doofheid en ftomheid geneezen van zo veelen, die<br />

«pzettelyk fchynen gezwooren te hebben aan eene<br />

verouderde kwaal te'blyveo door laborecren, en noch<br />

geneesmeester willen hooren, noch geneesmiddel èn<br />

gebruiken, — dat zy dan door hun eigen toedoen<br />

Be volle kragt der Prognosticarie gevoelen ; deeze<br />

namelyk, die hy onder zyne korte Jpreukin nagelate»<br />

heeft, en wel de 7c en 1,5c.<br />

7e. Benydt het Lot der beibeezems niet, wanneer<br />

de Scheonmaakerstyd daar is, wam het is bun loon ,<br />

om na de reiniging uitgeworpen 1$ werden.<br />

15e. Neemt geen voorbeeld aan hen, die vosr bit<br />

. H e£tn-


ogenblik keven, en Jaaren leevens in de Waap-fchaat<br />

fi ellen. —<br />

6<br />

Na deeze verfchuldigde pligtpleegïng, dagt de<br />

VLIEG, needen bet keven en bedryf yan den gerappeileerden<br />

Charles de la Croix, geduurende zyn aanzyn<br />

in dit gemeenebest te vermelden en nategaan,<br />

dan zy word hier in op het alleronverwagts geftoord,<br />

en moet de voorrang geeven aan den"Jongen<br />

Deplomatifchen DE DEM, die juist zo te pas, by de<br />

yerfchyning zyner byzondere misfive, van zyne misfie<br />

in den Haag te rug komt. —<br />

I X T S<br />

Over oen Briev' van den Jongen Diplomatifchen<br />

DE DEM, als een authenticque bylage<br />

N. t. uitgegeeven.<br />

ja , Jonge diplomatiek —! de VLIEG mag u niet<br />

voorby gaan, — gy hebt wel een flimmen advocaat<br />

en Procureur aan JUPITER cn zynen meesterknegt<br />

den Politieleen Blixem gekreegen, -— hy wil met eere<br />

uwe zaak nog verdedigen, — en hy doet dit zo Hout<br />

*^ zo loos, — zo wel uitgedagt, als immer eenig<br />

advocaat van kwaade zaaken voor den besten loongeevende<br />

Client gedaan heeft, — dan JUPITER, (*)<br />

en<br />

( ) JOTITEK! JUPITER! uwe Colère ftast U lelyk -- laat<br />

het U gezegd zyn — gy zyt wel vry - - maar het Onweeder<br />

is nog niet voorby —* maakt het niet te boos - men<br />

gaat U nsa, men weet dat gy de knnst verftantUinallebogten<br />

te draaijen -- dat gy afgerigt zyt — men is meer dan<br />

immer onderrigt — gy zyt geteekend — en nien houd voor<br />

een zekere les •-- zich voer de geteeieude te wagtcn • —<br />

denkt niet, dat uwe reekening reeds gefaldeerd is, 'er is<br />

nog veel openftaande - houd U gemnkkelyk en te vreeden<br />

en mankt geene politieke mefure noodzaakelyk! — WAAK-<br />

2'AMHEID en POLITIE zyn aan de order van den dag —-<br />

TERUBILlS MULTIS, CA VETO MULTOS , die andoren zoekt<br />

fchrik aan te jaagen, heeft op zyn beurt te vreezen —<br />

het zy U ter waaïfehouwing zzzegd.


C 63 )<br />

en de VLIEG verfchillen hier hemels breedte van ger<br />

dagten, — JUPITER zoekt U eere lil te verwerven,<br />

Cn de VLIEG Kan niet dan de hoogfte onbedagtzaamheid,<br />

onervarenis en ongefhiktheid tot eene behoorlyke<br />

dtplmatifche behandeling van Staatszakken in uwen<br />

brief aantetreffen, — zy zal U om uwer jongheid<br />

wille en weinige ondervinding, met alle mogelyke<br />

zagtheid behandelen, in hoope van beeterfchap, en<br />

dat gy voordaan naar geene groote zaaken ftaan zult,<br />

waar toe gy niet bereekertd fchynt, — immers voor<br />

als nog niet. — Eene vorige Ambasfade had U moeten<br />

leeren, — dan de VLIEG wil. geene oude Koeijcn<br />

uit den floot haaien , — het is haar niet te doen oni<br />

u perfoonlyk te terrasferen , hoe zeer uwe onvoorzigtigheid<br />

cn ligtvaardig gedrag in deezen hetallczins<br />

verdienden, — neen! zy wil gaarne alles met den<br />

mantel der liefde bedekken , cn weet. dat het met<br />

ongewoon is, dat dikwils jonge Lieden boven hun vermogen<br />

z>ch door eene overdreevene ambitie laat en vervoeren<br />

, en alles willende begeer en, dikwils alles verliezen,<br />

— het oud H jllandsch fpreekwoord moogt<br />

gy u ftceds wel herinneren , die het onderfle uit dq<br />

kan wil hebben, valt dikwils bet lid op de neus, en<br />

hier meede ter zaake:<br />

De VLIEG hoorde naauwelyks de zo luide aanmerkingen.<br />

— Wat wil toch deeze briev^ zeggen'l het<br />

ware beeter, dat dezelve agter gebleeven was,<br />

men zal onzen Bondgenoot daar meede geen plai zier<br />

doen, men moest ze in allen gevallen niet in zyn geheel<br />

gegcevcn hebben, — zy doet weinig af — ze is<br />

niet genoeg verflaanbaar voor den mm onderrigtea<br />

vriend des Volks, en wat dergelyken meer zyn, —<br />

zy hoorde dit alles naauwelyks met zeer veel ophef<br />

aanvoeren of zy dagt, — boel... wil men dan eeuwig<br />

dwars in den weg ryden ? — moet men dan altoos<br />

het beste oogmerk laaken?. — Zy' overwoo°- alle<br />

die vlugtige berispingen — ging het Canaal na ,<br />

waar uit die voortkwamen, — den morrende geest<br />

der belfche Wcerfirecving des goeds, waar door de<br />

fatelliten van den Engel des verderfs nog gedreeven<br />

worden, — zy vond dat geene dier oppervlakkige<br />

H 3 be-


C 64 •)<br />

bedenkingen eenigen klem hadden , dan alken de<br />

taaste, — zy vond dus, dat de inhoud van dien<br />

bnèv' en de z'aaken daarin voorkomende eenige opheldering<br />

verei.schten, cn dat als dan derzelvcr publiciteit<br />

van dc eerste noodzakelykhcid was en wel<br />

d.gelyk alle nuttigheid bevatte , — zy overtuigde<br />

Zich, dat in het algemeen in deezen bnev' aan den<br />

dag gierden gelegd, de volgende boofdzaaken, die<br />

liet ichaldig bodryf, der meerderheid van- het uiteen<br />

gedreeven onwettig directoire klaarblykelyk zo in dc<br />

oogci des Bataaffcnen Volks, als by de groote Natie,<br />

den bestem bondgenoot va\ dit gemeenebest, in het<br />

helderst licht (lellen , — als: —<br />

ï°. Dat men zendelingen employeerde , die wel<br />

vc;rc van dc belangen van het Volk te behartigen,<br />

alléén dc byzonderc grootheid op het oog<br />

hadden, cn tevens derzelvcr ongefchiktheid,<br />

onervarenis cn onbekwaamheid by den eerltén<br />

ftap reeds verraden — cn niemand zal dit immers<br />

hier in eenen Jongen Pedem kunnen betwisten<br />

— de VLIEG althans zal het nader tragten<br />

aan 'te toon en. —<br />

Dat unen op eene fchandclykc wyze dc waare<br />

grootheid der beide Natiën zich niet ontziet te<br />

ontluisteren, als of dezelve dc regtvae>-di"heid<br />

haarcr goede zaak, en de wecderkcerife fenieene<br />

bclangcus door de onbctamelvkftc getdyerfpi!lMggn<br />

en omkopingen, immers van de<br />

zyde ^ des Bataafichen Volks nodig hadden ti<br />

verzekeren. —<br />

3*. Dit aüezints blykt, dat' deeze ver//>illin^en en<br />

voorgewende omkopingen écniglyk ten oogmerk<br />

hadden, de verdere voortgang "van een Schrikbewind<br />

te ftaaven, door dc energie en goede<br />

trouw van het Franfebe Gouvernement te willen<br />

furprenceren — en het zelve door verkeerde<br />

roorftellen om 'den thuin te leiden en te bedriegen.<br />

—<br />

4*. Dat men de ontécrende laagheid heeft, allezins<br />

onwaardig aan eenen Zendeling van het Bataaffi<br />

he Volk er, hoogst te kort doende aan de<br />

waar-


C «5 ><br />

Waardigheid en verhevenheid dier groote Natie,<br />

waarmeede het zo naauw geallieerd is, om eene<br />

vrouw in het (pel te willen brengen - en op<br />

haar friet zich eene beoordeeling te veroorloven?<br />

die met alle kiesheid ftryd _ eene<br />

Vrouw , die hoe de jonge DEDEM uit byzondere<br />

zjtbaare partialiteit of om andere redenen<br />

die nfet moeielyk te gisfen zyn, ook over h a ar<br />

denke , nochthans haare verdienden heeft, en<br />

door de eigen woorden van Dedem beweezen word<br />

niet zo veil te zyn , als hy onervaaren zendeling<br />

zich durft voordellen - veel min zoo gemakkclyk<br />

tot zwygen te kry^en was, daar zy<br />

met recht mogt fpreeken over fchurken. die men<br />

5° SrSnfcIe Gemeenebest voldrekte.yk eene<br />

vereeniging wil - en het gehoor geeven aan,<br />

zo zeer a s den invloed van Vreemdelingen, gelyk<br />

een DUCANGE, ISMENARD en diergelyk Schmm<br />

hoogst fchadelyk vond - Ja, ceven als alle brave<br />

Lieden in dit Land, Htt fcbtnUn van vertrouwen<br />

aan opentlyk bekend /taande Bedriegers,<br />

hoogst afkeurden - en wien lust het de veragtelyke<br />

rolle optemaaken, van hun, die tot dit<br />

Ras behoorende, het Direftoriaal gebouw dage-<br />

]yks als belegerden — men zie den hoop flegts<br />

rond en het zal niet veel moeite hebben om<br />

m[s té tasten. — Het vervolg dezer Aanmerkingen<br />

in N 8 °P aanftaande Woensdag;<br />

6 ^<br />

Zo! zo! GENIE IN GROOT FOLIO!!! TE REGT<br />

ZEGT HET OUDE SPREEKWOORD,<br />

NIEMAND IS DIK OF GROF<br />

OF HY WEET WEL , WAAR OF !<br />

Wel' wel! Directeur Generaal VAN HOOF! is<br />

het mogelyk gy ook al onder de Mannen van den<br />

Das-' onder de Mouches! — goede oude ful! hoe<br />

kwam je 'er toe? de kerfftok was immers buiten<br />

E vol genoeg - dat werk tc Hasfelt en eenige<br />

' verfpüdc penningen aan onnodige of min noodzakc-


C 66 )<br />

op C<br />

*f^« e<br />

e n o e<br />

Tt" * S ^rantwoor-<br />

bV -de meerd rhe i van L<br />

W y<br />

r'<br />

A ^ f e W in degoede ' atfe Te'T^H<br />

0 m U<br />

aandeedt, v£ „TcoZ V ,° u ° ^<br />

xoo waardige nlsatl ;„ i ^' «Bt.Welfc eene<br />

maakt, onf ^ Uk<br />

'<br />

van ze-en XJ-*7 V ,~,<br />

1 K z a l e r<br />

•»« meer<br />

Kïf &S ^r^W L<br />

^^ ae<br />

'Potterny,<br />

1,1 U w e n<br />

ë „ n n f V toeftand meer té<br />

^gno.sftfcee.-d hebt toen gy v e r l & y<br />

n^'<br />

tweemaal vic^n-twlntig uuren, voodl 11' P>£<br />

taal DAENDELS t e ru» was Vl? ^ / • ^<br />

E-n COCR, R! E C N COUKTE^T^DE p E o r n N c r i r<br />

!? «T" K<br />

A A<br />

* «nu? * voorUopc^lTgl<br />

wan-


C «7 )<br />

vangen — hy vertrekt in aller yl, Sauf een Paspoort<br />

met, niet minder a]s twee Kisten met hier gemaakt<br />

Zilverwerk! — geen gering Cadeau — nu! 17»<br />

moment d* patience! — "en het heerlyk employ der<br />

Geldmiddelen zo tot byzonder als quafie algemeen<br />

belang zal blyken _ den 12 Juny gezeegend zyn,<br />

de bewerkers" van dien dankbaarlyk erkend, en de<br />

tegenftreevers des heils met de diepfte veragting en<br />

Verfoeijing overlaaden worden — GOD BLESS THE<br />

PEOPLEÜ — God zegen het Volk! — Heil —<br />

fe ' - — > i. .<br />

Burger ROMYN uwe byzondere cordaatheid in net<br />

aitgeeven van de Vlieg, eischt ook eene kleine<br />

tnention- — met de Stukken zal die voor het volgende<br />

geflagt bewaard worden — nu het is Uw ichu.d<br />

niet — maar evenwel Uwe zonderlinge Vaderlandsliefde<br />

mag niet onbekend blyven. —<br />

De Burger^ToosjES blyft in gedagten — ook alle<br />

Camelions<br />

V O L K. S - Z A N G<br />

B T<br />

H E T V E R T R E K<br />

V A N<br />

BEN KRÜÏS^DRAAGER,<br />

Op de Wys: ünitit Soixante Mille franc — (ook<br />

op de hollandfche wys van iefVacrcld is in repenrter.)<br />

"^^"AARTWEL myn Vrienden! ja VAARTWEL!<br />

Hier is 't IU maar geen Kinderfpel . . .<br />

En dit wil my niet frnaken! Ibis.)<br />

Dan , al dat heerlyk Hollandsch Geld .<br />

Zo rechts en lings my toegeteld . . .<br />

Dat kon my meer versmaken, (bis.)<br />

Ban,


( « )<br />

Dan, dat men my op flel en fprong,<br />

Uier zo uit al myn glorie drong . . . .<br />

Dit wil my maar niet (maaken —• {bit.)<br />

Gewis, veel liever was 't my; dat<br />

'k Nog aan 't Uitvoerend Zuiglam zat....<br />

Dat kon my meer vermaaken — (bis.)<br />

Die knaap met zynen blanken kling,<br />

Wiens blik my zoo met fchrik beving....<br />

Hy zal my nimmer fmaaken • (bis,)<br />

O! ware onze aanflag toch gelukt<br />

En hy voor 't zwaard eens beuls gebukt<br />

Dat zou my meer vermaaken {bis.)<br />

En nu heeft ook die ryke meid<br />

Haar hand aan zeuntje lief ontzeid ....<br />

Dat wil my ook niet fmaaken (bis.)<br />

*k Vertrek, 't is waar, met vry wat poen<br />

Ach! was het flegts met goed fatzoen....<br />

Dan zou 't my nog verraaasen. (bis.)<br />

En zo men nu, my armen vent,<br />

Ook nog eens naar Cayennn zend ....<br />

Dat zal my gausch niet fmaaken — fbis.)<br />

Dan hoe 't ook zy... 'k gaa heen... VAARTWEL 1<br />

fcÏYN VRIENDEN, V is VERLOOREN SPEL....<br />

Dat and f en WYS moet maaken —- (bis.)<br />

Den 18 Juny 1798.<br />

Gezusters VRY en BLY.<br />

(N. 8. zal aanftaande Woensdag, werden uitgegeven )<br />

Te Amfterdam, byH MOOLENYZER,<br />

Boekverkooper in de Pyiikeg.


D Ë<br />

COMSTITUTIONEELE<br />

Y. JU JL J&i<br />

W:> 8.<br />

E L K HET ZYNE.<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem<br />

is M A E L s Leenjpreuki<br />

A Ivorens de VLIEG vervolgt met den Brïevvandert<br />

jongen Diplomatieken DEDEM , die reeds zyn oncflag<br />

verzogt en gekreegen heeft, een ftap, dewelke den<br />

jongeling in tyds en ter regter uur gedaan heeft, want<br />

wie zag toch niet de onmooglykheid, dat hy in eenige<br />

publieke of byzondere zending konde toegelaaten<br />

blyven — wekte het niet veel eer, na deeze<br />

openbaare blyk van zyn wynig, zo niet geheel ongefchikt<br />

gedrag, elks verbaazing op, hoe immer het<br />

vernietigd Uitvoerend Bewind zodanig een zendeling<br />

liadde kunnen gebruiken, om te Parys de gewigtige<br />

belangens der Republiek waarteneemen , waartoe een<br />

Man van ervarenis en ondervinding en eene bekende<br />

onveranderlykheid van beginzelen verëischt word;<br />

dat toch elk aan den Jongen Dedem zal ontzeggen; dan<br />

hiervan nader — thans is het belang van het Vaderland<br />

boven alles, dat de goede Gemeente tot haare<br />

Keuze zich voorbereide — dat zy de uitterftens befthoed


C 70 J<br />

Iioedzaam vermydde, waar door niet dan eene vernieuwing<br />

van twist en tweedragt zoude kunnen gebooren<br />

worden , dat zy dus niet dan oprechte en<br />

getrouwe voorftanders der Conftitutie kieze, immers<br />

de zodanigen, waarvan zv zulks mei het beste vooruitzicht<br />

en ter goeder tróuwe verwasten ka;; — dat '<br />

zy die brave, die eerlyke, die onbezweeken Patriotten,<br />

die waare en gelouterde Republikeinen opfpeuren,<br />

d i e tot hier toe mogclyk vergecten of verftooten<br />

zyn, om dat zy of met de menigte niet mede<br />

fchreeuwen, of in de oogen van deeze of geene der<br />

beurtelings geheerscht hebbende parthven. geene blinde<br />

inftrumentcu van derzelver onderfcheiden, het zv<br />

eigenbe'ang of regeerzugtige oogmerken, het zy eigen<br />

grootheid of ambtbejaging, verraadendc neigingen<br />

, wilden zyn.<br />

b<br />

De VLIEG was juist bezig op dit onderwerp haaren<br />

aandagt te vestigen, wanneer zv de volgende ge-<br />

dagten , n<br />

een gczelfchap van VRIENDEN van ORDE-<br />

« CONSTITUTIE hoorde uitten, welke zy zich onverwyld<br />

vcrphgt vind medetedeelen.<br />

il* »«•! »»»<br />

IETS O\-ER DE AANSTAANDE VOLKS KEUZE-<br />

B A T A A V E N . '<br />

Wanneer wy in een tyd, dat eenige Despooten '<br />

de teugels van het Gouvernement, in hunne zwakke<br />

handen hielden, en begocheld door heerschzun dl<br />

•naauwelyks aangenomene Conftitutie verkrajrten • »„<br />

agter het masker van Vryheidsliefde en Volksgezindheid<br />

de_ Rechten van de Maatfchappy vertrapten en<br />

hunne e.gen hoogheid vestigden, _ wanneer wy i*<br />

dat akelig tydftip, met gevaar van ons leeven ü tor<br />

riepen: VOLK LAAT U NIET VERSCHALKEN.' waarom"<br />

zouden wy dan nu zwygen? daar de bloeddogen<br />

m den kuil zyn gevallen, dien zy voor de recht<br />

geaarde Bataaven groeven Hoort dan na de beede"<br />

van ons, die n^ets anders dan uw welzyn, dan het<br />

ge-


C 7i 5<br />

weluk van ons Vaderland bedoelen, wantrouwt de<br />

ftem der Braaven niet, die U nogmaals toeroepeni<br />

ZIET OP DAT GEEN WAT GY" DOET!<br />

De groote dag, dat het Bataaftche Volk zyn opperma°t<br />

zal uitoefenen ~- die nadert! mogt die dag,<br />

elk Uwer doordrongen van liefde voor de Maatfchappy,<br />

doen afzweeren, alle party haat , gehoor geeven<br />

aan dat geen wat het Vaderland van U eischt, mogt<br />

die dag elk uwer bezeffen, dat van Uwe keuze, op de<br />

weivaart en het geluk van het Gemeenebest, van U<br />

zeiven en van uw huisgezin afhangen, — dat het<br />

van U zal afhangen, alle onheilen en rampen , waar<br />

aan gy zoo lang waart blootgcfteld, voor eeuwig te<br />

verwyderen, — gelooft ons, oppermagtig Volk! het<br />

is niet genoeg, dat door eene Conftitutie de fundamenten<br />

tot 's Volks heil zyn gelegd, & neen! de<br />

deuodelyke en welberedeneerde uitoeffemng van uw<br />

Stemrecht, legt de waaren fundamenten , waarop hetzelve<br />

moet worden opgericht, want die geenen die<br />

gy kiest, zonder jui t openbaar de Conftitutie te verkragten,<br />

kunnen door de uitleggingen die zy daarvan<br />

oeeven, evenveel onheiLftigten, als die geenen d,e<br />

al aanftpnds na derzelver aanneeming, als onbefchaamde<br />

Ufurpateurs de vergruizing van uwe Rechten berokkenden,<br />

en den fpoedigen ondergang van het Republicanisme<br />

aankondigden, daar nu het Uitvoerend<br />

Bewind door derz-lfs Publicatie van den 2sfte dezer t<br />

de o-roote tydvakken onzer Revolutie reeds naar waarheid<br />

heeft omfchreeven, en gy ligt in uw geheugen<br />

zult tefug roepen, hoe onverandwoordelyk en ftrafbaar<br />

in de eerfte en tweede Nationaale Vergadering,<br />

met beuzelachtigen en nuttelooze voorwerpen, de<br />

kostbaareu Nationaale tyd wierd verfpild, ja met verdervelyke<br />

vooröordeelen wierd geworfteld, en eindelyk<br />

in de Conftitueerende Vergadering wel dra eene<br />

factie zi°- vormde, die door woestheid en heerschzugt<br />

gedreeven, al wat recht, billykheid en Taalkunde<br />

mag genoemd worden, veragtende, door tallooze<br />

en ongehoorde dwaaze kuitenfpoorigheden den<br />

Reuzen arm van eenige groote mannen wapende, om<br />

dezeive te verdelgen, zoo zal het 'er alleen op.aan-<br />

9<br />

Ha aau-


C 79 )<br />

aankoomen, U de klippen aan te toonen, waaraan'<br />

op me uw uwe welvaart fchipbreuk zoude kunnen lyden<br />

, ingeval gy dezelve niet wist te vermyden L<br />

het zal 'er alléén op aankoomen, woelzieke Intr'kuanten<br />

en gevaarlyke Menfchen te ontmaskeren, en<br />

van allen, invloed te berooven, door dezelve in wel<br />

getroffene Portraiten aan U bekend te maaken —<br />

Wagt U dan voor die befluitelooze, en in fchyn<br />

voorz.gtige weezens, die nooit een ftap voor of ao-.<br />

ter uit deeden, wier gevoelens altyd een raadzel<br />

bleef, _ z y z y n egoïsten, het Vaderland is voor<br />

hun een poppegoed, en het Volk een. niets beduidende<br />

masfa, d,e zy even min agten als beminnen. -<br />

Wagt U voor die Camelions, die naar believen met<br />

ahe kleuren pronken, en gelyk het riet door de zwaklte<br />

wind heen en weeder worden geflim-ert — zv<br />

zyn BeJangzoekers, Ambtbejaagers, zy dienen U eï<br />

net Vaderland met.<br />

Wagt U voor die pragtzieke Nababs, die in rykdom,<br />

wellust en weelde verzonken, een fier hoofd<br />

boven de fmalle Gemeente uitfteeken, den naam van<br />

Burger als de pest fehuWen, - onder hun beftier?<br />

Hebben defchatktsten geene bodems, de Wetten e,/<br />

d i g e V 0 0 r f i a f u i e r i ;<br />

me*—*'<br />

c n h e t V<br />

°lk geene befcherl<br />

Wagt U voor die Ooriphcën cn Schreeuwers óm<br />

overal de eerften willen Zyn/; cn altyd tot uiterton*<br />

overgaan, hun geraas — hnn getier, zoude de kalm<br />

te ,cn eensgezind ieid uit het Gouvernement den<br />

Koephanoel uit het Land, cn het gezond<br />

uit de Maatfchappy verbannen,<br />

vérftanrl<br />

Ja, BATAAFSCHE BURGERS' wagt U voor WYFFE<br />

LAARS , DRAAIJERS en OVERDAAD ZWELGENDP<br />

RYKEN cn SCHREEUWERS, en als een van delwak<br />

ken U raad wil geeven, en U den tallen Burger en<br />

echte Patriot als Revolutionair, Slymgast of Arilia<br />

craat wil doen voorkoomen, volgt damU eisen eê<br />

voel en vraagd U zclven , is het EEN EERLYK<br />

A1AN? — kiest uit uw midden iemand wien „T<br />

kend, EEN MENSCHENVRIEND, DIE DE ARMFN<br />

WELDOET, WIENS GEDRAG EERLYK, WIENS<br />

H0U 5


C 73 )<br />

HOUDING MINZAAM en die DAN EEN VOLKS*<br />

VRIEND I.S Die nimmer door opgeblaazenheid en<br />

trotscnheid zig boven zyn ftaat verhefte, nimmer door<br />

loeke.ooze verkwisting zyn huishouden verwaarloosde<br />

— vertrouw aan hem, die zedig, eenvoudig,<br />

bedaard en deugdzaam is, om uit den uitgeftrekten<br />

kring van de Maatfchappy, die een VERHEVEN CARAC-<br />

TER met UITSTEEKENDE VERDIENSTEN , GROOTHEID VAM<br />

ZIEL, met een BEÖEFFEND VERSTAND, WYSGEERIGE en<br />

POLITIEKE BEGINZELEN , met een DEUGDZAAME BURCERliYKE<br />

LEVENS WYZE wist te vereenigen. — En wanneec<br />

het te verkiezen Vertegenwoordigend Lichaam uit zodanige<br />

Perzoonen zal zyn zamengefteld, zoo zal het<br />

groote werk der Revolutie eindelyk tot heil van het<br />

Bataaffche Volk zyn beflag bekomen — en de Conftitutie<br />

de heilrykfte werking ervaaren.<br />

Nihil rerum mortalium tam inflahile,<br />

Pjtam fama potentiae non fua vi nixae.<br />

Is 'er wel iets ©nftandvastiger van de ondermaanfche<br />

zaaken, als het geen van eenige magt uitgaat,<br />

zo die door geen onwrikbaare kragt uit zich zelvea<br />

gewaarborgd is. —<br />

Dat dan de aan'ftaande Volkskeuze het zelve bewys<br />

oplevere, hoe veel de Eendragt vermag, en dat in<br />

haar de grsotfte, fterkfte en de onbegrensde welvaart<br />

geleegen zy — en geene andere Mannen gekoofen<br />

werden, dan die alzo het Gemeenebest willen<br />

en kunnen opbouwen, en deszelfs zo gedreigd©<br />

Val overkoomen.<br />

HEIL ZY ZODANIGE KEUZE!<br />

Hage, den 30<br />

Juny, 1798. DE VRIENOEN van ORDB<br />

Het ifte Jaar der en CONSTITUTIE.<br />

Conftitutie.<br />

(VERVOLG van de AANMERKINGEN over den'<br />

Briev' van den jonge Diplomatiokcn DEDEM.;)<br />

7». Blykt uit deezen briev' dc onveranderlyke trouw<br />

van bet Franfcbc Gemeenebest om onze onaf ban-<br />

P 3 W


gslykheid te eerbïdigen en te bevorderen, zp<br />

zeer als de bojgfle afkeer van desfelfs Uitvoerend<br />

Bewind om zich met onze zaaken in te laaten,<br />

dan in den hoogden nood, en wanneer het behoud<br />

onzer afhangelykheid , en het onderlinowelzyn<br />

dit volftrektelyk noodzakelyk'maaken, ~<br />

cn dit geval immers is altoos daar, wanneer door<br />

de verkragting der Conftitutie, ook haare naauwe<br />

liasons met ons gevaar loopen verbrooken te worden.<br />

—<br />

8° Is het ;iiet allezins zigtbaar uit deeze Misfive en<br />

het onderhoud met den Prefident van het b'ranfchc<br />

Directoire, den Burger Rewbel, dat de flaauwe<br />

excufen van Dedem weinig invloed hadden<br />

, — dat zy als geheel onopgemerkt wierden<br />

gepasfeerd en de Prefident Rewbel door zyne<br />

weinige attentie, die hy aan de oppervlakkige<br />

cn vulgaire gczcgdcns van Dedem verleende ,<br />

dat het franfche Directoire van de toeftand van<br />

zaaken vry beeter ondfcrregt, en als door daadzaaken<br />

aan , reeds bewyzen had , dat 'de wagen<br />

lier niet regt gong , waaneegen geenen Ministerieels<br />

verzeekering van eenen jongen van Dsdern iets<br />

konde afdoen. — Ja blykt niet allezints, dat het<br />

zelfs den Prefident verveelden hier over zo lang<br />

lastig gevallen tc zyn, of is de vriendelyke buiging,<br />

en geen enkel woord tot antwoord op het<br />

voornaame poinct van dit onderhoud, niet Genoeg<br />

beteekenende, dm Dedem hier zyn Proces als<br />

verlooren moeste agten. —<br />

9°. Is het niet een voorgewende vertrouwelvkheid<br />

welke hier Dedem met den Minister Taillerand<br />

zich vermeet te hebben, en zoekt diets te maaken,<br />

daar hy by denzelven eevcn zo weini"troost<br />

vond als by den Prefident Rewbel?<br />

ïo°. Is het niet duideyk, zo dat elk het vatten kan,<br />

dat de Minister Taillerand, den Jongen Dedem<br />

vry ernstig onderhouden heeft over die onnodige<br />

verfpil.ing daar meer dan een geheimen agent van»<br />

het Bataaffche Gemeenebest reeds voorfienince<br />

in had moeten gebruiken? — Ja is hier niet het<br />

rondfte en duidelykfte bewys, hoe die Mini&te r<br />

aan„


C 75 ><br />

aatfroond , hoe eenige Intriganten het geld deelden*<br />

II*. Is dus deeze Brief niet meede een fpreekend<br />

bewys van omkopingen en geldverfpi Hingen, die<br />

te onpas niet alleen gedaan zyn, maar wat meer<br />

zeot, hoe onder dit pretest alleen eene particuliere<br />

dievery is begunftigd geworden , — de<br />

Historie van de Portefeuille zou die hier niet<br />

mogen in aanfehouw genomen worden?<br />

12*. Is de losheid van Dedem in deefen niet ten<br />

hoogften top, en is het niet ten uiterften laefief<br />

voor het Franfche en Bataaffche Gouvernement,<br />

dat hy, hoe zeer de Menister Taillerand te kennen<br />

geeft, met ronde woorden, hoe men alle omkoeping<br />

en ver/pilling van gelden met den hoogften<br />

weerzin ziet, hy Dedem egter die woorden verdraait<br />

en daar aan regtftreeks een tegen overgeftelden<br />

zin, niet onduidelyk wil gehegt hebben»<br />

— en was het dus niethoogstnodig , dat de eer en<br />

luister van het Franfche en 't Bataaffche Volk beiden<br />

eeven zeer, door de openbaar maaking van deezen<br />

brief gehandhaafd wierden, en aangetoond,<br />

wat de trotsheid zich niet al durft ondervinden %<br />

als zy zich door Ujurpatoir gezag en de ruime<br />

dispojfitie van s' Land> penningen, als boven alle<br />

verantwoording verheevtn agt ? —<br />

S3°. Kan men zien, hoe de geheime /Jgentcn, of<br />

lieden zonder Publiek Caraeter aldaar befchouwd<br />

worden, by voorbeeld, Bode, Eikenbroek, Eberftein,<br />

Dedem en Blaauw niet uitgezonden, dia<br />

immers op hunne beurt elk in een byzondef<br />

Emisfariaat hebben zoeken te brilleeren era voor»<br />

deel te behaalen", eikanderen nu en dan zelfs da<br />

loef zoekende aftefteeken en onderling vliegen<br />

aftevangen, om er' dan nog niet meer van ta<br />

zeggen.<br />

J4°. Hoe Dedem op eene allezins ongepermitteerdfe<br />

wyze durft beftaan , de beste dispofitien van het<br />

Franfche directoire in het hatclykst dagligt voortcdragen,<br />

en de Caracters van Seyes, Gwllemardet<br />

en Lamarqus te ontluisteren en hier in geheel<br />

en al te kort doet aan die egards en betrek-


16 )<br />

«rekkingen, die zo zeer by de acte van Staat*,<br />

regeling op de plegtigfte wyze gewaarborgd<br />

«yn, als by Art. 57 der Grondregelen abfolut<br />

gewild is em de regten der geallieerde mogendèeeden<br />

in allen opzigten te eerbiedigen.<br />

V E R M A N I N G E N .<br />

ANTI-CANDIDE ! ANEI-CANDIDE ! maakt het niet te<br />

grof — Manneken ! uwe Horoscoop is te meermaalen<br />

geligt — dat de BLIXEM des Rechtvaardigen U zelve<br />

niet treffe — of denkt gy dat m n U niet kent —<br />

de hoop blyft den braaven by, dat het Gouvernement<br />

U in het oog houdt — zyt gy niet een der gevaarïykfte<br />

Weezens? voor omkooping vatbaar, is nog het<br />

eringfte van uw ondeugdzaame eigenfehappen —<br />

f<br />

an 'er wel meer van U gezegd worden, als 'er<br />

reeds door uw eigen daaden van U zeiven, als een<br />

beweezen waarheid moet gehouden worden? — gy<br />

moogt 'er vry weer over U nog een Bult lachgen,<br />

als toen gy meende, dat de Ex-Reprefentant NOLST<br />

U een nieuw Westindiesch pak bezord had — jam»<br />

mer dat met uw Amicaal Dorisje de Correspondentie<br />

niet meer mooglyk was, anders kreeg hy zeker esn<br />

•nverwyld billiet.<br />

AAN DE CASTELIIN UIT DE KYZERLYKE KOLFBAAN.<br />

Burger BUCKHOÖVEN , ter uwer Waarfchouwing dienf,<br />

dat wy U raaden, wanneer uwe Gasten eens weder<br />

lust hebben om AL de Gemeenebestgezinden na de<br />

BLIXEM te wenfehen, de voorzigtigheid te gebruiken<br />

Tan uwe Vengfterraamen te fluiten, op dat zig de<br />

voorbygangers desweegeas niet behoeven te ergeren,<br />

daar het tog een beweczene waarheid is, dat ALLS<br />

Oemeenebestgezinde GEEN Schelmen en alle Ultra-Reve-*<br />

lutieenairen juist eerlyke VADERLANDERS zyn; dit 4<br />

GANVERNO.<br />

(NO. 9 zaf aanftaande Zaturdag, worden uitgegeven.)<br />

Te Amfterdam, by H. U OOL E N YZER,<br />

Boekverkooper ia de Pylfteeg.


D E<br />

CONSTITUTIONEEL^<br />

SVb. %<br />

E L K HET ZYNE.<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn', en de<br />

j Atf/zd? van allen tegen hem'.<br />

ISMAELS Leettfpreuk'.<br />

Dc toegezegde ophelderingen olntrend de reed*<br />

üit"-e"-even en gedeelteiyk afgehandelde authenticque<br />

ft-ikken over den jongen Dedem, Blaauw,. Theo doras<br />

van Leeuwen, den hoofdman van den Vygendarri<br />

Boefeke. de Directeur Van Langen en -Fynje en der r<br />

zelvcr adhaeren'èn , welke alle met de belangensvan<br />

den (laat en dc volksvryheid eenén byzonderen koophandel,<br />

als het waare ; dreeveii, moet de Vlieg een.<br />

korte wvie (taakeri. In deeze ogenblikken is<br />

voorzeker het gewigtigst onderwerp de vrye Voïkskeufte<br />

tot het daar/lellen van een Conftituttoneel W?tgee~<br />

vend Ligchaam, waartoe den 10 deezer bepaald is;<br />

D'e gröotè vraag is die men eikanderen doet:<br />

HOE MOET HET VOLK ZICH HIER IN GEDRnAGEN, Et4<br />

WELKE U1TTERSTEN MOET HET VERMYDEN OM HET<br />

WAARE DOEL , ZO VEEL MOGELYK TE BEREIKEN EN*<br />

DE BESTE KEUSE TE DOEN ?<br />

- Het is voorzeker geene geringe vraag — dan 1<br />

&


C 78 )<br />

Het beste voorfchrift is hier, dat, het welk deri<br />

ftlgerhéenen wil des Volks erj niet dat van een ge*<br />

doe! te ten grondflag heeft.<br />

Maar zegt men, d't is zeer fraai in de befpiegelfflg<br />

. dan dit voorfchrift dadelyk te doen werken en<br />

zo veeie onderfcheiden neigingen en ftrekkingen tot<br />

één punt te vereenigen, als welke dikwils zo uierkelyfc<br />

verfchillende zyn en zo zeer uiteenloopeu ,<br />

houd men \ oor eene onmogelykheid.<br />

Het zou de waarheid 'zyn, het zou toegegeven<br />

moeten worden; indien men door den algemeenert<br />

wil des volks moest verdaan den wil van elk en een<br />

iegelyk en alzo van alle te zamen, gelyk zo vaak<br />

oorzaak heeft gegeven dat door overdreevenheid van<br />

dit laatdc gevoelen, de waare Burgerlyke Vryheid en<br />

het algemeen belang te jammerlyk zyn miskend ge-<br />

Worden en de bitterde verdeeldheden het Gemeenebest<br />

beroert hebben, door factiën welke ieder even zeer<br />

haaren byzondere wil voor den algemeene wi! des<br />

volks wilden doen doorgaan ; eenmaal is het dus tyd<br />

dat die factiën door eene goede volkskeuze , ter wezenlyke<br />

bevordering van den algemeenen welvaart en<br />

herdelling van eendragt, te ondergebragt worden en<br />

voor altoos verpletterd blyven, zo en op die wyze , als<br />

in de voortrefFelyke Publicatie van het Intermediair Uitvoerend<br />

Bewind, tot de oproeping der Grond- en<br />

Diftricts-vergaderingen daarvan de noodzaakelykheid ,<br />

mogelykheid, nuttigheid en de heilzaamde gevolgen<br />

ten bondigden aan den dag gelegd worden.<br />

De verééniging van alle de Burgeren, die volgenshet<br />

maatfehappeiyk verdrag of de Conditutie tot de uitoeffening<br />

van het Stemrecht bevoegd zyn, is de hoofd«rond.<br />

Eén eem'gen bevoegden uittelluiten of zich zeiven<br />

door niet optekomen daarvan uittefluiten , ishoogstmisdaadig<br />

, dit laatftc geeft byzonderkk aanleiding tot een<br />

flegt; gedceltelyke uitoeffening van een recht, waarvan<br />

niemand mag verdooken worden , wien zulks toekomt<br />

, zo, als ieder aan zynen Burgerplicht te kort<br />

doet en ophoud een goed Burger te zyn, die daar<br />

omtrend onverichiilig 0f nalatig is.<br />

Het


C 79 5<br />

Het is dos een der eerfte verpligtingen van alle bevoegde<br />

en Stemgcregtigde Burgers, om in de Grondvergaderingen<br />

zonder verzuim optekomen , en hunne<br />

keufe te bepaalen op zodanige eerlyke, kundige en rer<br />

goeder trouw aan de Conftitutie zich gehegt betoonende<br />

Burgers, welke tot hier toe by geeneder beurtelings<br />

beftaan hebbende partyen den boventoon geflagen<br />

hebben.<br />

In deeze keufe moeten voornamclyk in het oog gehouden<br />

worden , dat het de COMMERCIE en INDUSTRIE<br />

zyn , welke de hoofdbronnen van ons beftaan uit»<br />

maaken.<br />

Door de COMMERCIE , moet men verdaan niet deeze<br />

of geene tak van Koophandel, maarden handel en zeevaart<br />

in het algemeen, zo binnen als buiten 'sLands<br />

en door de INDUSTRIE , de Landbouw, Fabrieken ,<br />

Trafieken , Ambachten en Handwerken , mitsgaders<br />

alle verdere eerlyke neeringenewhandteeringen. Door<br />

deeze beiden is het algemeen welvaaren ten allen tyde<br />

bevordert, en deezen boven alies in het oog te houden<br />

is van eene eerfte noodzaaklykheid, in een Land dat<br />

wy Bataven bewoonen, dat eensdeels tot zyn eigen<br />

beftand met genoegzaam oplevert en anderdeels door<br />

byzondere nyverheid moet onderhouden worden , om<br />

de mindere natuurlyke vrugtbaarheid van den grond in<br />

vergelyking van andere en naastbygelegen ftreeken van<br />

Europa , en daar deeze beide hoofdbronnen vanalgemeene<br />

welvaart, aan den gang en in agting gehouden<br />

worden, daar ook kunnen alle kunften en wetenfehappen<br />

bevordert en meer door derzelver vokomenheid ,<br />

de luister van het Gemeenebest en de waardye des<br />

Volks verheffen.<br />

Het zyn dus wel degelyk de zodanige, ja die allernuttigde<br />

Burgers voor het Gemeenebest, waarop de<br />

Volkskeufe zich in het algemeen moet bepaalen, als<br />

by wien door commercieele of industeriale betrekkin,<br />

gen, vermogens en invloed, gevoegd by een goed<br />

zedelyk gedrag, eerlykheid, kunde en warme Vaderlandsliefde<br />

, het ftaan of vallen der maatfchappy als het<br />

hoogfte goed moet gerekend worden , zy die nimmer<br />

hun byzonder voordeel kunnen najaagen, of zy be-»<br />

K 2 vor-.


e 8°<br />

vorderen ftceds di'e van het algemeen — zy, d^e »«<br />

het vermeerderen der Commercie en het uitbreiden<br />

der Industrie ; altoos, ja eigen voordeel behartigen<br />

dan dit nimmer kunnen doen dan tot 'sLands algemeen<br />

voordeel en dat van de Ingezetenen in het' byzonder,<br />

en in zodanige veréemging van wederkeerig en gemeen<br />

genot van belangen.;, is. zeker de kragten fteun<br />

der maatfchappy gelegen , deeze moet dus in derzelvcr<br />

Beftuur en administratie nimmer uit het ooo- verloren<br />

worden, en dit door het volk in zyne keufe gade<br />

geflaageq wordende , zal het zelve fpaarznam tot<br />

die gcpn'vilcgcerde Clasfe van menfehen , zynen .toevkigt<br />

behoeven te neemen , die van het regeere als<br />

het waare, een gilde, cn van het Beftuur een^a.mbacht<br />

of kostwinning, ten allen tyde fcheenen te willen<br />

maaken, e.n noch veel minder' zal het volk dan behoeven<br />

te vervallen tot hen, die in de daad niets by<br />

de maatfchappy te verliezen hebben , niets dan een<br />

byzonder interest kennen, en. naar het zelve meer<br />

dan het algemeen belang en genoegen het Beftuur<br />

van zaaken wyzigden, en door eene onbezonnen partyzucht<br />

, na zelve een maatfchappelyk 'verdrag voorgefchreeven<br />

te hebben, noch zouden wiilen voortgaan<br />

fllle, anderen daarvan te verfteekeu, die te voren uit<br />

yerfchiJlenheid van'opinie, daartoe niet medegewerkt<br />

hebben, dan die nu ter goeder trouwe en zonder in<br />

de bepaalde uitzonderingen, van het vastgeftelde verdrag<br />

te vallen , met dat verdrag, de acfe van Staatsregeling<br />

zich veréenigen en inftemmen, hunne verouderde<br />

opinien aan de betere bevordering van het algemeen<br />

n;aatfchapp.eiyk geluk 'volgaarne onderwerpende.<br />

1<br />

'Het is toch eene ontegenfprcekclykc waarheid hetwelk<br />

elders omtrend de wetgeeving te regt opgemaakt<br />

is, „ dat dc wyste Wetgever nimmer zich vleven moet<br />

dien ftaat, d,ie hy met Wetten begiftigde , op "eeuwige<br />

,\' grondflagen te zullen vestigen. — De driften , fehoon<br />

,V ook door duizende banden beteugeld , knaagen dc-<br />

,V zelve, ongevoelig en baanen ten Iaatïicn die ondeugtV<br />

den ,' welke, zo niet door Wyshcid , eene verftandige<br />

,V menfc.henkennis en deugdzaame wyziging namelyk.,<br />

,, HJ. ........ _ .... .


