Om de Race de Voltooien_

eklee, het uiters verderflike gevolge gehad. Hierdie maatreël is getref as ‘n middel tot
bewaring van die reinheid van die staat, maar die gevolg daarvan was die verwording van
die kerk. Aangesien ‘n belydenis van godsdiens die voorwaarde was vir stemreg of
ampsbekleding, het baie besluit, wie se enigste beweegrede wêreldse voordeel was, om
by die kerk aan te sluit sonder ‘n verandering van die hart. As gevolg hiervan het die
kerk, vir ‘n groot deel, uit onbekeerde persone bestaan; selfs onder die geestelikes was
daar diegene wat nie alleen dwaalleer geglo het nie, maar wat ook die vernuwende krag
van die Heilige Gees nie geken het nie. Hierdeur is die slegte gevolge gesien wat so
baiemaal in die kerkgeskiedenis geopenbaar is sedert die dae van Konstantyn tot op die
teenwoordige tyd, van pogings om die kerk op te bou met behulp van die staat, of die
hulp van wêreldlike mag in te roep tot ondersteuning van die evangelie van Hom wat
verklaar het: “My koninkryk is nie van hierdie wêreld nie.” Joh. 18: 36. Die vereniging
van kerk en staat, in watter geringe mate dit ook mag geskied, bring in werklikheid die
kerk slegs nader aan die wêreld, al skyn dit ook of die wêreld nader aan die kerk gebring
word. {GS 340.4}
Die groot beginsels wat deur Robinson en Roger Williams op so ‘n waardige wyse
bepleit is, naamlik dat die waarheid progressief is en dat Christene gereed moet staan om
alle lig aan te neem wat uit Gods woord mag skyn, is deur hulle nakomelinge uit die oog
verloor. Die Protestantse kerke van Amerika en ook die van Europa, wat so hoog
bevoorreg was deur die seëninge van die Reformasie, het geen vordering op die pad van
hervorming gemaak nie. Ofskoon daar van tyd tot tyd enkele getroue manne opgestaan
het wat nuwe waarhede verkondig het en lankgekoesterde dwalings blootgelê het, was die
meerderheid, soos die Jode in Christus se tyd, of die pousgesindes in Luther se dae,
tevrede om te glo wat hulle vaders geglo het, en te leef soos hulle vaders geleef het.
Daarom het die godsdiens weer in blote vorm ontaard; en dwaalleer en bygeloof wat sou
uitgewerp gewees het as die kerk aangehou het om in die lig van Gods woord te wandel,
is behou en gekoester. So dan het die gees wat deur die Hervorming aangewakker is,
langsamerhand uitgesterf, totdat daar byna net so ‘n groot behoefte aan hervorming in die
Protestantse kerke was as in die Roomse Kerk in die tyd van Luther. Daar was dieselfde
wêreldsgesindheid en geestlike doodsheid, en net so ‘n gesag vir die mening van mense,
en die vervanging van die leer van Gods woord deur die teorieë van mense. {GS 340.1}
Die groot verspreiding van die Bybel in die eerste helfte van die negentiende eeu, en
die groot lig wat daar dus op die wêreld geskyn het, is nie gevolg deur gelykstaande
vooruitgang en kennis van geopenbaarde waarheid of proefondervindelike godsdiens nie.
Satan kon nie. soos in vorige eeue, Gods woord van die mense weghou nie; dit is in
bereik van almal geplaas; maar om sy doel te bereik het hy baie daartoe gebring om dit
gering te ag. Die mense het die ondersoek van die Skrifte verwaarloos, en daarom het
hulle aangehou om valse verklarings aan te neem en om leerstellings te koester wat geen
grond in die Bybel gehad het nie. {GS 341.1}