Jaarverslag 2023 Gered Gereedschap

GG JAARVERSLAG
2023
STICHTING DIENSTENCENTRUM
GERED GEREEDSCHAP

INHOUDSOPGAVE
Voorwoord 4.
Onze visie 6.
Onze hulp 8.
Onze manier van werken 10.
Het jaar 2023 in vogelvlucht 12.
Bericht uit het veld: Francis Kamugisha, leerling automonteur 16.
Duurzaam hergebruik 18.
Maatschappelijke participatie en actief vrijwilligerswerk 20.
Bericht uit he veld: Alesi Gloria, leerling metaalbewerking 22.
Partners en Projecten 24.
Resultaten 28.
Berichten uit het veld 30.
Samen 32.
Organisatie 34.
Financieel jaarverslag 38.
2 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
3

Voorwoord
WIE DE JEUGD HEEFT,
HEEFT DE TOEKOMST
‘Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’ is een bekend gezegde. Immers, wie nu investeert in jongeren zal
daar later profijt van hebben. En dat is wat Gered Gereedschap al sinds 1982 doet: het ondersteunen van
jongeren in Afrika met praktische middelen zodat ze een zelfstandig bestaan op kunnen bouwen als bijvoorbeeld
timmerman, kleermaker of loodgieter. In al die jaren hebben we al vele honderdduizenden mensen
kunnen helpen.
Er blijft echter genoeg te doen. De meeste landen in Afrika
hebben overwegend een jonge bevolking. Oeganda bijvoorbeeld,
telt maar liefst 68% jongeren onder 24 jaar op
een bevolking van rond de 40 miljoen. Per jaar komen er
ruim 1 miljoen jongeren de arbeidsmarkt op, allemaal op
zoek naar werk. Een enorme uitdaging. Samen met haar
partners blijft Gered Gereedschap zich dan ook inzetten
voor een beter leven voor velen. In 2023 werkten we
daarvoor samen met 31 organisaties in Ghana, Tanzania
en Oeganda waar we zo’n 7.413 (aankomende) vakmensen
konden ondersteunen.
VERSTERKING VAKONDERWIJS IN DE BREEDTE
In de regio Jinja in Oeganda zetten we de volgende
stappen in de uitrol van ons EQUIP-programma. Bij 3
deelnemende scholen hebben de vakgebieden houten
metaalbewerking inmiddels een stevige fundering.
Ruime praktijkruimten met grote werkplaatsmachines
en geoliede, professionele gereedschappen; getrainde
docenten en een verbeterd curriculum dat zorgt voor een
juiste aansluiting op de arbeidsmarkt: onze aanpak is hier
een succes. Inmiddels richten we ons op de volgende
vakgebieden en zijn we gestart met het ondersteunen van
een nieuwe school.
inzamelpunten in Nederland; zo kan inmiddels op 450
plekken gereedschap ingeleverd worden. Daarbij ging het
in 2023 om zo’n half miljoen stuks gereedschap. Daarvan
is gemiddeld 1 op de 3 goed genoeg voor een tweede
leven. Dat zorgde ervoor dat we vorig jaar zo’n 174.132
gereedschappen konden verschepen naar onze
projecten.
Kortom: mooie ontwikkelingen en cijfers waar
we trots op zijn. Al dit mooie werk kunnen
we alleen doen dankzij de steun van vele
betrokkenen. Wij danken dan ook alle
gereedschap-inleveraars, donateurs,
bedrijven, fondsen en de vrijwilligers
op kantoor in Amsterdam en in de 23
werkplaatsen voor hun bijdrage in
het afgelopen jaar.
We hopen op uw steun te
kunnen blijven rekenen!
Met vriendelijke groet,
MOOIE AANTALLEN VERSCHEEPTE GEREEDSCHAPPEN
In Nederland groeide in 2023 het aanbod van gebruikte
gereedschappen via particulieren verder. Ook ontvingen
we meer aanbiedingen van bedrijven die ons willen ondersteunen.
Dat resulteerde ook in een groeiend aantal
Arjan van Dijk
Voorzitter Stichting Dienstencentrum
Gered Gereedschap
4 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
5