C 81 )<br />

j, beteugeld worden , den Staat fchielyk het'onderfïe bo-<br />

,, ven kunnen kceren of onder de agtelooste en onver»<br />

andwoordelykfte bcgunfciging van een langzaam en<br />

' }, trapsgewys bederf de overhecrfching, welke de dood<br />

j, van het Gemeenebest, onder wat naam ze zich ook<br />

„ voordoe , altoos veroorzaakt, te voorfchyn brengen. —<br />

,, Hoewel nu de beste Wetgever niet kan hoopen om<br />

\, zyne Burgers eeuwig vry en gelukkig te maaken , kan<br />

hy echter door den Staat eene fterke gefteldbeid te<br />

geeven , dcnzelven eene duurzaamheid van veele eeu-<br />

,, wen verzekeren en dc Wetten in diervoegen met de<br />

„ Zeden te verbinden , dat zy langen tyd der Burgerlyke<br />

Vryheid ten fteunpilaar ftrekken.— Eene verftandige<br />

liefde voor de onafhangelykheid in aller harten in te<br />

'„ boezemen — de gehoorzaamheid aan de Wetten en<br />

\, de liefde tot de Gelykbeid diep in dezelve in tepren*<br />

„.ten


den Burgerlyke Vryheid. VOLGT GEENE PARTHY — maar<br />

KIEST DEN MAN, die volgens de voorgedragen grondbe=<br />

giijfelen de welvaart en de belangens van het Gemeene-.<br />

fetst tevens met de uwe en de zyne meest gefchikt is te<br />

paaren en betoond te vcrftaan. KIEST HEM , die de liefde<br />

tot de eere, als de kragtige dryfveeren befchouwd om<br />

de menfchen tot het uitoeffenen"der moeielykfte plichten<br />

overtchaalen — en nimmer iets zoude willen verzuimen<br />

om dat heldenvuur in de laauwfte zielen te ontfteeken —<br />

die. ftceds door eene bedagtzaame werkzaamheid dien<br />

beilzaamen invloed meer en meer wil vermeerderen,<br />

Het is toch die heilige cn altoos hoogstbclangryke aandrift,<br />

waardoor zelfs de verachtelykfte Natiën in hclde-i<br />

hervormd zyn — KIEST HEM , die overtuigende doet<br />

ziM.dat de Wetten, welke de vruchten der Vryheid<br />

zyn , ook in alles den geest der Vrvheid moeten ademen_<br />

— .dar zo zeer deeze van alle Burgers moet ge-.<br />

eerb'ed"gd worden, hy ook het grootfche en geftreng<br />

voorbeeld geeft in dezelve beurtelings te eerbiedigenen<br />

te doen eerbiedigen. — Hem die zodanig loffelyk en<br />

pügieiyk voorbeeld in ftaat is te geven , als voorzeker<br />

het veiligst middel om de menfehen agtingwaardig eij<br />

orn bekwaam te maaken om iets te verrigten , hetwelk de<br />

f delheid hunner ziele zoude fchandvlekken — HEM,<br />

d'e tcgens-allc de Leden van een Gemeenebest, altyd<br />

als tegen vrye Lieden betoonde te willen fprecken , en<br />

hun zogt te overtuigen , dat 'er NIETS B BOVEN DE WAAR­<br />

DIGHEID VAN EEN BURG-'R— HEM, die als Dienaar der Wet,<br />

in het oefenen der Pligrcn van zyn Post, altyd denkt,<br />

dat hy zyns gelyken gehad, alle trotschheid , alle getnaaktheid<br />

om zich van het Volk te willen onderfeheizorgvuldig<br />

vermyd — den geringften mensch met oplettendheid<br />

behandelt, en dien doet gevoelen, dat hy zo<br />

wel een Burger van de'n Staat is als hy, die hem doorde<br />

Wet gebied, en dat hy in die hoedanigheid niets<br />

boven hem verheven kent, dan het ligchaam des Volks —<br />

dat zo min de flauwhartigheid in Beftuurders, als ftraffelooshcid<br />

van kwaade Burgers immer te gedoogen, veel<br />

min te wettigen is, uil hoofde , dat de verdraagzaamheid<br />

der ondeugden een misdaad van hem is, wien de zorg<br />

is toevertrouwd, om dezelve te flraffen, cn dat de def-.<br />

tig.


C 83 )<br />

tigheid en geftrengheid jegens de Boosdoenders ddrzulker<br />

eigenfchappen zyn, door welker mond de Wet<br />

Zyne Godfpraaken bekend maakt. — HEM , die door<br />

den Burger te eerbiedigen ,denzelven verplicht t zichzcl-<br />

Ven eerbied toetedrageri, aan denzelven een weerzin<br />

inboezemd van de neigingen , welke de zielen bekrompen<br />

maaken, en in tegendeel in ftaat fielt tot groctfche<br />

dingen te bedryven en aller harten, en wil, doen,<br />

openen voor den indruk, die een eerbaar, ernftig,<br />

manmoedig en Bürgerlievend gedrag met verftand erï<br />

oordeel gepaard, by elk braaf Burger moet doen werken<br />

, agten en beminnen.<br />

Zie daar de maaeftaf, zie daar de Wyze •— waarnaar<br />

en waarop gy aan de voldoening dier groote vnag<br />

kunt voldaan zien, dat men daaraan zich houde in de<br />

aanftaande keufe — en men zal zich nimmer beklaagen,<br />

zo nien dus zyne keufe uitgebragt zal hebben t<br />

neen men zal by het wclgelukken van deezen leidraad,<br />

eene wetgeeving mogen daargefteld zien, welke aan<br />

de Staatsregeling de volfte kragt zal by zetten , dé<br />

energie van het Gouvernement verzekeren en het volt<br />

die maat van welvaart en genot van burgerlyke Vryheid,<br />

weder aanbrengen, waarvan zy door de beurtc-<br />

Iingfche woelingen, tot hier toe niets dan eene ellendig<br />

aandeel en den fchyn bezat, terwyl het aanzien en de<br />

luister naar buiten, zo zeer als onze algemeene onafhanglykheid<br />

betrekkelyk onze Bondgenooten en andere<br />

rnagten buiten ons, onze betrekkingen als van oudsher<br />

op prys zal doen fteilen.<br />

Overweegt dan dit alles by uwe keufe en dan<br />

zult gy dikwils met een gerust hart en blyde mond kunnen<br />

herhaalen: „ IK HEB EEN VADERLAND DAT MY BE­<br />

MIND en WETTEN WELKE MY BESCHUTTEN.<br />

DE POLITiqUE BLIXEM DOOD !! i<br />

Ey! ey! Burger Coster gy zult zeekergeen Condolean.<br />

tie brieven verwagten , het is met dit alles genereus vanü<br />

gehandeld, n u u Patroonen op de vluj^t zyn! nu wild gy<br />

gaarne u prullemand aan eenige hongrise Brood'cnryvers<br />

prefent doen , wel Man ! wel Man! "is die genercuficeitu<br />

ze kortlings aangewaid, of hebben uwe Patroonen u<br />

.•;;itv ><br />

i Si. lihlic voor


C °*4 )<br />

Voor huri BlixemTche uitgaaf zo rykelyk betaald, dat<br />

nu geen andere Schryvers ïnèer nodig hebt, trouwens dit<br />

is wel raogelyk, zy haalden het van den grooten Hooyberg<br />

uit 's Lands Schatkist! en het fpreekwoord zegt<br />

immers niet te vergeefs die in hét Veem arbeid ziet op geeri<br />

turfje:<br />

Pater Amflelodamenfis BEUKMAN laat u raaden —<br />

bemoei u niet met de lieden aanteraaden , om deeze<br />

of geenen by de aanftaande volksverkiefmg weder iri<br />

het bewind te (luwen , uw gedrag loopt in het oog;'<br />

brave ledematen en de getrouwe hoofdgeleiders uwer<br />

gezindheid zullen buiten uwe aanrading wel eene<br />

goede keufe weten .te doen en zich niet laten in eenige<br />

vertwyffcüng brengen. De regtvaerdigheld van<br />

het Bewind is zichtbaar, de Kerk is van de Staat afgefcheiden<br />

, men wil geene byzondere religie-iever in<br />

het fpel hebben, eene waare wysgcerige ftaatkundc<br />

deelt derzelver onderfchciden invloed op dc<br />

directe ftaatsbeftelling in geenen deele, maar deeze<br />

doet den Godsdienst eerbiedigen, elk op zyne wyze ;<br />

en naar het deugdzaame iiiftincl van zyn eigen ge-<br />

Weetcn , zy zyn immers de verderfTelyklte weezens ,<br />

die onder den dekmantel van fchynheiligheid en zorge'<br />

voor het geloof, verdeeldheden aankweeken ; of trotfeeren<br />

zoodanige de waakzaamheid en voorziening<br />

der Wet niet? — maaken zy die niet noodzaakclyk;<br />

MEMENTO HUJUS , denkt 'cr aan — PATER '. het is u teiï<br />

goede gezegt. ———<br />

De Godfchalkiaanfche DICTATURE wil zich abfolut nog<br />

in Friesland doen gelden, maar veelligt tot haare perfoneele<br />

'vernietiging, zo' zy wil Voort woelen, dai<br />

elke vrye Fries dan zyne waarde gevoelen en niet aan<br />

den verkeerden draad blyve trekken , die de list gefponnen<br />

heeft. Het belang van het Vaderland overweege,<br />

de vrye Fries was hier op altoos tuk , en zal<br />

ook dit maal zig niet doen miskennen — ELA FRYA<br />

FRIES MA !<br />

Te~Au7fterdam, by H. MOOLENYZER,-<br />

Boekverkooper ia dc Pylfteeg.


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

SVr. JO.<br />

E L K HET ZYNE.<br />

Ende zyn hand zal .tegen allen zyn, en do<br />

hand van allen tegen hem.<br />

AAN BEN POLIT1EKEN DONDER!<br />

ISMAEL s Leenjpreuk.<br />

Het geraas, hetwelk gy aann'gt, en het gebulder,<br />

waarmeede Gy door de wolken heen rold, kan ons<br />

niet vervaart maaken , Burger Donder ! en wy zien ons<br />

vcrpligt een hartlyk woordje met u in vertrouwen te<br />

fpreeken: Gy, die hoog verhoeven over het ondermaan-<br />

{che , uit het met blixems zwangere zwerk , met vernieling<br />

blixemende oogen op dit gemeenebest neer<br />

ziet, door uw dreigende Stem het gelaat van de dwingelanden<br />

verbleekt, het hart van de Anltocraaten ontroert<br />

, en den laffen aanhang van Oranje met fchrik<br />

bevangt! is het dan uw oogmerk magtige Gebieder<br />

der Wolken? eene bloeddorflige ondeugende Fa&tete<br />

befchermen ! Zoudt gy met Terroristen een verbond<br />

hebben aangegaan ? — Zoudt gy die willen verdeedigen,<br />

welke als Goden der aarde over Batoos edel Kroost<br />

zich noch onlangs een onbepaald gezag wilden aanmaatigen,<br />

— de rechten des Volks met voeten trap-<br />

JL ten


C 86 )<br />

ten en hunne fchattingen verkwisten? — Zoudt gy,<br />

wien men den verkondiger van den in toorn ontbranden<br />

Albeftierer noemt , zelfs een laage dwingeland<br />

kunnen zyn ? Zoudt gy met blydfchap de clenda<br />

van de braven kunnen zien, daar gy deboosdoenders<br />

met uwen blixem diende te verpletteren, en hebt gy<br />

uw hart van een vry Volk verwydert, om dat het op<br />

den raden Juny met de fnelheid van uw confrater den poh'tiekcn<br />

Blixem eene verderffelyke Factie wist te vernielen<br />

? Zoude dit met de u toegekende regtvaardigheid<br />

wel ftrooken , maar terwyl gy thans als een Dommerik<br />

, door de winden heen en weer gedingen , door<br />

een vreeslyk geklaater bedagt zyt u aan het menschdom<br />

te verkondigen , en wy alle vrye burgers van<br />

Neêrland beginnen te twyffelen, of gy wel die brave ,<br />

wyze en weldenkende man zyt, waarvoor gy eeuwen<br />

lang zyt uitgckreeten, en wy ook gewaar worden ,<br />

dat Gy als een venvyfde luiaart op den zagteri wolken<br />

Sopha rondzwervende in bona/tfeeuwpypjcn fmookt;<br />

en u weinig bekreunt, wat al op het aardrond omgaat ,<br />

en de gebeurtenisfcn dc-r ryd naar de prullen beoordeelt,<br />

welke door listige Intriguanten u worden in de handen<br />

geduwt, zoo vermeenen wy om aan de waarheid<br />

hulde te doen, en n van de kwaal te geneezen »<br />

waaraan Gy thans laboreerd, u het volgende aan het<br />

verftand te moeten brengen.<br />

Gy gelooft dan oude norfcheziel, dat het driemanfchap<br />

en derzelvcr Satelliten in de Raadsvergaderzaaï<br />

geen anderen misdaad hebben bedreeven , dan op den<br />

4de aan het Volk knoljqu voor citroenen te hebben<br />

verkogt!<br />

Waarlylc oude Sukkelaar, het is tyd, dat gy op de<br />

ponfioen lyst word gebragt, want oordeel en »ehe u.<br />

gen zyn beide van u ge weeken; - gy hebt dan vergeeten,<br />

dat het dnemanfehap met hun vloekgefpan in<br />

hunne wyshetd en Staatkunde hadden bcflooten eea<br />

onbeperkt oppergezag over het Bataaffche Volk uitteoefenen,<br />

zorg te dragen, dat'er in het Gemeenebest<br />

mets zoude gebeuren, het geen aan eenen van hun<br />

«ushaagen kon, — en op de puiuhoopen der Vryheid


C «7 )<br />

heid van hun Vaderland, der dwmglandy eeti troon<br />

fh'gtende , zonder eenig wel beraden overleg alles naar<br />

wille keur te vernietigen , te onderdrukken en te ver*<br />

heffen, want gy zult ons toch niet willen diets maa*<br />

ken, dat zy als brave edelmoedige burgers van eert<br />

vryenS'aat, wier harten van de reinlte liefde voör het<br />

dierbaarVaderland doorgloeid waaren.het gezag om geert<br />

andere reedenen eigendunkelyk aan het Volk begeer*<br />

den te ontneemert, dan, ten einde dit in hunne hart»<br />

den tot een gelukkig werktuig, óm hét algemeéne<br />

welzyn te bevorderen, tot een zcege voor de geheele<br />

maatfchappy verftrekken mogt. — Waare dit »<br />

waarom zoude dan een algemeéne vloekkreet tegens<br />

hun opggegaan zyn ? Waare dit , waarom zouden<br />

zy dan den verdienftelykcn Patriot van zyn ambt<br />

hebben beroofd, om het aan een ligtmis ofeenZuipbor<br />

te geeven ? Ën gy die Zoo drommels politiek<br />

wilt zyn, weet Gy dan niet, dat het Volk door<br />

middel van een geduurig herhaalde keufe van dészelf*<br />

plaatsbekieeders in zyne groote vergaderingen alléén<br />

zyne Vryheid tegen overheerfching beveiligen moet »<br />

daar de reeden hiervan is, dat eene burgerlyke maatfchappy<br />

en een ftaatkundig lighaam, door genadige<br />

beweegirtg of de verwisfeling der gezaghouders der»<br />

zeiver bederf moet voorkomen ? — Weet gy niet, dat<br />

'er altyd heerschzuchtigen gereed ftaan, om op de<br />

Volks rechten inbreuken te wagen, en befchouwt gyniet<br />

tegenftaande deeze waarheid, den4den Mey voor<br />

(een bagatél — voor een louter niets ! ! Moet het Volk<br />

als bloodaarts , zoo maar zynen nek onder het dwang<br />

juk van eenige weinige despooten buigen ? — •<br />

Moest het zynen vryen wil zoo maar aan kluisters<br />

iaaten leggen ert zich aan de willekeurige magt vatt<br />

het driemanfehap onderwerpen? Moest het zoo maar<br />

lydende aanzien, dat 'er zich eene zamenfpanliing<br />

van booswigten, een pest voor het Volks hei!, in den<br />

boezem van het Gemeenebest vormae én aan afzondérlyke<br />

belangcns geheel ftrydig met die van deft<br />

gantfehen Staat, alles tragte opteofferen ?Neen !beerer<br />

waare het, dat dit zelfde Volk de fnoode oogmerken<br />

L a OS3E-


C 88 )<br />

ontmaskerende , Staatzugt en d wirjglandy het onderst boven<br />

keurende, aan het oppergezag volkomen billvke<br />

grénspaalen wist voortefchryven, en door zyne mast<br />

te doen gelden, zich in het genot van zyne Vryheid<br />

wist te handhaven. —<br />

En is het u ook onbekend gebleeven, dat de leeden<br />

van dat driemanfehap eigenlyk alleen in het bewind<br />

waaren gefield , om ovcréénkomdig de wetten recht<br />

te doen, — overéénkomdig de Staatsreegeling te regeeren,<br />

en dat (pottende met al wat hun heilig moest<br />

zyn , de Staatsreegeling met wreedc handen verbreekende,<br />

zy met niets zich bezig hielden, dan alleen<br />

rhet het vermeerderen van hun gezag, met het verryken<br />

van hunzelvcn, door de fchatten van den Sraat<br />

uit hunne glibberige handen, in hunen belabbcrdcn boel<br />

afrefchuiven, met het befchikken over alle bedieningen<br />

van het Gemeenebest, alléén ten vtjordeele van<br />

hunne bloedverwanten en afhangelingen, — dus wisten<br />

zy hun aanzien te vergrooten, — dus wisten zy a!s<br />

voldrekt oppermagtige dwingelanden te heerfchen, —<br />

zy onderdrukten, verhoogden elk, wien zy wilden t<br />

zonder in het minde acht te liaan op verdienden ,<br />

bekwaamheid , braafheid en deugd ! De fchreeuwenfte<br />

partydigheid was hunne rigtfnoer , maar zy waaren<br />

meesters, en het geblinddoekte Volk hunne geliefkoosde<br />

melkkoe. En is dit alles maar een louter<br />

bagatel in uwe oogen? Wel Burger DONDER! Wat<br />

moet men van uw Patriotisme denken?<br />

Het fchynt ook aan uw fchrandcr oordeel ontglipt<br />

te zyn, dat dc overdaad en weelde, welke in hef directoriaal<br />

gebouw, dit tooverpaleis allerverzinnelyke<br />

Wellusten , begon te heerfchen , dc voorboden van de<br />

dwingclandy waaren, want weelde bewerkt een algemeen<br />

bederf der zeden , verdooft de inwendige<br />

ftem der reden — de waarschuwingen vanhetgewectcn,<br />

— en ontheft den mensch van alle teugels ren<br />

aanzien van zyn gedrag, en terwyl zy de gemetingen<br />

en de behoefteas vermeenigvuldigd, doet zv in her<br />

midden van een verkwistende overvloed deeds nog<br />

>ia nieuwe genietinge en behoeftens zugten; de weelde


( 80. )<br />

èë is het Schrikbewind vooreen bedorven hart,— dooi'<br />

niets voldaan , verbreekt zy afle wetten , die iviivKheid<br />

, braafheid en deugd, daardelden ; zy druis: blindelings<br />

tot de ontzettende uiterdens voort, — ontaard<br />

in het verderflykst egoisme, — verzadigt zich met den<br />

opbrengst der Volken ,—öndermynt de regeringsvorm,<br />

wanneet 3,<br />

die zelfs op de vasde en duurzaamdc fuiKi:!menten<br />

fchynt opgericht te zyn, en dc Dienaarcn van<br />

deeze alles verflindende Goddesfe, waaren die we! bc<br />

reekend over Bataaven tc heerfchen ! Zoude di:<br />

Volk , het geen als nog door het ligt derredeh bcdraald<br />

word, gehoorzamen aan Sybariten, wiens wetten èft<br />

bcheerfching alleen tot zyn bederf moesten drekken »<br />

door hetzelve van alle energie te ontzenuwen ; •<br />

een Volk met eene gcaartheid bcgaaft, om eerder te<br />

gebieden dan te gehoorzaamen, zoude hetzelve zich<br />

vry willig aan de beheerfchingVan anderen onderwerpen,<br />

die alleen hunne authoriteit wilden doen geiden, ten<br />

kosten van deszelfs welvaart en rechten. Ditzoude<br />

doch wel onvergecflyk geweest zyn , dit kende<br />

alleen aan uw verhitte brein , eenigbehaagen geeven. —<br />

Was het illegaal en tcgens de Conditutie gehandeld,<br />

die geenen, welke de Steunpilaarcn van dezelve Conditutie<br />

al reeds hadden omvergeworpen, wegens hun.<br />

alom bekend cn affchuwciyk misdryf, van hunnen vefhevenen<br />

zeetel neer te blixemen? Moest dit fchorvoetende<br />

, met geboogen rug en een fmeekfehrift in de<br />

hand gefchicden, of was het een zaak met het blinkende<br />

daal het hart van die geweldenaaren te doen Adderen<br />

en met een reufen arm hunnen troon omverterukken?<br />

,<br />

Al het hiervooren gezegde zoude dan wel genoeg<br />

zyn, omU magtige wolk-ontroerer— wederom aan her<br />

waare belang van het Bataaffche Vork te kunnen verbinden<br />

, maar verflaafd aan oude vooroordeelen voor<br />

al, daar Gy ook een Terrorist zyt, het geen ten klaarr den blykt, daar gy zonder het geringde medciyden<br />

tegens de li gt zuivel ende winden zwaavel buijen opzet<br />

, en door verwoes;ende Orcaanen, hier en gïnti den<br />

vreedzaamen bewooner van bergen en vale'en , de vmg-<br />

L 3 ten


C 9ó ) y<br />

ten van zynen arbeid vermeld , en p- eJyk bet Schrik*<br />

bcwmd zelfs in het ongeluk van het menschdom eert<br />

behaagen icbept;_zoo is het, datwy, die door hunne<br />

onvcrzaagtheid over al de tyranny deeden bezwvken , ook<br />

bWolken geweldenaar! alle gehoorzaamheid , ontzegen<br />

en u m;ds deezen te weeten doen, dat.noch^uwdonder,<br />

noch uw blixem het fiere hart van echte Vrymannen<br />

kan onderdrukken, om overal de overweldigers<br />

van de Volksrechten met hun wraakzwaard te vervollen.<br />

Naauwiyks had De VUEG deeze boven fiaande verrnaanmg<br />

aart den POLITJEKEN DONDER ingerigt, geeindio t.<br />

of zy hoort het woest gedruis als van eenen DONDER zfch<br />

verheffen , en ontvangt van eene onzichtbaare ftemme,<br />

het volgende ANDWOORD , het welk zy , voor zo verre<br />

her tot voorkoming der rmsieiding en ontdekking der<br />

list vereischt wordmet eenige aanmerkingen daadlyk<br />

meend te moeten begeleiden , opdat dergelyke loofe<br />

voorgeevens op de harten van braave Burgers, "eene<br />

de minde verkeerde indruk* mogen maaken, maar elk<br />

de drogreedenen duidelyk moge onderfcheiden, waar<br />

van moode Woestaarts zich bedienen, om de heilzaamffc<br />

veréemgmg te beletten , en de cerlvke Staatkunde,<br />

die een energicq bewind aan den dag legt, zo gaarne<br />

zagen veriedeld, en daarom de beste en kragtdaadiofte<br />

maatregelen met alle geweld , onophoudelyk zoeken<br />

tegen te gaan of in een hatelyk en valsch daglicht te<br />

dellen. °<br />

A N D W O O R D .<br />

Naauwiyks had ik de Misfive uit uw modderpoel ontvangen<br />

, en de fnorkeryen van uwe kruipende aardwormen<br />

en elendige infeöen geleezen, of ik da


C 91 )<br />

Dat hy de al vermogende donder, die wyd en zyd<br />

zyne handen uitdeekt en de firmamenten heheerscht ,<br />

niet naar uwe kiagteu hoort, is dit een wonder?<br />

dat hy zyne. ooren 'luit, wanneer eenige fchavtiiten<br />

uwe tegenftrevers, hem toeroepen : zy die ons als terroristen<br />

fchimpen , zy gebieden den dood aan weerlooze<br />

Schippers , (a) zy , die ons verkwisters noemen , zy<br />

fcheppen nieuwe posten om daar door hunnen aanhang<br />

te verfterken, (l>) zy, die ons onftaatkundige domooren<br />

hietën, zy zelfs vervallen in den grooven misdag<br />

om in een gemeenebest, het geen even begint adem<br />

te haaien en zich op dc nog rookcnde puinhoopen der<br />

aloudeStaatsinrigting zoekt te verheffen,--waarin men noch<br />

eene meenigte van burgeren aantreft, die zich als aanhangers<br />

van Oranje, of het foederative fielzel als vyatiden<br />

van deezen flegts even ingevoerden regeeringsvorm,<br />

hcimelyk vermaren ,— om aan alle burgeren zonder<br />

eenige uitzondering het Stemrecht by het verkiezen<br />

yan deszelfs Vertegenwoordigers en te gelyk ook het<br />

recht, van zelfs verkiesbaar te zyn, toeteftaan. ——<br />

Is dit niet het allerzeekcrsr middel, om het Gemeenebest<br />

te verwoesten , en zullen door deeze gedrogtelyke<br />

vermenging van zo tegenfirydige belangens niet oneenigheden<br />

en verwarringen ontdaan, die de regeeringloosheid<br />

begundigende , aan de dwingelandy een fchoone<br />

kans zullen aanbieden om ganfehelyfc haas te worden?<br />

Wat zal 'er niet in de Volksvergaaderzaal<br />

voor een SchariVari ontdaan, wanneer de inktkookers<br />

de beste argumenten van driftigen, door de lugt fhorren<br />

efi het hoofd van de Antagonisten bereiken. (V) —.<br />

Maar zegt zelfs Gy mieren , zou hy de alvermogende<br />

donder na zulk gezwets moeten luisteren; wat kan het<br />

hem baatcn, dat gy krakeelt, in uwe eigen ingewanden<br />

wroet, — u vernielt en verfcheurt? — juist dat is het,<br />

wat hem vermaaken kan, — verdelgt u naar welgevallen,<br />

ik zal u getrouw daarin bydaan , want het is myn wil<br />

om de hcerfchende Oceaan tegens uwe dyken optcjagen,<br />

ten einde uwe landen intezwelgcn. — Orcaanen<br />

zullen uwe bosfehen ontwortelen, en uwe decden<br />

over de velden zaaijen , — de blixem zal de donkerheid<br />

der nagt verlichten en u uwe ellende doen aanfehouwen


C 92 )<br />

en ik de Donder, zal u uw"akelig- noodlot aankondigende<br />

, de bergen doen dreunen en de aarde tot in<br />

haare ingewanden doen daveren.<br />

Hier hield de Item me op ; — tcrwy! de Vlieg op<br />

meer dan eene paslage haare aanmerkingen onder a, b.<br />

f. laat volgen.<br />

A A N M E R K I N G E N .<br />

(V) De ca'omnieufe uitlegging, die eenige Roervinken<br />

van de anarchie aan de befalten van het intermediair Uitvoerend<br />

Bewind behendig weeten te geeven, noopen<br />

ons deeze befluiten by den keeper te befchouwen , en<br />

dan ontwaaren wy weldra, dat van den eenen kant de<br />

geproponeerde geftrengheid van voorn. Bewind tcgens<br />

onwillige Schippersniet alleen Staatkundig goed , maar<br />

van den anderen kant, voor zich aliengskens ontwikkelende<br />

onderneemingen onverwyid noodzaakelyk is; —<br />

Zouden de wetten van her Gemeenebest en het gezag<br />

van het Gouvernement niet allen klem verliezen, ingcvai<br />

Weerllreevers der orders van de Uitvoerende magt<br />

OTgeftraft daaraan konden ontduiken cn dezelve vcreidelen<br />

? en zoude het Gouvernement in een tydftip, dat de<br />

eerfte der natiën de:i portieken dood aan de trotïbhe<br />

beheérlchers van den vryén Oceaan toebereid, niet tot<br />

eene magtelooZe Lethargie verzinken en aan dc verag-t<br />

ring van dezelve zigprys geeven , M'annccr het niet middelen<br />

beraamde om tc toonen , dat het kragtdaadig wil<br />

mede 'werken , om dat fiere Albion, dat met den pook<br />

van deszelfs dwingclandy aan okzcjï bloei, den hartader<br />

zo^ekt aftefteekeri , mede tc helpen vemeederen.'Zoude toe-,<br />

geeftykhèid in dit geval niet eene cnvcrgcefely kezw akheid<br />

zyn ? Zoude de Wetgeevcr een terrorist mogen genoemd<br />

worden , wanneer hy gelyk Dr'aco door eene bloedwet<br />

het dierbaarftc belang van den Staat tegonsmisdaadigers<br />

weet tc handhaven?<br />

QDe verdere aanmerkingen zullen in om eerste<br />

komende Nommer volgen.)<br />

'le Amfterdam, by H. MOOLENYZERj,<br />

Boekverkoop'er ia de Pyifteeg,


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

3Vr. Jh<br />

ELKIET ZYNÈ.<br />

, En.de zyn hand zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem.<br />

ISMAELS Leenfpreuk.<br />

VREEMDE GERUCHTEN! NIEUWE WOELINGEN!<br />

Ui et ZEUNTJE LA CROIX IN DEN HAAG , IS hét uitltrooifel<br />

van den da°-< Wat komt hy doen? wordt fluks door<br />

dc looze nieuwsgierigheid verbreid — als ot Papa 5<br />

zo Zeuntje 'er waarlyk was, door zyn onyerwagtvejtrek<br />

niet no°- verfeheide zaaken onberedderd zooida<br />

kunnen aetcrgelaaten hebben j en dit of dat pretieus<br />

ftuk mogelyk nog niet oningepakt gebleeven was .hetwelk<br />

byzondere zorge yereischte; — want Papa was<br />

immers nog al een liefoebber van mooi goed; *<br />

wanden v.an het huis in het Bosch en het oude Hof i<br />

Stoelen Spiegeis , Tapyten enz. zouden zulks kunnen<br />

ó-etuigen dan waarom het wezenloos bewys? De Superinrendemie<br />

van dc geabandonneerde goederen vaa<br />

den Vorst van Nasfau , zoude 'er we] een accurate Nota<br />

van leveren kunnen, indien Papa's kieschheid en<br />

fmaak in deezen in twyffel mogtefl getrokken worden ;.~<br />

Papa was altyd nog.al tevreden met het beste, en dat<br />

moest hy maar hebben , het vorig.hem onderdaanig vernietigd<br />

Uitvoerend driemanfehaj?, boog zich ook noch<br />

al o-eredelyk daarin naar zyn wil; — het was toch gemakk<br />

lyk riemen te fnyden van een andermans leer! —<br />

kwam 'er wat tc kort, de BOER en BURGER moeten hei<br />

betaalen .' Ja! ja! Papa was wel een kiesch man! - een<br />

vies man I zouden de Brabanders zeggen ; de braaN ë<br />

Agëni SPOORS moest het Ctt/evantEngckch hotel, hoe zi er<br />

door hem tegen zyn zin reeds betrokken en gedeeitelyk<br />

in orde gehragtj maar aanttonds weder verlaten..


t 94 5<br />

omdat het aari den zich zeiven meest in het oog houdende<br />

Proconful en aan deszelfs trotsheid gevief H<br />

h us voor zich te hebben, - de Hovenier, die „ó* eoaS<br />

had aai<br />

lum^ \ den tuin 1<br />

M Kg<br />

Z A K J E<br />

ook afft ï " A ^ , G U L D E M 2 0<br />

• men wil, om<br />

ook afftand te doen en daarenboven de begunft ginK derleveran.e van groente k/IOO-' s m aands - le|ze'<br />

^rtZ2h ff-'-D^nheufche behandeling mei de<br />

Burgeresfe Fagel, ,n welks huis de ProconfulVteer-<br />

' 5 h<br />

r; ?o datd.e Vrouw als op ftel en fpron» zich<br />

r nthTiTl ^«^«edhoadS,, zal men Sjï,<br />

6 0 d l C m e t m e e r<br />

E S £ r ' anderen van<br />

bv nadt, Paa<br />

' en<br />

P a p a ,' T ' S r o o t l e v e n e<br />

S " bed<br />

--yf<br />

by nadere gelegenheid te ilhiftrceren ; — dan iets ano<br />

o k<br />

Snrif" ï , w a ! h e<br />

"- id ^men zyn , dat Papa het<br />

S S * 1 B n h y<br />

u g ek01<br />

"en was, nog een Kansje<br />

wdde doen beproeven op die inclinatie, die hy zo<br />

gaarne voor zeuntje zocht te negotieeren door zyn<br />

invioed ? — dan de meid noch de Vader hadden 'er te<br />

recht zuur, zyverkoozen liever, behoudens de achting<br />

voor alle braave Franfchen, een ronden Hollandfchen<br />

jongen, dan de Zoon van een Proconful, die waande<br />

binnen weinige jaaren zich in het Franfche Diredoire<br />

te zien en dan de zaaken zo te bellieren, dat ook de<br />

btgunlbging der Entreprifesfournhuresen ieveranüen<br />

even zeer aan zyne befchikking onderhevig waren , als<br />

het Dncmanfchap van het vernietigd Uitvoerend Bewind .<br />

en het maaken en breeken derStaatsregeüng in weerwil van<br />

het Volk, m ons Gemeenebest! Of ditnietzelfs Wel een<br />

artikel der ammuptiaale aEtie en wel expresfelyk onder<br />

deHuwe/yks voorwaar denzonde gekomen zyn, word<br />

mm twvftelagtig opgegeven. De oude Roturier, hoe<br />

zeer een kaerel van fta vast, die voor geen klein onderneemmgje<br />

of koopje fchrikt, had 'er evenwel dit<br />

keer wyzelyk geen trek toe; - de koop was hem te<br />

groot - en de belofte aan te veel wisfelvallisheid onderhevig<br />

, om zo maar toeteflaan ; - hy dagt beeter dat<br />

zeuntje LA CROIX een blaauwtje loopt, als dottere<br />

genie te bedwingen , en zich beiden met een doode<br />

musch mogelyk weldra verheugd te zien. — Wel<br />

gedagt! Man'gy had het aan hefregte end ; dan alle<br />

jokkerny terzyde! - Degeheele AnSchisdfche winkel<br />

is


C 95 )<br />

as op die loos verfpreidde komst weder in beweging,<br />

het Zeuntje word fluks voorPapaatje zelfs gedebiteerd ! —<br />

eenige roervinken vliggen gins en weer, endoen luid*<br />

keels onder het pikken van eenige graanen uitgalmen ;<br />

Heil aan de Braaven f LA CROIX in den Haag, JOUBERT<br />

gaat weg en onze eerfte mannen los! de overigen<br />

zullen ook wel dra volgen — het zul wel ras verkeeren<br />

! het ftaat op een goeden voet.'dus misleid men<br />

nog de onnozele menigie, wat misleiding — men<br />

ruid dezelve volftrekt op; maarGy dieongemerkt tot hier?<br />

toe de fpeelbal waart van loofe amhtbejagers, van<br />

heerszieke Anarchisten, van eigenbafttzuchtige Intriguanten<br />

en van dweepagtige en fcheinheiüge domme<br />

religie - iveraars, zoudt gy dan andermaal, als een<br />

hollend paard met uwe zogenaamde Vryheid willen<br />

voorthollen , en nimmer de' zagte leiding en bevalligheid<br />

eener wyze maagd, de Réden , in dezelve eerbiedigen<br />

? Zult Gy dan den afgrond nimmer merken , •waar<br />

in men u zoekt nederteftorten , alleen om zich zeiven<br />

te verhoogen en zyn eigen belang enkel en alleen te<br />

dienen ? — Wagf u voor eene tweede doling ; — zy zou<br />

waarlyk erger zyn als de eerfte ; — alle verdere onberaden<br />

flappen zouden , zonder onderfcheid, immers aan 7<br />

tezien zyn , als volftrekte opzet en moedwil'en als zodanig<br />

te keer moeten gegaan worden: - fpot niet met<br />

de edelmoedige toegeefielykheid — veel min neemt<br />

het voor eene bedreiging; — laat eene broederlyke vermaaning<br />

uwelgevallig cn nuttig zyn ? alléén om uw eigen<br />

bestwil! Gylieden, die u nog laat opruijen door<br />

geheime deugnieten,—Gy allen bouwdtop eenen zandgrond,<br />

waarmede gy zelve te jammerlyk zult wegzinken<br />

en U verftrooijen,terwyl gy ongelukkige vrouw en<br />

kinderen en een bedroefde maagfchap , die u en uwe bedervers<br />

te laat vervloeken zullen, zult agterlaatcn! —<br />

Wagt u dus van deel te neerpen in nieuwe woelingen f<br />

Het oog der onophoudelyke waazkaamheid is 'erop geyestigt,—men<br />

weet alles — men kenc de middelen ,<br />

wegen en zanienfpanningen , die 'er op nieuws gezogt<br />

worden , om U nieuwe ftrikken te fpannen, U daar in<br />

te verwarren en te doen omkomen! Denkt niet, dat<br />

gy iets in het verborgen kunt verrigten, — veel<br />

minder, dat 'er eenig heilloos doel zai getroffen wor-<br />

L a den,


dm noch In, noch buitenlands < den oprui" jer, den<br />

woelgeest, den beroerder van het Gemeenebest zal<br />

vee eerden kop verpletterd worden, eer dat de ucodzaakelyKe<br />

vereeniging , die 't Fransch Gemeenebest wil,<br />

voor de he.llooze tweedragt weder zal plaa;s maaföfl<br />

i da<br />

" d<br />

, e e r f t e e<br />

.f , ]ks<br />

waaragng doel zy , en de<br />

Jaatfte elks arTchnkopwekfceJ— Dat die aflclniiwclykfte<br />

mopfters uit her midden des braven Volks als<br />

weggevaagd worden , welke door nieuwe woelingen<br />

het onhci, der geheele maatfchappy zoeken te berokkenen<br />

cn door allerlei anti-revolutionaire machinatien<br />

en inconfhtutiöneele óhdéraëëmfngen en bedryven.<br />

, mitsgaders logeqagtige en valfche vooreecvens<br />

als nog de voortduring der misleiding zoeken aan<br />

den gang te helpen , de vestiging van het confiitutioneel<br />

Bewind te ondermyncn en de gemeene welvaart<br />

te veragteren, om op deszelfspuinhoopen haaren ambthonger,<br />

dolle regeerzucht, eigenbaat, en verfoeilyke<br />

dweepzucht te voeden , en ware het mogelyk, voldaan<br />

te zien, en de goede onnozele Gemeente , als<br />

een flaavenhoop, aan haaren wanfiakigen zegenkar<br />

voorttefleuren , tot verwerking der verdervende hand<br />

che jaaren lang, m- en feuten- Landsch geene dervervaarlykfte<br />

werkin gen cn fnoodfie omkoopingen geipaard<br />

heeft, om ons door ons zeiven van btmvn te<br />

doen verwoesten , als zulks van buiten nietkonde bewerkt<br />

worden, zo als daartoe de Groote Natie ons<br />

eene gedugte hulpe is, en die waardige Bondgenoot<br />

wat men u ook diets maake, zal om geenen LA CPOIX om<br />

geene voortvluguge driemannen en der zeiver adharen<br />

fen, veel min om een ellendigen en berooiden dollen hoon<br />

van woelzieke Rustverftoorders, Demagogen en Anar<br />

eh sten, die nog zoeken te wroeten, het heil van ons Ge'<br />

meenebest,waarby het voor haar zelve ook met weinig behing<br />

heeft, zo min als de handhaving van Orde en Conftituvaraan<br />

de Franfche Wetgeving en Bewind zich meer<br />

dan ooit en fterkften gehegt toonen, in dc waagfchaal<br />

willen gefield hebben - de val van den eenen zou<br />

veclhgt, zo met onvermydelyk, die van den anderen<br />

gunnen verwekken. - Het is niet zonder voorbeeld ,<br />

dat een ftrooitje , dat vuur vatte , eene woedende<br />

i?lam in den grootfien hooiberg veroorzaakte, welke<br />

m dan met alle hulpmiddelen der kunst kónde be,<br />

dy.'on-;


C 97 )<br />

.dwongen kon worden, zodat ter naauwernood de geheels<br />

verwoesting'voorgekomen wierdt, — En denkt Gy ,<br />

eenvoudige en misleide Medeburgers! 'dat onze Franfche<br />

beste Bondgcnooten , de droevige ondervinding<br />

der moordzieke ftaatkunde en den verfchrikkelyken<br />

geesfel der regeeringloosheid , of de onbezonnen geest


C 08 )<br />

ten zoeken, endoor anderen uit nooddwang te verftoo*<br />

ten, nimmer z.ch zeiven in het bewind traden te<br />

ve.st.gen, - hoort naar mannen, die zich zeiven tot<br />

behoud van het Vaderland niet gefchroomd hebben op<br />

teofferen, en Volks- en Vaderlandsliefde niet in de<br />

mond, maar met de daad zelve hebben doen blyv<br />

icen — die pal ftonden, toen anderen door den fchrik<br />

en angst der misdaad beroerd, te midden van de beraaming<br />

der geweldadigfte middelen, waarvan zv<br />

zwanger gingen , beefden , en in het onwettigs» geweld<br />

om de kragtdadige werkers dc- reden en regtvaard,ghe.d<br />

nog te verguifen , alleen hun heul zogten,<br />

op uwe imsletdmg bouwden, en alzo niet dan door<br />

den gewettigftenopftand hebben kunnen teleur gefield<br />

worden tot redding van ons dierbaar Vaderland —— eene<br />

reddng, die u even zo zeer moet heilig zyn, als zy die<br />

door dezelve zo wel verdienen, en door al wie braaf<br />

al wie ec-lyk denkt en handelt fteeds kunnen verwagten<br />

onderfteund te zullen worden, hoe de boosheid<br />

en de arglistige tweefpalt de beste oogmerken nog<br />

zoekt te weerftreeven, doch waardoor deeze niet dan de<br />

hevigheid der ftuiptrekkingen zullen vermeerderen<br />

waardoor haare aankleevers en lyders, die nog met<br />

het ftigton van beroerten en aankweeking van verdeeldheden<br />

bezig zyn, ten langen lesten allerrampzaligstzullen<br />

omkomen, welk akelig, maar in dien o- evalle<br />

verdienftelyk lot niet dan het elendig uiteindde vaiï<br />

alle dolzinnige opruijers , en derzelvcr misleide<br />

aanhang kan zyn. — Dn DENT MELIÖRA PUS ! Dat de<br />

wensch en pogingen der rechtvaerdige brave en eerlvke<br />

Patriotten, tot voorkoming hiervan moge bevestVd<br />

worden — en een beeter gedrag , alle fpoorloosheld<br />

en noodzakelyke beftraffing vervangen, — zo dat de<br />

loffelyke Harmonie aan de orde van den dag zich meer<br />

en meer moge beftendigen en alle vreemde geruchten<br />

en nieuwe woelingen als kaf voor den wind verftuivei»<br />

en in 't heilloost niet verblyven. D i x J.<br />

Vervolg der AANMERKING betreffende denvoimKKLu<br />

DONDER, waarvan in Nr. 10 melding gemaakt is.<br />

Qb) Wanneer de politieke IJON.OER de fmiptrekkingeri<br />

van


C 99 3<br />

fan zyne geliefde Factie ziet, kan hy zyne gramftaorigheid<br />

niet bedwingen; hy tragt aan dezelve nogmaals<br />

nieuw leven inteblaazen en het medelyden voor dezelve<br />

gaande te maaken>—hy hoort van een grooter<br />

getal leden by de Municipaliteit van Rotterdam aangedeld<br />

te zyn — fluks begint hy over de verdienden<br />

van de overleedene te doleeren en over de meerdere<br />

gefchiktheid of ongefchiktheid zouteloos en langweilig<br />

te doceeren ! had gy, Burger DONDER! oogeu om<br />

in de Archieven een weinig rond te zien, wat voor<br />

verwarring daarin heerscht, en hoe veel werk daar<br />

nog onafgedaan ligt, Gy zoudt zelfs moeten ontdekken,<br />

hoe kinderachtig uw lofreden is, eh aan wieri<br />

gy uwe loftuitingen verfpilt, maar geloof óns.-<br />

Un rivaï au tombeau doit caufer peu denvis.<br />

(V) Op Wat voor Wyze kunnen 'er Factiën ih een<br />

Gemeenebest ontdaan en zich voortplanten;? eensdeels;<br />

wanneer een gedeelte, der .'ïwooneren afwykende<br />

van het begrip, waardoor men het publieke ,welzyn<br />

denkt te moeten fundeerën, zich daartegen verzet *<br />

of wanneer eenige heerschzuchtigen door hunnen invloed<br />

zich een' aanhang weeten tö verfebaffen; en<br />

daardooi- tegens het Staatsbelang aandruifchendc oogmerken<br />

zoeken doortedringen, — in het eer/ie geval<br />

eischt het belang van een Gemeenebest, dat het<br />

Gouvernement de Weêrdreevers van de vaste Staatsregeling<br />

daarmede zoekt te vereenigen, met hun het<br />

volle genot van de voordeelen, waarover de maatfchappy<br />

befchikken kan , aantebieden, en dezelve gundiger<br />

denkbeelden óver den aart van de tegeeringsyorm te<br />

doen verkrygen; in het tweede geval, is het ongcfchonden<br />

behoud der Staatsregeling en de daaruit<br />

voortvloeiende Volksrechten het grootde doel, en de<br />

kragtdadigde maatregelen öm dezelve te verdcedigen<br />

tegens baatzuchtige aanrandingen de eerde pligt van<br />

het Gouvernement. — Maar kan het nu volgens de<br />

waare gedeldheid van het Bataaffthe Gemeenebest<br />

nuttig of noodzaakelyk zyn, alle de rechten van de<br />

Maatfchappy aan een gering getal Burgeren toetevertrouwen,<br />

terwyl men de pligcen en de lasten over da<br />

Ge-


geheele masfa verdeelt? Kan het voordeeüg zyn eené<br />

party van het algemeen belang te verwyderen en ze:<br />

aan de heertellende te onderwerpen? — Kan een romp<br />

zonder hoofd en leden, wel tot iets dienen? enisdaar<br />

aan niet ons Gemeenebest gelyk, wanneer wy alle<br />

zogenaamde Ora veklanten , Foederalisten , Aridocraaten<br />

, Gemeenebestgezinden , Anarchisten , Terroristen ,<br />

flymerïgen en heete Patriotten daarvan wilden affcheuren<br />

? Wie is 'er toch wel onder ons die niet een<br />

greintje daarvan in zyn hoofd of hart draagt? Hebbed<br />

niet/alle Bataaffche Burgers zedert eeuwen herWaards,<br />

door het genot van' veel of weinig vryheid , het almagtige<br />

gevoel ingezogen vry te willen zyn en vry te<br />

willen derven? Hebben zy zich niet door alle tyden<br />

heen als Beminnaars van hun Vaderland gedraagen ? —.<br />

Zouden 'er wel flaaven onder hun zyn, die gewillig<br />

het juk van een alleenheerfcher Zouden willen dragen ?<br />

Kan het dierhalyea wel ge.vaarlyk zyn, wanneer het<br />

Intermediair Beduur allen Bataven toeroept —- Treed<br />

nader toe den altaar van het Vaderland! zweert daar<br />

getrouw de beginzelen van de Staatsregeling te willen<br />

aankleeven , — word Burgers, — verzoent u onder eikanderen<br />

, en dat allen het geluk van hun Vaderland voor<br />

hun hoogde doel aanzien: wanneer de politieke DON­<br />

DER tegen alle deeze vraagen iets' met grond Weet .te<br />

intebrengen , wanneer hy weet aantetoonen en tc bewyzen,<br />

dat het Stemrecht alleen aan Patrioitcn vanéén<br />

gevoel moet worden gegeeven, zullen wy in deszclfs<br />

inlidieufc gevolgtrekkingen , en het vreeslyk horoscoop<br />

waardoor hy de lotgevallen van ons Gemeenebest vastheid,<br />

deszclfs goede intentien eerbiedigen, maar daarmeede<br />

in gebreeken blyvende, vergenoegd het tydftip<br />

zegenen, dat waare Philofophie over bekrompene<br />

denkbeelden zegevierende op eene menscblicvende en<br />

hoogst daatkundige wyze de hand van verzoening aan<br />

alle onze la.idgeneoten toereikt — en die in elkander<br />

tot waare Brocderfehap en Eendragt, de magt van den<br />

Staat, Wil doen beklemmen.<br />

Nr. T2. zal op Zaturdag- 28 jfnly uitkomen.<br />

Te Amiteniam , by H. MOüLENYZJiii,<br />

Boukverkooper in de Pylfteeg.


