Om de Race de Voltooien_

oproer in Duitsland te sien waardeur God ons volk sal straf.”—D’Aubigne, boek IX,
hoojstuk 7. {GS 215.4}
Met groot versigtigheid en nederigheid, maar ook met vasberadenheid, het hy sy werk
aanvaar. “Deur die Woord,” het hy gesê, “moet ons omver werp en vernietig wat deur
geweld tot stand gebring is. Ek sal nie geweld gebruik teen die bygelowiges en
ongelowiges nie. . . . Niemand moet gedwing word nie. Vryheid is die essensie van
geloof.”—D’Aubigne, boek IX, hoojstuk 8. {GS 216.1}
Dit het spoedig in Wittenberg rugbaar geword dat Luther teruggekom het en dat hy
sou preek. Uit alle rigtings het die mense toegestroom, en die kerk was tot oorlopenstoe
vol. Hy het die kansel bestyg, en met groot wysheid en sagmoedigheid die mense geleer,
vermaan, en bestraf. Aangaande sommige wat geweld gebruik het by die afskaffmg van
die mis, het hy gesê: {GS 216.2}
“Die mis is ‘n slegte ding; God is daarteen; dit moet afgeskaf word; en ek wens dat dit
deur die hele wêreld vervang kon word deur die Avondmaal van die evangelie. Maar laat
niemand deur geweld daarvan losgeskeur word nie. Ons moet die saak in Gods hande
laat. Sy woord moet handel en nie ons nie. En waarom vra u: omdat ek nie die harte van
mense in my hand het soos die pottebakker die klei nie. Ons het ‘n reg om te praat; maar
ons het nie die reg om handelend op te tree nie. Laat ons preek, maar die res aan God
oorlaat. Wat sou ek win as ek gew’eld sou gebruik? Grynsing, formaliteit, naäpery,
menslike verordeninge, en huigelary. . . . Maar daar sou geen opregtheid van hart of
liefde of geloof wees nie. Waar hierdie drie dinge ontbreek, ontbreek alles, en dit sou nie
‘n pennie werd wees nie. . . . God kan meer deur Sy woord alleen doen as u en ek en die
hele wêreld deur ons gesamentlike mag. God lê beslag op die hart; en wanneer die hart
gewin is, is alles gewin. . . . {GS 216.3}
“Ek sal preek, bespreek, en skryf; maar ek sal niemand dwing nie, want geloof is ‘n
vrywillige iets. Kyk wat ek gedoen het. Ek het my verset teen die Pous, aflate, en
pousgesindes, maar sonder geweld of oproer. Ek het Gods woord voorgehou; ek het
gespreek en geskryf — dit is al wat ek gedoen het. En tog. terwyl ek geslaap het, . . . het
die woord wat ek verkondig het, die pouslike mag omvergewerp, en prins en keiser kon
dit nie soveel skade berokken het nie. As ek my toevlug tot geweld geneem het, sou die
hele Duitsland miskien ‘n bloedbad geword het. Maar wat sou die gevolge gewees het?
Verderf en verwoesting van beide liggaam en siel. Daarom het ek stilgesit, en die Woord
alleen deur die wêreld laat gaan.”— D’Aubigne, boek IX, hoojstuk 8. {GS 216.4}
Elke dag, vir ‘n hele week, het Luther vir gretige skares gepreek. Die Woord van God
het die towerkrag van fanatieke opwinding verbreek. Die krag van die evangelie het die
misleide volk weer in die pad van waarheid gebring. {GS 217.1}