ONZE VISIE
WAAR WE IN GELOVEN
Honderden miljoenen mensen op de wereld leven in armoede en moeten rondkomen van
minder dan 2 dollar per dag. Gered Gereedschap vindt dat iedereen recht heeft op een
zelfstandig bestaan en zet zich in om de zelfredzaamheid van mensen en organisaties in
ontwikkelingslanden te vergroten.
VOOR DE MAKERS
In haar aanpak gaat Gered Gereedschap uit van de kracht en de mogelijkheden van mensen. We
werken daarbij vanuit een praktische instelling en geloven dat concrete oplossingen grote veranderingen
teweeg kunnen brengen. Met toegang tot een goede vakopleiding, begeleiding bij en naar
werk en ondersteuning met goede gereedschappen stellen we mensen zelf in staat een bestaan op te
bouwen als vakman of vakvrouw. Degene die daar de capaciteiten en ambitie voor heeft stimuleren we
om als zelfstandige aan de slag te gaan. Voorzien van de juiste kennis, ervaring én tools kunnen mensen
zo een goed inkomen verdienen. Dat is volgens ons de sleutel tot succes.
VERSTERKEN SECUNDAIRE SECTOR
Met ons doel - het bevorderen van de zelfredzaamheid van mensen in ontwikkelingslanden in Afrika- als uitgangspunt
bekijken we onze aanpak ook in een groter perspectief. We geloven dat het (regionaal of landelijk) versterken
van het vakonderwijs en ondernemerschap de oplossing is voor de ontwikkeling van een gebied. Het gaat daarbij
met name om het versterken van de ambachtssector en de bouwnijverheid. Branches die bij uitstek kunnen bijdragen
aan de zelfstandigheid van grote groepen mensen. Vaak zijn in ontwikkelingslanden de grondstoffen wel aanwezig
om een bloeiende maakindustrie te creëren. Het ontbreekt echter veelal aan voldoende vakmensen, kennis, financiën en
middelen zoals gereedschappen en machines.
6 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
7

ONZE HULP
Gered Gereedschap steunt met haar programma’s – in Afrika onder de naam EQUIP - technisch vakmanschap
in de volle breedte: leren, werken en ondernemen. Doel is om kansen te bieden aan (startende) vakmensen
op een goed bestaan.
Het gaat hierbij om concrete en praktische hulp. We ondersteunen
vakopleidingen met (opgeknapte) gereedschappen
en machines. Daarnaast dragen we bij aan de
kennis en kunde van leraren. Arme jongeren geven we met
studiebeurzen de mogelijkheid om überhaupt naar school
te gaan en een vak te leren. Na de opleiding steunen we bij
de eerste stappen op de arbeidsmarkt. Bijvoorbeeld door
te zorgen voor een starterskit gereedschap, micro-kredieten
voor het aanschaffen van bouwmaterialen en werkbegeleiding
door een ervaren vakman of vakvrouw.
Om ondernemerschap verder te stimuleren starten we
gereedschap verhuur- en opknapwerkplaatsen. Goed
gereedschap is schaars en niet voor iedereen
betaalbaar. Door het openen van deze werkplaatsen
krijgen meer vakmensen toegang tot goede
gereedschappen en machines.
Om onze impact te vergroten ligt onze
focus steeds meer op geselecteerde
regio’s waar we – afhankelijk van de
vraag en behoefte – samen met lokale/
regionale partners alle facetten van het
technisch vakmanschap met verschillende
‘bouwstenen’ uit onze programma’s ondersteunen.
8 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
9