Ë<br />

CÖNSTITUTIONEÈLÊ<br />

"Ér Ir x *ter* /f*<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

jEWe 2y« hand zal tegen allen zyn, en dé<br />

hand van allen tegen hem:<br />

ISMAELS Leertfpfeuk-<br />

VRY ALGEMEÉNE EN. GEWIGTIGE BEDENKING j OVER DE<br />

VERK00REN REPRESENTANTEN.<br />

„ Kuirtnen zodanige gewezen Leden van de Conlti-<br />

,, tuëerende vergadering in de tyd, welke uitdrukkélyk<br />

het Decreet van den 4den May doorgedrono-eri<br />

t i hebben , waarop die Vergadering tegen het duidelyk<br />

jj voorfchrift der S aatsregeling aan , en zonder dé<br />

,, minrte voorkennisfe des Voksendus in-Conffttutioneel<br />

in twee Kamers, uit haar zeiven herfchapen wierd *<br />

• ti als nu weder in het ConftitutiöneelVertegenwoordigend<br />

j, ligchaam des Volks, op den 31 July aanliaande zitj<br />

t neemen — öf met andere woorden , kan de op"<br />

,, zodanige Leden uitgébragte of bewerkte keufe voor 1<br />

^ wettig gehouden \Vordeu én deorgaan?"<br />

Toen DE VLIEG by veelen deeze gewigtige bedenking<br />

hoorde op, eren, was het haar aangenaam , dat die mei<br />

zo veel.ernst, klem van reden, en behoorlyk onderfchéid,<br />

als eeri merkelyk bezwaar omtrent de verkie-<br />

& Üirijr


C IC2 )<br />

zing van eenige Vertegenwooidigers op de vo'd'nglter<br />

wy7,2 wierd- uitgemaakt,,<br />

Zy hoorde met grond bybrengen , dat men ,- alvoorens<br />

hier in oordeel tc vellen , niet alle Leden der<br />

gewezen Conftituëerendc vergadering; in gelyk geval<br />

moert fteilen ; — Dat men biliyk ondertchéid moest mikken<br />

WsfChen hen, die in 'de CommitteVGeneraal; 'op<br />

dit .onderwerp daagen agter den anderen gehouden ,<br />

zich voor oï tegen zodanigen onwettigen ftap uitdrukkelyk<br />

verklaard hadden.; dat men de EERSTEN alleen als<br />

de fchuldige veroorzaakers moest aanmerken, zonder<br />

die lydelyke zwakke, zielen in aanfehouw te neemen,<br />

die deels door bedreigingen, deels door listig voorgewende<br />

redenen van noodzakelykheid tot voorkoming<br />

van een onvcrmydelyk gevaar, - deels tot het beletten<br />

ecner quafi uitgedagtc verkiezing van Perfoonen, in<br />

wier Uitra - Revolutionaire en Anarchiftifche handen ,<br />

het beduur der gemeene zaak niet koude toevertrouwd<br />

worden , deels door andere intriguantc overreedingen<br />

van foederalitiefche — onderfteldezamenfpanningen daartoe<br />

gebragt waaren, en dat men althans geheel moest<br />

uitzonderen hen, die, na dat a'e kogel geheel door de<br />

Kerk was , toen de beide Kamers geformeerd waaren<br />

en dadelyk beflonden , gerequireerd zyn geworden op<br />

te komen , en wien geene verfchoomng konde<br />

baaten. —•<br />

Dat de uitfluitirrg voor het Vertegenwoordigend Lïgchaam,<br />

alzo alleen moest geiden ten opzigte van hen,<br />

die de VOORNAAMK DRYVERS van dien onwettigen flap<br />

zyn geweest, èri zich met allen aandrang daar voor<br />

verklaard hebben, cn dat der zodanige keufe gevolgeiyk<br />

niet befland konde blyven. —•<br />

En wel om deeze ontegenfpreekelyke reden : dat zy<br />

„ door het doen doorzetten van eenen reehtftreekfehen<br />

„ inbreuk op dc Staatsregeling, zich zeiven aan een<br />

„• vergryp hebben fchuldig verklaard , waardoor het<br />

vertrouwen des geheelen Bataaffche Volks hen nim-<br />

,, mer kan worden toegekend , hoe zeer dan ook een<br />

„ gedeelte van het zelve eene keufe op hen heeft<br />

,, uitgebragt. — Eene keufe, immers, die tegen da<br />

,, gezonde reden nimmer aan het geheel als beftaan».<br />

„ baar kaï opgedrongen worden."<br />

DE


C 103 )<br />

DE VLIEG kan nfét ontveinfen, dat deeze en meer<br />

redenen bv haar zeer veel wettigheid tot deeze bedenking<br />

cn bezwaar opleverden, dan daar 'er eene Commisfie<br />

uit het Intermediair Wetgevend Lighaam beftaat, waar<br />

in Mannen zyn, die het voor en tegen in deezen zeer<br />

wel zullen in aanfehouw neemen , en een befluit opmaaken<br />

, dat aan den algemcenen Volks wil genoegen<br />

kan en behoort te geeven, zal zy door haare Heilige<br />

beoordeeling in deezen derzelver uitfpraak in geenen<br />

dcelc vooruitloopen, alzo elk Burger, die Qeeze of<br />

der°elyke bezwaaren had , die hy meende gegrond<br />

te zyn naar zyne verpligting dezelve wel aan die<br />

Commisfie te kennen zal gegeeven hebben , ten'einde<br />

alzo het eerfte Conftitutioneel ügchaam in devestioino-<br />

van alle fchadelijk wantrouwen cn ongenoegelyke<br />

nafpraake, omtrend eenige van deszelfs Leden<br />

mo°-e ontheeven blvven, zullende het aan de Vlieg<br />

hoogst aangenaam zyn , indien de Burger DE HAAN<br />

te Amfterdam en dergelyken, zich kunnen doen vrykennen,<br />

dat zy geen uitdrukkelyk deel aan het doordringen'<br />

van den onwettigen en heilloofen ftap van den<br />

Aden May 11. gehad hebben, en onder de fchuldige<br />

veroorzaakers van dien inbreuk op de Staatsregeling<br />

en fchending van 'svolks recht met behooren, maar<br />

ten hoogften , genoomen, als zo veele anderen , enkel<br />

ter goeder trouwe lydelyk zyn geweest, om dat<br />

fzelfs alle bedreigingen en andere inboezemingen ter<br />

zyde o-efteld,) een CHARLES DE LA CROIX, tn de Vergaderkamer<br />

van het vernietigd uitvoerend Bewind,<br />

door zijn invloed en eene voorgewenden wil van het<br />

Tyanfchen direStorie hen daartoe be/luurd en ah<br />

vervoerd had, toen zy met veelen, die 'er ten fterkften<br />

teo-en waaren en met regt weiffelden, aldaar exnresfelijk<br />

zamengekomen waaren op eenen zekeren<br />

3


EPLURIBUS MODO QUIDQUAM !!<br />

1^ * m<br />

emgte Jlegts een weinig^<br />

quadron Hufeare ƒ "erSneerdLKK° g<br />

" e e e n<br />

e h e e l E s<br />

S "<br />

fche vertooning t e maaken<br />

P<br />

°n^""H* ^ne wyd-<br />

r d i n a , r e P<br />

haare menigvuldige depecnern.W ° /^<br />

maakt j


£ - rog )<br />

maakt! — Gclukkiglyk, dat door de'goede Adminls-.<br />

tratie der Finantie, welke aldaar allen lof verdient,<br />

hem flegts , in zyne verlegenheid om penningen , niet<br />

meer dan SES HONDERD GULDENS is toegeteld, — en<br />

de verantwoording en het faldeeren van de rest nu zo<br />

gemakkelyk niet zal gaan.<br />

Qp URK ! op URK ! Door geen honderd huisgezinnen<br />

bewoond! — eene arme en berooide visfehers plek ,T-»<br />

Lieden, die zo ergens althans onder eikanderen nimmer<br />

een hamerflag van rumoer hoorden, ja w el een enkele keer<br />

mogen kraakeelen met den opzigter Grubbel Brands,<br />

als het op het verdeelen van een gered goed of de<br />

ftrandvondery aankom.;— evenals her gaat, wanneer de<br />

Kok en Bottelier oneens zyn , doch anders vreedzaam<br />

leeven, en althans nimmer zich in politieke roefemoezéryen<br />

hebben verloopen, noch kunnen verloopen. ~—<br />

Op dit ÜRK is misfehien nimmer zo een naam uitgegaan,<br />

als door de fchandelyke en ftrafwaardige conduite door<br />

de Agenten VAN LEUVEN (*) (een verlopen Notaris) en<br />

HELLINGA (een dito Sleepers baas of Koetficr te Enk*<br />

huifen) aldaar bedroeven, — de Bataaffche Courant<br />

van Burgeresje Bos heeft 'er in die tyd deeze en geene<br />

trekken reeds van gegeeven, — dan zie hier het PLUS<br />

ULTRA van die rustverftoorende Schuimers, in het volgend'authentiek<br />

ftuk!<br />

(*) Deeze VAN LEUVEN was nog onlangs, en we! kort<br />

na den 12 Juny, 's nagts te Hoorn verfcheenan, en had<br />

daar zeker ftuk ter teekening aangebooden — hy vervoerde<br />

alléén twee a drie Ultra-revolutionairen — by kwam er<br />

du? even kaal af, als dat hy zyn Patroon RANT tot Rcpre~<br />

Jentant zochf te recommandeeren — hy heeft ook hier op<br />

zeer gekerkt — zyne geesten opgewekt — dan de Reden<br />

yer^q/j (/e dwaasheid ditmaal l<br />

M 3 " GE-


C 106 )<br />

- GELTKHEID, VRTHETD.'<br />

Copie. De AGENTEN ter reorganifatie (O<br />

BURGERS MUNICIPAALEN !<br />

in het DistricJ ZUIDER ZEE aan de<br />

MUNICIPALITEIT te URK.<br />

Den toedragt van zaaken tot uwent, is volgens onze<br />

informatien van dien aart, dat wy tot bewaring<br />

van rust cn orde, (hoe ongaarne ook) ons echter IN<br />

DE NOODZAKELYKHEID (2) bevinden . U den Officier,<br />

welke u deéze zal overhandigen, met zyn onderhebbend<br />

Detachement toetezenden.<br />

U op uwe verantwoordelykheid gelastende dezelve<br />

met zyne Manfchap behoorlyk te inquartieren , en met<br />

alle mogelyke faciliteit te behandelen, tot welke inkwartiering<br />

wy UTEN PRINCIPAALSTEN aan recommandeertn,<br />

die onreedelyke Burgers, welke zig op den<br />

dag der reorganifatie zo brutaal hebben gedraagen,<br />

en onze qualiteit gefchonden , (3) zynde voornamentlyk,<br />

de Burgers Pieter Jacobsz, Louwe jfansze,<br />

Cornelis fél/is, Jan Jellisz, Dirk Cornelisze Bonket,<br />

Pieter Jel/isz, Dirk Har mens Korf, Jelle<br />

Lubberts , Dirk Jellis, Jb. Camper (4) en andero<br />

van dien ftempcl — U teevens ordonneerende , ten<br />

ailerfpoedigften van de door ons ontbondene Municipaliteit<br />

CO Indedaad mogt hier wel ftaan TER DESORGANISA­<br />

TIE — ter OMKEERING van alle MAATSCHAPPELYKE ORDE<br />

en DAARSTELLING der WILLEKEUR en REGEERINGLOOSHEID.<br />

(IJ WELK EEN GRUWELYK VOORGEEVEN !<br />

(3) TOT WELK EEN HOOGTE STYGT UIER DE KWEL*<br />

ZUCHT BIET f — ja is het geen zodanig openbaar geweld,<br />

dat het zelfs in een vyands land tegens de hevigft* voorftanders<br />

van een beftreeden en overwonnen weerftreevige<br />

parthy niet Merker koude uitgeöeffend worden?<br />

(4) Alle eenvoudige doch eerlyke visfehers, en in de<br />

daad niet van zo een bedor»en (lampei als de rustverftoorders<br />

VAM LEUVEN en HELLHS GA,<br />

T


C 107 3<br />

telt aftevorderen alle boeken, papieren, gelden ,(5) en<br />

in één woord alles wat tot de DIRECTIE VAN URK behoord<br />

; — mitsgaders hun, by weigering of uitfte!,<br />

ogenblikkelyk te doen fteilen IN STAAT VAN ARREST ,<br />

onder bewaaring van bet militaire Detachement, mits<br />

ons daar van ogenblikkelykc kennisfe te geeven.<br />

Vorderende wyders van U, zorge te draagen voor<br />

de plaatfelyke rust en veiligheid der Bewooncrs op<br />

uwe hoofdelyke verantwoordelykheid, — en tevens alle<br />

en ygelyk vermaanende tot behoorlyke orde en 011dergefchiktheid<br />

, — op POENE, dat ieder zich voor de<br />

gevolgen zal hebben te wachten, zullende alle de in<br />

deeze gemaakte of nog te makene kosten komen voor<br />

reekening van hun, welke de oor zaaken en bewerkers<br />

zyn van deeze onaangenaame maatregel. (5)<br />

Zullende gy lieden verpligt zyn, deeze onze aanfchryving<br />

aan de Bewooners uwer plaats bekend te<br />

maaken.<br />

Ons op uwe activiteit verlaatende.<br />

ENCH. 6 April 1798.<br />

4 7 aar<br />

- CgetO<br />

Heil en Broederfchap.<br />

VAN LEUVEN , Agent.<br />

ï. HELLINGA , Agent.<br />

(5) VOOR DE GELDEN had gelukkfglyk de goedeDomint<br />

scHMiTT gezorgt, — dit fondsje beftond voornamelyk in<br />

een BURGER BOSJE , waar in men van lyd tot (yd iets ir><br />

brarzt, tot eenige onvoorziene nodige uitgaven en behoeften?.<br />

( 6 ) Wat dunkt U Lezer I Is dit niet een fraaye kunstgreep,<br />

om van verandwoordelykheid vry te zyn, en des roods<br />

op de beurs van onfcbuld/ge Burgers vry te kunnen teeren<br />

en rond zweeven, mogelyk ook wel zyn byzonderen ftaat<br />

te verbeteren?<br />

TE LANG TE RUG GEBLEEVEN VERMAANING.<br />

Wel Burger Ex Reprefèntant LOKHORST nog met opgerekten<br />

hoofde in het openbaar! — Is het wel mogelyk?<br />

durft Gy U nog in de nabyheid van braave


C roS )<br />

H lieden vertoonen , of wilt gy, eer gy uit den Haai<br />

vertrekt,u eerst verantwoorden over uwe geze^dcns -<br />

Zo onbedagteiyk in den Pranfchen Schouwburg gedaan<br />

omtrend den Lt. Generaal DAANDELS, toen gy even<br />

a!s uwe Medelanders en Patroonen , uw zegel vari<br />

goedkeuring luidkeels. aan zyne geproclameerde defertie<br />

hegtte ? — Trouwens dit had zyn reden , want<br />

niemand kan u kwalyk neemen, dat gy de defertie<br />

zo goed niet verftaat als, de artikelen van het Synode<br />

van Dordrecht; maar dit is hoogst ergerJvfc m u wkarakter,<br />

zo gy eenig hebt, waaraan egter "dc grootile<br />

twyffel is, als men nagaat ; ,, dat gy den Gene-<br />

„ raai DAANDELS by zyne afweezigkeid durfde uiti<br />

t temaaken voor SCHURK en SCHELM, en zelfs niet<br />

„ minder affchetfle, als iemand'» die de Kas [en in<br />

t, de Bommelerwaar-dgejpolieerd hadde ;" daar ieder<br />

eerlyk man uit die fireeken u zal logen ftraffen ;<br />

dan, waartoe is een man niet in ftaat, als gy,, die'<br />

in de Committe's Generaal voor en tot daarftellin°- van<br />

het onwettig decreet van 4 May ook al een inftrument<br />

waart om door terrorisme het zelve 'er door te haaien !<br />

Nu het vooruitzicht op een SECRETARIAAT was toen de<br />

geheime dryfveer uwer uitfnyding , en fehoon gy<br />

raasde en tierde , en als den trou wloosten uw vriend<br />

OKKER_SE uitmaakte, dat hy tot het Secretariaat van de<br />

eerfte Kamer u geen woord gehouden had, gy beproefde<br />

toen de kans op dat van de tweede Kamerdoch<br />

ook dit is voorby gegaan , even . als het geluk der<br />

Boofen, en 'er z't thans voor u niet op, als het onkruid<br />

uit uw eigen tuin te gaan wieden en boete en bekeer<br />

ring te verkondigen — doet dit en gy zult wel doen. 1<br />

Het zal u wel zo goed 'ftaan, ais Kiefer te zyn —het<br />

welk weer een proefvan 'sVolks verblinding is evveest<br />

word toch eindelyk wys.Bataven! enziet uit eigen oo&en 1<br />

zo veel u mogelyk is.<br />

JVr. 13. zal Zaturdag 4 Augustus volgen.<br />

Te Amfterdam, by H. MOOLËNYZER,<br />

Boekverkooper in de PyUteeg.


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

TT X •37» O*<br />

E L K HET ZYNE.<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en da<br />

hand van allen tegen hem.<br />

i s u A E L s Leenjpreuk.<br />

VERMAANING AAN HET BATAAFSCHE VOLK, by gelegendlieid<br />

van de EERSTE CONSTITUTIONEELE ALGEMEÉNE<br />

VERGADERING van het VERTEEGENWOORDIGEND<br />

LIGCHAAM des Bataaffchen Volks , op<br />

den 31 July 1798.<br />

„ Heil zy het Vaderland! lang leeve het Gemeene-<br />

„ best! en de zegepraal der Bataaffche Burgertrouw<br />

„ verbreide zich zo lang 'er een volk op de opper-<br />

„ vlakte des Aardbodems beftaa! Vryheid en orde,<br />

„ beftierd door de Reeden en onderfteund door het<br />

algemeen belang, werde meer en meer gevestigd."—<br />

Deeze was de blydc toejuiching, welke DE VLIEG by<br />

alle welmeenende op den plegtigften Dag die immer<br />

Bataven zagen hoorde uitboezemen, terwyl zy een<br />

ogenblik dc billyk verbiyde meenigte ontweeken, eenen<br />

wysgeer aantrof, welke beezig was met de volgende<br />

vermaning aan hen Bataaffche Volk op het fpoor<br />

Zer groote Natie ter neder te fteilen, en waar van zy<br />

0 veel mogelyk zich verplicht vind meedetedeelen ,<br />

L De


C "O )<br />

De vermaning had aan 't hoofd deeze dichtiegelen van<br />

den verdienftelykeii FEITH.<br />

V E R W I N N A A R S V A N PHILIPS ! — D E NOOD W A S HOOG G E R E E Z E N —<br />

'T LS N O C H , 'T IS N O C H E E N EER E E N BATAVIER TE AVEEZEN ;<br />

DÈ R O E M , D E GROOTHEID , DOOR U W V A D ' R Ë N A A N G E B R A G i .<br />

S T R A A L D TOT Op D E E Z E N STOND , OP 'ï Z I N K E N D N A G E S L A C H T .<br />

H E T OGENBLIK IS D A A R •<br />

Jaa! het heilrykst ogenblik, dat immer beftond, is<br />

immers de vestiging en dadelyke in werking brenging<br />

eener Staatsregeling , welke gy uw zelve gegeeven<br />

hebt, en door uwe eigen verkooren Verteegenwoordigers<br />

, onder uw opper toeverzigt en ftandvastige Burgertrouw<br />

, wil doen handnaven; — dan , B A T A V E N !<br />

Vrienden van Orde en Conftitutie, heeft het Gemeenebest<br />

deeze zeegen verkregen , dan ook behooren de<br />

Republikeinfche gewoontens haaren zegenpraal te doen<br />

blyken en dezelve te bevestigen.<br />

Van heeden af moet de Republikeinfche geest, —•<br />

de Republikeinfche Zeedekunde het gebied voeren,<br />

en de Republikeinfche gebruiken en inftellingen alomme<br />

den boventoon voeren. —<br />

Om deeze met meerder gewilligheid aanteneemen,<br />

is het vooral nodig dezelve beeter te kennen, om zieh<br />

de zuiverde denkbeelden daar van eigen te maaken.—<br />

D E REPUBLIKEINSCHE GEEST verzameld alle byzondere<br />

belangens in een_geheiligd middenpunt, het algemeen<br />

belang; — A L W A T R E C H T V A A R D I G , B I L L Y K , GOED E N<br />

B E M I N N E L Y K IS, BEHOORD TOT Z Y N A A N W E E Z E N . —<br />

By een Volk, door deeze Goddelyke geest bezield,<br />

is de Rechtvaerdigheid, by alle betrekkingen der Maatfchappy<br />

, fteeds aanweezig, — niemand tracht de belangens<br />

van anderen teegen te werken ; — de GelyW<br />

heid fpoort yder Burger aan, zynen Medeburger den<br />

behulpzaamen hand te bieden, en worden 'er twisten<br />

gebooren , als dan is het Recht om die te beflisfchen<br />

geen voordeclig ambacht, dat de begeerte inboezemd<br />

om dezelve te vereeuwigen. — Neen, D E REPUBLI­<br />

KEINSCHE RECHTSPLEEGING IS D E ZUSTER D E R V R E E D E , — »<br />

de aangenaam/Ie , de reinfte gewaarwording der<br />

Natuur, eerbied voor den Ouderdom , zuivere Huwe-


c m 3<br />

wehksmin, Ouder lyke teederheid en Ktnderlyke liefl,<br />

de, in het openbaar geacht en geëerbiedigd, heerfchen<br />

in de Huisgezinnen, en vormen van de banden<br />

des bloeds, zoo veele zagte en onverbreekbaare<br />

kluisters van Broederfchap, liefde en geluk. —<br />

Uit zodanig een voortreffelyk denkbeeld, eenerwelgeregelde<br />

Vryheid, word in eene Republiek de oorfpronkelyke<br />

neiging en lyding tot het hoogfte goed<br />

gebooren, de zelfsbeoeffening tot de deugd, en de<br />

bekwaam making tot alle Burgerlyke betragtingen, zo<br />

in algemeéne als byzondere handel en wandel.<br />

Zodanige Republikeinfche geest doet de dwaalingen ,<br />

dweepzucht en bedrog verwinnen, — onderwys en<br />

verligting geeven aan de heerfchappy der Wetten den<br />

kragtdadigften fteun , en, door het meedewerkend<br />

vermogen van het edelst Vernuft, worden de echte<br />

grondbeginzelen der Zeedekunde en der Vryheid ,<br />

meer en meer het allerheiligst voorfchrift en het hegt-<br />

•fte Plegtanker, waarop yder braaf Burger zich verlaat : —<br />

dc Burgers leggen zich toe eikanderen meer en meer<br />

te beminnen, en het Vaderland boven alles te fchatten;<br />

— het is deeze algemeéne opleiding, welke de<br />

«erfte verpligting moet zyn, deeze verleevendige bron<br />

vloeid door alle de gedeeltens der Maatfchappy als<br />

een zuivere melk, werwaards alle Ouders zich beieveren<br />

hunne Kinderen te zenden, om zich te voeden<br />

en hunnen dorst te lesfchen. —-<br />

Eindelyk, deeze Republikeinfche geest is het, die<br />

de kragtdaadigfte dryfveer tot loflyke daaden , en trekken<br />

van heldenmoed, in den vryen Burger doet werken,<br />

en dien Goddelyken nayver in elks welgeftelde<br />

ziel gaande maakt, om zyn Medeburger, zoo door<br />

deugd in zyn afzonderlyk leeven, als in de bevordering<br />

van het nut van het algemeen, te overtreffen ; en<br />

hef is door haar, dat het recht van elk en een yder<br />

ook tot de fchitterendfte Eerambten gegrondvest is,<br />

als het eerfte beding van het verdrag derGelykheid,—<br />

geen onderfcheid van geboorte, geèpe voorrechten,<br />

maar verdienften alleen , doet zy hoog fchatten , en de<br />

gebiedende beweegreeden zyn, die den mensch ver-<br />

6<br />

La heft


C 112 )<br />

heft en aanzet, om grootfche denkkeelden te vormei<br />

en belangryke onderneemingen te beproeven —<br />

BATAAVEN! z.e daar het edelst {doel uwer pogingen<br />

de eindpaal die gy moet trachten te bereiken - Gy<br />

kunt die bereiken , indien gy de geest uwer Staatsregeling<br />

wel doorgrond , indien gy niet luisterd naar<br />

hun, die net Republikeinfche Leerftelfel met hunnen<br />

lastertaal bezwakt nebben en nog bezwalken — Wa°t<br />

uderhalven dat de heerschzucht, de eigenbaat en<br />

Priesterlist u niet verleide. _ 6! Weigcfd voortaan<br />

hun cemg gehoor te verkenen; verlaat den weg die<br />

die ondeugdzaame aterlingen u nog wil.'en doen betreeden<br />

, —, maar die niet kan uitloopen dan op uwe<br />

fchande, - uw verderf. — Gy kunt dus andere volken<br />

op uw Repubhkemsch gedrag doen ftaroogen, en<br />

m de befpiegehng van uw lot hunne reeds verkreegen<br />

glorie door uwe uitmuntende trouw, eerlykheid cn<br />

deugdzaamheid doen vermeerderen. — Gaat vooral<br />

riaa hoe men u bedrogen heeft, en hoe de Ioogen op<br />

de aflchuwelykfte wyze zoekt diets te maaken, dat de<br />

energique handhaving der Republiek de hcerfchappy<br />

van het Schrikbewind zoude zyn. Dank zy de eeuwige<br />

Wysheid dat de zeegepraal van het Gemeenebest,<br />

zonder het bloed vau ontzinde verdervers te<br />

doen ftroomen , heeft mógen gebeuren, en, indedaad<br />

HET IS GEEN BLOED, DAT DE REPUBLIKEN BEVESTIGD. De<br />

willekeur van den allct-.iiheerfchcr vereischt het plengen<br />

van bloed : dan, oni Gelykheid daar te fteilen , behoeft<br />

men fiegis Wetten.<br />

De Con/ïitutie behoord nwe zeeden te regelen —<br />

't Compas van uwe leevensloop te zyn; Jeerd uwe<br />

Kinderen de grondbeginfelen, rechten en plichten van<br />

dezelve kennen. - Onthoud en betragt die zelve<br />

herneemd ae Republikeinfche geaartheid door een eerwaardig,<br />

ftaatlg, ongeveinsd en eenvoudig voorkomen<br />

en gedrag - Zyt nayverig 0p haar, en" verban alle<br />

die verwyfdneid , die de verheevenheid van den mensch<br />

in en door zich zel.cn, teegen zyne grootfeher benemming<br />

aan, doet vemeederen. _ Neemt een wyt<br />

geeng Nationaal Caraaer aan , en zweert alle flaaflche<br />

in-


C 113 )<br />

inftellingen af. Beftryd vooral eene verblinde volkszucht,<br />

die op het fpoor der rcedenloosheid, zoo vaak,<br />

veelen zelfs ter goeder trouwe doet afdwaalen; —' betoond<br />

dus, dat gy den naam van Burger met een<br />

rechtmatig gevoel van waare fierheid wilt draagen en •<br />

uitoelfenen, die fchoonen eernaam heeft geheiligde<br />

rechten, — onze Vaderen zogten die reeds , en de<br />

kloekften onder hen betreurden en bejammerden zoo "<br />

vaak de misleide meenigte , die beletten dat ze al'en<br />

geene Burgers eener vrye Staat mogten zyn, daar zy<br />

het voor twee Eeuwen reeds hadden kunnen zyn. —<br />

Dat deeze naam u dan waardig zy. Geeft nimmer<br />

eenen anderen als uit verachting die trotfche eerbewyzing,<br />

die eertyds u verlaagde. —<br />

Dat dan voortaan de Nationaale geest zig vorme,<br />

en zich verheffe naar maate van uwe beftemmino-, —<br />

dat gy alzo waardiglyk in den eerften rey der 3<br />

vrye<br />

volkeren moogt plaats hebben , en dat den naam van<br />

een VRYE RATAAF, eeven als die van Romen en Griekenland,<br />

in voorige tyden, en van allen, die het zuivere<br />

Republikeinisme der eerlyke en verwinnende Franfche<br />

Broederen getrouwelyk volgen, de fchoonfte , de<br />

uitneemenfie eeretitel der waereld zy. —<br />

Dat goede finaak en zindelykheid 'uwe kleeding regelen<br />

, en de cierlyke eenvoudigheid daarin fteeds erkend<br />

worde, dat alle buitenfpoorige pragt en verwvfde<br />

gemaaktheid vliede, dat de zagtaartige en zedige<br />

fchoonheid door eene eerbaare fchaainte haare aantrekkelykheeden<br />

vermeerdere, en de Republikeinfche geaartheid<br />

der mannen meer en meer aanvuuren. Wan<br />

u voor ongebondentheid, die ondeugd der fiaaven —<br />

maatigheid zy u ter onderfcheiding, — menschlievendheid<br />

en medelyden vervulle fteeds uwe harten , zy<br />

woonen alleen by vrye volkeren, en worden by Dispoten<br />

met voeten getreeden, HET ALTAAR VAN HET<br />

MEDEDOGEN IS IN HET HART VAN DEN VRYEN STERVELING.<br />

Herinnert u fteeds de fpringveeren, die een onfterfelyke<br />

MONTESQUIEU aan elke Regeeringsform toewvsd :<br />

SCHRIK IS HET STEUNSEL VAN HET DISPOTISMUS , " GE­<br />

WAANDE EER DE HERSENSCHIM , DIE Da KONINGEN VER-<br />

k 3 GEZELD,


C 114 ><br />

GEZELD , MAAR DE GRONDSLAG DER VSYE STA ATEN , T>t<br />

ZUIL, WAAR OP HAAR GEHEELE AAN WEEZEN BERUST, IS<br />

DEUGD.<br />

BATAAVEN! leeren wy allen hier uit, wat de Conftitutie<br />

, — wat het Befluur , — wat het Vaderland<br />

thans van ons vorderd! dat wy vooral geen oorzaak<br />

zyn, dat anderen van ons zeggen, — ja ! dat wy<br />

zelve fchaamrood, nimmer genoodzaakt worden, to<br />

te ftemmen, dat wy GEEN REPUBLIKEINEN ZYN , om dat<br />

de deugd de fpringveer der vrye Staaten is, en deeze<br />

laatfte , helas.' j dan ,<br />

zwygen wy, of liever, dat wy de laster voor de<br />

deugd doen vlieden. BATAAVEN ! DAT WY ONZE<br />

GRONDWET, — ONS BESTUUR , — ONS VADERLAND BEMIN­<br />

NEN, EN WY WAARE REPUBLIKEINEN ZYN, DAN ZAL NIETS<br />

ONZEN ROEM , ONS GELUK EEVENAAREN , DAN EERST<br />

ZULÊEN WY WAARLYK VRY EN GELUKKIG KUNNEN _HEETEN, —-<br />

DAN ZAL HET GEMEENEBEST LEEVEN EN BLOEIJEN. 1<br />

DANK zy HET ALBESTUUR , — HET OGENBLIK IS DAAR ,<br />

EN NIETS DAN ONZE EIGEN ACHTELOOSHEID KAN ONS ON­<br />

HEIL BAAREN, DOOR DE MOEDWILLIGE VERWAARLO0ZING<br />

DER EENDRAGT. Het Zy ZOO l<br />

AAN HET BATAAFSCHE VOLK , BY DE EERSTE ZITTIN»<br />

VAN DESZELFS WETGEVEND LICHAAM.<br />

Op den 31 van Hooimaand 1798.<br />

Het 4de Jaar der B. V.'<br />

O D E .<br />

Dus m«ogt ge, ö BATO'S KROOST ! in 't eind' den^dag aanfchouwen<br />

—<br />

Den allerfchoonden dag, waarom der Vadren bloed<br />

Vaak vrugtloos heeft gedroomd langs welige landsdouwen,<br />

Ten zoen van dwang en euvelmoed.


