Om de Race de Voltooien_

selfs die lug was verduister deur die rook van die brandstapels w’aarop die belyers van
die evangelie verbrand is. {GS 259.2}
Frans I, het baie trots gevoel daarop dat hy ‘n leier was in die groot beweging vir die
herlewing van die wetenskap wat die begin van die sestiende eeu gekenmerk het. Dit het
hom groot genot verskaf om manne van geleerdheid uit alle lande na sy hof te nooi. Die
verdraagsaamheid wat teenoor die Hervorming toegestaan is, kan ten dele toegeskryf
word aan sy liefde vir geleerdheid en sy veragting van die onkunde en bygeloof van die
monnike. Maar, besiel met ‘n ywer om kettery te verdelg, het hierdie beskermer van die
wetenskap ‘n edik uitgevaardig wat die drukkuns oor die hele Frankryk afgeskaf het!
Frans I, gee ons een van baie voorbeelde wat aantoon dat intellektuele kultuur geen
vrywaring is teen godsdienstige onverdraagsaamheid en vervolging nie. {GS 259.3}
Deur ‘n plegtige openbare seremonie sou Frankryk homself heeltemal oorgee aan die
vernietiging van Protestantisme. Die priesters het daarop aangedring dat die belediging
wat die Hemel aangedaan is, deur die veroordeling van die Mis, deur bloed moes
uitgewis word, en die koning, namens sy volk, het sy openbare toestemming gegee tot
hierdie vreeslike werk. {GS 260.1}
Die 21ste Januarie 1535, is vasgestel vir hierdie gruwelike plegtigheid. Die
bygelowige vrees en die dweepsieke haat van die hele volk is opgewek. Parys het
gewemel van die menigtes wat uit alle dele van die omliggende streke gekom het. Die
dag sou begin met ‘n groot en indrukwekkende optog. “Die huise in die strate waarlangs
die optog sou gaan is in floers gehul, en op sekere afstande is daar altare opgerig.” Voor
elke deur was daar ‘n brandende fakel ter ere van die “heilige sakrament.” Die optog het
voor dagbreek by die paleis van die koning begin. “Vooraan was die baniere en kruise
van die verskillende bisdomme; daarna het die burgers gekom, wat twee-twee geloop het
met brandende fakkels.” Die vier monnike-ordes het gevolg, uitgedos in hulle spesiale
drag. Toe het ‘n groot versameling van beroemde relikwieë gevolg. Dit weer is gevolg
deur die hoë geestelikes in hulle purper en skarlaken klere versier met hulle juwele —‘n
grootse en skitterende vertoning. {GS 260.2}
“Die hostie is gedra deur die biskop van Parys onder ‘n pragtige kanopie, . . .
bygestaan deur vier van die koningseuns . . . agter die hostie het die koning . . . Frans I,
geloop wat op daardie dag geen kroon of koninklike kleed gedra het nie.” Met “ontblote
hoof, sy oë op die grond gerig, en met ‘n brandende kers in sy hand,” het die koning van
Frankryk verskyn “in die hoedanigheid van ‘n boeteling.”—Wylie, boek XIII, hoojstuk
21.By elke altaar het hy in verootmoediging neergebuig, nie vir die sondes wat sy siel
besoedel het nie, ook nie vir die onskuldige bloed wat sy hande bevlek het nie, maar vir
die dodelike sonde van sy onderdane wat dit gewaag het om die mis te veroordeel. Hy is
gevolg deur die koningin en die waardigheidsbekleërs van die staat, wat twee-twee
geloop het, elkeen met ‘n brandende fakkel. {GS 261.1}