Om de Race de Voltooien_

In hierdie tyd het groot gevare die Protestantse saak bedreig. Die vervloekings van die
Pous het soos donderslae op Geneve geval, en magtige volke het gedreig om die stad te
vernietig. Hoe kon hierdie klein stadjie die magtige hiërargie weerstaan wat al so dikwels
konings en keisers tot onderwerping gedwing het? Hoe kon dit staan teen die leers van
die wêreld se magtige oorwinnaars. {GS 267.1}
Dwarsdeur die Christendom was Protestantisme deur magtige vyande bedreig. Die
eerste oorwinnings van die Hervorming was verby; Rome het nuwe kragte versamel in
die hoop om dit te vernietig. Dit was in hierdie tyd dat die Jesuïete-orde gestig is, naamlik
die wreedste, die geweteloosste, en die magtigste van alle pouslike kampvegters. Met alle
aardse bande verbroke, sonder natuurlike liefde, en met die gewete heeltemal stilgemaak,
het hulle geen regering en geen band behalwe die van hulle eie orde, en geen plig
behalwe die uitbreiding van die mag van hulle orde geken nie. (Sien Aanhangsel.) Die
evangelie van Christus het sy aanhangers in staat gestel om gevaar en lyding, koue,
honger, arbeid, en armoede te verduur, en om die banier van die waarheid omhoog te hou
ten spyte van die pynbank, die kerker, en die brandstapel. Om hierdie magte te bestry, het
Jesuïtisme sy navolgers besiel met ‘n fanatisme wat hulle in staat gestel het om dergelike
gevare te verduur, en om die krag van die waarheid te bestry met wapens van bedrog.
Geen misdaad was te groot, geen bedrog te laag, en geen vermommings te moeilik vir
hulle nie. Hulle het die gelofte tot voortdurende armoede, en nederigheid afgelê, dit was
hulle vaste doel om rykdom en mag te verkry om te bestee aan die vernietiging van
Protestantisme, en die herstel van die pouslike oppergesag. {GS 267.2}
As lede van hulle orde, het hulle die gewaad van heiligheid gedra, en gevangenisse en
hospitale besoek; hulle het die siekes en armes versorg, voorgewende dat hulle die wêreld
versaak het en dat hulle die heilige naam van Jesus aangeneem het wat die land
deurgegaan en goedgedoen het. Maar onder hierdie dekmantel van ‘n onbesproke
uiterlike was die dodelikste en sondigste planne dikwels verberg. Een van die
grondbeginsels van die orde was dat die doel die middel geheilig het. Volgens hierdie wet
was leuens, diefstal, meineed, en moord, nie alleen vergeeflik nie, maar prysenswaardig
waar dit in belang van die kerk gepleeg is. Onder verskillende vermommings het die
Jesuïete staatsampte bekom, raadslede van konings geword, en die staatsbeleid van volke
gereël. Hulle het as diensknegte gewerk ten einde op hulle meesters te spioeneer. Hulle
het kolleges gestig vir die seuns van prinse en edelliede, en skole vir gewone kinders; en
die kinders van Protestantse ouers is beweeg om Roomse rites te onderhou. Al die
uiterlike prag en praal van die Roomse geloof is gebruik om die verstand in verwarring te
bring en om die verbeelding te verblind en te verstrik; op hierdie manier is die vryheid
waarvoor die vaders gestry en gesterf het, deur die seuns verraai. Die Jesuïete het vinnig
oor Europa versprei, en orals waar hulle gegaan het, het daar ‘n herlewing van die
pousdom gevolg. {GS 267.3}