C ris 3<br />

Ia, tuiVt, getuigt het vry, 6 jongst vervloden eeuwen,<br />

J<br />

Gy zaagt derf Batavier: hy ftreed met dwmglandy<br />

Of met der grooten trots: zyn moed was die der<br />

leeuwen ,<br />

En egter werd hy nimmer vry f<br />

Dan kon hem't forsch geweld , dan list in ketens klinken ,<br />

Vergeefs zonk hier uw troon in puin , o Castieljaan!<br />

Straks durfde Oranges tam het yzren juk doen ruiken ,<br />

En 't edelst volk in boeien liaan.<br />

Ta zelfs terwyl uw vuist het wereldrond deed beeven,<br />

Het fpraakeloos Heel-al uw vlag op t ruim der zee ,<br />

Zoftout van pool tot pool, in zegepraal zag zweeven:<br />

't Gegil vernam van Chattams ree.<br />

En toen geen Nasfaus trots uw hals in zyne keten<br />

Door zynen taaien voet meer had M t (lof gedrukt;<br />

Kon zich een ydle waan des Adels dit vermeten,<br />

Wiens geefelroede u hield gebukt.<br />

Dan nu... TRIUMPH !... TRIUMPH !... nu is 't geweld verd<br />

wenen.<br />

DE WET , DE WET ALLeCN , DIE 'T VOLK ZICH ZELVEN GAF ,<br />

Ma" in der Vadren hand het grootsch gezag verëenen,<br />

° Voor eeuwig zonk de dwang in 't graf.<br />

GELUK , driewerf GELUK , ó myne Landgenooten !<br />

Geluk, deez' edle rei, aan wien ge uw heil betrouwt,<br />

Zwoer lang der Vryheid trouw, zwoer u , Civihs loten,<br />

Een heil op recht en deugd gebouwd.<br />

Dan, dat o-een woeste drift voordaanuw borst beroere ;<br />

't Verachtlyk zelfbelang alleen gekluisterd zy;<br />

Geen ftikziend bygeloof, of dweepzugt u vervoere<br />

Dus blyft deez' grond voor immer vry !....<br />

Dus


C 116 )<br />

Dus moet het jongst genacht nog uwe grootheid melden •<br />

Dus blyit ge ó LBEUWENDAAL ! der Vryheids heiligdom '<br />

U, juichend Vaderland, befchermt een tal van Helden'<br />

Het dekt de Tuin-maagd van rondsom.<br />

Dus ziet men 't waar geluk weêr op deez' terpen woonen<br />

En de Ier, door ons gefchraagd, juicht: — ERIN VOOR<br />

ALTYD! —<br />

De Brit, van fchrik verbleekt, kent Ruiters ftoute zoonen<br />

En fineekt den vreê, zyn trots ten fpyt....'<br />

Hy fineekt dien van den Gal en u, 6 Batavieren •<br />

De zege omftrikt uw kruin met groenende eikenb'laên<br />

Zy tooit uw helden-ftaal met eeuwige laurieren<br />

En 't zwalpend pekel-veld voert fchat by fchatte'n aan!<br />

Hage yft JI<br />

den 31 van Hooimaand<br />

1798.<br />

Het 4 Jaar der Bat. Vryheid.<br />

Te Amjlerdam, by H. Moolenyzer, 's Hagel C Leeuwenftein,<br />

te Delft, Roelofswaart, te Rotterdam,<br />

van Santen, te Dord, Bonté, Utrecht, van der<br />

Schroeft", teLeyden, Koster, te Haarlem, de<br />

Graaff, te Alkmaar, Molkman, te Hoorn,<br />

Vermandei enBreebaard, 's Hertogenbos,'<br />

Palier, te Zaandam, van Aaken, Breda,'<br />

VV. van Bergen, en verders alom.


D E<br />

CONSTITUTIONEEL» IE<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

2y« hand zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem.<br />

ISMAELS Leenfpreuk.<br />

D , VLIEG dagtheden medetedeelen DE GESCHIKTSTE<br />

v^zÉ waarop zy, in haare vlugt gehoord hadde , hoe dat<br />

ïe CONST^OTfoNEELE GEZELSCHAPPEN DIENEN INGERIGT TE<br />

WORDEN , indien zy waariyk tot nut zullen zyn, en<br />

Tan HET OOGMERK by de Acte van Staatsregehng bepaald,<br />

ü tOt ONDERLINGE VOORLICHTING, ter OPWEKKING VAN<br />

VADERLANDSLIEFDE en ter NAAUWER VERBINDTEN1S AAN DE­<br />

ZELVE STAATSREGELING beandwoorden m fteede van<br />

voortduwende affcheidingen van verdeeldheid en zamenkomsten<br />

van verdeeldheid en parthyfehap te zyn,<br />

S k tot hiertoe helaas! meer dan te veel heeft plaats<br />

fehad, en in weêrwil van alle geveinsde verandermg<br />

If naarnsverwisfeling nog voortduurt, en het _toog* gevaar<br />

loopt voortteduuren, zelfs veel erger dan te voo-<br />

32 wanneer door eene geordende inngting en debe-<br />

•hor- iyke wyziging der Wet, die dezelve doet beftan ,<br />

dr 'aan nier Geeven word die juiste leidmg-, we.ke<br />

met de SürU yke en Politieke Vryheid beftaanbaar 11<br />

Tuit liet waïre oogmerk van dit artikel allezins overc<br />

c<br />

M "


éénkomt, zo datderzelver gebruik en beftand het misbruik<br />

«ii eigen-noodzakclykc vernietiging voorkom>n '<br />

en zy , m plaats van Schooien der Onderrichting en Voorlichting,<br />

m geene vcrgaderplaatfen der mis efding, der<br />

onbezonnenheid en des verderfs voor de Burgerlyke maatfcnadpy<br />

onraarten , noch aan die woelingen, panhyfchappen<br />

en fa&en verder voedzel geeven, als welke<br />

met te zeer kunnen uitgeroeid worden, gelyk hetoirfprongelyk<br />

welmeenend doel op den 22ften fanuary<br />

was, doei hetgeen door de fchandelyke toegeeflyfcheid<br />

te wemig energie, te veel verkleefdheid aan de eene'<br />

parthy , er. te overdrevene en pnbeftaanbaare vervolging<br />

van de andere geheel uit het oog verloren zynde . niet<br />

dan den 12de Juny met de daad is gehandhaafd, en<br />

volftrektelyk, het koste wat het wil, moet doomezet<br />

worden, of het VADERLAND GAAT VERLOOREN, gelyk de<br />

Franfche Repubhek zulks ook bezeft, en daarom even<br />

als andere Mogendheden, die by het behoud en de<br />

onafhangeiykhe.d onzer Republiek een zo onmiddelyk<br />

belang hebben , mets hever dan de tegenwoordige orde<br />

van zaaken cn dc handhaaving der Conftitutie zien ,<br />

en van het braaffte en belangrykfte gedeelte desBataaffchen<br />

Volks en het Beftuur en Bewind verwagtte, dat<br />

daartoe de meestgepaste en kragtdaadigfte maatregelen<br />

zullen aanhouden — maatregelen, die der Regeer in*,<br />

loosheid, woel- en fa&iezucht, billvke fchrik en afkeer<br />

met alleen , zuiicn laaten gevoelen , maar des noods<br />

exemplainyk doen voojtgaan tc ftraffen die verderffelyke<br />

mé wezens, welke geen Vaderland kennen, dan tot<br />

zelfverwoesting en de borsten dier tedere moeder<br />

op dc onnatuurlykfte en wreedaarngfte wyze zich niet<br />

ontzien te verfcheuren , welke heu opgekweekt heeft —<br />

Het is dus dit nuttig doel, waarin DE VLIEG verhindert<br />

wierd, en dat zy tot een volgend nommer moet uitfteilen<br />

u,t hoofde dat zy zich onverwagt geftoord<br />

vond, door op eene plaats te komen, waar zy drie<br />

perfoonen te zamen vond, 'die het volgende gefprek<br />

voerden. - Zy zal de benamingen vol|en, zo zy die<br />

ZSXL aan eJkanderen hoorde geeven.<br />

AF-


C 119 )<br />

AFGELUISTERD GESPREK tusfchen een GRAANPIKKER,<br />

een OUDEN CLUBIST en een VROUW.<br />

DE CRAANPI K KER.<br />

Zo ouwe! ben je daar, — G. d. d. me ! waar heb je<br />

zo lang geftoken ? - het is wel drie uuren geleên, dat<br />

ik jou niet gezien heb —ben je nog gezond in de leer?<br />

of heb je de flym ook al door jou gedarmte — kyk !<br />

het gaar thans de kreeftsgang - de 22de January is<br />

na de blixem. Het geweld triumpheert — nog één<br />

graan! kastelein! Ik heb by myn ziel nog éèn mafje —<br />

(hy vertoont een Jesthalf) en die moet 'er aan — de<br />

boel is toch aan de kamer!<br />

p E VROUW.<br />

Lieve man! bewaar die zesthalf— de kinderen zuchten<br />

om brood te huis — my dunkt je hebt al rykelyk<br />

jou portie ga liever naar het werk — de baas zegt,<br />

dat jy ahyd zo een beste jongen was en zo goed<br />

voor jou werk — en zedert dat jy zo aan het roezemoezen<br />

zyt gekomen over zaaken, die jy niet verftaat,<br />

en waartoe onze dolle buurman , jon verleid<br />

heeft — dien zedenloozen knaap, wiens zaaken geheel<br />

verloopen zyn, en die graag om defmorfioenen in het Beftuur<br />

wil zyn, of een vet ambt had, offchoon hy tot<br />

beiden net zo veel gefchiktheid heeft, als een os om<br />

in de Bybel te Jeefen.<br />

DE OUDE CLUBIST.<br />

Wél gezegd vrouwtje! KEES doehaarzin! volgt haar<br />

r a ad — en gy zult als een goed man handelen — en<br />

een beste vader voor uwe kinderen zyn, en door<br />

de verhitting van drank u niet buiten ftaat fteilen om door<br />

Intriguanten tot fpoorloosheden verder misleid te worden<br />

, daar zy niet om het welzyn ^an het Vaderland<br />

ieveren , want dat kan niet dan door Orde, JVelberaadenheid,<br />

Verftandigoverleg , Goed beleid en een ferm<br />

en deugdzaam karakter der Burgers bevordert en volmaakt<br />

worden, — maar daar zy eeniglyk werkzaam zyn<br />

zich- zeiven, hun eigen beurs en ambthonger te voldoen<br />

- en u en uwsgelyken als de ezels gebruiken,<br />

die zy voortdry ven , en den last laaten tortfehen, ter-<br />

Al a wyl


( 129 ><br />

tvyl gy u in hunne fchadelyke gezelfchappen verloopt,<br />

en- hunne opgefmukte declamatieve en onbezonnen<br />

fchreeuwende wartaal naauwelyks ten halven verftaande<br />

, door mislezing vervoerd wordt, en in die vervoering<br />

het fchaduwbeeld der Vryheid voor het waare<br />

neemende, de losbandigheid boven de Reden volgende<br />

, het eene graantje na het andere pikt, en alzo<br />

zo berooid van beurs als hoofd geraakt, en als dol en<br />

uitgelaaten Jam Amen fchreeuwt, op het geendeeze<br />

of geene halfgeleerde en waanwyze dolkop u voorfceld.—<br />

DE CRAANPIKKER.<br />

Wel weerlicht i wat is dit? Wat moet ikhooren» —<br />

' r<br />

zyn hoed op de tafel, zyn pypna degrond, en zyn gids<br />

genever omfmyrendt.*) Wat blixem ! — jy ook al fiym ! i<br />

(ppde tafel'metdevuistenflaande~) daar moet ik meer<br />

van hebben ! (de vrouw wil hem bedaareh) Zwyg wyf!<br />

het zyn jou zaaken niet :'k heb met den ouwen alléén te<br />

doen ~ hy zal my fatisfaétie geeven — of ik zal hem op zyn<br />

graanpikkers doen gevoelen, dat ik een fluiver ben. —<br />

DE OUDE CLUBIST.<br />

Wees maar bedaard vrouwtje! het zal geen vaart loopen<br />

— Ik ken het kruid , zei de drommel — ik heb 'èr<br />

lang meé omgegaan — Hy is de eerfre niet, die zoop my<br />

wil Iosftuiven — ik heb ze veel erger gehad - hy<br />

heeft nogal een redelyk goed hart— het is nog niet geheel<br />

bedorven — en hy is ook thans niet buiten west niet<br />

waar KEES? — wy kennen eikanderen vanouds --- dat<br />

vloeken, tieren * raazen, geweldig uitvallen znfluiven<br />

dat zyn zo geëartheden en woorden der bedorven orde ,<br />

die in de mode zyn geraakt zedert dat de ordentelyke<br />

lieden dc onderlinge byéénkomlten hebben verlaaten , en<br />

in plaats van tegen die ruwheid en ftuivery in den beginne<br />

zich te verzetten en pal te ftaan, aan dezelve eenen te ononverfchill<br />

gen loop hebben geiaaten , en zich afzonderende<br />

, mèen/g braaf Burgerman , die geen invloed genoeg<br />

had, noch M'ilde hebben, hebben genoodzaakt hem t»<br />

volgen , zo als ik ook in dit geval ben geweest. ><br />

DE GRAANPFKKER.<br />

Dagt ik het by myn z ei niet, dat jy ook zo een<br />

afgedwaalde Camalion waart.


DE OUDE . C L U B I S T.<br />

Verre van daar KEES! Ik heb de gezelfchappen niet<br />

verhaten, voor dat ik ontwaar wierd, dat in dezelve<br />

de oorfpróngelyke beftemming wierd vaarwel gezegd,—<br />

en ze ten prooy wierden aan deeze en geene regeerino-zoekers<br />

en ambtbejagers., welke in een geheel wanhoop<br />

io-entoeftand waaren, — dat in plaats van de bevordering<br />

der zo veel mogelyke Eendragt en te vredenheid<br />

, de volllagen Tweedragt en ontevredenheid by<br />

het grootte gedeelte zonder genoegzaame reden daar<br />

in de overhand namen, — dat drift en woede de onbezonnenftc<br />

beraadllagingen en ondemeemingerj aanvuurden,<br />

in plaats dat door rype overweging , bedaardheid<br />

en cordaafneid wel ingerigte, en met overleg vastgeftelde<br />

zaaken wierden getragt ter uitvoer te brengen,<br />

— dat aan het goed vertrouwen alle gehoor wierd<br />

geweigerd en het wantrouwen ten fterkften gekoel<br />

d t _ dat oranje, ariflocratie, foedsralisme , moderatisme<br />

, Jlym en ik weet niet al wat meer voor hatelyke<br />

benaamingen , ruimfchoots wierden toegevoegd<br />

aan den man, die maar eens hier en daar van orde reppen<br />

dorst, en de woestheid in handelingen en bedryven<br />

wilde tegeng tan , die zeker niet door allen, maar<br />

alléén door weinige heethoofden , die zich overal iindroncen,<br />

wierden doorgedreeven , en een aantal ':er<br />

goeder trouwe aan hunnen fnoer verbonden en medelieepten,<br />

welke niet zelden, als het te laat is, de dwaaling<br />

eerst ontdekken, en zomtyds voor een groot gedeelte<br />

nog verblind genoeg zyn in de dooling te volharden.<br />

•<br />

1<br />

DE GRAANPIKKER.<br />

Wel! zo gy maakt daar al een fraaije fchets van uwe<br />

oude Medebroeders !"—dat kan 'er waaragtig toch niet<br />

d Ü O r. Hebben die gezelfchappen, dan in het eerst<br />

het ys niet gebrooken ? — en zou men ze nu , dat alles<br />

voorby is, zo maar op den fchopftocl zetten, - en 'er<br />

meê willen leeven als de kat met de muis ? ——<br />

DB OUDE CLUBIST.<br />

Ik voorzag wel, dat zonder genoegzaame overdenking<br />

of onderfeheid van tyden cn omltandigbeden te.<br />

maken, gy my hier zo in den baard zoudt tragten te<br />

M 3 vaa-


C H2 )<br />

vaaren, — dit is veel al de gewoonte der drogredenaars,<br />

waar van gy zo veel verkeerdheid hebt Ingezogen,<br />

en dte door de verwaarloofing van uw ei-en huishouden<br />

U a a„ h u n g e I y k k t Uben > Alf<br />

immers wel opgelet hebt, dan heb ik erkend , dat die<br />

* f{ C<br />

pen vee<br />

if { nut<br />

g^aan hebben, haare verdsen-<br />

Jlen hebben gehad, en wel beflierd wierden, toen 'er<br />

eene goede vereeniging plaats had en orde heerschte,<br />

maar zedert dat ze door verdeeldheid ontaart zyn.onl<br />

begrypelyk minder nuttig zyn geworden, ja doorzomnuge<br />

oyerdreeven aanvoerders uit dezelve zelfs het ftrafbaarst<br />

kwaad ,s bedreeven , en in plaats van de verkeerdheden<br />

in het beftuur op eene redenmatige wyze<br />

voordragen , meer dan te d.kwils alle beftuur hebben<br />

onaermynd, en als met voeten getreeden, vergeetende.<br />

dat in deezen de eerwaardigheid van het beftuur gelchonden<br />

wordende, zy zich zeiven de eerde ftiee gaaven,<br />

en gelykvormig handelden aan het fpreekwoord<br />

dte ztchm zyn neus fnyt, fchendt zyn eigen aangez>gt.~-<br />

Ik wil geen oude wonden opkrabben , — noch<br />

U zeiven vergeeten misdaauen verwyten , die gy te onbezonnen<br />

hebt helpen bedryven, maar anders zoudt gy<br />

my met fchaarme en fchande moeten gelyk geeven.--<br />

DE G R A A N P I K K E R .<br />

Al wat ik gedaan heb of liever helpen doen, want<br />

i< ben 'er altoos myne duiten by kwvi geraakt heb ik<br />

fteeds om best Wil gedaan en op «auratiing va'n anderen<br />

, die my voorkwamen wyzer te zyn ea Staatkundiger<br />

te fpreeken , ais ik. • .<br />

DE O U D E CLUBISr.<br />

Daar hebt je juist de oorzaak van het kwaad - daar<br />

zit het hem - de woorden VRYHEID , GELYKHEID , BROE­<br />

DERSCHAP of DE DOOD , (zo als nog helaas! 22 Yanuarv<br />

of de doodhet dolzinnig en nimfzuchtig motto is,) luidkeels<br />

uitgefchreeuwd en Vtve la Republtque een keer<br />

of drie er na herhaaid , zonder genoegzaame kennis<br />

van perfoonen, die ü voorgingen of kalme beoordcehng<br />

der zaaken , die men zogt óf vóbrfteide, in a»tte<br />

neemen;--. z.e daar dc bron des onhcils, wier dranken<br />

zo veele hersfenen verbeisterd, en z o veele huisgezinnen<br />

in de war gehoipen heeft, welker hoofden in<br />

plaats


C' 125 y<br />

plaats van voor hun eigen beftaan en door handen arbeid<br />

zich een eerlyke winning te verzekeren, door mooije<br />

beloften zich lieten paaijen, en door het lokaas van ambten<br />

en bedieningen zich laatende beguichgelen , tot<br />

overdrevenheid en hevigheid zyn vervoerd geworden,<br />

en na dat hunne aanvoerders of zelve geholpen waaren<br />

of niet hadden kunnen Hagen, met hen door de wanhoop<br />

zyn vermeesterd geworden, daar zy de misleid<br />

ng wel gevoelden, maar niet genoeg wilden onderfcheiden,<br />

waar die in de eerfte plaats zat, - by voorbeeld<br />

, KEES! kunt gy ontkennen , dat 'er niet veele onder<br />

de zogenaemde Clubisten iti laater tyden een hoofdrol<br />

hebben weeten te fpeelen, en ook gedeeltelyk voor<br />

zich welgevaaren zyn, in welken de volgende omftandigheeden<br />

plaats greepen , namelyk, „ dathy doorzyn<br />

,, liegt gedrag en de verwaarloozing zyner zaaken in<br />

,, armoede is geraakt, — als Koopman een fcbandelyk<br />

„ bankroet heeft gefpeeld, h-i dat hy niet verftooken<br />

,, van bekwaamheden, door een beeter gedrag op een<br />

„ eerlyke wyze zyn brood zoude hebben kunnen win-<br />

„ nen, dan elk die nog genegen was hem voorttehel-<br />

,, pen, het flagtoffer zyner kwaade trouw maakte , —<br />

„ dat hy by de ommcwenteling het tydftip gunftio-acht-<br />

,, te om zich in ambten en posten te dringen, dat<br />

„ hy daar toe het masker van heete Volksliefde aan-<br />

,, nam, —dat hy eene ligtgelovige menigte, zohV te-<br />

„ lyk vatbaar voor ontevredenheid tegen alle beftuur<br />

,, opzette, — en den invloed, die vloeken, tieren en<br />

„ raajen, die woeste bedreigingen, die vooral het<br />

„ onmatig gebruik van drank op het zelve heeft<br />

,, wist te doen werken, — dat hy zich tot zyne by-<br />

., zondere oogmerken en uit eigenbaat alleen voeo-de<br />

„ by U en uws gelyken , die hy kende, als dat »e-<br />

,, deelte des Volks, het welk fehoon welmeenend<br />

„ over het algemeen het onkundigfte is, en door mooi-<br />

,, je woorden en beloften het ligst te misleiden is, —<br />

,, en alzo listiglyk vry openbaar zodanigen rolfpee'lde,<br />

r, dat hy geene daad van eenige geconftitueerde macht<br />

„ goedkeurde, — geene maatregel wel befchouwde ,—<br />

„ alles misdadig, als overheerfehing, despotismus,<br />

„ moderattsme, oranje gezindheid, foederalisme<br />

M artflocratie enJJymery uitkreet,— all e wanorders<br />

„ hielp'


C 124 ><br />

„ hielp bevorderen, — den loop der Jufh'tie niet ontzag<br />

„ te doen drommen , — perfoonlyke aanrandingen deed<br />

„ veroorlooven, — en door logen , laster en opruijing<br />

,, van dechte wezens ailes zogt het onderst boven te<br />

„ keeren, om door een misleiden hoop zich zelve in<br />

„ het beduur te dringen , en de plaats van eerlyke lie-<br />

„ den door list en bedrog ingenomen hebbende, U en<br />

,, uw's gelyken daarna zeiven belaagde, en met uw<br />

eigen wapenen bedreed," — terwyl een ander als<br />

„ een eeuwig duurende Projeblmaaker , met een rok<br />

„ vol lappen en met een hoofd, vervuld met opgebla-<br />

„ zen en iedelen waan, elke nacht nieuwe voordellen<br />

„ uitbroeiende , evenwel de wysheid wilde in pacht<br />

„ hebben, daar hy de diepde onkunde elk ogenblik<br />

,, in zich verraade , fehoon hy altoos doorkraait, als<br />

„ een heete haan , — en door zodanige waanwysheid<br />

,, nimmer niet alleen niets goed verricht, maar ook<br />

r, niets goed noemt of het moet met zyne harfenfc iim-<br />

„ men overeenkomen."— Zyn 'er niet eene menigte<br />

dergelyke weezens, welke de hoofdoorzaak tot verwarring<br />

hebben gegeeven, — en als gy by U zeiven<br />

der waarheid wilt hulde doen, zyt gy dan niet reeds<br />

meer dan eens daarvan om den tuin geleid?<br />

(V Vervolg in de volgende Nommer.)<br />

EXTRA • REVOLUTIONAIRE HERSSENSCHIM.<br />

JJ BINNEN EEN MAAND STAAT EENE GEH ÏELE VERANDERING<br />

„ VOOR DE DEUR." zo als op de Telegraaph van den Ex-<br />

Agioateur DE LA CHASSE ZOU waargenomen zyn, - de dooiende<br />

ex Baron KEPPELIANUS heeft onlangs in zyne reize te<br />

water en te lande, volgens de Proghosticatie van de zo verftandige<br />

en zinlelykeKWESELiA van frits van deKneuterdyk;<br />

(die door Sr. Bernardus en Lammert de Renegaat zo zeer tegen<br />

alle waarheid aan beklaagd word in zyne ziekte zo mishandeld<br />

te zyn) alomme en wel kort na den 12 van Wiedemaand,<br />

op welke men het Politiek onkruid zo zeer uitroeide,<br />

zich ook veroorloofde te verkondigen. — CREDAT JU-<br />

DAFÜS! APPELi.o.--- het geloove, wie zot is,— dekrankzinnigheid<br />

hield VONDEL toch ook voor een gaaf,— datzy<br />

fpoedig genee/.en! die dus raaskallen — en door verfpreiding<br />

van vatfche geruchten het recept van den 18 Juny niet<br />

van noodzakelyke applicatie tegen zich maak r.<br />

JUPITER ADMONITOR,<br />

Te Amfterdam, by H. MOOLENYZER,<br />

Boek.erkooper in de Pylftceg.


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

SVr. J5.<br />

E L K HET ZYNE.<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem.<br />

ISMAELS Leenfpreuk.<br />

Ct Vervolg van de voorgaande Nommerl)<br />

DE VROUW.<br />

(jfoede Burger! de vrouwen mogen zelden fpreeken<br />

over het bedryf der mannen — en zo al eens, wordt<br />

het weinig geteld, gelyk myn anders zo goeje man<br />

KEES noch zo even my tot zwygen verpotte ; maar<br />

om te zeggen, zo als het op myn hart legt, - gy<br />

hebt het waaragtig aan het regte end, —de keifche»<br />

die °-V daar van die Jlegte Intnguanten en geruïneerde<br />

Princen gaf, is maar al te echt. — Ik heb dikwils<br />

met heete traanen mvnen man voorgehouden, hoe<br />

J 1V de aap van de fabel was - en het beeterwas<br />

voor hem te denken. Schoenmaaktr hou je by jouw<br />

leest — dat het met die knaapen maar dopjes fpel<br />

was '— en zy met de ligtgeloovige menigte, zo als<br />

myn man en anderen waaren , leefden , als de gogchelaar<br />

met zyn tas, — dat zy altofts aan het beste end<br />

bleeven terwyl onze zaaken door overdrevene jrver<br />

agter uiringen en ons Patriotisrae ioqr ben misbruikt


. - C Sa* 3<br />

wierd , en hoe wel wy het ook meenden , door de misleiding<br />

nog £h minagting daarby geraakten , vermits het<br />

de eerfte plicht van een Patriot is ook op zyne zaaken<br />

te pasfen, en door tydverzuim, werk-verwaarltfoz-'n-jen<br />

onnodige g.éldverteering in drank , het Vaderland<br />

geene waardige Burgers, noch huisvaders immer kou-.<br />

de krygen.<br />

D E OUDE CLÜBIST.<br />

Allerbest gedagt, Vrouwtje, - gy zvt een goede<br />

Burgeres - en uw man KEES moet ook zo een goed<br />

Burger weer worden. - Gy zyt een Vrouw, die bet<br />

waare gevoel van Patriotisme bezit, - waar van uw<br />

man te verbyfterde denkbeelden zyn ingeprent'<br />

Burger KEES, gy moogt uw vrouw vry tot Om/Maria<br />

neemen , - zy verdiendt uw raadgeevfter te zyn —<br />

gy moogt haar raad niet verfmaden , — zy heeft' 'er<br />

recht op. ~- De Staatsregeling is immers ook aanbevolen<br />

aan de waakzaamheid der Huismoeders en de<br />

Deugd der Burgeres/en, - dus zo gy hier aan manqueert,<br />

voldoet gy oók niet aan uw pligt.<br />

DE GRAANPIKKER.<br />

Ik kan noch wil niet ontkennen Ouwe fan > hoe<br />

kroes my ook de kop ftaat in dit ogenblik, of gy en<br />

myn wvf hebben in veele opzigten gelyk, — .haar<br />

Verdomd- 'er; maaien my zo belendingen door d"<br />

f c n<br />

t lu ~A<br />

l k k e ,<br />

'" 1<br />

k e<br />

3'<br />

d'"gen, die ze my verzekerd<br />

hebben dat beftaan zouden, dat ik moet belyden dat<br />

| er geen gat doorzie, en als wanhoopt over alle<br />

de volksbednegeryen ben. - Ik heb nu tc veel "e!<br />

p.kt, om over dat alles bedaard met U te fpreeken<br />

maar wil gaarne by de eerlte gelegenheid, daar ik U<br />

nu beeter leere kennen, als ik in "den beginne dagt<br />

van U voorgehgt zyn, _ m a a r m e t d i [ aflss e e„<br />

sist leef en Jierf ik.<br />

DE OUDE C L U B I S T.<br />

Ik ben ,n alles tot uwe beterfchap bereid — en om<br />

U weer op den regten weg te brengen 1 en U 2<br />

een goed, werkzaam en ieverig Lid Ier Maatfcnannv<br />

een ?phgtbctragtcnd huisvader en een regtfehpen K<br />

mot U zeiven te helpen hervormen. - ffeSeld my<br />

e:.


C 127 )<br />

en der Maatfchappy weinig, of gy ah Clubht Qmr<br />

uwe vervoering) Z/t keven en fier ren als gy maar<br />

eerlyk in. handel en wandel zyt, .en als een gefehikf<br />

Burger naar de zuivere grondbeginzelen der Staatsregeling<br />

te werk gaat in uwe gezelfchappen , die nu<br />

reeds hier en daar de naam van Confittumneel draaien<br />

, en uw gedrag en zeden vooral door nyverheid<br />

en v yt voor uw huisgezin en kroost dier, overeenkom,-<br />

WmSt — en alomme de Eendragt helpt vermeerderen<br />

, ionder welke gy geen Patriot zyt maar £eene<br />

fehadelyke en ftrafbaare factiezoeker die in geene wel<br />

geordende vrye Burgermaatfehappy kan geduld worgen.<br />

- Gelooft my! de naam doet er wein.g toe<br />

maar de daad'maakt den man of het bewys der zaak<br />

»it • - al wilde men my uitmaaken voor oranjeman,<br />

ariflocraat; moderatht, foederalht Qf Jtymgatt' en<br />

wat diets meer zy, ik zoude my bovenal d.e lasterd<br />

e fchreeuwers, en zich fchuilhoudende vaale, vtedermuizen<br />

verre verheven rekenen , en medelyde met<br />

derzelvcr onzinnigheid hebben mits ik door myne<br />

daaden maar betoonde een goed aankleever bet agrer<br />

en handhaaver der Staatsregeling te zyn en ook gy<br />

zal ik zorg draagen my nooit te miskennen en 0 k gy<br />

•zult wel doen dat fpoor optewande en ermealle zorg<br />

U daarop als een goed Burger toeteleggcn., dagy door<br />

geene de minfte tegenftrydige of M^?.!*<br />

fan afwvkt, - en dan zal het ook wein.g afdoen<br />

wat nS öy wilt voor U zeiven voeren, mits het<br />

^ r niet 8» tot eenige -herkenning van parthyfchap<br />

of fecleri-faaie , want die weezens te zute<br />

no* beöoeen, het zy heimelyk of in het openbaar,<br />

zyn de vefderffelykfte pesten der Maatfchappy, weer-<br />

Scevers van het wenfchelyk heil des Volks, en kunnen<br />

niet te Ledig uit ons midden weggedaan of by<br />

tondd»drBhS door exemplaire ftrafoeffenmg te regt<br />

gefield worden, — —<br />

DEVROUW.<br />

Oude Burger! ik hoop dat gy en myn man woord<br />

.uit houden - en dat ik 'er ook mag by zyn. - k<br />

e r d<br />

Venschte wel, dat myn man eer naar U gj'"« £<br />

Tfi ve , dat hy ee/der onder,uwe handen gevate»


C 128 )<br />

was, - dit had ons veele duiten en ongenoegen be<br />

fpaard - en hem dikwils by gebrek van | eJd Tet bal<br />

oong gemaakt : want ziet, als het zogenaamde Clutavonds,<br />

al moest ik ook een pandje maaken het<br />

moest 'er maar zyn _ en als hy glad was dan was<br />

het of de drommel op fielten reed if myn hui* - dTkwHs<br />

waren 'er weeken, dat het hemee,pop teen<br />

galden) koste , en dat kan 'er toch niet doorboor eeï<br />

ambagtsman.— Ik zou het anders niet hebben du, ven<br />

zeggen, maar nu door uw onderhoud de ordente\yZ<br />

hetd by hem gehoor fchynt te krygen, nu mag ik'er<br />

en pasfam ^n fpreeken - en^o alles Zl gaat<br />

Wil rk er hefst nooit meer om denken.<br />

8<br />

D E<br />

CRAANPIKKER,<br />

tendeels deerlyk gefop.V _ ^ 3<br />

58MK53SS bïïfel<br />

DB OUDE CLUBIST.<br />

H e f d a t g y a I r e e d s<br />

W<br />

begint<br />

n t ï<br />

te<br />

T<br />

krygen<br />

'<br />

, _ doet zo als gy ze?t<br />

m de nek<br />

gy vrouwtje; houd niet op uw man dallfvLTu<br />

«weren, wat hy nu gaarne wil doen 'Tl i *~<br />

nalaaten ü lieden te oezoekem ^"Vaartwel f<br />

Geen ogenblik rust! - A! weër twee anderen aan<br />

den gang bevonden, en dat in een zogenaamd £1/??<br />

tunoncel gezeljcbap of ^ r m ^ S ^ S ^<br />

Club Leesgezelfchap of Vaderlandje tSetTk.<br />

de oude fpreuk en benaming waaren zodanig uhSgT<br />

dat veelen het zelve uit de byzondere g & S e n<br />

welke aldaar vernomen wierden vnnr • , »<br />

hielden. - De v e n ^ ^ e ^ T ^ S<br />

houdmg, welke de oranje-man met zekere LfX„ £<br />

Ana r.


C 129 )<br />

Anatchistifche parthy voorgaf te hebben, maakten het<br />

gefprek zo opmerkelyk, dat DE VLIEG niet mag uitftel-,<br />

)en om alles medctedeelen , het geen hy daarvan heeft<br />

kunnen te weeten komen , terwyl zy vertrouwt, dat<br />

eerlyke Stadhoudersgezmden , die nu ter goeder trouwe<br />

zich hebben doen infchryven en tot de handhaving<br />

der Conftitutie zich vrywiiligïyk verbonden hebben ,<br />

met alle getrouwe liefhebbers des Vaderlands, die orde<br />

en rust voorftaan, als welvereenigde Patriotten, die<br />

een wezenlyk belang by den welvaart van het gantfche<br />

Vaderland hebben, alle Landberoerders en bedervers,<br />

onder welke kleur, factie of heillooze vereeniging zy<br />

zich ook zouden mogen voordoen , wel zullen weeten<br />

te verpletteren , hoe het boosaartig rot ook juiche.<br />

GERPREK tusfchen ARIE OVERSCHIE en WILLEM ZABELKNAP.<br />

A R I E O V E R S C H I E .<br />

Noch een geele — Kastelein ! Oranje bitter zal wel dra<br />

lekkerder fmaaken. God is met het Vaderland! (hy zingö<br />

Al is ons hoopje noch zo kleyn,<br />

IVel dra zal het weêr boven zyn,<br />

De BRITT , de ROSS en 't Volk van God,<br />

Met JUPITER'S geheime rot,<br />

In Oost en IVest — in Zv.id en Noord,<br />

Bezoeken eerlang Batons oord!<br />

Dan klinkt WILHELMUS VAN NASSOUW<br />

In 't oud her/lelde Staatsgebouw.<br />

Dan juichen wy wel bly te moe<br />

Bevryd van onze geesjelroe! —•<br />

W I L L E M Z A B E L K N A P .<br />

Wat duivel vent! zing jy daar I zyt gy bezeeten van<br />

Oranje doiheid of moet jy wat op den huid hebben,—<br />

gy fchynt my toe ook de Clicque te behooren , dan die<br />

dan onder fchyn van Oranje voor te /laan — dan om<br />

het oude geloof te handhaven dan onder voorgeeven<br />

van heete Vaderlandsliefde eeuwiglyk het Gemeenebest<br />

in rep en roer zoeken te houden , en geene vaste<br />

Staatsregeling kunnen dulden , om dat zy door dezcve<br />

te veel aan hunne heersch- en eigenbaatzugti'fe oogmerken<br />

, zo wel als verfoeielykc dweepzieke neigm-<br />

N 3 g e n


C 130 )<br />

gen paal en perk gefield zien , — wat let my of ik fineer<br />

jou eens dugtig den rug en laat tusfchen dezelve en<br />

myn kling eene naive duo fpeelen.<br />

A R I E O V E R S C H I E .<br />

Niet zo driftig Cameraad J jy fchytu nog niet van de<br />

moord tc weeten — en hoort zeker niet onder de Ju-<br />

'aale Vrienden, als zou je zo niet raafen, dat ik<br />

ep het goed fucces der verééniging een klein deuntje<br />

atirtge , — daar het hart vol van is , daar loopt de mond<br />

van over, zegt het fpreekwoord. — Kom drinken wy<br />

lieyer, _ als vegten — en maaken wy de pais, eêr het<br />

te laat is , want zuiver gezegd, en onder ons — je bent<br />

te hupfche kaerel om jou lang in verlegenheid te laaf


C 131 )<br />

en domme of baatzuchtige aanhangelingen binnen dit<br />

Gemeenebest ten naauwften verbonden was, en met<br />

Neèrlands Debora Engeland ten gevallen en door deszelfs<br />

aanftooking en befoldigers alle order en Conftitutie<br />

fteeas zogte te ondermynen ; hoe fchuil zy zich ook<br />

van de eene zyde hielden, om zich niet als oranje<br />

mannen te doen onderkennen , terwyl van de andere<br />

zyde onder fchyn van heete Vaderlandsliefde gewroet<br />

en gewoeld wierd , de geheele flcgte boel was het in<br />

de daad al lang met eikanderen eens, menig braaf cn<br />

eenvoudig Burger is daar van reeds het ilagtoffer ge+<br />

worden , — dan eens ftrekte de een cn ondeelbaarheid<br />

-- dan de affcheiding van Kerk en Staat ~ dan<br />

de Staatsraad ~ dan de verwerping der Conftitutie<br />

en andere machinatien héimelyk op eene verkeerde wyze<br />

ten voorwendzel, om door nu eens dezelve geheel<br />

tegen te gaan , — dan weêr te overdreeven door to<br />

zetten , den boedel op de defolaatfte wyze in de war<br />

ftuuren , — maar het is hun tot hiertoe altoos mislukt, —<br />

de myn is telkens verkeerd gefprongen — en gardsz<br />

Ia bombe zegt de Franschman, als hy het gcvestigt<br />

Gouvernement, het eleétriek vuur in zodanige kragtige<br />

uitwerking zal gebragt worden , als waarvan mogelyk<br />

tot hier toe nog geen voorbeeld is, hoe ook de geheele<br />

verderffelyke Cheque , die haar misdadige aanflag"<br />

geftoord ziet, ook fcnreeuwt van fchrtkbewinden zulks<br />

ook door gehuurde pennen van even zo flcgte regeeringloosheid<br />

zoekende weezens op dc logenagtigftc cn<br />

lasterlykfte wyze laat verbreii.cn , om daar waare het<br />

mogelyk de gepaste en ferme maatregelen te willen doen<br />

ophouden.— Als de tocgeevelykheid toch met behoorlyke<br />

erkentenis gadegelïagen word en in eene lalfe<br />

fpotterny zoude verkeeren , dan moet de donder der<br />

•wet, de regtvaardige jfupiter — werken, en dan zal<br />

wat nader aankomen als de Politieke Donder en de<br />

looze Jupiters in het fchrikwekkend verfchiet. — Jnpr-<br />

TER zal wel doen in de wolken te verblyven en zich<br />

weg te pakken , want als 'er eens onvcrwagt een wolkbreuk<br />

voorviel, zoude hy 'er gewis erger afkomen als<br />

Vulcaan, die uit den Hemel gedondert wierden eeuwig<br />

mank ging. — Hy zou voorzeker in plaats van by<br />

de onderaardfche Goden verwelkomt te worden, met<br />

alle zyne Satelliten in djn Styx verzopen worden. ><br />

AR 1 F


C 132 )<br />

A R I E OVERSCHIE.<br />

Man! wat fpreek je ftout, -- dat is voorzeker om jorj<br />

lange zabel, die je draagt. — Het is zeker een verfchrikkelyk<br />

ding — en daar aan is nog al zo wat vast,---maar<br />

Jupiter's en ons plan is ook niet mak, — wy zyn ook by<br />

de hand..— 'Er zyn dan brammen aan het hoofd.<br />

W I L L E M ZABELKNnP.<br />

Of ze niet bekend waaren ! of de gevLugte Debora niet de<br />

hoofdrol fpeelde—of'er de Erfprins niet by figureerde—en<br />

de Adjudant Bentink en Zuideras eerfte raddraaiers waaren<br />

in het Politieke, terwyl de bekende Scharp van Rotterdam,<br />

die thans te Loge als Predikant ftaat, den godsdienftigen<br />

yyer misbruikt, om veeie Jigtgeloovige en andere vroome<br />

Jieden met zynen geheimen aanhang te doen verleiden. —<br />

Het krielt immers telVunder, Lier en Loge van oranjefchuim,<br />

en daar zyn nu eenigen der Anarchistifche Clicque van hier<br />

by gekomen, die te zamen jemenie! het zo druk hebbenen<br />

zo in haar fchik zyn, vooral daar deeze laatfte ook op eenen<br />

verzekerden byftand van hunne Broederen van binnen<br />

meenen te mogen rekenen. — Denkt je niet, dat het reeds<br />

hier omftandig bekend is,-dat 'er een plan is om door landingen<br />

op onze kusten de verderffelykfte oogmerken te volvoeren,—<br />

denkt je niet, dat men weet, dat, daar men niet<br />

zot genoeg is om de onmogelykheid der duurzaame gevolgen<br />

van eene zo verwoestende onderneeming te kunnen voorzien,<br />

Neêrlands Debora na haare ingekankerde wraakzucht<br />

alleen met den overigen verfoeielyken en ftrafbaaren hoop<br />

genoegen zouden fcheppen, indien het maar zo verre gebragt<br />

wierdt, dat men Amjlerdam, Rotterdam en de voornaamfte<br />

handel- en zeeplaatfen te vuur en te zwaard verwoeste<br />

en dan welvernoegd kon te rug keeren, — het zyn<br />

de eigen geopenbaarde gevoelens van deeze Proferpine, uwe<br />

zo geliefde redder, — zyn 'er niet vyf a zes weggelopen flegte<br />

Zie- officieren en twee Ingenieurs reeds uitgekozen ge<br />

weest, om met eenige verraderlyke Ingezetenen de kusten<br />

te gaan opneemen en de plaatfen , waar zulks gemakkelykst<br />

zoude kunnen gefchieden ? Is het niet de gevlugte Admiraal<br />

RIETVELD, die ook een Commando zou hebben?— Draagt<br />

PITT niet reeds kennis van den handel ?— \s hem hei Plan<br />

niet overgebrap.t Hoor zekeren flegten Zee-officier Crui;? —<br />

(7 Vervolg- in een volgenden Nommer.~)<br />

No. 16. zal op Woensdag den 22 uitgegeeven worden.<br />

TeAmfterdam, by H. MOOLENYZER,<br />

Boc-ki'erkooper in de Pylfteeg.


D E<br />

CONSTÏÏTUTIONEETLE<br />

TT "3" X W CL<br />

T JL/ X JE* ^ «<br />

SVr. J6.<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

En de zyn hand zal tegen allen zyn, en dé<br />

hand van allen tegen hem.<br />

ARIE OVERSCHIK.<br />

M aar hoe donder! weet gy dit ailes ?<br />

W I L L E M ZAR-ELKNAP.<br />

ISMAELS Leenfpreuk,<br />

fVervolg van de Zaamenfpraak tusfchen Arlo<br />

Overfchia en IVillem Zabelknapl}<br />

Wel dat zou jammer zyn, dat een werkzaam en<br />

eerlyk Kepubicain, die beleid heelt, cn goede middelen<br />

weet by de hand ie neemen , niet agter alleszoude<br />

komen, wat de verdervende hand toebereid ,<br />

de ondeugd , hoe fiiood en brutaal ook , gaat altoos met<br />

vrees te werk -- en ziet zich vaak eerder ontdekt, als<br />

zy meendt, -- zy is altoos in de weer, om de eene<br />

mislezing op de andere te beproeven, en dikwils trekt<br />

zy wel eens door een of ander fehoonfchynend of bedekt<br />

vourftel deezen of geenen een ogenblik aan haar<br />

zyde , dan wiens hart nog niet geheel bedorven zyndc<br />

ofte wej zyn Vaderland te lef hebbende, om in<br />

zodanige g-uwclen te deden , zich het een eed en plicht<br />

acht zodanige ftrafbaare en heillooze aanflagen door de<br />

beste middelen voortekomen — en de cude en jonge<br />

O >-


C 134 )<br />

Jupiters, die met hunne Satalliten daar in deelen, van<br />

de oppervlakte vap eenen vryen grond, die zy zoeken<br />

te verpesten en te vernietigen, geheel en al te verdelgen,<br />

pf verdienitelyk loon te doen erlangen door-het<br />

regtvaerdig zwaard der Juftitie en eene behoorlyke ftraffe.<br />

— Nu zult gy ook gemakkelyk bevroeden, dat ïk<br />

den inhoud van uwen zo breed opgehemelden Politieken<br />

Donder No. 10. genoeg verftaa - en JUPITER Senior<br />

en Junior zyn geene knaapen, die my kunnen vervaard<br />

maaken, hoe fehoon zy pok de landverraaderlyke<br />

menêes onder eene kwanswys gefchetste nieuwe<br />

werking van den Politieken Blixem als kort aanftaanda.<br />

affehetzen - en dat het oog der Politieke waakzaamheid<br />

reeds op hun geflagen is, —- My zyn alle<br />

hunne dag- en nagtverg aderingen, geheime byeenkomften,<br />

kolfparthyen, Bals ,zamenfpanningen\verbmtenisfen<br />

, militaire Plans, geestelyke opruijingen,<br />

Correspondentien en wie al de voornaame ROYERS in dit<br />

landverraaderlyk fpel zyn, bekend - dikwils zyn myne.<br />

geesten en werktuigen, waar van ik my bediene , zo,<br />

digt by en onder hun zelve, dat de geheime en openbaare<br />

groepjes, zo op ftraat in. den avond, als de byeenkomften<br />

en bepaalde huifl-n zo dra niet afgeloopca<br />

zyn of het word wy bekend — en die zelfde middelen<br />

werken buiten 's Lands ook. .<br />

ARIE O V E R S C H I E .<br />

Ja maar - jy praat wel veel - en jy weet wel zo<br />

iets van de moord, maar het regte hebt je noo-niet,—<br />

jy zoudt me anders al meer goede vrienden opgenoemd<br />

hebben , — ook fchreeuw jy wel van Jupiters medegedeeld<br />

Plan , maar het geheim van de mis weet je<br />

zeker , niet - en jy zoekt alleen met een fh'nkfche logen<br />

agter de waarheid te komen , — neen zabelbaas ><br />

jy zult me de. tong om de Donder niet fehraapen ,<br />

noch myn maat de Donder zo duidelyk, als ik het<br />

wel weec^ doen expliceren.<br />

W I L L E M Z A B E L K N A P .<br />

Om je dan nu eens te toonen , dat ik 'er wel agter<br />

ben —' en zo netjes, als jou zamenzweerders het maar<br />

niet kunnen verwagten, noch beletten, — zo hebt je<br />

immers zeker tyding, dat kort na den, 12 Juny agt a.<br />

t,ien.


