Om de Race de Voltooien_

van almal nie. . . . U kan alles van my verwag . . . behalwe vlug en herroeping. Vlug kan
ek nie, en herroep sal ek nie.”—D’Aubigne, boek VII, hoojstuk 1. {GS 168.1}
Toe dit op Worms rugbaar geword het dat Luther voor die Ryksdag sou verskyn, het
dit groot opgewondenheid veroorsaak. Aleander, die pouslike legaat aan wie die saak
spesiaal toevertrou is, was verontrus en woedend. Hy het gesien dat die
gevolge noodlottig sou wees vir die pouslike saak. Om weer ‘n saak te ondersoek waarin
die Pous alreeds uitspraak gegee het, sou niks minder wees as veragting van die gesag
van die koninklike opperpriester nie. En wat meer is, hy was bang dat die
welsprekendheid en kragtige argumente van hierdie man baie van die prinse afvallig sou
maak van die saak van die Pous. Hy het defhalwe baie dringend by Karel aangedring om
te belet dat Luther op Worms verskyn. Teen hierdie tyd is die bul wat Luther se
ekskommunikasie gelas het, openbaar gemaak; en dit, gepaard met die vertoë van die
legaat, het die keiser gedwing om in te gee. Hy het aan die keurvors geskrywe dat as
Luther nie wil herroep nie, hy op Wittenberg moes bly. {GS 168.2}
Nie tevrede met hierdie oorwinning nie, het Aleander, met al die mag en listigheid
waaroor hy beskik het, hom beywer om Luther se veroordeling te bewerkstellig. Met ‘n
volharding wat aan ‘n beter saak kon bestee geword het, het hy die saak onder die aandag
van die prinse, prelate, en ander lede van die vergadering gebring, en hy het die
Hervormer beskuldig van “sedisie, rebellie, goddeloosheid en godslastering.” Maar die
heftigheid en woede het te duidelik die gees geopenbaar wat hierdie legaat besiel het.
“Hy is besiel met haat en wraak,” was die algemene opmerking, “veel meer as met ywer
en godsvrug.”—D’Aubigne, boek VII, hoojstuk 1.Die meerderheid van die Ryksdag was
nou meer as ooit tevore geneig om Luther se saak gunstig te beoordeel. {GS 169.1}
Met verdubbelde ywer het Aleander by die keiser aangedring om die pouslike edikte
uit te voer. Maar volgens die wette van Duitsland kon dit nie gedoen word sonder die
toestemming van die prinse nie; en eindelik oorwin deur die legaat se lastigheid, het
Karel hom gelas om sy saak voor die Ryksdag te lê. “Dit was ‘n roemvolle dag vir die
afgesant. Dit was ‘n groot vergadering; maar die saak was nog groter. Aleander sou pleit
vir Rome . . . die moeder en hoof van alle kerke.” Hy sou die vorstelike mag van Petrus
voor die vergaderde hoofde van die Christendom bewys. “Hy het die gawe van
welsprekendheid gehad, en die gewig van die geleentheid het hom besiel. Die
voorsienigheid het dit bestem dat Rome verdedig sou word deur een van sy bekwaamste
sprekers voor die deurlugtigste regbank voordat hy veroordeel sou word.”— Wylie, boek
VI, hoojstuk 4.Dit was nie sonder angs dat diegene wat ten gunste van Luther was,
vooruitgesien het na die uitwerking van Aleander se toespraak nie. Die keurvors van
Sakse was nie teenwoordig nie, maar op sy bevel het sommige van sy raadslede
aantekeninge gemaak van die afgesant se toespraak. {GS 169.2}