Om de Race de Voltooien_

Hoofstuk 5—Kampioen van die Waarheid
VOOR die Reformasie was daar tye dat daar maar min eksemplare van die Bybel
bestaan het; maar God het nie toegelaat dat Sy woord heeltemal vernietig word nie. Die
waarhede daarvan sou nie vir altyd bedek bly nie. Net so maklik as wat Hy gevangenisse
en ysterpoorte kon opmaak, om Sy diensknegte vry te laat, kon Hy ook die woorde van
die lewe in omloop bring. In die verskillende Europese lande is manne deur die Gees van
God beweeg om na die waarheid te soek soos na verborge skatte. Deur die
Voorsienigheid na die Heilige Skrifte gelei, het hulle die gewyde bladsye met die grootste
belangstelling ondersoek. Hulle was gewillig om die lig aan te neem al sou dit hulle ook
wat kos. Alhoewel hulle nie alles duidelik gesien het nie, is hulle in staat gestel om
waarhede wat lank bedolwe was, te sien. Soos hemelse boodskappers het hulle
voortgegaan, die kettings van dwaalleer en bygeloof verbreek, en diegene wat so lank
verslaaf was, toegeroep om op te staan en hulle vryheid te handhaaf. {GS 89.1}
Behalwe onder die Waldense, was die woord van God vir eeue opgesluit in tale wat
alleen deur die geleerdes verstaan is; maar die tyd het aangebreek vir die Skrifte om
vertaal en aan die mense van die verskillende lande gegee te word in hulle eie taal. Die
middernag van die wêreld was verby. Die ure van duisternis het haas verbygegaan, en in
baie lande is die tekens gesien van die dageraad. {GS 90.1}
In die veertiende eeu het die “morester van die Hervorming” — John Wycliffe in
Engeland — verrys. Hy was die boodskapper van hervorming, nie alleen vir Engeland
nie, maar vir die hele Christendom. Die sterk protes teen Rome wat hy gemaak het, is
nooit stilgemaak nie. Hierdie verset het die stryd aangebind wat as gevolg sou hê die
vrystelling van indiwidue, van kerke, en van volke. {GS 90.2}
Wycliffe het ‘n goeie opvoeding geniet, en by hom was die vrees van die Here die
beginsel van wysheid. Op kollege was hy bekend vir sy vroomheid sowel as vir sy
wonderbaarlike talente en vir sy deeglike studie. In sy dors na kennis het hy getrag om op
hoogte te kom van alle takke van geleerdheid. Hy is onderrig in die skolastiese filosofie,
in die kerkwette, in die burgerlike regte, veral van sy eie land. In sy later lewe het die
waarde van sy vroeër opleiding duidelik geblyk. ‘n Deeglike kennis van die spekulatiewe
filosofie van sy tyd het hom in staat gestel om die dwalinge daarvan aan die kaak te stel;
en deur sy studie van burgerlike en kerkwette is hy voorberei vir die groot stryd vir
burgerlike en godsdiensvryheid. Terwyl hy die wapens uit Gods woord verkry, kon
gebruik, is hy ook verstandelik geoefen in die skole, en hy het die taktieke van die
geleerdes verstaan. Die krag van sy genie en die uitgestrektheid en deeglikheid van sy
kennis het die respek afgedwing van beide vriende en vyande. Sy navolgers het met
tevredenheid gesien dat hulle kampvegter vooraan gestaan het onder die leiers van die