C 135 )<br />

tien zogenaamde Patriotien na Oostvricsland de wy c<br />

genomen hebben en by de oranje-vrienden te Loge<br />

zyn aangekomen — en zich verbroederd hebben met<br />

ichar-p en Couforten, — dat enkel uit het. voormalig<br />

Friei'che o-ewest eene De. Munntks, zekere Humalda,<br />

Kramer % Lochner , Mo 1(1 er , Heemftra , Et/inga en<br />

Sluiterman geweezen Commies , eene hoofdrol fpeeien,<br />

4* dit 'er verderffelyke Plans op Zeeland, Texel<br />

en naar de kanten van Groningen worden gefmeed, —<br />

dat 'er zeifj een Oerfte Gros/ uit Zwitzerland ontbooden<br />

is v en dat men een aanmerkelyk aantai Boeren<br />

en Ingezetenen, die men misleid heeft, m deezen<br />

zoekt te doen deelen en ongelukkig te doen maaken, -<br />

ia voorzeker even als deEngelfchen voor 179=; gedaan<br />

hebben, als zo veele getrouwe Roovers, m plaats van<br />

Bondgenooten , na dat 'er wel geholpen zal weezen,<br />

de ieverigftJ medewerkers, die nog wat m den buidel<br />

mogten hebben, weder zullen uitplunderen en alzo<br />

heenftryken, onder het gefchreeuw vmGoddemen<br />

Vivat Orange - en zult je dan met fcnoon herfteid<br />

zyn en met Jupiter juigchen ? — zing, zuip en<br />

fchreeuw je maar voort, als een bezetene, jy zult ui<br />

het einde deerlyk de ballen en het gelag betaalen. —=<br />

ARTE O V E R S C H I E .<br />

Geen nood ! praatjes voor de vaak, — je zoekt my<br />

zo maar wat op de mouw te fpellen, om dat jy in<br />

Jupiter's geheimen niet kunt indnngen, hoe gy ook<br />

Voorgeeft, die te verffean. —<br />

W I L L E M Z A B E L K N A P .<br />

Wel nu 1<br />

flaa 'er een lamme ezel door! jy lui raasbollen<br />

zyt' in de daad geheel verbysterd of zodanig<br />

brutaal koppig, even als de misleide Revolutionairen;<br />

dat ev te


C I3« O<br />

ding dit alles is met het landberocrend Bk, dat b u }<br />

tenlands duor eene misdadige Oranje en ni t„ i •<br />

naire en An rchistilche zaleu^Hng a "de C<br />

is<br />

ê<br />

dat de overeenkomst zo min twyfclmi* i s af<br />

dat het me moeie.yk te bewyzen is/dat uwf nieuw<br />

ke Dond>r den oproerige,! en nmitzucntioen hooo to<br />

Amfterdam bedektelyk verheft en aanzet f Eet tiende<br />

Nommer - en dat om U nog iets meer te<br />

tot uwe eigen befchaming en fchrik zal voor den neut<br />

•leggen de dweepznke en ver-Joe,e/yke Reli £ a i fzo<br />

(waai aan gy ook zeker kenms draagt) en tot welkers<br />

onderteekemng men reeds een merkelyk aama 0D de<br />

gruwelykfte v,y 2 e m,,leid heeft, zonder d d eW<br />

vouw.ge vroome menfchen het zelve weeten wat zv<br />

fe°d e<br />

k k<br />

u e<br />

n n<br />

nen he<br />

b bbe<br />

'l' n0Ch<br />

B<br />

he.d kunnen berekenen zo ^ min ^ als het ^Landverraad S S S<br />

waar m zy deelen, en waar door zy zich en hunne'<br />

kinderen ongelukkig maaken , en hunne bezittmSel i-n prooy geeven. uc^uwgen<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

'er^an 2<br />

^^^^ H<br />

°r<br />

k<br />

° m t d f e Ö o I t e<br />

t-r aan — het ,s weerlichts knap, «^<br />

m a a r „ f<br />

mauvaisjeu, bonne mme - alles ontkennen if best<br />

om regt agter de waarheid te komen - en te *u n «f<br />

ik ook reeds iets te vreezen heb en mv Jrl A<br />

fantje, Jasje, Kees, en derge.yke tJSSSSg^<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Hoe mompeld gy zo? knaagt jou confcientie al<br />

reeds? - jy zult er geen tik mufder «m hebben ah<br />

het op het uudeelen aankomt en men rekend d t'<br />

t l * —<br />

V r e e Z e<br />

" Z y n<br />

' -<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

d M Z U 1<br />

Geenbangmaakery! - voet by ftuk,- ie hebt daar<br />

Zo veel gezegt, _ dit aantetoonen is de zaak<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Ik ben bereid. ~—.<br />

J e<br />

AR ïl


13*7 )<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Nu! allons! fpreek dan maar op, als jy meent *er<br />

£b -knap agter te zyn.<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Wel nu Cde POLITIEKE DONBER NO. IO. uit de zak<br />

kaaiende) laat ons den briev van JUPITER Senior aan<br />

JUPITER Junior kwanswys gefchreeven, eens nagaan. —<br />

JUPITER zegt daar zelve naar het Oosten te zyn gedreeven<br />

, om het onweer in het Hoesten, ZYtiden en<br />

Noorden 'ie bellieren. — Is dit niet duidelyk genoegen<br />

tastbaar, dat Jupiter of zyne Satelliten zich in<br />

Oostvriesland bevinden , en met de Oranje Vrienden<br />

eene gemeene zaak bezig zyn te maaken, — en toonen<br />

de andere ftreeken , waarop hy -het onweêr zoekt<br />

te bewerken , niet dat hy de landingen naar de kant<br />

van Groningen, Zeeland en Holland, die gyl. op<br />

het oog hebt, bedoelt? terwyl de zo veel betekenende<br />

opwekking, om zich ieder ogenblik tot het werk<br />

gereed te houden, immers genoegzaam aanduid, de<br />

bewegingen , die te Amfterdam en Rotterdam en elders<br />

reeds uitgebarften zyn, en waarop men het verder<br />

toeleg ? — Toond dit niet aan, dat het helfche<br />

project van Neêrlands Debora met dc Jupitereaale Clic- *<br />

que in het naauwst verband ftaat? ZYN ,, HET WEDER<br />

„ BYEENRAAPEN DER SPULLEN , HET ORDONNEREN AAN DE<br />

„ ZETTERS OM HUNNE KASTEN VOL TE DISTKIBUëEREN ,<br />

,, DEN DRUKKERS TE GEBIEDEN DE BALLEN WEDER Op' TS<br />

„ SLAAN , — EEN FRISSE BAK MET INKT TE MAAKEN, —<br />

„ HET PAPIER TE NATTEN en TE ZORGEN DAT DE LATTEN<br />

„ VAN DE PERS FRIS GEWREVEN WORDEN ," niet ZO<br />

veele bedekte en naïve uitdrukkingen van JUPITER Senior<br />

aan JUPITER Junior, waar door hy wil zegceh -<br />

„ Mannen! Broeders! veréénigt U, — verzuimd<br />

„ uwe geheime byeenkomften niet, -- loopt niet uit<br />

„ elkander, - maar brengt alles vseder te zümen, —<br />

„ verandert wel in naam uwe gezelfchapp->n, maar<br />

„ houdt de gasten by een, -- voorziet Cf van alle<br />

„ middelen ter verdediging, - houdt uwe geweeren,<br />

„ k -utd en loot by de hand - en zorgt dat gy ook<br />

„ kanon hebt? ja al verder is de begeerte ,, nu<br />

„ aan de Bataaffche waeretd publiek te thaakcri<br />

0<br />

3 „ DAT


C 138 p<br />

W Ï>AT HY JUPITER NIET DOOD IS , " ~r £ Z0 ah ik Ook<br />

himmer geloofd heb, dat hy was) cn „ dat hy eerst-<br />

„ daags IN DE GEDAANTE VAN MARS, op een af/land<br />

,, van dezelve zich zal vertoonen, meteen al te plomp<br />

bewys , dat hy *] z e g gen „ [fis bekend, dat<br />

„ men. landingen en allerlei aanvallen beraamd<br />

„ weet dan dat ik insgelyks in de hoofdbewerking<br />

„ daar van deel hebbe, en als een KRYGSHELD zal fe<br />

„ rug koomen, - dat ik eene tegenomwenteling zal<br />

„ helpen- volvoeren , daarom houdt U gereed -<br />

„ en/peelt als het niet anders kan , aap wat heb ie<br />

„ mootje jongen , - maar/leekt handen uit de mouw<br />

„ als ik Udoor de dadelyke Ver/chyning reeds van<br />

„ verre zal doen zien, dat het ernst is." • -<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Maar! wat donder! je fpréekt daar zo duidelyk van<br />

zaaien, waar van ik noch zo fjegts een fchemerend<br />

denkbeeld had, hoe zeer voor zeker myne hoop niet<br />

gering was zedert dat Wy de Ultrarevolutionairen met<br />

den fanatiekcn en dweepzugtigen hoop uit alle zogenaamde<br />

religie-feSen , ook op onze zyde mogten krygen<br />

, want man ! dat beken ik regt uit, het was van<br />

overouds een doortrapte list en ftratagême , God en<br />

Oranje byna even heilig te noemen — en de dekmantel<br />

van den Godsdienst was fteeds het glinfterend opperkleed<br />

der flegtfte hoofden van dat huis. .<br />

W I L L E M Z A B E L K N A P .<br />

Nu over dit ftuk zal ik jou ftraks ook nog een woordje<br />

zeggen, en iets voor de neus leggen, dat jy mop-elyk<br />

niet zult meenen dat ik immer in affchrift konde<br />

bekomen, — maar ik moet je nog vooraf eerst toonen<br />

, hoe Jupiter en zyn baldadig rot met den ontzinde<br />

en landverwoestende Oranjehoop•, (waar onder<br />

ik dus geene Stadhoudersgezinden bedoel , welke te<br />

vooren ter goede trouwe in dit even zo liegt middel<br />

als de kwaal zelve eene remedie tegen het verderf des<br />

Lands, dat door heerschzugtige Grooten gezoot wierd,<br />

zo min als ik voor Ultrarevolutionairen houde b<br />

, welke*<br />

te vooren enkel door dollen yver en drift geleid zynde,<br />

nu beredeneerdbeid cn beleid opvolgen) — hoe<br />

dit zaam verbonden Jlrafdadig complot het volmaakt<br />

ééns


C 139 )<br />

è(ns is en zich verjïaat, •— reeds bevorens heb Ik;<br />

U daar van iets gezegd en eenigen opgenoemd, —<br />

maar nu is het eene daadzaak, — ieest de POLITIEKE<br />

DONDER No. 10. geheel, —. let daarin byzonder op deeze<br />

uitdrukkingen , — als in het begin , — „ van binnen<br />

vier weeken weder op de proppen te zyn, —-<br />

„ dat dein fchyn g°ftorvene zelfs grynzende het werk<br />

,, opjlookt, - dat het Amflerdamp:he muisje een<br />

,, Jlaartje zal hebben " door welke laatfte hy bedoeld<br />

de muitzugtige bewegingen , vooral als men dit in<br />

verband belchouwd met het geen in zeker arrikel, dat<br />

gy hier op bladz. 79 en 80 byzonderlyk leest — en<br />

immers maar mets minder dan eene flingfehe aanhiiung<br />

behelst, — door ulttcroepen wel zaturdags- dat was<br />

in jlmflerdam meenens ! — en door een parthy canailje-lui<br />

en (legt volk, dat afgedankt was en tegen<br />

wil en dank en tot bezwaar van de Kas , geweldadig<br />

zich in het werk wilde dringen, te befchryven onder<br />

den titul van hoofd/choppers op. de proppen - en dat<br />

zulks niet lukken zoude, even als of de Wet en de<br />

Qeregtigheid gevaar liepen de billyke ftraffe en bedwang<br />

te kunnen oeffenen, — zoekende verder even als een<br />

revolutionaire fnufelaar de goede en ligtgcloovige,<br />

gemeente op een intriguante manier diets te maaken,<br />

(gelyk men daar mede overal tegen de waarheid aan<br />

in. de weer is) als of men oranjeklanten aan/lelde en<br />

de Patriotten ged.ian gaf, zonder dat zo min in<br />

den Donder als door een eenigen dier dolle ambthon-,<br />

gerende fchreeuwers, zuipbasten, luyaarts en weetnieten<br />

fchyn of fchaduw van bewys hier omtrend word<br />

aangevoerd, — terwyl al verder de gemeente word<br />

aangevuurd , quafi door Patriotttfche middelen dit uit<br />

den weg te ruimen en op ongegronde klagten het<br />

Wetgevend Ligchaam zelfs de wet wil gejteld hebben.<br />

Kunt gy nu nog twyffclen aan. den d.uideiyken,<br />

zamenhang van het een en ander ? —> Windt 'er nu<br />

eens verder doekjes om , als gy kunt.<br />

ARIE O V E R S C H I E .<br />

Als jy zo knap met jou zabel bent, als met die uitlegging<br />

, dan fta ik jou niet Baas ! jy bent in meer<br />

dan een opzigt niet geheel mis. — i —<br />

w-i L-


C 140- ><br />

WÏCE.BM ZABELKNAP.<br />

Ei! Eir watje zegt, — maar man! het is-het nor»<br />

met al, — ik behoefde, die opheldering uit den Donder<br />

tot het zamengefpannen ontwerp, dat 'er befraat;<br />

met te hebben, - alle de Plans van uwe parthy en<br />

de Coalitie zyn reeds bekend en in handen, - hoe en<br />

hoe dikwils zy rapporten krygen, - hoe ze werken<br />

om het thans zo verlichte Cabmet van Pruis[en in hetbelang<br />

te krygen, - hoe dit Cabinet de zaaken tm<br />

welmeenende en te verjlandig befchjuwd, - daar men<<br />

tn Pruisfen m^eer dan ooit, even als by andere 'Wo%<br />

genc.heaen, over het bejlaan van ons tegenwoordigthans<br />

gevestigdBifluur en Bewind voldaan is en a%<br />

les goeds verwagi van eene prompte, ferme en locale<br />

behandeling van zaaken, op onderling belang gegrond,<br />

— wie de Rapporten uit Zeeland doet , —<br />

wie uit Groningerland, — wie uit Am/lerd'am —<br />

wie uit den Haag - en wie 'er al toe behoor en,<br />

die zo her en aaar omzwerven, — wie de D baucheurs<br />

onder de Militairen zyn , — veie der Ultrarevotuitonai<br />

-en hier en daar onder de gewapende<br />

Burgermatrt zyn, welke en koedanige middelen<br />

men tol bèg-unfltgiHg der Landingen zoekt te werk te<br />

/lellen, — en hoe men de eenvoudige Landlieden en<br />

Boeren de ballen en hst gelag zoekt te doen betaalen,<br />

hoe men dè een oud/ge vroome lieden door<br />

de fchandelyk/le onderteekenmg eener Alle in Landverraad<br />

en het ve'-den van hun zeiven en vernietiging<br />

der waare Godsdienst, in fchyn van dte voorte<br />

/laan , zoekt te doen deelen. Begrypt maar eenseen<br />

SUIDERAS !! zou de volgende Acte &<br />

in de waereldgeholpen<br />

hebben — en ieder, die den knaap kent<br />

weet, dat het Zedelyke en Godsdienftige by nem var!<br />

zo veel Waardy is, als het goud, dat men voor een<br />

duit kan koopen.<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Jy noemt daar zo almachtig veel op - en fpreekt by<br />

her.laaling zo (tjerk van die rehgieufe Afte. [fc heb<br />

maar eens hooien zeggen , dat ze bataat, by gelegenheid<br />

, dat 'er iemand nier ter (luik over was gekomen,—<br />

doch hy kon my die niet voor den dag brengen.<br />

w 11>


C )<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Ik zo veel te beeter, maat! — ik heb 'er een zo<br />

mooi aflchrift van, als of ik van de Vrienden was, -terwyl<br />

ik wel dra op het fpoor hoop te komen van de<br />

drie Predikanten, die bedektelyk in de Republiek met<br />

de teekening laaten rondreifen en de matadors van<br />

het fpel zyn. — Kyk! dat is een ander geheim als van<br />

jupiter, dat zyn eerwaardighedens, die alléén in<br />

het fouvenir van de Neêrlands Debora opgetekend<br />

ftaan — en by maar zeer weinigen van de vertrouwd-<br />

Hen bekend zyn, — nu dit A&e'tje zat ook al vry<br />

verborgen, — de goede fynbaarf, die my laatst, toen<br />

ik zeer vroom over de gewigtigfte poinften des geloofs<br />

en het hedendaagsch onchristendom fprak, hy meende<br />

my 'er meê beet te krygen, maar de duivel haal me ,—<br />

ik ben niet fyn , maar ik zou het een gruweldaad reekenen<br />

die te teekenen, en nog veel meer yzeu ter<br />

uitvoer te brengen , wat daar in vermeld ftaat. —> Het<br />

is by my een der affchuwelykfte bedryven, den Godsdienst<br />

tot een dekmantel van Heerschzucht, Baatzucht<br />

en geweld te gebruiken: — dan ter zaake, — wy<br />

zullen na de leezing eikanderen nader fpreeken.<br />

ARIE OVERRCHIE.<br />

Heb je dan dat fraaye ftuk, waarop jy het zo geladen<br />

heb, by jou?<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Of ik het heb! — zie hier — (hy leest.)<br />

„ ACTE VAM VERBINTENISSE , tusfchen de<br />

„ waare Vaderlandilievende en Gods<br />

,, woord getrouwe ónderdaanen der<br />

„ 7 Veréénigde Provinciën. —<br />

„ In den Naam des VADERS , des ZOONS , en des<br />

„ HEIL. GEEST. Amen!<br />

Wv allen die door fnoode en onregtvaardig»<br />

„ "onderdrukkers der Goddelyke en waereldlyke wetten<br />

, ons Gemeenebest en zo gezegend Vzder-<br />

" land door middel van geweld het zelve eensklaps<br />

» °P


C 143 )<br />

„ op den oever van byna onherftelbaar ongeluk heb-<br />

,, ben zien brengen, alle onze Goddelyke Inftellin^en<br />

„ den bodem ingeflaagen hebben, den eenigften Tak<br />

„ onzer welvaart verlamden, den Grondlegger onzer<br />

,, Vryóeid op eene aller Godlasterende wyze gehoond<br />

,, zien, dat dezelve zyn dierbaar Vaderland heeft moe-<br />

,, ten verlaaten, — alle braave en deugdzaame Regenten,<br />

niet alleen hunne Zetels hebben doen ver-<br />

„ laaten, maar zommige hunne geheele Vryheid ont-<br />

„ nomen hebben, uit oorzaake, dat dezelve, als waa-<br />

„ re Burgervaders de Rechten van den Volke, met<br />

„ warme liefde en ftandvastigheid waargenoomen heb-<br />

,, ben , waarom wy in het byzyn van den Drieëeni-<br />

„ gen God verklaaren, dat alle de ftraffèn dewelke<br />

„ den Regtvaardigen God over ons zinkend Vader-<br />

„ land heeft, en verder zal doen beproeven, alleenig<br />

„ valt op dezulken , dewelke het vloekgefpan zullen<br />

„ blyven dulden, en niet alle mogelyke^kragten zul-<br />

„ leri infpannen, om zich van het Juk te ontrukken,<br />

„ waar aan alle de Volken van Nederland gekeetend<br />

z l y«-" —<br />

1) Verklaaren wy nimmer te zullen afwyken van die<br />

beginzelen van Deugd, waar door wy aan de Kerk<br />

van onzen Zaaligmaaker verbonden zyn , cn alle voor'<br />

zorge zullen gebruiken , dat dezelve in alle hunne<br />

kracht ons Nakroost ingeboezemd word.<br />

2) Zo verbinden wy ons onderling, dat alle Christelyke<br />

Leer, wat naam dezelve ook mogte hebben,<br />

eenpaariglyk door don anderen onderfteund zal worden<br />

, en alle moogelyke zorg gedraagen zal worden,<br />

dat dezelve in alle hunne kragt uitgeoeffend kan worden.<br />

3) Verklaaren wy ons in alle gevallen gelyk te zullen<br />

blyven en nimmer afwyken zullen van de Grondwetten<br />

der Conftitutie onzer Republiek, daar«-eftcld,<br />

zoo in den Jaare 1748 als 1766, waar door &<br />

zo wei<br />

het Stadhouder , Capitein Generaal en Admiraaifchap<br />

erffèlyk verklaard is en dus dien braven en deugdzaamen<br />

Vorst,<br />

ten zullen^<br />

als ook zyne Descendenten getrouw bly-<br />

(4


C 143 )<br />

4) Daar eene gezonde Staatkunde ons verbied opentlyk<br />

onze werkzaamheeden uit te oeffenen en aan den<br />

dag te leggen, zo verbinden wy ons van onder de directie<br />

der Geestelyke Perfoonen , door ons benoemd,<br />

en onder yerwagting van den Goddelyken Zeegen alles<br />

te volgen wat hunne doorzicht ons zuilen voorlchryven,<br />

en niets onbeproefd zullen laaten onze Geloofsbelydenis<br />

MET KRAGT te onderjleunen , maar alles daar<br />

toe zullen bybrengen, zo wel goed en bloed , ter<br />

Eere van den Driéénigen God, onzen eer.igften Verlosfer.<br />

5) Eindelyk verklaaren wy , dat wy geene gevaaren<br />

zullen ontzien tot meede werking om onze verkrachte<br />

Regeeringsform te helpen herftellen, en ons tot onderwerping<br />

aan de beveelen des geenen, die over ons<br />

gefield zyn, als meede verbinden wy ons aan de hoog-<br />

Jle geheimhouding, waarop Zweeren. —<br />

,. IK ZWEERE EN BELOOVE, IN TEGENWOORDIGHEID VAN<br />

„ DEN DRIEËENIGEN GOD , DAT NIET ALLEEN GEHOUW EN<br />

„ GETROUW BLYVEN ZAL, AAN DEEZE MYNE BOVENGEMEL-<br />

,, DE DECLARATIE , MAAR DAT NIETS VERZUIMEN ZAL OM<br />

,, ALLE AFBREUKEN, WELKE MOGELYK KUNNEN ZYN, AAN<br />

,, DE BEDERVERS VAN ONS VADERLAND TOE TE BRENGEN,<br />

,, TEVENS MY VERBINDENDE IN ALLE GELEGENHEDEN MY<br />

„ TEN NUTTE VAN DE GOEDE ZAAK TE LAATEN EMPLOI-<br />

,, J EER EN , TE GEHOORZAAMEN AAN DIE GEENEN , WELKE<br />

,, OVER MY GESTELD ZULLEN WORDEN , EN TEFFENS DE<br />

I, HEILIGSTE STILZWYGENDHEID HIER VAN TE HOUDEN."<br />

„ ZO WAARLYK HELPE MY GOD ALMACHTIG!"<br />

Wel nou! wat zegt jy nu ? Hebt gy wel ooit godslasterlyker<br />

ftuk gezien, — in naam van den drieèenigen<br />

God, — den God der vrede en des hei Is DE<br />

REBELLIE te willen bevorderen, — eene omkeering van<br />

zaaken, — het vergieten van menfchenbloed en de<br />

ruine van een geheel Land, ware het mogelyk, te<br />

•willen beproeven , is dit geene gevloekte Godsdienst<br />

yver? Is dit niet ''ers, dat ieder eerlyk man en<br />

deugdzaam Christen moet ten gruwel zyn? — en evenwel<br />

deeze zyn de middelen van redding, die de fnoode


C 144 )<br />

de Oranje en Anarchistifche parthy, uit een aanta! eervergeeten<br />

deugenieten betraande, nu gaarne zogten te<br />

bewerken, — maar 'er is voor gezorgd en zo ik<br />

wist, dat gy 'er een daadelyk deel aan had, en van<br />

uwe misleiding niet wilde te rug komen, zo als reeds<br />

zo veele anderen, dié ter goeder trouwe misleid zyn,<br />

gedaan hebben, (flaande op zyn zabel) ik zou U hier<br />

mede den kop doorklieven. —<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Niet te driftig ! — Ik fta verflomd, hoe alles zo ontdekt<br />

kan worden, — maar ik houde het voor een uitgedagt<br />

nuk. •<br />

W I L L E M ZABELKNAP.<br />

Verdoemd! neen! het is wel eene origineele Copy,<br />

en gy zult nog meer hooren.<br />

(Het Vervolg en Slot in Nommer 17.<br />

aanjlaande Woensdag?)<br />

De Prys van dit N°. is 2 lïuiv.<br />

Te Amflerdam, by H. Moolenyzer, 's Hage]. C. Leeuwenftein,<br />

te Delft, Roelofswaart, te Rotterdam,<br />

van Santen, te Dord, Bonté, Utrecht, van der<br />

Schroeff, te Leyden , Koster, te Haarlem , de<br />

Graaff, te Alkmaar, Molkman, te Hoorn,<br />

Vermandei en Breebaard , 's Hertogenbos ,<br />

Palier, te Zaandam, van Aaken, Breda, i<br />

W. van Bergen, en verders alom.


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

V 1L ï E G.<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en do<br />

hand van allen tegen hem.<br />

i s M A E L s Leenjpreuk,<br />

[Vervolg en Slot van de Zaamenfpraak tusfchen<br />

Arte Overfchie en Willem Zabelknapf].<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

No z meer.<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Ja nog meer, — den 21 July is een Zee-Officier<br />

Cervus vertrokken , om het Plan naar Engeland overtebrengen,<br />

— den 22ften 's daags daaraan eenige Rapporten<br />

uit Zeeland ingekomen zynde, - als ook van<br />

de afgezonden Officieren, om de Vriefche en Groningfche<br />

Kusten te examineren , mitsgaders den 3iflen een<br />

uit Amfierdam, over het geen aldaar gaande was, is<br />

'er direct nog een Courier hem nagezonden.<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Hebt je dat wel?<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Öf ik het wel heb! zyn terugkomst had ten gevolge<br />

, dat 'er, eene verandering in het Plan is gemaakt<br />

en hy toen eerst den 2 Augustus 1. 1. vertrokken is om<br />

het zelve ovenebrengen en zo rasch hy te rug was<br />

van Engeland, wierd 'er bepaald, dat.'er eene Confe-<br />

P ren-


C I4


C 147 )<br />

den en die nu met de wakkere Oranje Vrienden alléén<br />

eene gemeene zaak maaken om 'er ten minden , zo<br />

mogelyk nog iets uittehaalen, •- nu een brok uit den<br />

fchotcl kunnen ze krygen, maar dc beste brok, dat<br />

zweer ik, zal voor den opregten in den geloove zyn,—<br />

het verraad toch word altoos wel bemind , maar de verrader<br />

gewoonlyk gehaat, — maar niet verder uitgeweid<br />

— wat is 'er dan van die geprojecteerde landingen?<br />

— van dat Plan ? en waarop berusten uwe<br />

rapporten ?<br />

W I L L E M Z A B E L K N A P .<br />

Jy vraagt dat zo fpottende — en denkt dat het bangmaakery<br />

is, — neen om de duivel niet.'— dit is het<br />

zo min, als dat aile uwe verderffclyke aanhang en zaamgefpannen<br />

hoop te vreezen zoude zyn, — de zabel<br />

zou 'er fris doorgaan — en het kanon zou 'er eenigen<br />

wegmaaijen en doen verjïuiven , als het zand<br />

voor de wind — en die maar eenigzins met grond<br />

verdagt waaren , zouden voorop moeten, — voor het<br />

kanon voor uit, — DIE TOCH HET VERDERF BEREID ,<br />

VERDIENDT, DAT HY HET EERST DOOR HET VERDERF 0M-<br />

KOME ! de lhaaren worden daar na gelpannen, — of<br />

denkt gy, dat men dil zou zitten, — als men onderrigt<br />

word ,, dat een der jongde rapporten in den ge-<br />

„ heimen raad van uw cedgefpan buiten 's Lands dus<br />

„ luidde : ,, ,, wy hebben de Vriefche en Groning-<br />

,; ,, fche Kusten geëxamineert, en dezelve zodanig<br />

,, ,, bevonden , dat men overal voldoende water<br />

„ ,, heeft." " — en hoe 'er gerekend word in het<br />

Qltambt en IVesterwolde op eenige nog misleide Landlieden<br />

, die zo het 'er immer toe mogte komen, enzy<br />

dan nog dolzinnig genoeg waaren de verfoeilykde misleiding<br />

en den drafwaardigen aanflag niet te bemerken,<br />

als dan door eene droevige ondervinding daarvan de<br />

deerlykdc llagtoflers zouden worden, —> en wat de<br />

Landingen en het Plan betreft, „ is 'er niet beraamd,<br />

„ dat zo dra de Engelfchen met alle haare magt<br />

„ Zeeland zouden attaqueeren, ' er eene andere Vloot<br />

„ Texel in het oog zoude houden" — maar fatans !<br />

wat wou ik, dat ze het eens ondernamen, ze zouden<br />

noch nooit zo lekker van de taart hebben gehad, —<br />

de retraite van Odendc zoude 'er maar een bagatel by<br />

zYa _ en die binnen 's Lands zich roerde, wierdze-<br />

J<br />

P 2 feer-


C 148 )<br />

kerlyk aan den eerften boom den besten opgehangen —<br />

Verder komt immers ook in het o..tworpen Plan<br />

„ dat een tweede Vloot met Landingstroepen op Tjal-<br />

„ ken en andere hgte vaartuigen door de Wadden<br />

„ moeste tragten te landen te Byrum by Delfzyr—<br />

en als dan het iignaal dier Landing in die (treeken begeven<br />

wierd, zouden de opgeruide Landlieden zTch<br />

moeten bewegen, - een fehoon project, — in de daad.<br />

zonder wedergaa, - want allen die landden zouden<br />

willen, zouden niet zo fcbielyk naar Engeland te rug<br />

komen , - dit verzeker ik U, - „; et alleen de reeds<br />

genomen maatregelen , maar de gelegendheid zelve verzekeren<br />

d.t genoegzaam. Ik denk , dat Dumonceau<br />

aan dien kant met jou broeders fraterniferen zou , dat<br />

er de temden van getuigen zouden, — het zou by<br />

geen enkel kopie-blyven , dat over boord in zee girijr<br />

of op het ftrand zyn graf vond.<br />

AR7E O V E R S C H I E .<br />

Niet te ftouf ! 'Er zou 'er ook wel bv zyn , die<br />

een enkelen ilag weerom zouden geeven. -<br />

W I L L E M Z A B E L K N A P .<br />

Knappe borsten, -. een parthy weggeloopen Officieren<br />

die men beftemd heeft om de landverderffelyke<br />

oende te geleiden, en men waande, dat al kon<br />

eens tegen alle mogelykheid het helfche doel zo verre<br />

gelukken , zich 111 eens zouden meester maaken van<br />

Deijzyl Langakker-Schans, Bellingwolder-Schans en<br />

Winjchoten,<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Ja maar! 'Er zouden wel anderen aan het hoofd zyn.—<br />

W I L L E M Z A B E L K N A P .<br />

Wie anderen! Ja men rekend op een Ovcrftcn Grosr<br />

die men uit Zwitserland wil doen te ru* komen --'<br />

en met het herneemen van het Commandement in de<br />

Bourtange zoude belasten en de Adewerfche Sluis bezet<br />

hebbende tot voorkoming der Inundatie, als dan<br />

yhngs zoude moeten marcheren op (ïronino-en , - maar<br />

hoe zou deeze held zich bedrogen vinden , trouwens<br />

men weet reeds, dat hy zulks geweigert en 'cr geen<br />

zin in heeft, want hy zou by de Boeren in dien omtrek<br />

zo welkom zyn, als een rotte kool by een ° T Oenvrou<br />

w, - zy fioegen hem dood , alsze hem' maar tn hamden<br />

konden krygen, om dat hy hen een zo fcherpe<br />

gces-


C 149 )<br />

geesfbl en felle plaag is geweest. — Gy begrypt dus ,<br />

dat, fehoon de Plans beraamd en bekend zyn , wy dezelve<br />

niet vreefen, — de knaapen zyn bekend, die<br />

binnen en buiten 's Lands aan omkecringen wroeten ,<br />

maar zy bederven zich zeiven.<br />

ARIE O V E R S C H I E .<br />

Jy fpreekt 'er over, als of alles maar een Peulfchil was ?<br />

W I L L E M ZABELKNAP.<br />

Ik vatje wel man! — Hebt je ook mogelyk de Vriend<br />

van dien flegten Scheffer gefprooken , welke zich thans<br />

te Bonda ophoud — en nu en dan by de Oranjeboel<br />

te Lier een Vifite aflegt, en dan aldaar als frêre Compagnon<br />

ontfangen word, — die ondeugende knaap<br />

heeft de Ex-Reprefentant BOLHUIS , met wien hy verzekerd<br />

word zeer gemeenzaamc omgang te hebben gehad,<br />

ook byzonder liegt gediend, —nu hy met de Wisfelbrieven<br />

fabriek 'er niet meer door kan , zoekt hy<br />

door de Ultra-revolutionaire en Oranje-Coalitie fortuin<br />

te maaken, - ó dat Jan hagel is op alles afgerigt, —<br />

Hemel en Aarde zouden zy bewegen , om , daar zy te<br />

lui zyn om te werken, hunne eigen zaaken tot niet gebragt<br />

hebben , door heerschzucht en verdeeldheid te<br />

ftooken aan de kost te komen, en weder den gebraaden<br />

haan te fpeelen, wanneer de hunne mogt koning<br />

kraaijen, maar eer zal deeze kling en die van al wat<br />

braaf en wel denkt, en flegts de minfte moed heeft,<br />

(lomp gehakt worden , eer dat landverderffelyk Rot triumpheren<br />

zal. — Het is eens ter goeder uur 'er onder<br />

gebragt, en hy is geen eerlyk man , geen liefnebber<br />

van zyn Vaderland , zo hy tot eene gezegende Eendragt<br />

het boos gefpuis met alle de adhaerenten 'er niet<br />

onder houd, - het Gemeenebest agt ik verhoren, zo<br />

het ooit anders behandeld word, als die gevloekte<br />

dwang cn regeeringloosheid zoekende monfters ooit<br />

weder den kop verheffen.<br />

ARIE O V E R S C H I E .<br />

Almachtig! man ! wat zyt gy boos,— jou boosheid<br />

zou wel wat kalmte krygen, als jy zo van verre en<br />

rondom jou heen eens ter deegen alles ter deege befchouwde<br />

en door minder paslie beflierd wierd. —•<br />

Ik verzeker U , gy weet nog niet alles.<br />

W I L L E M ZABELKNAP.<br />

Het kan wel zyn, — mogelyk Zyt gy nog zo gerust<br />

P 3 en


C iso )<br />

en zietop een aglerdcur? mogelyk weet gy ook al van<br />

dat Bericht uit parel in OostJ'rietland', — dat „ een<br />

„ der Graaven BENTINK en andere Emigranten te zamen<br />

„ van Nieuwenburg aan de Weezer te meekomen<br />

„ aan een Soupé verhaald hadden, dat men aldaar be'<br />

„ z:g was van dc geëmigreerde Oranjelieden en ande-<br />

- „ ren, die men konde aanwerven, een Corps te for-<br />

,, ren, — dat het zelve reeds om trend even onder of<br />

„ boven de 1600 man zoude uirmaaken , — dan dat<br />

„ het nog in het geheel ongemonteerd cn zonder °e-<br />

„ weeren was, - dat het in fofdv van Engeland was—<br />

,, en de Commandant daar van Dieren wierd genaamd."<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Cln zich zeiven praaiende) Hoe drommel komt die<br />

vent aan alle die Correspondentie, - (overluid) wel nou'<br />

vlatzou toch geene gekheid zyn — en dan van binnen. —<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Het wil wat zeggen, - het oude fpreekwoord zegr,<br />

een knap man binnen is zo goed als tien daar buiten.<br />

ARIE OVERRCIIIE.<br />

Ja, maar, dat gaat altoos niet door, - jou lui volk heef*<br />

wel meer eens de reekening buiten de waard opmaakt —<br />

en tc ligt vertrouwen heeft dikwils den bestcn°gefopt. —<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

TE LIGT VERTROUWEN ! daar hoor ik je, z e; doovc<br />

Jaap ! man zo je en jou Clicque en de gehcele gecou-<br />

I,Teerde bende van het rusteloos gefpuis hierop bouwen<br />

zullen ze zich even zo bedroogen vinden, akd^Mo/hnik<br />

buiten Gend , die de van aer Noodtiaanfiche Jrl<br />

mie aanvoerde tegen een Regiment van Bender toen<br />

deeze 1'aatfte eerst met los kruid eene dechargeliet'doon<br />

wanneer de Monnik in de naam des Hemel"en met het<br />

Crucifix in de hand de blinde meenigte verzekerde<br />

dat net kruid geen kragt had cn dolzinnig toeviel op<br />

her moment, dat Bender eenige bedekteImkken ogenbh'kkelyfc<br />

deed fpeelen en de ongelukkig misleide Boeren<br />

met den geestelyken aanvoerder als een hoop zand<br />

deed verftuiven - en man op gelyke wys zoude het<br />

ook gaan , zo het 'er oo.t toe kwam , als een oproerde<br />

hoop zich verftoute eenen vciraderJvken aanjla°- te oo.<br />

dertteuneft — en wat dc nu onder de hand hier en daar<br />

gentameerd wordende woeiingen aangaat. de Publicatie<br />

van het Intermeaiair Invoerend Bewind don 19<br />

J.ily . is daar toe een goed huismiddel; / J i i r,


C i5i )<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

We! die is immers over en vootoy — die is nu naar mynegedagteuniet<br />

meer in kragt—-hetintermeaiairlpel is over.<br />

WILLEM ZABELKJSAP.<br />

Eilieve! dat zal dc bollen zuur opbreeken, die daarop<br />

bouwen, — of fehoon bet tusfehenbeftuur, wat de daarftelling<br />

der perfoonen betreft, by wien het zelve uitgemaakt<br />

wierd, ophoud, en nu het vuik zelve die daarilelling volbragt<br />

heeft volgens de dadelyice werking dttr Confticude,<br />

Eouden daarom mede ophouden alle die kragtdaJige middelen,<br />

weike intusfchen als noodzakelyke wetten daargelleld<br />

hebben moeten worden, — dat zou eene regt ,averegtfche<br />

Staatkunde zyn? — neen maat — laat geen brutaale gist<br />

daarop zich ftrafvry rekenen, — naar myne gedagten zou<br />

hy die zyne ligrgeloovighe.d en verkeerden waan te rasch<br />

op den huid kunnen voelen. —-<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Evenwel den 12 Juny is nog niet goedgekeurd?<br />

W I L L E M ZABELK NA P.<br />

ó Wat zyt gy fehoon opgewonden, — zo bedriegt men<br />

de geenen, welke niet verder zien, als hun neus lang is,—<br />

gy lieden verward voorzeker het goedkeuren van den 11 juny met<br />

de perjoneele verantwoording der befliering van zaaken, zedert<br />

die 12 Juny plaats gehad hebbende— en dit zyn twee'011 Jerïcheiden<br />

zaaken, de 12 Juny ismet'erdaadreedsgoedgekeurd —<br />

de noodzake'ykhfcid reeds algemeen genoeg erkend, —door<br />

de daarftelling van dezelve is immers de wettige werking der<br />

Conftitutie gewrogt— en door de herftelling van deOppermagt<br />

des Volks, die zo gefchonden was, de volle uitocffenrag<br />

van die magt gefchied, welke het wetrig gekooren Vertegenwoordigend<br />

Ugchaam des Bataaffcben Volks heeft<br />

doen beftaan, en door het zslveeen even zo ComHturioneel<br />

Uitvoerend Bewind moogeti vestigen— en de goedkeuring<br />

die voornaamlyk ie wagten is, is hoofd^akelyk over de uitvoering<br />

der zaaken en het beftuur op en na den 12 futiy<br />

en wie zou duiven iwyffelen aan die goedkeuring — dan<br />

twyffelde men aan alles, wat eene goede orde van zaaken immer<br />

geboderi heeft. — Ik ben hierop volkomen gerust. -<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Ja! jy bent vry gerust — maar ....<br />

WILLEM ZABELKNAP.<br />

Geen maar! — de geheele rumoerzieke hoop is niets re<br />

vreefen — en wagt U — of gy zult een van de eerfte zvti •<br />

die de vermaning zal gevoelen. '<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Ik zal 'er wel op pasfen.— Ik heb in 1748 — inr766 —<br />

in 1787 —en in 1794 genoeg harde nooten gekraakt.— ik<br />

heb


C 15a )<br />

heb 'er de drommel van, dat Meester Hans my'er nog by<br />

op den rug zou fpeelen en een klein markjeop my zetten .<br />

Ik laat thans de Ukrarevolutionairen in de Avantgardegzm<br />

Jupiter preeke zo fehoon hy wil, — hy zal my met zyn vergulde<br />

Pillen en blaauwe bloempjes niet verlokken, — myn<br />

Ruiker van Goudsbloemen bewaar ik liefst nog in myn binnenkamer,<br />

daar ben ik fchootvry.<br />

W I L L E M ZABELKNAP.<br />

Nu — neem jou maar in agt, — de Bom zal wel eerstdaags<br />

los hreeken,— zorgt dat jou geen fprankel raakt,—<br />

de Leeuw fluimïrt, maar als zy losbreekt, dan zal zy al die<br />

ontrouwe bejaagers loon naar werk geeven, zo zy zich niet<br />

fchielyk wegpakken naar Oost of West, dat toch het beste<br />

is dat 'er voor hun opzit, zo zy hier niet ftil willen zyn,<br />

of abfolut in een Rasp- of Tugthuis de kost verkrygen. —<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Nul niet te hirdl Het zyn toch uwe medeburgersl<br />

W I L L E M ZABELKNAP.<br />

Wat! Medeburgers! zy, die hun Vaderland beroeren en<br />

zoeken te bederven zyn geen' Burgers,— zyn flegthoofden<br />

die in geene maatfchappy te dulden zyn en uit dezelve behooren<br />

verbannen te worden — en die toegeeffelyk omtrend<br />

de zodanigen is, zou zelve de oorzaak van het kwaad begunftigen.<br />

—<br />

ARIE OVERSCHIE.<br />

Ik zie wel, dat het thans te hoog tusfchen ons zoude<br />

gaan. — Ik wil U liever verlaaten tot eene nadere gelegenheid.<br />

——<br />

W I L L E M ZABELKNAP.<br />

Dit is wel.— lk wil ü wel nog eens te woord ftaan,<br />

mits gy U betert, — dit was myne eenige bedoeling om<br />

U te doen zien , dat ik alles wist , wat 'er gebrouwen<br />

wierd , — terwyl ik zo min de mogelykheid, als bet gevaar<br />

der ftrafbaare uitvoeriug fchroome, — ten minften<br />

niet, als men bedagt is, gelyk ik zeker weet DE BEGIN­<br />

ZELEN GADE TE SLAAN en DE GïVOLGKN te VOORKOMEN —<br />

want verzekert aan allen van uwe makkers dat het 'er<br />

niet zagt zal toegaan , als eens de Wet haar gezag door<br />

de Juftitie genoodzaakt word ts handhaven — en houdt<br />

dit in ernftig aandenken. Vaartwel en betert U.<br />

Hier eindigde het gefprek, dat DE VLIEG by eene volgende<br />

gelegendheid, als zy haare nadere berigten inkrygt, wéér<br />

zal tragten te vervolgen.<br />

Te Amfterdara, by H. MOOLENYZER,<br />

Boekverkooper in de Pylfteeg.


