Om de Race de Voltooien_

Hoofstuk 12—Die Franse Hervorming
DIE Protes van Spiers en die Belydenis van Augsburg, wat die oorwinning van die
Hervorming in Duitsland gekenmerk het, is gevolg deur jare van stryd en duisternis.
Verswak deur verdeeldheid onder sy ondersteuners en aangeval deur magtige vyande, het
dit geskyn of Protestantisme heeltemal vernietig sou word. Duisende het hulle belydenis
verseël met hulle bloed. Burgeroorlog het uitgebreek; die Protestantse saak is verraai deur
een van sy vooraanstaande aanhangers; die edelste onder die hervormde prinse het in die
hande van die keiser geval, en hulle is as gevangenes van dorp tot dorp gesleep. Maar op
die oomblik van sy skynbare oorwinning, het die keiser die neerlaag gelei. Hy het gesien
hoedat sy slagoffers bevry word, en eindelik is hy geforseer om verdraagsaamheid te
beveel teenoor die leerstellings wat hy so graag wou vernietig. Sy koninkryk, sy skatte,
en selfs sy lewe het hy in die skaal gewerp om die ketterse leer uit te roei. Nou het hy
gesien hoedat sy leers uitgeroei, sy skatkis leeggemaak, en sy baie koninkryke met
opstand bedreig word, terwyl die geloof wat hy so tevergeefs probeer het om te
onderdruk orals uitgebrei het. Karel V, was besig om te veg teen die Almagtige. God het
gesê, “Laat daar lig wees,” maar die keiser wou die duisternis laat voortduur. Hy het nie
daarin geslaag nie; en, oud voor sy tyd, en uitgeput deur die lang stryd, het hy afstand
gedoen van sy troon en homself in ‘n klooster teruggetrek. {GS 243.1}
In Switserland, sowel as in Duitsland, het daar donker dae vir die Hervorming
aangebreek. Terwyl baie van die provinsies die Hervormde geloof aangeneem het, het
ander met blinde volharding vasgeklem aan die geloof van Rome. Hulle vervolging van
diegene wat die waarheid voorgestaan het, het eindelik aanleiding gegee tot burgeroorlog.
Zwingli, en baie wat met hom saamgestaan het in sy Hervorming, het op die bloedige
slagveld van Kappel geval. (Ecolampadius, oorweldig deur die vreeslike rampe, is kort
daarna dood. Rome het gejuig, en op baie plekke het dit geskyn of hy alles sou terugwin
wat hy verloor het. Maar Hy wie se raadsbesluite ewig is, het nie Sy saak of Sy volk
verlaat nie. Sy hand sou hulle verlos. Hy het in ander lande werkers opgerig om die
Hervorming voort te sit. {GS 244.1}
In Frankryk, nog voor die naam van Luther as Hervormer gehoor is, het die dag
alreeds begin breek. Een van die eerstes wat die lig gesien het, was die bejaarde Lefevre,
‘n geleerde man, ‘n hoogleraar aan die Universiteit van Parys, en ‘n opregte en ywerige
Katoliek. In sy navorsings in die ou geskrifte is sy aandag op die Bybel gevestig, en hy
het die studie daarvan ingevoer onder sy studente. {GS 244.2}
Lefevre was ‘n geesdriftige aanbidder van die heiliges, en hy het onderneem om ‘n
geskiedenis te skryf van die heiliges en die martelare, soos opgeneem is in die legendes
van die kerk. Dit was ‘n veeleisende taak; hy het alreeds ver daarmee gevorder, toe hy,