D E<br />

CONSTITUTIONEELS<br />

T 3L I E G .<br />

SVr. J$.<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem.<br />

i s M A E L s Leenfpreuk,<br />

Beloften maaken zeker fchuld — en woord houden<br />

is een eerfte pligt - DE VLIEG zoude nu haare belofte<br />

omtrent DE INRIGTING der CONSTITUTIONEELS GEZEL­<br />

SCHAPPEN in Nr. 14. gedaan , volgaarne vervullen ; te<br />

meer daar het hoog tyd is, dat daar in voorzieninge<br />

gefchiede, aangezien dezelve dagelyks hoe langer ,<br />

hoe meer ontaarden , voor ai na dat de eenvoudige lieden<br />

door eenige Volksbedriegers, die zich aan hunnen<br />

wel verdienden val niet kunnen onderwerpen en willen<br />

woelen, tot dat zy geheel omkomen , op eene' lo-<br />

«•enagtige wyze is diets gemaakt, a's of de zo mannelykè<br />

Publicatie van het Intermediair Uitvoerend Bewind<br />

, van den 19 July 11. alle haar kragt thans zoude<br />

verboren hebben — het welk egter geheel averegts<br />

zoude zyn, en wetten van die dringende noodzaakelykheid<br />

en volftrekte nuttigheid als deeze, welker bedoeling<br />

op geene koitftondigebefehikkingberust, nimmer<br />

dan door eene uitdrukkeiyke intrekking kunnen<br />

noch mogen ophouden, in volle kragt te zyn, gelyk<br />

deeze wet wel degelvk is — en rasch zal oiidcrv. n-<br />

S den


C 154 )<br />

den Worden , indien de fpoorloosheid der onbezonnenfte<br />

dolkoppen en ftrafwaardige woestaarts , niet een<br />

fpoedigsc einde neeme — of zoude het geoorloofd<br />

zvn , dat men de Conjlitutioneele Gezelfchappen misbruikte<br />

tot het teekenen van addresfen, daar geen adres<br />

hoe genaamd in dezelve mag vertekend worden! —<br />

Zoude men in dezelve geheime, zogenaamde Intermediaire<br />

Cammittés van twee a drie hoofdfehuppers<br />

mogen aanftellen en alles wat door dezelve maar uitgedagt,<br />

of gemachineerd word blindelings door onderteekening<br />

van ongepaste addresfen, in de geheime<br />

znmenkomfien dier hoofdfehuppers uitgebroeid , mogen<br />

onderfteunen , waar toe men dan met groeppes van tien<br />

a twaalf in deeze of geene kroeg zamenfchuilt —?•—<br />

Zoude men door geheime omzwervers hier en daar de<br />

woelingen en Correspondentie mogen gaande houden ,<br />

regtftreeks ftrijdig met de Staatsregeling? —Neen —<br />

alle deeze bedryven kunnen niet dan met een baldadig<br />

vergrijp de- Staatsregeling plaatshebben, en maaken<br />

een Volks • fe'iènnis uit, aan welke zo zeer paal en<br />

perk moet verteld worden, als eene bedagtzaame IN­<br />

RICHTING DER CONSTITUTIOMEELE GESEiS:HAPPEN diekan voorkomen<br />

en dat die INRICHTING dan mag , kan en<br />

moet plaats hebben , en de wetgeever doir de Staatsregeling<br />

bevoegd is, de wyze en leiding van dezelve<br />

tot het nuttig .t beftaan te doen voorfchryven en door<br />

de Politie te laaten gadeflaan, hiertoe zal DE VLIEG in<br />

JVr. 19. nu voorzeeker eene proeve mededeelen , welke<br />

den minnaar van Orde en Conftitutie , den braven<br />

Burger den oprechten Republikein, voorzeker niet zal<br />

afkeuren — zy zou het thans doen , dan hetvolgende<br />

gefprek in zekere herberg gehouden moet zulks dit<br />

maal noch doen verfchuiven, te meer daar de fchandelyke<br />

rymeiaryen der onrustige weezens, ook eenige<br />

aandagt verdienen en men behoort te doen zien ,<br />

hoe weinig het kost dergelyke kwaadaartige uitbraakzeis<br />

te keer gaan , en door eene waare befchouwing<br />

van den toeftand der zaaken de goede Gemeente tegen<br />

zodanige gewrogten der Twccdragt en Muitzucht<br />

alle dio verachti n ;g en verfoeijing inteboezemen , die<br />

dezelve al aanftonds met zich ter waereld brengen , _<br />

het


het gefprek , dat de Vlieg heeft waargenomen ,<br />

vongdus aan:<br />

J A N.<br />

Zo KEESJE! ZO! zing- jy maar uit de POLITIEKE DON­<br />

DER Nr. II. het Deuntje van Joris eenvoudig (*) —<br />

.Ik<br />

(*) Men houde de Vlieg ten goede, dat zy tot een beter<br />

verftand van den gepasten WEERKLANK , hier laate volgen<br />

den oproerzuchtigen deun in No. JI. van dePelitieken Donder<br />

geplaatst, dus luidende:<br />

BATAAFSCHE BURGERY!<br />

Acht Gy O heden vry ?<br />

Of voelt Gy zwmre banden ?<br />

BATAAFSCHE BURGERY!<br />

Word nog uw jïem geëerd ? \<br />

En die haar aan durf. randen,<br />

Ziet die zyn trots verneêrd ?<br />

IVord ook uw flem geëerd?<br />

Én die haar aan durft randen,<br />

Ziet die zyn trots verneêrd ?<br />

Word nu ,<br />

s Folks OPPERMACHT,<br />

Naar rechten eisch betracht,<br />

Door hun, die 't Land regeeren ?<br />

Word nu *? Volks OPPERMACHT<br />

Steeds zoo \ behoord, erkend ?<br />

Of heerfchen nieuwe Heeren ?<br />

Wat word uw lot in h end ?<br />

Word niet uw magt erkend ?<br />

Of heerfchen nieuwe Heeren?<br />

Wat w,ord itw lot in 't end?<br />

tVaar Gy uw treden zet.<br />

Vind Gy daar aan de Wet k<br />

Des Staats elks doen verbonden t<br />

Waar Gy uw treeden zet ?<br />

Heerscht orde daar alom ?<br />

Of is die reeds gefchonden ?<br />

Heerscht orde nog alom ?<br />

In Vryheids Heiligdom?<br />

Of is die reeds gefchonden ?<br />

In Vryheids Heiligdom ?<br />

Sa


Ik heb 'er een ander klaar, dat jou beeter zou pasten<br />

en Joris Eenvoudig tot een goed antwoord kan dienen.<br />

——•<br />

K E E S .<br />

Dat za! wat raars zyn — è la modeQymeting.—.<br />

JAN.<br />

Dagt ik het by myn ziel niet — dat 'er weer zo<br />

een graanpikkers fchimpterm voor den dag z u komen<br />

— KEES ! KEES ! ik meende al reede, dat gy op<br />

een beeter weg waart — jy hebt 'er te veel verftand<br />

toe om een Anarchist of factie zuchtige te weez n , jy<br />

bent in jou ziel to oprecht — en houdt van geene falievouwery.<br />

K E E S .<br />

Maar mag ik dan niet zeggen, zo als ïk het meen,<br />

zo als het my toefchynt, dat 'er van de eene toegeeffelykheid<br />

inde andere zou kunnen vervallen worden—?<br />

J A N .<br />

Ongetwyffeld mag je dit doen — en dit behoort<br />

_ ie-<br />

Is iedre Raadzaal vry<br />

Fan Heerschzuchc. Dwinglandy?<br />

Zyn 't niet als Burgervrinden ?<br />

Is iedre Raadzaal v


C 157 )<br />

ieder te doen, maar zyt gerust — je zult binnen weinio-<br />

daagen de ontzinde roervinken op don neus zien<br />

tyken — kyk i — ik Wed, dat Jupiter zelve in toorn<br />

zodanig zal ontftooken zyn, dat hy door de woede<br />

en verwarring, waarin hy Zich bevinden zal, zyne elementen<br />

tegen zich zeiven zal zien werken.<br />

K E E S .<br />

Ja maar praaten doet weinig af — zaaken moet ik<br />

zien gebeuren.<br />

JAN.<br />

Altyd ontevreden — altyd ongeduldig — en dan<br />

in wreevelen moed het zy uit ernst of fchimp antirevolutionaire<br />

deunen nagezongen, dat kan 'er immers<br />

niet door. **—<br />

K E E S . '<br />

Jy hebt gelyk — maar waarom vat men die fchavuiten<br />

niet by den kop — ?<br />

j A N.<br />

Alles op zyn tyd — men moet nooit te ffrafylen,<br />

maar fchoorvoetende toetreedendé ftraft tnen dikwils<br />

niet minder voldaan — en dit zult gy zien gebeuren,<br />

de boozen verwarren zich toch meestyds in hunne eigen<br />

ftrikken.<br />

K E E S .<br />

Na wagten is kwaad vasten — en intusfchen dryven<br />

zy den fpot met alles en fchuilen in het geheim te<br />

zaamen. —<br />

J A N.<br />

ö Dat is alles bekend — en zal wel dra uit zyn.—<br />

K E E S .<br />

Ikhoophet — maar waar ben je nu metjou weerklank?<br />

] A N.<br />

Wel nu! zie daar — ik za! het jou ever) als Goosfen<br />

Eenvoudig aan Joris deed voorzingen — het gaat<br />

op dezelfde wyze van b Zon aan s'Hemels trans 1<br />

BATAAFSCHE BURGERY!<br />

Thans zyt Gy waarlyk Vry.<br />

Van Schrik en Beul en Banden!<br />

BATAAFSCHE BURGERY!<br />

S 3 Thans


C 158 )<br />

Thans wordt uw flem geëerd.<br />

En die haar aan durft randen,<br />

Ziet zich in 't ftof vernêerd !<br />

Thans, word uw ftetn geëerd<br />

En. die .haar aan durft randen ,<br />

• Ziet zynen trots' vernêerd.<br />

Thans wordt 'SVOLKS OPPERMAGT<br />

Gevreesd, 'geëerd', geacht.<br />

Door hun , die 't Land regeeren.<br />

Thans worden ORDE en DEUGD<br />

Gelyk 't behoort, erkend.<br />

Men dugt geen ivreede Heeren'.<br />

Zo VLOOD 'T GEWELD IN 'T END .'<br />

Thans worden ORDE EN DEUGD,<br />

Gelyk 't benoort, erkend,- -<br />

Men dugt geen wreede Heeren<br />

DE DWEEPZUGT VLOOT IN 'T END!<br />

Waar Gy uw treden zet,<br />

Vindt Gy thans aan DE WET ,<br />

Des Staats elks doen verbonden.<br />

Waar Gy uw' treeden zet,<br />

Heerscht DE ORDE weêr aföm,<br />

HEN , die 's VOLKS RECHTEN fchonden,<br />

Verdreef een Helden drom,<br />

Ja ! DE ORDE heerscht alöm.<br />

HEN , die S'VOLKS RECHTEN fchonden,<br />

VERDREEF ééN HELDENRDOM !<br />

Dus werd de Raadzaal Vry<br />

Van Dwang en Dweepery!<br />

Men ziet 'er Burger vrinden,<br />

Dus wierd de Raadzaal Vry,<br />

Van fchrik en Eigenbaat.<br />

Geen een is daar te vinden ,<br />

Die zich vervoeren laat!<br />

Ja! 'SCHRIK en EIGENBAAT<br />

Zyn daar niet meer te vinden!<br />

JUICH BATO'S, VRYE STAAT !


v e 159 y<br />

Ja ! juich! zo moet het zyn !<br />

DE VRTHEID WAS SLECHTS SCÜYN ;<br />

k • . De Staatswet niet meer heilig. —•<br />

Thans is 't, gelyk 't moet zyn! .<br />

DES BURGERS LYF EN EER ,<br />

EN LEEVEN ZYN WEER VEILIG ,<br />

NA DEEZEN OMMEKEER !<br />

Ja! s'Burgers lyf en eer<br />

EN LEEVEN ZY WEER VEILIG,<br />

ö HEUGLYKE OMMEKEER !<br />

Wel nu. — Wat zegt nu KEES! i« dit niet ruim zo<br />

wel gepast en meer naar waarheid , als dat jy zo<br />

even zong.<br />

K E E S .<br />

Dat wil ik nu niet tegënfiryden. —<br />

WILLEM.<br />

Wel mannen — jy zong daar uit den treuren —<br />

dat liedje van JAN ftaat my regt aan — het behelst maar<br />

eeuwige waarheden, daar het geen jou in de handen,<br />

geflopt is, niet dan een listige en wreevele taal der<br />

ontevredenheid in hield. — Het is onbegrypelyk ,<br />

hoe men dagelyks in de weer is met het ftrooyen' van<br />

allerlei lasterlyke fluitjes. Een vroome Boekdrukker<br />

is 'er te Amfterdam al het flagtoffer van. —<br />

K E E S .<br />

Wie meenje. Knuit?<br />

Ja denzelfden!<br />

w. I L L E M.<br />

JAN,<br />

Heb ik het niet gedagt, dat deeze of geene Hoofdman<br />

der Anarchiftifche zamenfpannelingcn dien man<br />

verkloekt hebben, dit fpyt my ih de daad, dan het is<br />

zya eigen fchuld — en hy is eigenjyjc niet te bekl.ngen,<br />

want hy kon wel zien, dat die zamenfpraak<br />

tuifchen Jan, zyn. vrouw en de Soldaat geen Courante<br />

waar was. —<br />

WILLEM.<br />

Net geraaden!. het is juist dat fraaije brokje van<br />

hoe langer, hoe mooijer, waarom de-man reeds op<br />

S 4 het


het ^azepad is — en 'er is geen mis op of'er moeten<br />

meer volgen , want ziet eens hoe brutaal het gaat, ze<br />

hebben p den braaven Gales, om dat hy tegens muiters<br />

de Wet en Gerechtigheid heeft doen'handhaaven,<br />

een allerlasterrykst fchotfchrift geitroo.d, ieder intusfchen<br />

die de man kent, weet dat hy geen nieuwbakken<br />

Patriot is, maar in 1783 en 1784 en van nog<br />

veel vroeger datum reeds een kundig geordend<br />

en werkzaam Republikein is.<br />

Of hy het is.<br />

JAN.<br />

KEES.<br />

Wat zegt ge — ik heb hem anders hooren uitmaaken.<br />

—><br />

JAN.<br />

Dat wil ik wel gelooven — die de vet fb'ptelyk in<br />

agt neemt, is al oos meest aan den laster ten doel —<br />

maar zie hier een (tukje , welke hem naar waarheid<br />

kenfehejsr. en zyn lasteraar moet befchaamen een<br />

goed vriend heeft my het plaifier gedaan om het te<br />

copieeren — 1 et kan wel rykelyk opweegen tegen<br />

het uitbraakzel van den oproerkraaijer, die hem zo<br />

vuilaartig aanvalt, (*) — dus luid het zelve.<br />

(*j Dus luid dit lainuie fchotdicht<br />

o p<br />

H E T B E E L T E N I S<br />

WEER-<br />

VAN<br />

Mr. G A L E ISAAC GALES.<br />

Zie hier in GALES beeld, het beeldvan een Tiran —<br />

„ Van een ontrrvnsiht Barbaar — van een bloedgierig Man'.<br />

., De grootjle Huichgelaar, ontaart van Menschlykheden,<br />

„ Die juicht en grynst, als hy 's Vólks-rechten mag vertreeden !<br />

„ Een Nero, Robespierre — een Vargas, Domitiaan .<br />

„ Die lacht, aWt zwaard des Beuls den Braaven doet vergaan;<br />

„ Wien een bebloede rug of kop vermaak kan geeven,<br />

„ Die met een koel gelaat, den Vrind des Volks niet fneeven,<br />

„ Voorheen by 'fJlymrig rot gevloekt, maar thms bemind.<br />

4, En nu de eerjlejleun, ja 'f Hoofd van 't Schrikbewind;<br />

„ D ie


( tót )<br />

W E E R K L A N K<br />

Op het. lasterlyk Vaers<br />

o p<br />

H E T B E E L T E N I S<br />

VAN DEN BRAAVEN<br />

Mr. G A L E I S A A C GALES.<br />

Stedehouder van den Procureur der Gemeente<br />

te Amflerdam.<br />

Hoe moet een GALES thans den naam van Dwingland<br />

draagen ?<br />

Ja ! durft den Batavier van zyne Bloeddorst klaagcn ?<br />

Wie noemt hem huichelaar, ontbloot van menscblyliheid ?<br />

Door wien't vertreedenRecht desVolksom wraake fchreit?<br />

Is hy een Robespierre , Vargas, Domitiaan ,<br />

Die't zwaard desBeuis het hoofd denVryman af deed flaan.<br />

Wien 't yslyk moord fchavot alléén vermaak kon fchenken.<br />

Die fmagtt' om met het bloed des Volks vriends<br />

zich te drenken ?<br />

Wie heeft hem ooit gevloekt, die eerlykheid bemind?<br />

Voert hy niet't zwaard op last van 't opper Volks Bewind ?<br />

En zou Hy door dat zwaard zich dan laaghartig wrecken ?<br />

Den eisch, de klem van 'tRecht en Wet en orde breeken ?<br />

GANSCH<br />

„ Die 't maordfchavot befteld, alién om zich te wieeken,<br />

„ Voor dat des Rechters Jlem het Vonnis uit kon fpreeken —<br />

„ Lees in zyn nydig oog — lees uit zyn trotsrh gelaat<br />

„ D&t Bloedhond GALES,.al wat Patriot is, HAAT. •<br />

Het laatfte woord HAAT! zoude dit niet wel de gehecle<br />

ziel van den Dichter in de hoogde affchuvvelykheid vervullen<br />

? — en wie kent de paaien der HAAT, wanneer da<br />

Wraakzucht baar aanzet? De RASERNY is haar gewoonyfc<br />

deel, en de WOEDE van dezelve doet haar omkomen.<br />

Wezens, daar door bezeeten, zyn die niet aan dolle honden<br />

gelyk?


GANSCH ANDERS SPREEKT ZYN OOG — BESCHOUW ZYN<br />

ZAGT GELAAT,<br />

HET TOONT EEN MAN , DIE NIETS, DAN DRIESTE BOOSHEID HAAT.<br />

EEN MAN, DIEN NOOIT VAN'T SPOOR DER BRAAFHEID IS GEWEKEN,<br />

WIEN? BURGERMIN EN TROUW REEDS LANGE ZYN GÉBLEEKEN.<br />

DIE MOEDIG'T VOETSPOOR VOLGT DOOR ééw VAN HALL BETRECN.<br />

WILLEM.<br />

Dit is braaf! dat is zo a's her behoort - daar kan de<br />

lasteraar een punt aan zuigen — maar wat meer zegt.<br />

Elk eerlyk man is hem verph>t hulde te doen.<br />

J A N .<br />

Dat is waar, maar tegen Anarchisten en broodrotten<br />

moet je van verpligting fpreeken — ze kennen geer»<br />

verpligting als aan zich zeiven — het vaderland is om<br />

hun , in plaats dat zy voor het Vaderland zich rekenen .<br />

WILLEM.<br />

Een fchoone leer — waariyk. —<br />

K E E S .<br />

Wel! nou Jy lui zo alles op de lappen brengt, moet<br />

ik joului ook nog een (tukje van Jan Steen haten zien,<br />

netjes gedigt op het Schrikbewind.<br />

, J *. N.<br />

ö Dat is geen nieuws, 'dat fs al oude kost, dat is<br />

een kabinet (tukje, dat men toefchryft aan den bekenden<br />

Sr. Bernardus of Preeier EIGENBAAT jv<br />

kent immers den naam van dien datum — herinner jou<br />

maar die uitgeloofde pramie voor 1787. —<br />

K E E S.<br />

Nu geen oude koeijen uit de floot te haaien — dit<br />

nieuwe varken is al genoeg bellikt. —<br />

JAN.<br />

Dat zeg je wel — het zou ook, als men begon by<br />

•geen enkele Poëtifche dievery blyven —, maar om je<br />

te toonen, waarin de kragt van dat heele fchandelyk<br />

ftukje (•") zit — ziet hier, wat my deeze middag<br />

(*) Zie hier itat proeiihik eener ANARCHISTISCHE FURIP.<br />

en DOLLE WRAAKKR2BT AAIVHITZSNDfi RYMELARY — eerst<br />

ge-<br />

het


C 163 )<br />

het zelve in handen krygende uit de pen viel —• let<br />

by het leezen flegts op dc vier laatfte regels en gyzult<br />

de fleutel van al de woelingen van datgefpuisvinden,<br />

dolle wraak, behoeftigheid en overdreeven regeerzucht<br />

— by gebrek van iets beeter te kunnen verrigten<br />

, is dit bedryfde eenigejammerzaligetoevlugt.—<br />

Hy, die zich 'er het minst aan ftoort, doet het best.<br />

Intusfchen zie hier myne regelen:<br />

Wie rigt fbhavotten op? Wie bromt van Bloedplacaten ?<br />

Wie Mraft door 't zwaard eens beuls.hem, die de<br />

Vryheid mint?<br />

Wie toch vertreed het Recht ? drukt iemand door foldate 1 ?<br />

Wie fteunt op vreemde Magtof vest een Schrikbewind?<br />

Wie<br />

geïntituleerd geweest, toen het in gefchrifteverfpreid wierd<br />

en gevonden is op den 25 Augustus 1798 te Aufterdam —•<br />

op HET SCHRIKBEWIND van den 12 Juny 1708. naderhand<br />

in druk uitgegeeven onder deezen titui :<br />

AAN<br />

H E T T E G E N W O O R D I G<br />

ARISTOCRATISCH BESTUUR.<br />

„ Richt vry fchavotten op! Bromt met uw"B'.oedplacaaten;<br />

„ Sleept voor »w' Beulen eik, die fiere Vryheid mind;<br />

„ Vertrapt het heilig Recht; drukt Burgers door foldaaten ;<br />

Roept vreemde Kiygsmagt in; Jlicht dus uw VloékVemnd;<br />

„ Ja fticht op Dwinglandy en Heerschzucht uwen troon;<br />

„ Roeit zelfs den Bloem des Volks, door uwe Monjlersuit—<br />

Ja geesfeld , brand, verbant, vermoord de Vryheidszoonen ,<br />

„ Maakt zelfs uw'grr.agt beurs, een bloedprys u ten buit;<br />

„ Regeert geweldig, en vervloekt het mededoogen ;<br />

„ Weest met de Oranjeklant en fchelmen flechts bewoogen,<br />

„ Die altoos gaarne zag , dat men 't Vryheidsbloed vergoot;<br />

„ Gy toch, GÏWELDENAARS! Gy zult niet lang regeeren!<br />

Rjisch nadert uwe val, dan zal gerechtigheid<br />

„ Uw trotfche Euvelmoed in Wanhoop doen verkeeren,<br />

„ Terwyl geduchte wraak reeds uwe Jlraf bereid l<br />

Indien de nu woedende Dichter dit vaersje op den ior.f<br />

IIden Juny gemaakt bad, zou hy dan niet ruim zo veel<br />

waarheid hebben gefproken, als hy nu vuile lastertaal verbreid<br />

—— ?


C I«4 O<br />

Wie ftigt op Dwinglandy of Heerschzucht weidfche<br />

Troonen ?<br />

Wie krenkt het vrye Volk , roeit Deugd of braafheid uit.<br />

Wie geesfelt, brandt, verbant of moordt de Vryheids-<br />

Zoonen ?<br />

Win vult hier zyne Beurs? wie mest zich thans met buit ?<br />

Waar heerscht 't ontzind geweld ? Wie haat het<br />

mededoogen ?<br />

Wie toont met Plonderaars officlen zich bewogen?<br />

Wie ishy, die met vreugd des Vrymans bloed vergoot?<br />

Of fmaalt men, wyl noch fchrik , noch heerschzucht<br />

meer regeer en ;<br />

De Deugd weêr zegviert, terwyl Gerechtigheid,<br />

Der boofen euvelmoed in wanhoop deed verkeeren,<br />

En voor de Muitery gerechte jlraf bereid?<br />

t> JA ! GY ZYT ALLééN DOOR DOLLE WRAAK BEZEETEN ,<br />

6 HOOFD EENS WOESTEN HOOPS , DIE UIT BEHOEFTIGHEID ,<br />

EN BUITEN HET BESTUUR U SCHANDLYK DURFT VERMEETEIN ,<br />

TE HOONEN EEN BEWIND , GEVEST DOOR WYS BELEID.<br />

Wel zo! dat is knap.<br />

KEES.<br />

WILLEM.<br />

Het is niet alleen knap — maar waarheid.<br />

J A N.<br />

Nu heb maar een poos geduld — de kerfflok is<br />

vol — ik heb nu geen tyd anders zou ik u zulks<br />

overtuigen. Vaartwel.<br />

KEES en WILLEM.<br />

Wy verlangen u verder te fpreeken by de eerfte<br />

gelegenheid vaart inmiddels insgelyks wel.<br />

Te Amfterdam, by H. MOOLENYZER,<br />

Boekverkooper in de Pylfteeg.<br />

a 2 Huivers.


fj Ë<br />

CÖNSf ITÜTIONËËLfi<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn^ eri dé<br />

hand van allen tegen hem.<br />

i s M A E h s Leetifpreiik,<br />

e\! wel! Stemgèrègtigde Burgers en Inwoöners<br />

van GOUDA - ! zo vaerdig en zo hy de hand ! dat is<br />

regt loffélyk! — Gy komt als eerfte Hoofdfehuppers'—•<br />

als echte revolutionaire Brammen 'er voor uit! maar<br />

de wyze , waarop gy het onderzoek vordert, is wat<br />

bnbezuisd — de termen, v\aarvan gy U bediend,<br />

kenmerken te veel, van welke couleur gy zyt, — dé<br />

ernsth'afrigheid ontbreekt u — zo wel als het juist óórdeel<br />

— uwe partydige iever is Zo doorftralende, daÊ<br />

het elk moet verwonderen , hoe de Burgers Volbrecht^,<br />

Buma en Scheffèr, welke men de eer aandoet als<br />

Hoofdmannen van dit Stukje te noemen ; hot ftuk nog<br />

door zestig hebben kunnen onderteekend krygen.<br />

In het eerst dagt DE VLIEG, toen zy van-een zeer aan"'<br />

merklyk aantal Goudfche Burgers hoorde fpreeken *<br />

dat 'er geen levendige ziel in Gouda was of hy 'haa<br />

'er op getekend — en de alarmklok helpen trekken —<br />

dan rasch bevond zy dat hier het zeggen gold 1|<br />

veel gefchreeuw en weinig wol.' — de oude •fpre'uk i<br />

de Bergen zouden baar en, en ziet 'er kwam etui<br />

T inüii


C IÖ6 )<br />

piuh voor den dag -.— mogt zy op dit bedryf toe*<br />

pasfelyk maaken — evenwel zy zal de moeite neemen<br />

uw zo vol-ieverig Addres een weinig te overwegen. —«<br />

Het is toch een ftuk om niet aan de Vergetelheid onttrokken<br />

te worden, vooral niet de naamen dier zo<br />

waakzame mannen , die hetzelve met of zonder kruisjes<br />

ondertekend hebben. —• Zy vind zich verpligt dit<br />

te moeten doen , om dat zy uw proef/luk van Va-<br />

'derlandjche trouw flegts zonder de teekenaars tot hier<br />

toe heeft publiek gezien — en dit dagt haar, was<br />

veel te kort gedaan aan uwe hartelyke vervoering,<br />

waarom Gyl. het haar wel ten goede zult willen houden<br />

, dat zy hetzelve ftuk met uwe naamen en qualitehen,<br />

voor zo verre die haar bekend zyn geworden,<br />

hier doet volgen — het helpt misfchien nog iets tot<br />

de meerdere vaardye van het ftuk — terwyl zy flegts<br />

hier en daar eene vlugtige aanmerking 'er zal by voegen<br />

en de in Nr. 18. herhaalde belofte, omtrent<br />

óe Conftïtutionsele Gezelfchappen door deeze uwe<br />

pnverwagte aanklagte en vordering nu tot Ne. 20.<br />

weder haarer ondanks zal verfchuiven, -—. .<br />

VRYHEID. GELYKHEID. BROEDERSCHAP,<br />

Aan het CONSTITUTIONEEL WETGEEVFND,<br />

LICHAAM der Bataaffche Republiek,<br />

Geven met behoorlyk respect te kennen de onderr<br />

geteekenden Stemgerechtigde Burgers en Inwoners<br />

te GOUDA.<br />

Dat zy, hoe zeer bezcffende dc noodzaaklykheid<br />

yan de Vryheid der Drukpers, en de plichten der-<br />

Vertegenwoordigers om dezelve heilig te maintinceren,<br />

by dat recht, eenmaal door het Bataafsche Volk ,<br />

in hunne Staatswet aan dezelve toegekend, het hun<br />

egter EVEN ZO NOODZAAKLYK VOORKOMT , DAT OOK DOOR<br />

piE VERTEGENWOORDIGERS worde gewaakt tegen het<br />

mis-


C 167 )<br />

misbruik, en zorgvuldig in bet werk gefield wor-'<br />

den, die behoedmiddelen by de gem. Staatswet vuorgefichreeven<br />

, ten einde de voorrechten aandegantfche<br />

Maatfchappy verleend, niet door fommige Individus<br />

tot verwarring en verwoesting gebezigd worden (f).<br />

Het is Burgers Vertegenwoordigers niet ontroeringe<br />

dat wy geleezen hebben zeker Blad publiek alom uitgegeeven<br />

, genaamd de Conftiiutioneele Vlieg No. 15<br />

cn 16, en waarby wy de gevaarlyke omjlandigheden<br />

inziende die wy beleeven (fi), vermeenen als<br />

braa-<br />

(a) Aangenaam is deeze erkentenis, onder anderen, inzonderheid<br />

uit den mond van den Burger BUMA , mede ondertekenaar,<br />

te hooren. — Het is te venvagten, dat by<br />

1 . die voordaan in zyn dagblad, de Goudafche Courant, vooral<br />

l wat meer in het oog zal houden — en het zelve althans<br />

t niet by uitzondering doen verftrekken, tot eene verbrei-<br />

) ding en plaatzing van Addresfen en Stukken, waarin zich<br />

i eenige onvergenoegde Individus nier alleen in de fch'amper-<br />

1 fte en de waardigheid van een Beftuur te kort doende uitdrukkingen<br />

uitlaaien, maar de onbezonnenfte en brutaalfte<br />

! denonciatien doen, welke, indien de Weezens, die zich<br />

i daarvan bedienen, niet genoeg bekend waaren, alle verj<br />

warring en verwoesting zouden kunnen baaren, — de aan-<br />

I dagt van elk vriend van orde, zal zich flegts behoeven te<br />

< bepaalen tot de Goudafche Couranten, na den 12 Juny uitge-<br />

• komen — en ourdeele dan of de Burger BUMA C. f. hier<br />

1 uiet arglistiglyk een fplinter in een anders oog zoekt te vinden,<br />

j den balk in zyn eigen oog fchandelyk overziende.<br />

(Jj) Gevaarlyke omjlandigheden! Ei! Ei Burgers Volbregt,<br />

1 Buma, en Scheffer, ziet gy die omjlandigheden nu eerst zo .<br />

i zeer in? Is de Regeeringloosheid ook niet een der gevaar-<br />

' lykfte — zyn de woelingen der Anarchisten niet ruim zo<br />

i gevaarlyk — was de 12de Juny niet ingerigt om die p«al<br />

! én perk te fteilen — en zyt gy lieden niet bekende fauteurs<br />

van alles, dat de heilzaame bedoeling daarvan zoekt te<br />

wederftreeven ? Daar gy nu zo bezorgd zyt voor gevaarlyke<br />

omjlandigheden, word 'er met reden van U verwagt, dat<br />

j;y het hoogfte gevaar, de woelingen der Anarchisten, ook<br />

met de daad voordaan zult helpen tegengaan, of men zal<br />

ook uw gantfche bedryf in deezen als arglistig en verderffe-<br />

1 lyk moeten befchouwen, — het welk iets anders op bet<br />

i oog heeft, dan voorgegeven word. *—<br />

T 2


aave en getrouwe Beminnaars van het Vaderland,<br />

de Vryheid en 's Volks geluk uwen aandagt te<br />

moeten' bepaalen als een arglistig, verderflyk en algemeen<br />

welzyn verwoestend Jluk, zo HET VALSCH is „<br />

GEWIGTIG EN PRYZENSWAARDIG , zo de berigten in hetzelve<br />

EGT zyn Cc), aan welk laatjle Wy met reden<br />

twyffelen Cd) , alzoo wy, wanneer zodanig verraad<br />

üi het Vaderland ons bekend was, de bron en fourèes<br />

liever, aan de waakzaamheid van het Departement<br />

der Btnneniandfche Correspondentie, dan door<br />

blaadjes aan net publiek zouden bekend maaken Ce),<br />

door welk eerfte de fchuldigen opgefpoord en geftraft<br />

en door het laatfte als het ware gewaarfchouwd en<br />

cén wenk gegeeven word. •<br />

Gefouw btyvende aan onzen duUren Eed en voor<br />

de geheele omkeer der gejleldheid van de tegenwoordige<br />

orde van zaaken, door dit Stuk , beducht zynde<br />

Ce") , worden wy genoopt tot deeze FLICHTMAATIGS<br />

DEMARHHE (ƒ><br />

Niets<br />

(c) Dit is een fluitreden uwer waardig, dan zo gy U de<br />

moeite gegeven had U te infbrmeeren ter plaatfe waar het<br />

behoorde, zoudt gy van de valschheid geene booze veronderftelling<br />

hebben behoeven te maaken, en van de echtheid<br />

dier woelingen U hebben kunnen verzekeren, zo gv die al<br />

nodig had, en buiten dien van Zelve niet genoeg onderrigt<br />

Waart. —<br />

(d) Dit is éen raifonnement, dat allerrampzaligst is —<br />

men wil aan anderen eer. Conftitutioneel recht betwisten,<br />

dat men zélve uitoeffc d, — terwyl men hier al mede eene<br />

diepe onkunde van de Sraatsgefteldheid in de verwarring<br />

van Politie en Juftirie begaat, door aan de eerfte ook<br />

Let vermogen van ftraffen toetekennen. — Zo gaat het,<br />

als drift alléén fpreekt!<br />

(e) Bravo! manren! gy zyf voor eéne ommekëering bedügt<br />

? —* och! dat het in dö daa l waar zy! — dan zult<br />

py mét daaden meef dan met woorden aan uwen duuren<br />

Eed voldoen, —- maar dan ook moeten in de Gwdcjcht<br />

Courant geène Anarehistifche begunftiging en verbteioing<br />

ffieer voorkomen. —<br />

(/) PLICHTMATIGS DEMARCHE! Ja in de daad I Het is<br />

«org-


Niets immers kan voor onzen toefïand gevaarlyker<br />

zyn, dan de verfpreiding van foortgelyke fehnften,<br />

die alle aanfpraak op geloofwaardigheid hebben , om.<br />

dat de naam des Uitgeevers 'er onder geplaatst, denzelven<br />

voorden Schryver verantwoordelyk fielt——verwisfeld<br />

men dikwyls de oproerleus van Oranje boven<br />

, in die van de Kerk is in gevaar (g~).<br />

In de Conflitutioneele Vlieg word dit, zoo m het<br />

oog loopend, duidelyk gedaan, dat wy flegts eenige<br />

Uitdrukkingen behoeven aan te flippen; ja wy vinden<br />

in hetzelve een plan van tegenomwenteling, het<br />

inroepen van ORANJE kenbaar aangetoond, en met zoo<br />

herhaalde verzeekeringen van gelootwaard.gneid aangedrongen<br />

, dat de dikwyls zoo ligt geloovige menigte<br />

, daardoor in vree ze gebragt, misleid , /a verleid<br />

zou kunnen worden Qï); zie hier eenige trekken<br />

uit<br />

zorglievende! maar het zou tevens gepaster geweest zyn,<br />

eene minder wantrouwende denonciatie te doen. — i oond<br />

niet uw geheel bedryf aan, dat gy veronderfteld, dat Hst<br />

Gmvemement niet genoeg 'er op bedagt zou, zyn, of zoudt gyl.<br />

door eene zo domme veronderftelling U ter goeder trouwe<br />

kunnen laten vervoeien, dat men zodanige zaaken vermelden<br />

zou zonder den minfien fchyn van bewys, — dat men er niet<br />

meer van ze^ge! — alleen op een ander tyd is UE. geraden<br />

te gedenken aan de les, VERZ:N EER GY BEGINT, -~<br />

bet is toch ook de pligt van een goed Burger het Beftuur<br />

niet te vergeefsch lastig te zyn. —<br />

(tr\ Eet 3 hatelyke veionderfteiiing van deezen aart mopen<br />

lieden voegen, die het maaken en breeken van eene Con*<br />

(litutie naar willekeur begunfligen, maar is ongepast daar<br />

zv zonder de minde grond en geheel valfchelyk word gebe*<br />

Kied ten opzigte van eene welmeenende opeubaarmaaking,<br />

die men buiten ftsat is te kunnen tegenfpreeken.<br />

(h) D^eze veronderftelling is even zo hatelyk als ongecrond<br />

— of men moest willen vastllellen, dat deVlteg op<br />

eene ^l ianhistifche wyze dit middel beziet, daar het tegendeel<br />

zonneklaar is, - want wie zou Oranje of Anarchuttn<br />

vreezen? Kan het misleiding of verleiding toeten, wanneer<br />

men de goede feemsente voor misleidingen verleiding<br />

doet OP kaai hoeds zyn? Zou het niet eer «iisleidjng en<br />

r<br />

T 3 v«'


C i?o. )<br />

uit dezelve No. 15. Bladz. 132. leest men woordelvfc •<br />

„ dar 5 of 6 weggeloopen Zee-officieren en tvvee'|„:<br />

„ gemeurs reeds uitgekoozen waren, om met ecmVe<br />

„ verrade.yke Ingezetenen da Kusten te gaan onnee-<br />

„ men, en de plaatfen, waar een landinl remakke-<br />

„ ljKst zm kunnen gefehieden ; iahetniet de gevlot<br />

"<br />

, I B W E f i D<br />

d i e<br />

^ 1 een commando zou<br />

" 7', 1 \ ^ P T T<br />

' " i e t r e e d s k e n n i s v a<br />

» d<br />

en han-<br />

„ del Is hem het Plan 1 iet overgebragt door zeketc»<br />

flegten Zeeofficier caots? - No. ï6. bladz. 135.:<br />

h dat er verderffelyke Plans op Zeeland, Texel, e*<br />

,, naar den kant: van Groningen worden gefmeed , dat<br />

„ er zelfs een Overfte GROSS uit Zwitzerfand ontboden<br />

» is — bladz. 140.: dat men de eenvoudige vroome<br />

Lieden door de fchandelykfte onderteeke-<br />

>, mng eener Acte in Landverraad, en het verderf van<br />

I. hun zelve en vernietiging der waare Godsdienst, in<br />

fchyn van die voor te Haan , zoekt te doen deelen<br />

van welke eene Huderus de fteller word genaamd;<br />

>, ja men vind deeze opgegeeven Acte op bladz. i 4rï<br />

onder den tttul: Acte van VERBINDTENISSE TUSSCHEN<br />

»> DE WAARE VADERLANDSLIEVENDE en Gods woord ee-<br />

=, trouwe Onderdaanen , der zeven vereenigde Proi,<br />

vmaen , benevens de afteleggen EED." Het Nomtncr<br />

dat wy bier annexeeren, om niet alles uit tefchryven<br />

eindigt met die gewigtige en z o dikwyls herhaalde'<br />

verzekering : „ Het is wel een ORIGINEELE COP 1 Ë , £ V<br />

,, zult nog meer hooren." •<br />

Dan, wy hebben genoeg gehoord om ons bv U<br />

Vertegenwoordigers, te vervoegen.—- Hoe gevaarlvk<br />

en van verre uitzienbaare gevolgen, zyn deeze berichten<br />

van busten- en binnenlandfche Correspondentie,<br />

verleiding kunnen beeten, wanneer men de fpoorlooste bedryven<br />

gaarne verdonkerd zag? - Men wauwele niet, zo<br />

als de Requestranten, maar men zette voet by fluk — en<br />

bewyze de minne kwaade trouw, — de fchyn zelve zal genoeg<br />

zyn - en daar men dit niet kan doen, hadden de<br />

Requestramen beeter gedain te zwygen en in de genoegzaame<br />

werkzaamheid van hetfieituuren Bewind te berusten


C 171 ?<br />

tfè, BURGERS VERTEGENWOORDIGERS, niet? fragt men het<br />

Plan, om Engeland in de hand te werken, door de<br />

oproerleus, de Kerk is in gevaar, niet te ftcrken ?<br />

óf wil men Frankryk tot'zelve in haare rampen vol-<br />

{ jen en eene VENDÓ oprichten ? Moeten dan Volksverichters<br />

Volksver duister aars worden ? — want men<br />

leest bladz. 141.:<br />

„ Terwyl ik weldraa op het fpoor hoop te ko-<br />

,, men van de drie Predikanten, die bedektelyk in de<br />

,, Republiek met de TEEKENING LAATEN RONDREIZEN ? en<br />

,, de Matadors van het fpelzyn." Zal het te vergeefsch<br />

zyn , dat wy op de rookende Puinhoopen der aloude<br />

Volkeren, op het door het gemaskerd monfter verwoeste<br />

VENDEÓ de ontzettende gruwelen vau dweepery<br />

of valfche Godsdienstyver leeren ?<br />

Wy meenen genoegzaam U, Vertegenwoordigers^<br />

te hebben doen opmerken , hoe geducht gevaarlyk wy<br />

de uitgaave, de oogenblikkelyke uitverkooping en<br />

verfpreiding van het gemelde ftuk befchouwen, en<br />

hoe zeer het uwe aandagt trekken moet. — WY<br />

BEZWEEREN U , BURGERS VERTEGENWOORDIGERS ! by UWen<br />

Eed , by de dierbaare belangens van ons zo geduurig<br />

gefchokt, en als nog elendig worstelend Vaderland,<br />

dat Gyl. daar 'er thans periculuminiora is, onverwvld<br />

zult zorgen, om al of niet de echtheid der berichten in<br />

No. 15 en 16, van de Conflitutioneele Vlieg aan°ehaald,<br />

te doen onderzoeken; berigten die van niets<br />

tuinder gewaageri, dan van een gevaarlyke gecombineerde<br />

Buiten- en Binnenlandfche Corporatie ; berigten<br />

die mannen verdagt maaken , welkers verrigtingen'<br />

voor de goede zaak des Vaderlands hunne<br />

Naamen onfterfelyk maakte ; berigten eindelyk, die<br />

verdeeidheid onder de braaven zaaijende, der dwingelanden<br />

geliefkoosde fpreuk zou doen gelukken,<br />

VERDEEL en HEERSCH!<br />

Onderzoekt dan BURGERS VERTEGENWOORDIGERS ! dezelve<br />

irjet dien ernst en nadruk, dat het Vryheidsminnend<br />

Volk in de gantfche BataajJ::he Republiek beveiligd<br />

worde, voor die zo kunstmaatige als arglistig<br />

uitgedachte misleidingen, voor het hellche woede der<br />

gevloekte aapery of fanatisme, voor den geheeleu<br />

endergang des Vaderlands.<br />

T 4 . Steu-


C 172 )<br />

Steunen gelyk voorgegeeven wordt dezelve op gronden<br />

. hoe BURGERS VERTEGENWOORDIGERS , hoe vorderen<br />

zy dan niet uwe en des gantfchen Volks verdubbelde<br />

waakzaamheid, een van beiden kan gebeuren, of het<br />

is met ons, met UL. met het Vaderland gedaan, en<br />

wy keeren in het niet te rugge.<br />

Men zegge niet dat het beneeden uwe waardigheid<br />

zoude zyn, U aan dusdaanige Paskwillen (V) te laaien<br />

geleégen leggen , dat Gy dezelve als uwe attentie<br />

onwaardig, met een verachtend fiilzwygen pasfeeren<br />

moet.<br />

BURGERS VERTEGENWOORDIGERS! wat zoude- dit niet<br />

een wyde deur opengezet zyn voor de \ yanden onzer<br />

Revolutie en wie zou de gevolgen bereekenen<br />

kunnen, indien zulks ftraffeloos word gedoogd;<br />

gedoogd in een Land , beftaande volgens Wetten. —<br />

Neen! BURGERS VERTEGENWOORDIGERS! ONDERZOEKT DEZE<br />

ZAAK, en laat Uw in dezen wel degelvk ge.'eegen<br />

leggen , op dat alzoo het Bataaffche Valk, ingeval<br />

van eclitheid dezer Berichten , niet andermaal Harpende<br />

worde overrompeld , en onze pas gebooren worden-<br />

(i) DE VLISG agt het der moeite onwaardig, na reeds<br />

eenige v'ugtige aanmerkingen op dit zo iingulier Addres<br />

gemaakt te hebben, de geheele opwellende driftige rede<br />

neering en gewaagde uitdrukkingen der onbezonnenheid<br />

van dit Addres in het naakte daglicht te fteilen, alleen de<br />

beftempeiing van Paskwillen te geeven aan ontdekkingen en<br />

openbaarmakingen , waaraan men zelve zo veel waaroy hegt<br />

om 'er onderzoek van te vorderen, duidt genoeg aan het<br />

karakterieske en het weinig oordeel, dat de R^qnestramen<br />

bezitten, om zich door zodanige nietige fchrteuweis dt><br />

wegens te kunren gehoond rekenen. ->— ware bet .anders<br />

der moeite waardig, DE VLIEG zoude hier nog al zo iets<br />

van de onbefuisdheid der Requestranren in deezen kunnen<br />

zeggen, — dan zy troost zig met Vader GROTIUS, „ dat,<br />

,, 'er wezens zyn, door welke men zich niet gehoond kan agten, n<br />

vooral niet van de zodanigen, wier drift blykbaar gewóón<br />

Is boven de reden te gaan , — overigens vreest zy geen onderzoek,<br />

en is overtuigd van een wyzez oordeel van het<br />

Beftuur. —


173 )<br />

iende Vryheid, eer wy bet wee-en, ondermynd en<br />

ons Vaderland voor altoos ontrukt zten — en ingeval<br />

van valschheid niet langer door die Pesten der Maatfchappy<br />

worden ontrust , welke alleen het Masker van<br />

Volksvrienden aanneemen, om hetzelve des te eerder<br />

en oemaki^elyker in hun verderf te ftortcn. Dat Gy<br />

aan liet Bataaffche Volk doetblyken, dat het U waar-<br />

M ernst is, alle ver dervers en ondermyners van<br />

U Volks Rechten en Vryheeden, U geregte wraak<br />

te doen ondervinden. Ck)<br />

't Welk doende &c, i<br />

(was geteekend)<br />

VOLLEBREGT , Lid der Munkipaliteit.<br />

6. SCHOONDERWOERT , TVieldraaijer.<br />

ANTONY BUSMAN , Smit.<br />

JAN MELKERTS, Keurslyfmaaker.<br />

w. BLANKET, Janfpreeker.<br />

GOOSSEN VAN DER LINDEN , VWman.<br />

JOH. VRIESMAN , Medicina Doctor. '<br />

j. BLANKET, Beambte by de Gemeene/andsMiddelen.<br />

ANTHONY BARENTSEN , verloopen Koekbakker.<br />

MATHYS DE KOSTER, Bleeker.<br />

JOHANNES VAN SON , Boekbinder.<br />

m e n<br />

PIETER VAN GASTEL, (zo<br />

Zeepery.<br />

meend) Sjouwer in een<br />

STEPHANUS VAN WERKHOVEN , Aanfpreeker.<br />

w. MEURS , Timmerman.<br />

A. WEILAND , Tinnegieter. (*)<br />

HEN-<br />

(k") Of 'er nog niet genoeg gezegd was, moesten de Wet.<br />

gevers ook nog ten Jlot dit ingratieus Compliment hebben , het<br />

welk een onverschoonbaar wantrouwen aan den dag legt, dan,<br />

genoeg! Het is mogelyk te vergeeven aan lieden , die<br />

door hunne onftiatkundige demarches, die zy pligtmatig<br />

durven noemen, zich alleen door wantrouwen op een waakzaam<br />

en geordend Gouvernement kenmerken bekommerd ta<br />

zyn. —<br />

(*) Deeze wordt by fommigen voor een Oranje-man<br />

gehouden.


( 174 )<br />

HENDRIK VAN AH KOU , 7 immer.«? In^t.<br />

}• LIESEN , Schoenmaaker en Ca. te.'ein t?i de Sociëteit<br />

CLAAS DE JONG, Pypmaaker.<br />

j. BEZENG , Spekjlaager.<br />

J- H. PREYER, Looijer.<br />

joiiANNis VAN OYE , Kleermaaker.<br />

WILLEM PALING.<br />

GERRIT DE VOOYS. Kruidenier.<br />

A. F. WEELE.<br />

I>. VAN HAAVEZAAD , Kleermaaker.<br />

JACOB VALK , Kruidenier en Cömmisfa is van de Zakkendragers.<br />

H L. V. BUMA, gewezen Hoofd-Officier, en Courantier.<br />

A. BRANS, Castelein.<br />

PHILIP HOGERBOOM , Uitdrager.<br />

HENDRIK BONTEKOE.<br />

P ETER HOOGENBOOM , Uitdrager.<br />

MATTHYS LIESEN, Kaaskooper,<br />

P. PIERSON, Beambte.<br />

HENDRIK TAAT.<br />

JOH. SPIT, Tabakskooper.<br />

C. V. GORCUM.<br />

DIRK BRONS.<br />

JOHANNIS BEKAERT. f<br />

GYSBERT BARENDS , Koekebokkr.<br />

E, KLEIN , Timmermans Knegt • en loop r van de<br />

Volks Schuiten.<br />

PIETER STAM>, Kaaskooper.<br />

w. NEERING.<br />

COENRAAD GROENENDAAL, Rentenier.<br />

u. SCHOLENAAR , F~mdumeester.<br />

j. POLYN , Ciercq.<br />

CORNELIS KALFF, Timmermans Knegt.<br />

]• BESSAN , RemonJJrantfche Predtcant.<br />

j. VAN HARTEN.<br />

V/. H0UBRAAK.<br />

DIRK FALLÓE , Koffy- en Theekooper.<br />

JAN KORERAAR , w. z. slmjler damfche Scfiipp. r.<br />

P- v. WERKHOVEN , Zadelmanker.<br />

ADRIANUS HOEST, Tabakskoopir.<br />

p. VELDMAN , Paruikemaaker.


JAN ROOSENDAAL.<br />

C i7S 3<br />

ÏZAAK YSELSTEYN , Slyter in Drank. < ,<br />

JOH. D. SCHIEFFER, beroemd AGENT ter zuivering,<br />

JAN v. BERGEN, Vleeshouwer.<br />

JOHANNIS DE VLUG.<br />

Pit merk t is gefield door p. VAN LEEUWEN.<br />

my prefent<br />

w. MEURS.<br />

ANTONITE LA FEL.<br />

Dit merk t is gefield door A. FOERIK.<br />

my prefent<br />

H. L. v. BUMA»<br />

A. VAN DER BEN , Drukker en Herbergier.<br />

N. BRINKMAN, Pypmaaker.<br />

In het voorgaande Nommer 18. is per abuis de volgende<br />

WEERKLANK met aflaating der drie laatfle regels<br />

gefield, waarom hetzelve hier, zo als behoort, by<br />

verbetering gefield word.<br />

W E E R K L A N K<br />

Op het lasfierlyk Vaers<br />

o p ,<br />

H E T B E E L T E N I S<br />

V A N DEN B R A A V E N<br />

Mr. G A L E I S A A C GALES,<br />

Stedehouder van den Procureur der Gemeente]<br />

te Amflerdam.<br />

Hoe moet een GALES thans den naam van Dwingland<br />

draagen?<br />

Ja ' durft den Batavier van zyne Bloeddorst klaagen ?<br />

Wie noemthem huichelaar, ontbloot van menschlykheid ?<br />

Door wien'tvertreedenRecltt desVolksom wraake fchreit?<br />

is


C 176 )<br />

Is hy een Robespierre , Varg aif, Domitiaan,<br />

Die't zwaard desBeuis het hoofd denVryman afdeed flaan<br />

Wien 't yslyk moord fchavOt alléén vermaak kon fehenken]<br />

Die fmagtt' om met het bloed des Volks vriends<br />

zich te drenken ?<br />

Wie heeft hem ooit gevloekt, die eerlykheid bemind'<br />

Voert hy niet 't zwaard op last van 't opper Volks Bewind ?<br />

En zou Hy door dat zwaard.zich dan laaghartig wreeken ?<br />

Den eisch , de klem van 't Recht en Wet en orde breeken ?<br />

GANSCH ANDERS SPREEKT ZYN OOG — BESCHOUW ZYN<br />

Z"AGT GELAAT,<br />

HET TOONT EEN MAN , DIE NIETS, DAN DRIESTE BOOSHEID HAAT.<br />

EEN MAN.DIEN NOOIT VAN'T SPOOR DER-BRAAFHEID IS GEWEKEN.<br />

WIENS BURGERMIN EN TROUW REEDS LANGE ZYN GEBLEEKEN.<br />

DIE MOEDIG 'T VOETSPOOR VOLGT DOOR ééN VAN HALL BETRECN.<br />

DIEN STEUN VAN AMSIELS STAD — DIEN SCHRIK VAN 'T WOEST<br />

GEMEEN !<br />

JA.' GALES STA DUS PAL! DE MUITZUCHT MOOG'u DOEMEN ,<br />

DE BRAAFHEID ZAL U STEEDS EEN BURGER VAADER NOEMEN.<br />

Te Amflerdam, by H. Moolenyzer, 's Hage f C Leetiwenftein,<br />

te Delft, Roelofswaart, te Rotterdam,<br />

van Santen, te Dord, Bonté, Utrecht, van der<br />

Schroeff, te Leyden, Koster, te Haarlem , de<br />

Graaff, te Alkmaar, Molkman, te Hoorn,<br />

Vermandei en Breebaard, •'s Hertogenbos,<br />

Palier, te Zaandam, van Aaken, Êreda,<br />

W. van Bergen, en verders alom.<br />

k 2 Huivers.


D E<br />

C0NST1TÜT10N1ËËL1B<br />

ELK HET ZYNE.<br />

Ënde zyn hand zal tegen allen zyn, én dé<br />

hand van allen tegen hem.<br />

i s tvï A E i. s Leen/p reük t<br />

DE VLIEG mag dan eindejyk haar fchuld afdoen<br />

te lang mogelyk is zulks reeds uitgefteld , — dan hét<br />

fpreekwoofd zegt lang borgen is geen kwytfchel>den,<br />

zie hier dan wat haar voorgekomen is , dat<br />

men beweerde, dat tot de LNRIGTING DER CONSTIÜTIO»<br />

NEELE GEZELSCHAPEN algemeen diende Werkftellig gemaakt<br />

te Worden , - zy geefc dit geenzins op als<br />

een volledig ftuk , maar als eene redeneering op dit<br />

belangryk onderwerp, welker verbreiding zy dagt,<br />

dat eene algemeéne nuttigheid zoude kunnen hebben,<br />

immers den wyzen Wetgever kunnen doen bedagt<br />

zyn , om eene ordening daarteftellen , die uit het vast*<br />

fefte'lde grondbeginzel by de Staatsregeling geene<br />

verkeerde uitvloeifelen en fchadelyke woelingen immer<br />

konden doen geboren worden.<br />

By de Acte van Staatsregeling dan (dus Vang ^ de<br />

redeneering aan) is naar den wil van het Bataaffche<br />

Volk bepaaid \<br />

Art. XVill. „ leder Burger heeft recht om met gf*<br />

v H 'm


C i?8 5<br />

ne Medeburgers te vergaderen , TER ONDERLINGE<br />

,, VOORLICHTING , TER OPWEKKING VAN VADERLANDSL-EF-<br />

,, DE en TER NAAUWER VERBINTENIS AAN DE STAAT'RE-<br />

,, GELIXG , zonder dal nogthands de CONSTITUTIONËE-<br />

,, LL' Gezelfchappen als Zodamgen m-t eikanderen<br />

,, over Staat szaaken brie/wisféling kouden, gefch-e-<br />

,, ven aanh'agten ontvangen, by ./lemming bejlui-<br />

,, ten of by wyze van Corporatie eenige openbaare<br />

,, daad zullen verrigten." Het hoofdoogmerk van<br />

dit Artikel is dus onderlinge voorlichting , opwekking<br />

van Vaderlandsliefde en naauwer verbintenis aan<br />

de Staatsregeling. Dit Artikel kan gevolgelyk en zyne<br />

bedoeling niet anders uitgelegd of breeder üitgelïrekt<br />

worden, dart om het Volk op eene beredeneer-'<br />

de en Bevorderlyke wyze aan de Staatsregeling te verbinden.<br />

De onderlinge en welgeregelde Byeenkomftèn<br />

van verlichte en min verlicnte Burgers, van alierley<br />

ftand , kunnen daartoe voorzeker niet dan allezins<br />

bevorderlyk zyn , de goede Gemeente kan in dezelve<br />

overreed worden vau de beste wyziging der Staatsregeling<br />

, de voordeden aan de handhaving van dien<br />

verknogt, en de hciizaame gcolgen , die eene ffcmdvastigè<br />

en welverëenigde gehegt^eid onmisbaar moeten<br />

doen geboren worden, wanneer dc gezonde reden<br />

en goed verftand , in Treedt; van overdreevenheid<br />

en drift, by de al geheeie invoeritg en uitocffening<br />

betragt en duurzaam agtervolgt worden, -— en de<br />

Ontmaskering, ja veriudeling van alle tegenftrydige,<br />

Mvanvoegelyke , ongeordende , cn hoogstfehadelyke<br />

pogingen meer eii meer in het waare daglicht gefield<br />

worden door verft.i Jigc , deugdzaame en eerlyke<br />

Burgers, die te midden hunner Medeburgeren in zodanige<br />

Byeenkomften door eenen loffehken naariever<br />

voor het welzyn van het Gemeenebest,'tegen alle verleiding<br />

zich bedagt tooncn, en zulks door bondige en<br />

nadrukkelyke redeneeringen met alle bedaardheid aangevoerd<br />

, weeten klem en kragt bv te zetten , zodanig,<br />

dat derzclver voorbeeld eene heilzaamfte opwekking<br />

doe gebooren worden , en elk tot orde en beleid<br />

ia alle handelingen, onderneemingen, verzoeken<br />

en


179 ) K<br />

M beo-ecrtens verpligt, zonder imrrer aan oen ru;teled:<br />

g B<br />

emor, ongepast wantrouwen , en onzange twee-<br />

d r<br />

Het t<br />

is C<br />

dfez'eTera^yke geestdrift die ajlen moet,<br />

k a,, en behoord te bezielen voor het weigeren<br />

de gemeene zaak. ^ zonder deeze zou de voltoo<br />

iino- der be,te Conftitutie fteeüs_ zo mocielyk ge-<br />

Saak Vorden, als her onmogeiyk fs zonder dezelve<br />

S aE-ebrekkigfte Staatsregeling tot d,e g.wemch-<br />

?eindens te S uitkomen, waartoe zy tot de waa-<br />

Ï S & ^ vetfehillende belangen m de maatfchaDDV<br />

ontworpen c.i daargvlield is.<br />

DeeL verftandige en volicverigc gecstdnft kan nu<br />

voorzeker onder het volk niet beeter aangewend en<br />

voo zïtio-lvk beftierd worden , dan door dte ondci-<br />

1^ Bvc &<br />

rkomllen , d,e tc,t dat einde en totdat<br />

Ü ï l S bv de .^aatsregehng bepaald zyn. —<br />

TT d'czc moeien der Burgeren ondcrlmg byeenko-<br />

Ïen en be oouen, dat zy met een zeker gevod van<br />

Kub R keinfehe fierheid doordrongen zyn, en uoor<br />

£ rï gefprekken, welgepaste redenvoeringen en<br />

vermelding van alles, wat door lust tot orde en braathe<br />

d op 's menfehen ziel naar zyne mgefchaapen beftemmiSo-<br />

ten goede werken kan , elkandcren wthen<br />

nVf^zyn , en oanvuuren tot werkzaame Va-,<br />

dSSkS* en ter waa^emmg van d ;e P^cr,<br />

.11 A „ aw«v!t van het Gemeeneoe.>t ailemoouzaaKet<br />

T i e tot eene pHgtelyke betrugring<br />

iln hèt "een ieder in zyn kring een goed en gelchikt<br />

R Ier kan doen zyn, en aizo het geluk van de ge-<br />

Burger ka " vestigen, en a.kngskeus den hoog ttSp ^Smm^ voll-menhc-d doen be­<br />

fte, trap vau * k a n n c n deeze Gezeite^apr<br />

C k e<br />

' ^"T;ilX /eleiders zyn, waardoor net gamfene<br />

SllS, en dezelfde aandoening het<br />

^So^i»?* te gelyk in m Na-<br />

t i e<br />

B OvS; e<br />

dU W<br />

leen 'ons de ondervinding . dat, wanneer<br />

een volk door z|pe broeüeriyke en ^gerege.<br />

ïe penbaare.en algemeéne zamenkomlUn Cnctfpre,>


C 180 3<br />

van zelve , dat men hier niet bedoeld zodanig na*.<br />

t>eee en parrhyauchtige afzonderingen, 2 l |<br />

ümkun^g, nimmer eeng duurzaam .oed hebben<br />

nagewerkt noch kunnen uitwerken) LicfStvéïJS<br />

aanhoud nd opwekt, aanvuurt, en in hetgoZrZ<br />

njet m najagmg van regeerinspos, en , I j en b<br />

den,ngen of m Jchadelyke dweepzucht of dolle re<br />

bpe^l gevoelt deszelfs moed en bezef van ei.<br />

zö doodl^- g<br />

^W 8<br />

a a n<br />

S<br />

' ~<br />

i c t s h<br />

« geen<br />

ge V yheid dat men altoos van de flaper.Vheid ee-<br />

% N<br />

r C,l<br />

0 t h a a r e '° r --heeriching'bêriSkan<br />

In eene reprefenrat.ve Volksregeering worden 'er<br />

S E d h U<br />

g h e d e n b<br />

' l<br />

h e t V 0 , k<br />

S^röïn, welke on-<br />

Rffphe.dbaar zyn van d,on vorm van Beftuur. J. Het<br />

volk moet zekere afgetrokkene denkbeelden van Bu"<br />

f S conft> P<br />

? tlCke<br />

H M<br />

b e V 2 t t ü n k l<br />

l c n<br />

<br />

> z<br />

^et<br />

?}«e Conftitutie tegen alle daar mede ftrvd.Ve ondermynmgen<br />

kunnen helpen behoeden. Het nioet ve -<br />

m worden, zal het immer vry zynde, vry blyven.<br />

Ier uufc n n m m f t e n i n<br />

bS , b r e u k<br />

r e c h t e<br />

Ier uure bedagt zyn en kunnen<br />

°P<br />

waaken.<br />

^<br />

Het<br />

"<br />

moet<br />

»r al-'<br />

be-<br />

?,7„ . m<br />

. e t<br />

cordaatfte , eerlykfte en verftandigfte<br />

Medeburgeren, zal het altoos voor zyne Vertegenwoordiging-<br />

Cene meestgepaste keuze doen.<br />

Voor deeze en meerdere onderrigtingen en nutti-<br />

J A ^ S£aatsr<br />

egelmg gewild en vastgefteld<br />

zyn beftemd, - z y kunnen dus doende de bes e<br />

Lecrfchoolen zyn, alwaar door eene genadige wr -<br />

Ving der gedachten en eene aanhoudende veïkeerine<br />

«iet mcnfchen van alle ftanden , verkrecgen kund\l<br />

heeden en wyze ervarenis kunnen voortgeplant worden<br />

en cene algemeenen invloed verkryoen « L OD<br />

dergelyke wyze kan het niet misfen, of deeze CON-<br />

STITUTIONEELE GEZELSCHAPPEN kunnen by eene ooede<br />

plaaifen , het brandpunt van de ftranlcn der Vo.w"<br />

$RMgi die m gefprekken en gcfclmften van allen


C 181 )<br />

kant daarop aantrekken, en welker fchj'nzel door den<br />

tyd eenen graad van helderheid eii kunde in alle de<br />

élasfe'rt der Burgeren , zetfs in die van de geringde<br />

verftanden doet ontftaan , welke by een auder volk<br />

te vergeefsch word gezocht.<br />

Men voere hier niet tegen , dat door de intrigue ,<br />

list, zelfbelang cn andere verderffelyke neigingen in<br />

veele Volks-Societeiten zo dikwerf de geest der ontbinding<br />

(desorganifatie) heeft geheerscht —• en der<br />

regeeringloosheid is in de hand gewerkt geworden —<br />

voor eerst was dit meerendeels in dc ongeördenheid<br />

en niet genoegzaame onderlinge zamenvoeging van<br />

lieden van onderfcheiden ftand en ervarenis gelegen,<br />

waardoor eenvoudigen als op zich zeiven gelaten en<br />

aan de misleiding roekeloos overgegeven wierden ,<br />

maar in dc tweede plaats was de hoogfte oorzaak van<br />

dit kwaad te zoeken, minst in de wangef eldneid dier<br />

Bycenkomfttn , maar meest in de lafheid cn oneenpaarigheid<br />

van het Beftuur, dat aan dezelve geene juifte<br />

rigting gaf, doch ter gelegener tyd het kwaad<br />

voorkwam , eer het doorgedrongen was en eene ocheele<br />

uitbarfting bedreigde. —- Een vast en onwrikbaar<br />

Beftuur moet zich nimmer door eenigen onwettïgen<br />

aandrang in zyne op de Staatsregeling welgebouwde<br />

, en met derzelver Staatkundige doeleinde<br />

overeenkomftige welmeening doen of laaten tegenwerken<br />

r en als dan ook zullen , noch kunnen welingerigte<br />

CONSTITUTIONEELE GEZELSCHAPPEN immer iets<br />

van deezen aart ten verderve des Vaderlands onderneemen<br />

, — neen zy zullen integendeel verftrekken<br />

om derzelvcr Leden als goede Burgers te doen uitmunten,<br />

in het goedkeuren en onderfteunen van die<br />

daaden van Beftuur en Bewind, welke moed, braafheid<br />

en belangeloosheid kentekenen. — Alleen den<br />

geenen zal agting gefehonken worden, welke onbaatzuchtig<br />

, edelmoedig en vefftandig de parthy van het<br />

volk verdedigen , terwyi zy met verachting zullen overladen<br />

blyven en fteeds gtervolgt worden , welke onder<br />

wat masker het ook zy, het zy zelfs van eene<br />

geveinsde warme Vaderlandsliefde of overdreeven zagt-<br />

moe-


C 182 )<br />

moedigheid altyd de magtig^en zouden w'üen v.-orftaan,<br />

en het belang van byzonderc menfc'ien , boven<br />

de zaak van het geheele volk fteilen, — dit toch kan<br />

nimmer eenige ontbinding veroorzaaken , maar wel<br />

eene wezenlyke en kragtdadige onderfteuning verwekken<br />

, tot handhaving der Conftitutie, en de grootfche<br />

opofferingen, welke de nieuwe orde van zaaken gebied<br />

en tot het algemeen welzyn vordert. •<br />

- Om nu voortekomen, dat in deeze CONSTITUTIONEE-<br />

LE GEZELSHHAPP C<br />

N de voksverIe ;<br />

ders nimmer den meesten<br />

invloed kunnen verkrygen, ja zelfs te beletten,<br />

dat deeze daarin eenigen invloed behouden, en integendeel<br />

te bewerken dat dc eerlyke man nimmer<br />

door de vuige listen dier aterlingen afgefchrikt worde,<br />

daarin naar behooren zich te kunnen doen onderkennen<br />

tot het heilzaam algemeen oogmerk, en alzo de<br />

volksgeest nimmer cene verkeerde ftrekking erlange,<br />

noch de volksvleiery der Politieke fortuinzoekers de<br />

genegenheid der menigte winne, meendt men , dat<br />

buiten het algemeen toevoorzicht en waakzaamheid der<br />

Politie en de werkzaamheid d .'r Juftitie, waar zulks<br />

zoude mogen vereischt worden, de volgende of zoortgelvke<br />

algemeéne fch'kkingen genoegzaame behoedmiddelen<br />

zouden kunnen opleveren, cn eene wenfohélyke<br />

leid'ng aan CONSTITUTIONEELE GEZELSCHAPPEN<br />

geeven, om nooit anders dan naar het zuiver oogmerk,<br />

by de Staatsregeling bepaald , te kunnen werken of<br />

beftaan.<br />

i°. Dat in ieder plaats derzelvcr oprichting alleen<br />

tot een bepaald gedeelte, het zy een of meer,<br />

naar maatc van het aantal Stemgeregtigde Burgers,<br />

zoude mogen uitgeftrekt worden. —<br />

• 3°. Dat in elke plaats, waar 'er meer als een beftond,<br />

dezelve onderling voor eikanderen open<br />

Ronden, zo egter dat uit hoofde dier gemeenfchappelyke<br />

verkeering geene gemeenfehappelyke<br />

inzage in dc beftiering of iets anders<br />

konde gevordert worden , veel min eenig verband<br />

beftaan , als ftrydig met de Comiituiie.<br />

3 •


C 183 )<br />

3 0<br />

. Dat geene dan Stemgeregtigde Burgers in de*<br />

zelve zouden mogen zamenkomen , dan by expresfe<br />

toelating en met voorkennis der direflie,<br />

edoch geene vreemdelingen , van het Stemrecht<br />

niet jouisferende. —<br />

4 0<br />

. Dat de directie alleen gevoerd wierde by twee<br />

Burgers, waarvan om het halfjaar telkens een<br />

zoude afwisfelen, en door een ander vervangen<br />

worden — de eerfte keer by het lot. —<br />

5 0<br />

. Dat de keuze dier Direöeuren altoos by de<br />

volftrekte meerderheid der prefente Leden zoude<br />

gefchieden — de eerfte reife, zo rasch 'er<br />

Vyftig Leden zich zouden zamengevoegd hebben,<br />

en voorts alle halfjaaren agt dagen voor<br />

het uiteinde van het zelve, by de prefenten ,<br />

die daartoe verzogt zouden worden zamen te<br />

komen — in cas van geene volftrekte meerderheid<br />

of ftaaking der Stemmen , zoude men de<br />

Conftitutioneele Verkiezingen ten rigtfiioer moeten<br />

neemen. —<br />

6°. Deeze Directeuren zouden dadelyk aan het Gemeente<br />

Beftuur moeten opgegeven worden ,<br />

en verantwoordelyk zyn voor alle wanorde en<br />

het geen tegen de Conftitutie aan in dezelve<br />

Gezelfchappen, geduurende hunne directie geduld<br />

wierde. —<br />

7 0<br />

. Directeuren zouden volgens onderlinge fchikking<br />

met de ordening , huishoudelyke fchikking<br />

, en de dispolitie over de onderlinge bepaling<br />

van de Penningen , tot beftand van het<br />

Gezelfchap nodig , belast zyn, mitsgaders de<br />

tourbeurten der Redenvoeringen en de tyd daar<br />

toe mogen regelen , zo zich eenige kundige<br />

Leeden daartoe opdeeden. —<br />

1°, Geene Voordragten rot teekening, veel min de<br />

teekening zelve van eenige Proteftatien , Declaratoiren<br />

of Addresfen , hoe ook genaamd,<br />

zoude in het zelve mogen plaats hebben, als<br />

zynde eene dadelyke inmenging en bemoeienis<br />

van zaaken, die met het voorfchrift der<br />

Conft.tutie .ftrvdig zyn. •—•<br />

9°-


C i?4 )<br />

9°. Zo ras van dergelyke onderneeming of pocN<br />

ging, het zy regtftreeks of van ter zyde,<br />

aan Directeuren iets bleek, zouden zy daarop<br />

niet alleen dienen bedagt te zyn , Zulks als<br />

tegen de orde in het Gezelfchap voortekomen<br />

of tegen te gaan, maar dadelyk, ten blyke<br />

van derzelver gehegtheid aan de Conftitutie,<br />

(des noods) daarvan gehouden zyn kennis te<br />

geeven aan het Gemeente-Beftuur. —<br />

• io°. Deeze CONSTJTUTIONEELE GEZELSCHAPPEN zouden<br />

ook fteeds verplicht moeten zyn, om op een<br />

gevoegelyk uur te eindigen , en althans nooit<br />

na middernagt by elkander mogen blyven, en<br />

niet meer dan een a tweemaal per week hunne<br />

Vergaderingen te houden.<br />

11°. Alle andere Staatkundige Gezelfchappen , of<br />

waarin over zaaken van het Beftuur gehandeld<br />

werd, in het 18. Artikel der Staatsregeling<br />

bepaaldeiyk vallende , en niet behoorlyk bekend<br />

gemaakt zynde aan het Gemeente-Beftuur,<br />

of waarin bevonden wierd dat tegen de<br />

algemeéne fchikkingen en het Artikel der Staatsregelen<br />

gehandeld wierd , zouden dadelyk<br />

gefloten moeten worden , behoudens het verder<br />

regt der Politie of Juftitie , zo behooren<br />

zoude.<br />

Op dusdanige wyze begreep men, dat de CONSTITUTIO­<br />

NEELS GFZELSCHAPPEN de aangenaamfte en geordende richting<br />

zouden krygen, en aan het waare oogmerk beandwoorden.<br />

De invoering dier inrigting zal misfcbien by veelen<br />

meer wenfeheiyk dan mogelyk befchouwd worden, hoe min<br />

moeie.'yk dezelve ook zy. — Veimoedelyk zal het nitt aan<br />

meerdtren ontnreeken, welke die ordening zullen befpotten.<br />

en niet weinigen zeilen'er zyn, die 'er tegen zullen<br />

taaien, — dan heil zy allen — en den boozen inzonderheid<br />

Beterfchap. — De goede wil zy genoeg tot het be.<br />

doelde oogmerk, — dat wy^.er het verbeieien en het goede<br />

voltorye, eer het kwaad ontftaa! — DIXI! •<br />

TeAmfterdam, by H. MOOLENYZER,<br />

Bovkverkooper in de Pylfteeg.


CONSTITUTIONEEL!<br />

fflr. Zf.<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en de<br />

hand van allen tegen hem.<br />

ISMAELS Leefifpreuk<br />

D s VLIEG hier en daar omzwervende heeft tot haaf<br />

leedweezen vernomen, dat 'er eene vry algemeéne<br />

vcrflaauwing en misnoegen omtrend de Burgerwape.<br />

rimg aangeftookt wordt, — dat men veele braave heden<br />

een weerzin tegen dezelve zoekt inteboezemerf<br />

en onder anderen ten voorwendzel daarvan niet wei*<br />

nig te baat neemt de weigering van eene Verklaaring,<br />

die op de eerfte beginfelen der Afle van Staatsregeling<br />

volkomen gegrond is, en geene de minfte<br />

reden wt billyke verweigering kan nog mag opleveren,<br />

- intusfchen is dit te meermaalen en by aanhoudenheid<br />

zo zeer gedecreteert Bolwerk der aJo-emeene<br />

en eiks byzondere vryheid en veiligheid , "zo<br />

van binnen als naar buiten, van het hoogfte aanbelang<br />

om met alle zorgvuldigheid gadegeflagen te worden.<br />

— Hy kan geen braaf Burger zyn , die niet<br />

naar alle zyne vermogens alle» in net werk fieldt 0na<br />

hetzelve tot een onverwinbaare ringmuur te due vertrekken.<br />

— Onze Voorvaderen waaren daarop fteeds<br />

^ Wk,


( i%6 )<br />

tuk ( — van de vroegfte tyden af gevoelden zy i'rt<br />

eene algemeens Burgerwapening niet alleen de zekerfte<br />

Merkte van het Gemeenebest gelegen, maar by<br />

derzelver eerfte Verbond- van. Unie maakten zy hetzelve<br />

reeds tot eenen onveranderlyken grondregel -— tot<br />

eene algemeéne Staatsregel- — Geen wonder dan ,<br />

dat door alle omwentelingen heen, hoe weinig ait<br />

werk ook nog tot genoegzaame volkomenheid en behoorlyke<br />

gefehiktheid, naar de verfchillende toeftand<br />

van plaatfen en omftandigheden, heeft mogen gebragt<br />

worden, de Nakomelingen van de Verwinnaars van<br />

PHILIPS , en de eerfte roemwaardige Vestigers van ons<br />

Republikeinsch Staatsgebouw, dit zo zeer gewigtig<br />

ftuk ten allen tyde zyn bedagt gebleeven — en het<br />

alcrehecle Bataaffche Volk by de. jongde zo plegtig<br />

va°stgeftelde Ade van Staatsregeling allenutdrukkelykst<br />

gewild heeft, dat 'er EENE ALGEMEÉNE BURGERWAPENING<br />

ZAL ZYN , en de meestgepaste inrigting en befchikking<br />

van dien volgens en overeenkomftig Art. 43 , 44, 45<br />

en 46 , van de BURGERLYKE EN STAATKUNDIGE REGELS<br />

aan het UITVOEREND BEWIND by Art. 108. in den vierden<br />

titul der Afte van Staatsregeling op volgendewy-<br />

Ze heeft aanbevolen, „ dat hetzelve (fUuvoerend Bewind)"<br />

Organifeert de gewapende Burgermagt,<br />

(de Nationale Troepen daar onder begreepen)<br />

" overéénkomftig de Reglementen, door hetzelve aan<br />

" het Vertegenwoordigend Ligchaam , binnen zes<br />

", maanden na deszelfs eer/ie Zitting, ter beflisfmg<br />

»', voorgedraagen," en verder ingevolge Art. 109 en<br />

110. met de geheele befchikking, de bepaalmg der<br />

byzonder e beflemming en met de voordragt der /aarlykfche<br />

voordduuring, vermeerdering of afdanking<br />

van de geheele Krygsmagt belast is; — alles agtervolgcns<br />

de zo evengemelde aangehaalde Artikelen 43,<br />

44, 45 en 46. der voorafgaande grondregelen, welke<br />

van deezen merkwaardigen inhoud zyn — als:<br />

Art. 43. „ HET BATAAFSCHE VOLK WIL EENE GEWA­<br />

PENDE BURGERMAGT" (de Nationale Troepen daar onder<br />

begreepen)" TER VERDEDIGING ZYNER VRYHEID EN<br />

., ONAFHANGLYKHEID , ZOO NAAR BINNEN ALS NAAR BUI-<br />

" • „ TEN.


.( i8? ) -<br />

„ TEN. DE REGELING DEEZER MAGT ZAL GESCHIEDEN<br />

" An *44. E TM** BATAAFSCH BURGER IS VERPLIGT TOT<br />

DAT EINDE DE WAPENEN TE DRAAGEN EN ZICH OP DE<br />

' , ' R O L VAN WAPENVOERENDE BURGEREN TE DOEN 1N-<br />

" ArtaSi DE GEWAPENDE MAGT IS TEN ALLEN TVDE<br />

„ EEN ONDERGESCHIKT UGC11AAM. ZT KAN ALS ZODANIG<br />

,, NIMMER RAADPLEEGEN." JjiSi ,»<br />

Art. 46. „ GEEN GEDEELTE DERZELVER KAN IMMER IN<br />

„ WERKING KOMEN , DAN OP SCHRIFTELYKEN LAST EENER<br />

„ WETTIGE M A G T , OP ZODANIGE W Y Z E , ALS BY DE W E T<br />

», IS UITGEDRUKT." , ï'3ó*l<br />

DE VLIEG bezig hier op haaren aandagt te vestigen,<br />

om der^gelyk^ene juiste leidraad te fchetzen , tot<br />

volbrenging ë<br />

van deeze zo loffelyke en zo wel bepaal­<br />

debedoeling, ziet zy op het önverwagtst zig geftoord<br />

en geïeeltelyk voorgekomen door een eerwaardi°en<br />

Grvfaart, welke met de Staatsregeling in de<br />

hand en de overweeging deezer Artikelen zich fchyn<br />

nde bez g Ie Ld Ö<br />

en: de diepfte zuchten loosde<br />

en vervolgens overluid den vryen loop aan zyne geda^ten<br />

gaf , welke DE VLIEG te belangryk rekende<br />

om nietten algemeenen nutte en tot nadere overweoins<br />

kennelyk te doen zyn.<br />

* V fdus vong de Grysaart aan) Het Bataajfehe<br />

Volk WIL DAN EENE GEWAPENDE BURGERMAGT ! Het<br />

Teeft die helaas ! drie jaaren meer bepaalder dan<br />

" ooit te voren gewild, en in weerwi\ der fckoone<br />

" Ontwerpen, eene ongelooftlyke moeite en kosten<br />

heeft zulks niet kunnen tot ftand gebragt worden ~<br />

penmaal is dus het voorzeker te wenfehen, dat dit<br />

li mogtw gelukken , daar het nu eene zo Heilige<br />

grondwet leworden is, - meer wenfchelyk waafe<br />

het dat van den beginne aan met meer algemec-<br />

" ne dade yke overeenkomftighe d aan dien wil en<br />

deszelfs volftrekte behoorlyitheid waare gehande d<br />

«worden, - dan Lyder! Is het met maar al te<br />

waT gelyk door waare Volksvrienden reeds te<br />

li meermaale/is opgemerkt en voorgedraagen, dat


C 1*8 5<br />

„ al te dikwils zekere in het oog lopende teeenftrv»<br />

P<br />

., dighed» m de befchouwinge.f e n beoeES<br />

„ in dc beledene beginfe s en daaden, der mcnfchen<br />

., bét zeideni een onbenoorlyk Contrast opleveren "<br />

zjmg, dat de wysgeerige Menfchenvnend dikwed<br />

z en bevreemd, wanneer hy denzeifden menscfi<br />

„ twy,tei geraakt of hy met een , dan wel met<br />

twee verfcm lende Weezens te befchouwen £<br />

„ moet bezig houden, _ daar toch het Zien en<br />

„ volbrengen één behoort te zyn, gebéurd hef met<br />

„. we.n.g, dat het laatfte van hefeerfe zo verre ver-<br />

., wydert word dat het fcftfe» e* r 0%r^« i,<br />

„ plaats van met de daad gepaard te gaan , zoSee<br />

,. tegenwerk ngen opleveren, dat de beste wil en be-<br />

„ üoehng ge ,eél en al veriedeld worden , immers dié<br />

s, pwenscate u.twerkfelen misfen , als zy hadden<br />

„ kunien en behooren te hebben, indien de eetrou"<br />

e e<br />

S! * . n<br />

geordende handhavmg v a n de wS S<br />

„ de mmfte byoogmerken ter regter tyd waare vol<br />

br.gr, en van den pl gmmige! geeZnf7Z volt<br />

„ dat nutog en ogenbhkkelyk 0<br />

gebruik éemaalt ï<br />

d a t i n h e t z e l v i i<br />

" Ti u' °P ^ne zo vuC £ e wyze<br />

:; vtn°gte k<br />

wonderen a a n d<br />

nr-!i<br />

- % i as<br />

,, Niemand toch die de gefteidheid _ de «reaart<br />

t t heid van het Bataaffche Volk kent lro„ b e<br />

aart-<br />

„ zyn, dat dit Volk over het algemeen zich°I<br />

„ meeste Volken onderfcheid doorTn"<br />

h<br />

'<br />

V a<br />

d e<br />

" .<br />

koelheid, die zich ni« ^MtkSvl £f ïï?^<br />

„ men ! d,e in byna alles gevoÏÏI JS<br />

W a r<br />

'<br />

„ voorb.eldewze bedaardneid'T^e S ^ d r ï '<br />

., ven - van cene berekening der moïelv£ 7<br />

*<br />

„ ren in alle onderneemmgdi en daa,2 v g<br />

f l ende belluiteloosheid in bvna llt 1<br />

V o<br />

°" v<br />

i gen; - die wel beiiuft<br />

^ei,<br />

„ gevolge heeft eene onverzet elyfceLfdvf ' -2<br />

„ & de zwaarfte en ^ ^ f e f c ^ ^<br />

„ dan namemyk , wanneer daf v„ir. . " ce<br />

, inin<br />

g t<br />

-"; —<br />

de hindemLn S e f ^ ^ J ^<br />

„ ztelt m werking gebragt word.<br />

u r b<br />

^<br />

n Miar


( I8Q )<br />

„ Maar niemand, die de gefchiedenisfen van dat<br />

„ zelfde Volk kend, kan onkundig zyn , of dit Volk ,<br />

„ zal het in waarheid groot zyn, moet in dat vuur<br />

„ gebragt, in dat vuur gehouden worden; en dit is<br />

„ zo zeer de taak der Wetgeevers, Beftuurders en<br />

„ Bewindsheden, als het deizdver taak is, by een<br />

„ vuurvattcnd en in zyn eigenen aart driftig Volk met<br />

„ aJe mogelyke voorzigtigheid , door eene verftandi-<br />

„ ge en tyd .ge voorzorg tegen een verilindend vuur<br />

,, te waaken.<br />

„ Indien men nu aan deeze waarheeden eens toet-<br />

„ fe het gebeurde in ons Vaderland, byzonderlyk ze-<br />

,, den de Ommewenteling van 1795, met betrekking<br />

„ tot de ZO HOOGSTNODIGE BURGERWAPENING , W>e moet<br />

„ zich dan niet beklaagen,. dat 'er veele welwillen-<br />

„ heid is geweest, maar te weinig met waaren ernst<br />

„ net volbrengen is gewrogt geworden , althans ze-<br />

„ ker dat het levervuur en de aanmoediging niet OD<br />

„ zodanige wyze is beftuurd geworden f als een zo<br />

„ gewigtig ftuk, als de Burgerwapening, vorderde.<br />

„ Om zich hier van te overtuigen, behoeft men<br />

„ flegts rondom zich heen te zien. — fa nj e t de Bur-<br />

„ gerwapening over de Republiek in masfa befcnouwd<br />

„ byna ten gronde gericht? Is dit niet toegekomen<br />

», door de verdoovmg der moed der Burgers, welke<br />

„ tot eene zo gelukk.ge hoogte geklommen was - !<br />

„ en is du niet veelal veroorzaakt door hen zelve die<br />

„ dit heilryk werk hadden behooren tot ftand te bren-<br />

1 -<br />

d i e d e r<br />

" f ' 7 ^ernand, waarheid wil hulde<br />

„ doen, kan d,t lochenen. DE NUTTIGHEID DER AL!<br />

„ GEMEENE BURGER WAPENING intusfchen is onwederfnree<br />

„ kelyk, zo zeer als het een eerfte pligt fc, 0.m overl<br />

„ eenkomffg den wil des Bataaflche.f Volks in de<br />

„ Staatsregeling uitgedrukt, dezelve daarteftellen J.<br />

1 6<br />

" Z^Z'.tV^^T<br />

„ C.1 ALS NOCH ALLE DIE HINDERNISSEN UIT DEN WEG TE<br />

„ dat di<br />

«Pburljk belet hebben<br />

groote werk met dan gebrekkio- 2 v n re!<br />

„ wenscht bellag heeft mogen krvVn _<br />

J g<br />

„ Zo klaarblvkelyk nu de nuttigheid; ja zelfs noodzaakelyidieid:<br />

van het beftaan W r welgetelde<br />

X 2<br />

„ Bur-


C roo )<br />

„ Burgerwapening voor het Gemeenebest is, niet min<br />

„ mogelyk is het de hinderpaalen uit den weg te werpen,<br />

welke tot hier toe de voltooijing van dit alge-<br />

„ meen Nationaal Bolwerk belet hebben. — Heil zy<br />

de zorge en werkzaamheid van het Uitvoerend Be-<br />

„ wind van dit Gemeenebest, het welk reeds zynen<br />

„ aandagt hier op gevestigd heeft, en eenmaal op die<br />

zekere fundamenten dat werk zal doen daarflellen ,<br />

„ dat het waare nut en de gewilde bedoeling by de<br />

,, Staatsregeling daar door kunnen bereikt worden.—<br />

,, De Gefchiedenisfen der GRIEKEN en ROMEINEN —<br />

,, der ZWITSERS — der AMERIKAANEN — der FRANSCHEN<br />

,, roepen ons immers ALLEN als uit èênen mond toe:<br />

DE GEWAPENDE BURGERMAGT IS DE STEUN DER VRY-<br />

,, HEID — DE SCHRIK DER IN- EN UITWENDIGE VYAN-<br />

F > D E N DE EENIGE ZEKERE PYLER VAN EENEN VRYEN<br />

„ STAAT. —<br />

,, En wat behoeven wy BATAVEN by GRIEKEN en RO-<br />

„ MEINEN of andere Volkeren der aarde fchool te gaan,<br />

,, of voorbeelden te neemen, — wy die van aloude<br />

,, tyden her reeds by de Romeinen den roem mogten<br />

„ wegdraagen — dat wy ridderlyk te paard ——<br />

,, Jlout en Jlrydbaar te voet — en rap en handig<br />

te Jcheep waaren, dat wy met onze manheid en<br />

", dapperheid den Romeinen zelfs in tyden van nood<br />

- te fade kwamen en als derzelver keurbenden —<br />

'„ ja het beste gelid van derzelver gantfche heir-<br />

,, kragt uitmaakten en daarom als vrienden en me-<br />

" degezellen , ja Broeders en Bondgenooten by de<br />

Romeinen in agting waaren, en ah het vroom-<br />

, fte en moedig/Ie volk vermaard de naam en daad<br />

ons zagen toegeëigend, van DE SCHRIK VAN DUITSCH-<br />

LAND en de BETEMMERS VAN BRITTANNIEN te zyn!<br />

Wy behoeven dus flegts op ons zeiven te zien—'<br />

het voorbeeld onzer Vaderen ons te verlevendigen —<br />

', den verkreegen roem ons te herinneren — cn ons<br />

eio-en gevoel en bczef van pligt gehoor te geeven —<br />

', en°wy zullen rasch overtuigd worden, DAT BATAVEN<br />

HET MEESTE EN WEZENLYK GEVOEL HUNNER REPUBLI-<br />

„ KEINSCHE WAARDE BEZAATEN, DAN EN WANNEER ZY<br />

,, ZELVE DE WAPENS DROEGEN.<br />

„ De


C 191 )<br />

De wapenen in de handen van Burgers van Bataven<br />

— gedragen, zyn de beste waarborg voor de<br />

" Vryheid , — en voorzeker word die niet ligt, zo<br />

" min als eenig wettig Beftuur en Bewind aangerand,<br />

" waar derzelver belcherming in de gewapende vu.st<br />

van moedige, deugdzaame en wel vertrouwde Bur-<br />

" f^Het oproer waagt het niet den fchorren kreet der<br />

„ 'verwarring aanteheffen of misdaadige handen aan<br />

perfoonen of goederen der braaven te flaan, en de<br />

veiligheid der vrcedzaame zamenleving ftoutmoedig<br />

" te fchénden , daar de Burgers zich voor de Orde en<br />

" Wet gewapend bewonen. Het verbleekt van fchnk<br />

*' en durft uit zyne hooien het verachtelyk hoofd met<br />

" opfteeken by het gekletter der wapenen in de hand<br />

!' der deugdlievende en welopgeleide kinderen des<br />

" Vaderlands , — de Muitzucht word als met eenen<br />

flag verdoofd, en den Hydra der Regeermgloosheid<br />

word dadelyk den gruwzaamen kop verplet,<br />

" wanneer de ernsthaftige en welbeftierde magt der<br />

«retrouwe en wakkere Burgers ter haarer verdienftefyke<br />

beteugeling aangevoerd word. — In de Maatfchappy<br />

worden dus veiligheid en kalmte beftendigt<br />

en zyn zeker gefteld , wanneer een welgeordende<br />

„ Burgerwapening is tot ftand gebragt.<br />

is het nu dus met het heilzaam uitwerkzel der<br />

Burgerwapening van binnen gelegen , niet minder<br />

" kan zy den fchrik der Buitenlandfche Vyanden hel-<br />

„ pen vermeerderen.<br />

„ Het is een verfchrikkelyk vooruitgezigt voor ee-<br />

,,'nen vyand te weeten: dat wanneer het hem al gelukt<br />

is om de gewoone Krygsbenden van een Land<br />

te verdaan én te overwinnen , hy dan noch eiken<br />

" voet grond met bloed moet betaalen , — daar die<br />

hem betwist word door zulken, -welke voor hunne<br />

>> Vryheid, voor hunne Haardfleeden, Vrouwen ,<br />

roem, rust , geluk Jlryden. DOOR ZULKEN , DIE<br />

" GEENE OVERWONNELINGEN WILLEN ZYN ! — voorzeker,<br />

„ niemand kan fcherper vegten - moediger ftryden,<br />

dan hv • die elk gevaar voor zich en de zynen tror-<br />

„ feert,


C 193 )<br />

feert, en die, na het verlies van alles, wat hem<br />

V die<br />

r b<br />

. a<br />

ar is . het leven als een ellendig overfchot van<br />

„ weinig waarde befchouwd; - die befloteö heeft<br />

„ het leeven alléén op prys te fteilen, by het genot<br />

,, van zyne vryheid en ge 'uk, en buiten dat het fie.<br />

„ ver onder het gekletter der wapenen op het veld<br />

„ van eer verkiest al te leggen.<br />

" Pr, ! U<br />

G B R H<br />

R ' A P E N I N O , die den Burger zyne Re-<br />

„ publikemfche waarde zo zeer gevoelen doet, is dus<br />

„ nutt-g voor de rust en veiligheid van den Siaat van<br />

„ finnen en naar buiten en het hangt alléén —<br />

„ JA het heeft alleen tot hier toe afgehangen om<br />

„ een juiste ordening van dezelve tot dat wezen-<br />

„ lyk oogmerk te willen daargefteld hebben en<br />

„ door geene dwarspaalen te jammerNk te hebbed<br />

„ laaten verhinderen, gelyk tot hier toe het °-eval<br />

e w e<br />

V. g est is en eene zo droevige ondervinding °door<br />

„ eene te' eigenzinnige verfcheidenheid van begrip-<br />

„ pen helaas! meer dan te veel geftaafd heeft. — -<br />

{Jttet vervolg in JSfo. 12.)<br />

Te sfmfterdam, by H. Moolenyzer, *sHagel. C Leeuwenftein,<br />

te Delft, Roe tofs waart te Rotterdam<br />

van Santen, te Do-d, Bonié, Utrecht, van der'<br />

Schroef, te Leyden, Koster, te Haarlem , de<br />

Graaff, te Alkmaar, Molkman, ,e Hoorn<br />

Vermandei en Breebaard , 's Hertogenbos *<br />

Palier, te Zaandam, van Aaken, Breda,<br />

W. van Bergen, en verders alom.


ï) Ë<br />

CONStlf ÜTÏOHË1ÊLB<br />

SVr. Jê.2.<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

Ende zyn hand zal tegen allen zyn, en dé<br />

hand van allen tegen hem,<br />

ISMAELS Leenjpreuki<br />

\Ct Vervolg van de voorgaande Nommeri)<br />

Of zoudt °y. BATAVEN! indJeli alles Wéiriiëenirigë<br />

Ü Was geweest, zoudt gy ooit hebben behoeven x6<br />

trillen, veel min U te laaten ontrusten, op de uit-<br />

" ftrooijing van elk los en valsch gerucht gelyk Zd<br />

dikwerf gebeurd is, wanneer gy , zo het behoorde ,<br />

" aewapend waart geweest ? - wanneer al Wat Vaa<br />

' Ierland en Vryheid beminde , op eene érnlhge danfpoorino-<br />

en welbeftuurde medewerking, m geheel<br />

" het Gemeenebest de wapenen had opgevat en zig naaf<br />

" eed en pliet gedraagen ? - wanneer dit met daa-<br />

" den bewerkfteliigt v/as geworden , even zo eënfia»<br />

** r; e, als het met woorden wierd betuigd ? - yooa»<br />

" ZEKER NEEN ! dan zoudt gy met een verachtelykerl<br />

«riimlach den lafaart hebben aangezien, die U deeze<br />

tyding mededeelde, en dan dat oog vol gevoel<br />

" van krag? en dreigend op dé wapenen hebben geli<br />

flagen, die uwe vuist ^reep» Om üwe vywdend*


C 194 5<br />

;, kragt te doen gevoelen van eenen arm, welke zich<br />

, V Ü<br />

" f ".'<br />

e<br />

'£ e<br />

" VaderIand,Vryheid en aL Sw«<br />

„ hem dierbaar is verdedigt. - Dan 5 5 gy elk,<br />

"' vnn, f wapemng te onttrekken, zodanig<br />

„ voo r z i c h ^Iven hebben doen bloofen, dat die<br />

d a a r I n<br />

" " grootseh te deelen , en den<br />

t S " MdtT ° n W<br />

^enf Welke een tegenoverge"<br />

r a g e n 011<br />

" dieï fP H w - erailt<br />

woordelyke onttrekking van<br />

" lot 7,tj ~ d<br />

' e<br />

" a a m ,<br />

y k<br />

v a n e e n ee<br />

' >- ^rouw-<br />

„ loos Burger, een mets waardige /a/aar, een<br />

„ vaJvge en veragtelyke Pronker te zyn. '<br />

,, Men hennnere zich flegts, hoe weinige moeite<br />

„ het zoude gekost hebbent in het begin ^ ' Q !<br />

„ eene geduchte gewapende Burgermagf in de Repu-<br />

„ bhek optenchten , als de ernftige onderneem?"*<br />

„ (God weet om welke redenen) niet heimelyk was<br />

„ tegengewerkt geworden. - God zy dank - het<br />

„ is flegts gedeeltelyk gelukt. - VoorYet "genwo -<br />

„ dig Beftuur en Bewind is de loffelykfte beproeSn-<br />

„ tot eene geordende voltooijing no^ geene omnoTet<br />

" lykhe.d geworden - en derfclvcr ieTwillend!f d<br />

xÉftl W<br />

e n f c h e ]<br />

yk en aangenaam vooruit:<br />

„ Was niet de eerfte, en algemeéne kreet na de hef?-<br />

„ ryke revokme «11705, welke die braave Lieren<br />

„ aanheften, wxen de wapenen, niet om da?'e? Te<br />

„ gronde vreeze WaS, dat zy dezelve misbruikt had-<br />

„ den of mogten misbruiken, maar om dït zy me<br />

" omf;^ k<br />

r a<br />

f SÏyk g e d r a<br />

^ hadden, U K -<br />

„ om alléén, door hetDespotismus ontnomen waaren<br />

" mTattef " ' t * ' , *>odza.kelyke of b%k2<br />

„ maatregel, - was met deezer allen kreet ! GEEFT<br />

„ ONS ONZE GEWEEREN TE RUG. -<br />

,;, Wie, die getuigen van 'de blydfchap en


( 195 )<br />

had toen anders kunnen verwagten , dan dat gantsch<br />

„ Nederland zoude als van oudsher zich ogenblikkeiyk<br />

„•onder de wapenen gefchaard en geene bedwelming<br />

„ den wakkeren Patriot bevangen , zo min als eenige<br />

fchynbaare tegenwerking of min belangryk verfchil<br />

„ om kleinigheden denzelven te rug gehouden heb-<br />

„ ben ? — Welk een geestdrift — welk een vuur was<br />

„ 'er toen ontftooken in den boezem der doorgaands<br />

„ anders koude Nederlanders? Men had dit vuur flegts<br />

„ behoeven te voeden, aan den gang te houden en<br />

voorzeker het zoude tot dit ogenblik niet voortge-<br />

„ fleurd hebben, om als nog over het geheel geene<br />

goede en welingerigte gewapende Burgermagt ge-<br />

„ organifeerd te zien. — Gelukkiglyk is het ogen-<br />

,, blik nog niet geheel voorby om 'er toe te geraaken,<br />

en de hindernisfen uit den weg te ruimen ,<br />

die als ftruikelblokken daar heen geworpen zyn. —<br />

,, De hindernisfen nagaande , welke tot hiertoe dat<br />

„ heilzaam werk zo zeer gedwarsboomd hebben, zy<br />

„ hét verre het Beftuur ten lasten te leggen, als of<br />

„ hetzelve geen regte ernst zoude gehad hebben de<br />

„ Burgerwapening zodanig tot ftand te brengen , als<br />

„ by een vry Volk behoort, dat zyn eigen waarde<br />

„ kent en gevoelt, en alle Ariftocratie van binnen en<br />

„ heerschzucht en geweld van buiten kan verhinderen<br />

,, den voet op den nek der Burgeren te zetten<br />

„ neen, — veel liever onderftelle men, dat het in<br />

„ den begin wel degelyk ernst is geweest, dan dat<br />

„ ongelukkiglyk door verkeerde wyziging der ge-<br />

„ fchikte middelen bewerkt is, dat tegen de Burger-<br />

„ wapening eene ongeneigdheid geboren is, die te-<br />

„ gen alle bezef van eed en pligt aandruischt , en<br />

veelal daardoor is toegekomen, dat men heimelyk<br />

„ den Burger in het denkbeeld gebragt heeft, als of<br />

„ hy maar als met eenen wenk van zyne haardfteede<br />

„ en altaaren zoude afgetrokken, en onder een mili-<br />

„ tair bevel eener ftaande armée op de willekeurigfte<br />

f i wyze , zonder onderfcheid van jaaren of huisfelyke<br />

',, betrekkingen in agt te neemen, elk ogenblik konde<br />

„ gefteld worden, — een loofe kunstgreep , waar-<br />

Y 2 door


£ i?ö )<br />

? | door men het woord requifitie, waarvan men zich<br />

| f in den beginne kortheidsnalve bediende, om de zo<br />

natuuriyke, bii.yke, als verpiigte algemeéne verdediging<br />

de* Vaderlands in dreigend gevaar of nood<br />

li 'aanteüuiJen Deeze bedvve ming nam hand over<br />

„ hanu zodanig toe , dat men zelfs van geene requi*<br />

„ Jitie wilde hooren fpreeken, en de goede Gemeente<br />

zodanig avére'g s door die eikele benaaming wierd<br />

f, opgezet, dat men liever het Vaderland, de Burgerij<br />

.lyke Vryheid en Politieke onafhangéiykheid verkoos<br />

te gronde te Jaaten gaan en het wezenlyk nut en<br />

v u'tweikzel der Burgerwapening uit het oog te vers,<br />

hezen, dan hierin te bewilligen, en op eene geordende<br />

wyze den Burger tot dit zo luisterryke doel<br />

„ gn eene fteeds verpiigte uitoeffening opleiden.<br />

, In plaats van hen op het fpoor der voorbeeldige<br />

Franken hiertoe te bemoedigen , en te doen zien,<br />

, dat by het grootfene gevoel , dat 'er niets in de<br />

ganifcae natuur zo heerlyk beftaat, dan de man die<br />

zyn Vaderland bemind en met de daad trouw be-<br />

| ? wyst in deszelfs verdediging, bragt men hen de<br />

rampzalige armoede, de verfchrikkelyke gevaaren,<br />

v de honger en koude, het nypend gebrek, hetwelk<br />

de grootmoedige Franfche Republikeinen geleden<br />

w hadden, met de ftcrkfte verwen voor den geest, en<br />

dat de beste Patriotten deezen .duuren pligt alléén<br />

„ zouden genouden zyn te volbrengen en de kwaad-<br />

„ willigen en. kwaiykgezinden, om dat men hen de<br />

„ wapens niet toevertrouwden, zoude te rug gelaten<br />

worden.<br />

,, Dit was de eerfte daad die veelen affehrikte —<br />

„ en geen wonder, daar de Nederlanders van zoriaby<br />

ti getuigenis droegen van dit alles, en zo zeer hen der<br />

„ Franfchen moed en krygsbedryven verwonderde, zo<br />

zeer troffen hen de ongemakken, die. zy, hoe bly-<br />

?, moediglyK. ook anderen ten voorbedde , dit zelfde<br />

f | volk zagen ondergaan, en dit gepaard met de vrees,<br />

„ dat byaldien de meeste weigezinden met de wape-,<br />

„ nen in de vuist, bun leeven eens op de grenzen<br />

tegen eenen buitenlaudfchen vyand. mogtcji wagen »<br />

m


C 197 )<br />

Zy «revaar zouden toopen, dat intusfchen een even<br />

" bitteren vyand van agteren hen in den rug zouden<br />

" kunnen vallen of intusfcaen hunne haardfteeden ver-<br />

" nielen , en het Land agter hen of verwoesten of in<br />

" rep en roer (tellen, waardoor zy aan twee vnuren<br />

,', blootgefteld op eene ondankbaare wyze hunnen y-<br />

„ ver zouden bel >ond zien.<br />

Deeze en zoortgelyke bedenkingen, waarby floch<br />

kwamen de te onbepaalde exercitiën, de geduuri-<br />

" ge en nuttelooze dag- en nagtwagten, — de te<br />

" Jlerke en voo>- den Burge- ongefchikte ftrafbepaa-<br />

" linren de te kwezelzuchtige afpersfingen van<br />

" bovenmatige Contributien , in plaats van die aan<br />

eene behoorlyk Vrygeld of Uitkoop naar eene mati-<br />

„ ge Ciasfificatie naar elks inkomen , al voort in den<br />

beginne binnen de juiste bepaalingen te houden,<br />

deeze en de daar by noch komende niet genoeg<br />

eenpaarige en te veel van alkander verfchillende<br />

" werkzaamheid op plaatfen , die door haare uitge-<br />

' ftrekticid het eerfte voorbeeld van eenftemmigheid<br />

en ter zyde ftelling van alle uitzondering hadden<br />

, behooren te geeven, — deeze waaren de groote<br />

,', hinderpaalen aan den goeden voortgang der Burger-<br />

, wapening. Het geen als een lust voorzeker<br />

meer en meer by eene goede leiding wel zoude<br />

, aangewakkert hebben , wierd dus veelal te zeer als<br />

„ een last befchouwd.<br />

,, Men had dus dit moeten voorkomen, en alle die<br />

hinderpaalen u :<br />

t den weg ruimen, — het verzuim,<br />

de agteloosheid of de niet genoegzaame onderfteuning<br />

van mannen, die zulks met allen yver zogten,<br />

heeft zeer veel kwaad gedaan, maar 'er kwam nog<br />

meer by, — zo ras men den wapenhandel nu bet,<br />

gon te befchouwen als eene last, en niet als een<br />

,, lust, als een eer, als een cieraad voor den Patriot,<br />

, begon men ook op gronden van te ver getrokken<br />

«> gelykheid zich te zeer te beklaagen. Gemor en<br />

, ontevredenheid waaren hiervan het gevolg. — En<br />

, indedaad de voorzieninge hieromtrend wierd toen<br />

„ drukkende door de verkeerdheden, die dezelve<br />

Y 3 » bo-


C 198 )<br />

„ bovenmaatig veieischten , daar die anders zo'ge-<br />

„ makkelyk hadde kunnen gemaakt zvn,— dit kwam<br />

„ toe door het nodeloos vermenigvuldigen der Wa


C i99 )<br />

„ DWINGLANDY , MAAR HET SCHILD VOOR ALLE EERLYKE<br />

„ BESTUURDERS.<br />

„ Ieder die zyn Vaderland lief heeft, — die de<br />

„ Vryheid op prys field, verlangt derhalven hartelyk,<br />

,, dat de Burgerwapening worde in werking gebragt,<br />

„ zo op eene geordende wyze behoort, - zo dat<br />

,, alle te groote verkwisting — te veel tydverzuim<br />

„ en alle kwelzucht worde paal en perk gefield;<br />

,, dan helaas! wanneer zal dit gewenschte ogenblik<br />

„ daar zyn ? Myn Vaderland , dat het fpoechg uw<br />

,, deel zy — en gy zult uwe aloude waardy gevoe-<br />

,, len."<br />

Hier zweeg de Grysaard. —<br />

^ DE VLIEG verbeide noch een ogenblik, dan hy verliet<br />

haar, terwyl een aangcnaame manre haare hoop<br />

kwam ftreelen, ,, dat het Bataaffche Gouvernement<br />

„ onmiddelyk bezig was met de beraamtng van mid-<br />

„ delen, die dit groote doel na zo veele Ontwerpen<br />

,, eens daar zoude kunnen feilen'" — en de gewapende<br />

Burgermagt, de fteun der Burgerlyke Vryheid ,<br />

en het Bolwerk der Politieke onafhangelykheid van het<br />

Bataafsch Gemeenebest Zoude tragten te doen zyn.<br />

Zy laat het dus dier wyze voorziening aanbevolen<br />

en vertrouwt, dat Beftuurers niet uit het oog zullen<br />

verliezen — dat het ,, voldoet, wanneer de Burgers<br />

„ wel geexerceert, en vooral welgezind, in ftaat zvn<br />

„ om het Vaderland tegen oproer te beveiligen en des<br />

,, noods tegen eenen vyand te verdedigen, — Wan-<br />

,, neer door goede fchikkingen geene Lasten , Wach-<br />

,, ten en Tochten den Burger worden opg elcod, W cj_<br />

„ ke de Soldaat, wiens beftemming dit is, even o- 0cd<br />

,, kan waarneemen ; zal de Burger met lust zich^oef-<br />

,, fenen op den beftemden tyd en hartelvk net Vader-<br />

„ land ten dienst ftaan, zo dikwils het Vaderland zy-<br />

„ ne hulp behoeft."<br />

Daar by Decreet van het Vertegenwoordigend Ligchaam<br />

des Bataaffchen Volks na ryp onderzoek nu verklaard<br />

is , dat de Mannen van den 11 Juny wel verdiend


C 2ÓÓ )<br />

diend hebban , ziét DE VLIEG met genoegen, dat zf<br />

tot het tydftip is gekomen, dat zy zo zeer wenschte*<br />

en nu haaren taak volbragt achtende, zal zy in een<br />

volgend Nommer haaren arbeid ftaaken, — zy zal als<br />

dan ook met genoegen aan het verzoek voldoen, en<br />

het haar tocgezondene Dichtfiukje, in haar Slot-No.nmer<br />

plaatzen ; om zo zy hoopt, voor altoos de EENDRAGT<br />

in 't Vaderland gevestigd te zien, onder de hoede der<br />

Conftitutie.<br />

D E N ia den<br />

O P<br />

J U N Y 1798.<br />

H E T<br />

VIERDE JAAR DER BATAAFSCHE VRYHEID.<br />

Weldadige oorfprong der natuur!<br />

Myn hart aanbidt uw albeftuur,<br />

By 't wislend lot der ftervek'ngen;<br />

Al deelt ook hy, die u miskent.<br />

De waarde van zyn aanzyn fchendt,<br />

In 't heil van uwe zegeningen.<br />

Uw alrhagt , vol menschKevendheid ,<br />

D e zich door 't ruim heelal verbreidt,<br />

Geeft ftof aan vreugde- en treurgezangen".<br />

Wy juigchen by het grootsch geheel,<br />

Hoe zeer wy foms, by eenig deel,<br />

De harpen aan de wilgen hangen.<br />

Waartoe , dus vrieg myn ziel zich vaak,<br />

"Zoo menig fchouwtooneel van wraak<br />

,È'n moord, op dees gezegende aarde?<br />

Waarom flopt 's Hemels almagt met<br />

'*De vuile bro.i van al 't verdriet,<br />

„ 't Welk heerschzugt aan het menschdom baarde ?<br />

(Het vervolg in iVo. 23.)<br />

TeAmfterd,m, by H. MOOLENYZER,<br />

Boekverkooper m de Pyllteeg.


t) Ë<br />

CONSTITUTIONEEL©<br />

JU JL Mt %3f 9<br />

fflr. 2$.<br />

[Slot - Nommir.]<br />

E L K H E T Z Y N E .<br />

DE HEERSCHZUCHT ZIET, MET STYT, HAAR* HOOP IN ROOK<br />

VERZWINDEN :<br />

HAAR TOELEG IS MISLUKT EN 'T VADERLAND BEHOED !<br />

ZL ^<br />

m !<br />

e n o e<br />

% '* ë £ ?<br />

— h<br />

** g°eg gejkeden?<br />

Neen! Nimmerfiaouw' u w m o e d, tu zulk een geit begin 1<br />

Dit zou een Jchandvleh zyn voor 'f Kroost dier fiere Beken,<br />

Wier moed byj Nageflacht nog zelvs verwondering'wk Wilt tot den laatjlen man defnoodaarts eer verdelgen i<br />

Ook die t Purperkleed en Linnen lyfrok dekn<br />

Daar zyn er noch... weldra kenn' men die vuige Pesten *<br />

Die Jtokebranden zyn van onlust en verraad;<br />

Set laag belang ten dienst en om zich vet te mesten,<br />

Het welzyn tegengaan van deezen Vryen Staat,<br />

Der Braaven kloeke moed doe deez' ontaarden heeven '<br />

DE EENDRAGT BLYV' HET SCHILD TOT WEERING VAK 'T<br />

GEVAAR!<br />

V 1<br />

DE WET BETEUGEL' ELK , DIE HAAR ZÖEKT TE WEIRSTRFEVÉN «<br />

ZO BLïV S LANDS, HEIL GEVEST IN SPTT DER BOOSEN SCHAAR,<br />

JSE VLIEG heeft haar' doel bereikt - zy ziet haaren<br />

TOch vervuld _ en heeft alléén haar affcheid wrgetltia,<br />

tor dat zy de mannelyke eri treffelyke tafcnftfr<br />

Z ging


C 202 )<br />

ging van het Uitvoerend Bewind, der Bataaffche Republiek,<br />

omtrent het gebeurde op den 12 Juny, ingevolgen<br />

den wil vau het Vertegenwoordigend Ligchaams<br />

des Bataafichen Volks , den, Volke alomme kenbaar<br />

gemaakt zag — zy vind in dezelve genoegzaam alles<br />

, wat het voorledene op eene behoorlyke wyze'onderfchcidenlyk<br />

afkeurt of wettigt, en in het toekomende<br />

aan regeeringloosheid , en alle woelzieke ondernemingen<br />

, door eene gepaste geftrengheid der Wetten<br />

kan ten breidel (trekken, om de eendragt en welvaart<br />

vau het Vaderland te verzekeren , en elk het zyne<br />

te doen toekennen. Zy vind vooral in dezelve die<br />

beilzaame overéénftemming in denk- an handelwyze,<br />

welke namens onzen getrouwden Bondgenoot, op eenen<br />

zo genoegelyken toon even te voren nog te kennen<br />

gegeven was, en dus het uitmuntendst zegel der<br />

goedkeuring op alles drukkende, tusfchen de beide<br />

Republieken even zeer één en dezelfde haariever doet<br />

zien , tot behoud van de gevestigde orde en rust en<br />

de handhaving van elks onderlinge belangen, als welke<br />

laatfte van de eerften onaffcheidelyk is — en zonder<br />

dezelve geen ogenblik zoude kunnen beftaan.<br />

Ds VLIEG, hoe zeer nog eene ruime maat van doffe<br />

ter behandeling overig hebbende, verkiest liever al<br />

het voorledene daar te laaten, in vertrouwen op de<br />

heilige rlaarkoming der Wetten, de billyke uitoeffening<br />

der rechtvaerdigheid, en eene waakzaame voorzienigheid<br />

tegen de rustelooze pogingen van eenige onverlaten<br />

, die, het zy door ambthonger bevangen, het<br />

zy door ftrafbaare weerwraak bezeeten.'om dat<br />

zy zich in hunne woelzieke regeerlust te leur gefield<br />

zien, nog niet mogten kunnen ophouden in hunne<br />

eigen ingewanden te wroeten , en. het Vaderland ,<br />

dat zy verpligt waren als eerlyke Lieden , ook om<br />

zich zelvs wille, door Eendragt te heipén behoeden ,<br />

wreedaartiglyk (ware het mogelyk) noch zoeken te<br />

verwoesten — zy ftaakt dus in dit volkomen vertrouwen<br />

gerustelyk haaren arbeid, en zo zy omtrent eene<br />

nadere vermelding van ongepaste hedryven van<br />

eenen LA CROOC , van een DUCANGE , van een VAN HELpei)<br />

en anderen van die clasfe, die zy by vorige<br />

Nom-


C 203 )<br />

Nommers heeft moeten doen kennen, in deeze aan<br />

haare belofte niet voldoet, zal men zulks gereedclyk<br />

willen verfchonen , en zich te vreden , fteilen dat zy<br />

reeds genoegzaam hun loon weg hebben, en by elk<br />

waardig Republikein , in- en buiten Lands fteeds eene<br />

veragtelyke aanfluiting zullen zyn, die zy zich zeiven<br />

verdienftelyk hebben veroorzaakt , terwyl, wat hen<br />

aangaat, die noch met tweedragt flookende ontwerpen<br />

byeenfchoolen, zy zyn het ongedierte gelyk, dat'<br />

zeker zyne beftemming in de Natuur heefi, doch fteeds<br />

met die bepaling verordend is , dat de Maatfchappy,<br />

Waar hetzelve tot last en ongemak verftrekt, alomm a<br />

tot afweering en uitvoeijing van hetzelve (is het nood)<br />

bevoegd cn geregtigd is, ten einde aile fchadelykheid<br />

en verderf voortekomen.<br />

Alvorens te belluiteu acht zy zich echter nog verpligt<br />

ter nedcrtefliiicn , dat het, haar ondanks , is noodzaakelyks<br />

geweest, in den beginne eenige harde waarheden<br />

en bedryven , die zelfs natuur ten affehuw zyn,<br />

te moeten vermelden, op eenen toon , die voor den<br />

kiefchen Leezer weinig bevalligheid had , dan hoe<br />

hard dit ook mooge geweest zyn, het was waarheid ,<br />

Wier vermelding in andere gevallen en omftandigheden<br />

min gewettigd zoude geweest zyn — het kwaad<br />

was tot die hoogte geftegen, dat men de ftraffclooshcid<br />

als tot een deugd maakte ; - de hoogfte noodzakelykheid<br />

was dus daar, die zulks gebood ; — en wie zal<br />

Zich niet overreed houden , dat kwaade ziektens<br />

fcherpe middelen vorderen , dit zy genoeg : — het is<br />

toch altoos om der zaaks wiilc, minst tegen den perfoon<br />

gefemed , als voor zo verre de zodanigen dnor het<br />

wanbedryf zelve 1<br />

zich als werktuigen daarvan decden<br />

onderfcheideu, en ter voorkoming der misleiding by<br />

min bekenden, moesten en verdienden ontmaskerd te<br />

worden.<br />

Ziet daar VRIENDEN VAN ORDE EN CO\STITUTIE ! den<br />

taak afgedaan - Gun my, dat ik myn affcheid neeme<br />

en befiuite gedeelteiyk mec de herhaling der<br />

merkwaardige taal, die nu omtrend een jaar geleden<br />

in de Vergaderplaats van uw Vcrtegenwoord gend<br />

Ligchaam met zo veel goedkeuring wWd uitgefpro-<br />

Z 3 ken,


C 204 ><br />

ken, en voorzeker ten allen tyde eene enrfh'ge overdenking<br />

waardig is, zo zeer,, als men fyftematiek blyvende<br />

handelen zo behoort, en geene zydelingfche<br />

parthyzuebt, op de eene of andere wyze, immer toegeevende<br />

, maar tegen allen rechtvaerdiglyk doorgaande<br />

, van het behoud der Vryheid en Onafhangelykheid<br />

der Bataaffche Republiek zich moge verzekerd houde,<br />

en de ordening van zaaken volgends Staatsregeling<br />

daartoe (trekkende en gehandhaaft wordende, ongcftoord<br />

zal kunnen voortduuren.<br />

,, Geen vreemde magt op aarde (*) zal of kan dc-<br />

,, zelve meer omverwerpen ! Het Huis van Nasfau zal<br />

,, niet terug komen in dit Land om deszelfsondergang<br />

„ volkomen te vokooijen, — eer zullen alle Throonen<br />

„ op hunne fundamenten waggelen en infiorten , eer<br />

,, HET GEMEENEBESTGEZIND SYSTHEMA EER HET SYS-<br />

,, THEMA van Gelykheid, -Vryheid en Broederjchap IN<br />

EUROPA ZAL VERDWYNEN.<br />

,, Dit Gemeenebest toch is zynen oorfprong ver-<br />

,. fchuidigd aan het ongeduld van het juk en de fla-<br />

,, verny — zyne roem aan de liefde tot de Vryheid<br />

zyn vermogen aan de geest van den handel—<br />

,, aan de fpaarzaamncid en aan de ftevigheid van zyn<br />

Gouvernement.<br />

,, Zyne va! dagtckend van dat tydftip , toen de<br />

dankbaarheid zyne onafhangelykheid verzwakte —•<br />

toen de belangcns zyner Vryheid wierden opgeof-<br />

, ferd aan dc belangens van zynen eerften Dienaar;—<br />

„ toen het Leger vermeerderd wierd ten kosten van<br />

,, dc Vloot de Nationaale Vryheid ten prooi ge-<br />

„ geven aan de befcherming van een jaloersch Volk,<br />

, en de Republikeinfche eenvoudigheid bedorven<br />

,, wierd door de weelde en de gunften van een Hof.<br />

,, 'Lr is geen Patriot -- geen vriend der waarheid ,<br />

„ die niet op iedere biadzyde van onze gefchiedenis-<br />

„ fen<br />

(*) Men zie DE AANSPRAAK van de geweezen- Reprefentm<br />

JACOBUS BLAAUW, gedaan by gelegenheid der aanvaardiging<br />

van zynen post als Voorzitt.r in de 2de Nationaale<br />

Vergadering 'den 11 December 1797.


C 205 )<br />

„ feu de langzaams tred van onze vernedering kan<br />

" erkennen, en 'die de dodelyke gevolgen , welke dat<br />

alles voortgebragt heeft, niet kan aanwyzen.<br />

De Hervormde Bataven kunnen geen roemryker<br />

i„««Unnn itoon iirv^pr staatkunde in r nno-hnuripn .<br />

,, iuupuauu , g>-w ,<br />

„ dan die van hunne eerfle Voorvaders - hunne Geo-<br />

" graphifche ligging cn de natuur van hunnen grond,<br />

„ zullen, ten allen tyde , dezelfde belangens — de-<br />

„ zelfde behoeftens voortbrengen.<br />

„ VRYHEID , HANDEL , VERDRAAGZAAMHEID , SPAAR-<br />

„ ZAAMHËID, — ZIE DAAR DE EEUWIGE. GRONDEN VAN HUN-<br />

„ NEN WELVAART. —<br />

„ Het is het doelwit van het huis van Nasfau ; —<br />

,, het is het doelwit van Engeland , die in dit Land<br />

y, bezoldigde Schurken zoekt, om allerlei twisten on-<br />

„ der dit goede Volk aan te flooken , eu den laster<br />

„ tegen allen, ja tegen allen te organiferen."<br />

Dank zy den 22ften January en i2den Juny , dat het<br />

.in de handen der braave Wetgevers en Bewindslieden<br />

thans is de Natie voor alle treurige én akelige vooruitzigten<br />

te behoeden en de Vryheid te handhaven — dat<br />

het braave Volk niets te vreezen heeft van dien ftaat<br />

van onzekerheid, waarin rustelooze geesten en derzelver<br />

fatellieten het zoeken te brengen. - Het Gouvernement<br />

, dat thans de klem van het Beftuur in handen<br />

heeft, betoond den Handel voorteftaan, en zojekt<br />

de nieuwe bronnen van welvaart op te fpooren —het<br />

wil , op de ernftigfte wyze ,' de factiegeest door vereende<br />

kragten tot reden brengen , op dat geen overheerfching,<br />

noch geweld in dit Land immer kan plaats<br />

hebben ; — de fpaarzaamheid is niet minder aan dc orde<br />

van' den dag — Wysheid, Menfchenkennis en ware<br />

Staatkunde, beginnen meer en meer de befluiten tot<br />

eene juiste*ordening der Staatsregeling te kenmerken.<br />

Wel aan dan! dat elk braaf Burger betoone het Vaderland<br />

verder te willen helpen behouden langs eerlyke<br />

, langs billyke en betamelyke wegen ; — laat de<br />

geftrengheid blyven gelden jegens alle binnenlandfche<br />

Vyanden en Tegenftrevers, onder welke masques zy<br />

zich ook vertoonen — laaten gemaatigheid , vriende_<br />

ly'ktreid en befcheidenheid de onderlinge kenmerke n<br />

Z 2 va n


X 2ö6 3<br />

van braafheid en welmeenende eensgezin meid jegens<br />

eikanderen uitrnaaken — laat de regtvaerdigheld fn alles<br />

onkreukbaar zyn. Laatcn'verdienften nimmer onbeloond<br />

of zonder brood gelaaten worden. Laat ieder<br />

dwaah ig des verftands, die nier met den wil'gepaard<br />

gaat en zich oprcgtelyk voordoet, met verdoovine;<br />

van alle parthyzracht gadegeflagen worden - dat men<br />

nog ter regter- nog ter linkeraand immer afwyke maar<br />

het midden benoude, fn wiens omtrek de Eendragt<br />

en Vryheid ongeftoord kunnen veilig zvn." "<br />

Dat door zodanige welberedeneerde verééni> ;<br />

n-


C 2C7 )<br />

Daar in ons vorig Nornmer flegts drie Coupletten<br />

van het onderftaande Diclitftukje geplaatst zyn, hebben<br />

wv goedgevonden deeze drie Coupletten hier<br />

te herbaaien , ten einde het Dichtftukje niets van deszelfs<br />

waaide te doen-verliezen.<br />

. » . • .1 A . .-„k J*'*, -,n<br />

rraac rg fin p"j naro^iDt, •* w<br />

tt|èfc *T«a^ ^' V?*! v«r lees un'T<br />

DEN ia den<br />

md negliTf eb nes nsqtari od<br />

H E T<br />

w tóBncnoerj' 5'arwtt obS. „<br />

V I E R D E J A A R<br />

D E R<br />

BATAAFSCHE VRYHEID.<br />

^TiOJSfl. *ÖHfa 5iï{t I63 ff!."'•BW t;<br />

.KfiKhybsV nwi ncr- l))on'y_-V eG „<br />

"^f^ieldadige oorfprong der Natuur!<br />

Myn hart aanbidt uw Albefluur,<br />

By 't wislend lot der ftervelingen;<br />

Al deelt ook hy, die u miskent,<br />

De waarde van zyn aanzyn fchendt,<br />

In 't heil van uwe zegeningen.<br />

J U N Y 1798.


C 208 )<br />

Uw alinagt, vol meDschlievendheid,<br />

Die zich door 't heelal verbreidt,<br />

Geeft ftof aan vreugde- en treurgezangen:<br />

Wy juigchen by her grootsch geheel,<br />

Hoe zeer wy foms, by eenïg deel,<br />

De harpen aan de wilgen hangen.<br />

„ Waartoe," {dus vrieg myn ziel zich vaak,)<br />

„ Zoo menig treurtoneel van wraak<br />

,, En moord, op dees gezegende aarde?<br />

i *, Waarom fcopt 's Hemels Almagt niet<br />

De vntle bron van ons verdriet,<br />

„ 'tWelkheerschzugt aanhetmenschdom baarde?<br />

„ Waarom gaf zyne milde hand,<br />

„ De Vryheid aan myn Vaderland,<br />

,, Terwyl zyn toezigt tevens duldde,<br />

„ Dat orde en volkswct ftoüt veracht,<br />

„ En 't algemeen belang verkracht,<br />

i, Ejk 'eerlyk hart met fchrik vervulde ?"<br />

Maar


C 209 )<br />

Maar , waarom ftoort een bar faizoen,<br />

Het boschmuzyk en 't lagchend groen,<br />

Van lieve lente- en zomerdagen ? —<br />

Dan, waartoe dat verwaand waarom ?<br />

Elke uitkomst (preekt de vraaglust ftom,<br />

En maakt haar fchaamrood by die vragen.<br />

Hoe zeer ook Bato's vrye grond<br />

Ten doel aan de overheerfching ftond j<br />

Men zag het driest geweld verbreken,<br />

En mannen van beproefde trouw,<br />

By 't nieuw en waglend ftaatsgebouw,<br />

Voor 't recht der Batavierpn fpreken.<br />

Niet min van haatlyk zelfbelang<br />

Afkeerig, dan van fnoode dwang,<br />

Nam hunne Deugd het roer in handen;<br />

Opdat het Volk, in maatfchappy,<br />

De ftuurliên wettig kieze en vry,<br />

En 't fchip intusfchen niet moog' ftranden.<br />

Ge-


t Ho )<br />

Geluk myn Vaderland! Celuk;<br />

Juigch nu by uw verbryfeld juk;<br />

Haar laten uw rechtfchapen zoonen,,<br />

In 't vloeken van elke oproerleus,<br />

En door een welberaden keus,<br />

Dat heil zich altoos waardig toonen.<br />

Partyzugt zwoer, met helsch beleid,<br />

Den dood aan de onafhanglykheid;<br />

En echter wierd zy aangebeden:<br />

Ach! dat we uit verbystering<br />

Nog tydig keerden, tot den kring;,<br />

Ons voorgeftelt door ph'gt en reden.<br />

Eert Mannen, van wier Deugd en Moed<br />

Uw.hart geen wanvertrouwen voedt,<br />

Bekend door onbefproken wandel;<br />

Maar fchuwt den fhoever, die uw drift,<br />

Door grootfpraak, vol verborgen gift,<br />

Zoekt te oflren aan zyn fuooden handel.<br />

zo


C 311 )<br />

Zo kryg geen dwepend onverfiancE<br />

Of zedenloosheid de overhand:<br />

Gewis, als Orde en Vryheid kwynen,<br />

Dan wordt uw welvaart en uw rust<br />

Door zvyymeldrank in flaap gefust,<br />

Tot ze eindlyk hooploos gansch verdwynen.<br />

Zo, EDLE BATATEN ! keer<br />

ONZE EENDRAGT MET DE VRYHEID wzeR;<br />

EN 'T NAKROOST ZAL MET ROEM GEWAGEN»<br />

DAT EENS EEN WAARDIG VOORGESLAGT<br />

DEN LAATSTEN SLAG HEEFT TJOEGEBRAGT<br />

AAN 'T LEED VAN VROEGE EN LAATRE DAGEN.<br />

Ten fpoedigften zal een gefneeden Titel, Vignet<br />

en korte Befchryving van dien, voor dit Werkje, te<br />

bekomen zyn by den Uitgeever deezes.<br />

Te Amfterdsm, by H. MOOLENYZER,<br />

Boekverkooper in de Pylfteeg.<br />

De Prys is 2 Stuivers.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!