ONZE MANIER VAN
WERKEN
SAMEN ARMOEDE BESTRIJDEN
Het netwerk van Gered Gereedschap in Nederland bestaat
uit 23 werkplaatsen waar zo’n 500 vrijwilligers actief zijn.
Samen werken zij aan één doel: het bieden van concrete
middelen aan vakmensen in ontwikkelingslanden voor een
leven zonder armoede.
Het overgrote deel van de vrijwilligers is actief met het
opknappen van gebruikte gereedschappen voor een
tweede leven in Afrika. Gereedschap dat door particulieren
en bedrijven bij 450 inzamelpunten is aangeleverd.
Met zeecontainers worden de opgeknapte gereedschappen
en machines verscheept naar projectpartners in
Afrika. In totaal wordt op die manier jaarlijks zo’n 100.000
stuks opgeknapt gereedschap ingezet binnen onze
programma’s. Denk aan ondersteuning van vakopleidingen,
de inrichting van verhuurwerkplaatsen of starterskits
voor jonge ondernemers die graag aan de slag willen.
Daarnaast reizen onze vrijwilligers af naar Afrika om met
hun kennis en ervaring projectpartners te ondersteunen. Zij
gaan aan de slag als kwartiermaker bij de inrichting van
een werkplaats, dragen technische kennis over of bieden
ondersteuning aan de plaatselijke leiding bij het managen
van een werkplaats.
CONCRETE PRAKTISCHE STEUN
Al sinds 1982 steunt Gered Gereedschap vakmensen
met kennis, kunde en gereedschappen. Wij geloven dat
simpele oplossingen grote veranderingen teweeg kunnen
brengen. Onze aanpak is dan ook praktisch, pragmatisch
en concreet. We werken altijd samen met betrouwbare
partners in de regio bij de ondersteuning van lokale initiatieven:
directe steun zonder tussenkomst van andere
partijen. Dankzij vele vrijwilligers, gedoneerde materialen
en lage overhead houden we onze kosten laag.
ONDERSTEUNING LOKALE INITIATIEVEN
Gered Gereedschap ontvangt jaarlijks meer dan 500
aanvragen voor steun van scholen en maatschappelijke
organisaties uit ontwikkelingslanden. We
hanteren een eenvoudige, maar zorgvuldige beoordelingsprocedure.
Criteria voor beoordeling
zijn betrouwbaarheid, financiële duurzaamheid
en, in het geval van scholen, onderwijskwaliteit,
maar bovenal de verwachte
impact op het leven van mensen en de
lokale samenleving. Op basis daarvan
wordt ook besloten welke ondersteuning
door Gered Gereedschap
wordt gegeven.
Van de organisaties die steun
van ons ontvangen wordt
verwacht dat ze regelmatig
terugkoppeling geven
over de resultaten die
ze boeken.
10 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
11

Het jaar in vogelvlucht
2023 GG BOUWT VERDER
In 2023 was het jaar van groei en verdere standaardisatie. Enkele jaren geleden zijn we in Jinja, Oeganda gestart met
de uitvoer van onze eerste EQUIP-onderwijsprojecten bij drie technische scholen. Met een dergelijk programma
ondersteunen we een school in al zijn facetten op twee vakgebieden. We leveren uiteraard de machines en gereedschappen
om kwalitatief goed praktijkonderwijs te kunnen geven. Tegelijkertijd passen we het lesprogramma aan,
aan de wensen van de lokale arbeidsmarkt, trainen de leraren hierin, verstrekken studiebeurzen aan kansarme
jongeren, zetten een netwerk van stagebedrijven op en trainen de stagebegeleiders. De afgestudeerden krijgen
een starter-set gereedschap mee. Eind 2023 zijn de eerste leerlingen die onderwijs hebben gekregen binnen de
versterkte opleidingen afgestudeerd; daar zijn we erg trots op.
Van de uitvoering van deze eerste drie projecten hebben
we veel geleerd en we hebben ons programma hierop
aangepast. Een voorbeeld hiervan zijn de netwerkdagen
die tussen werkgevers en scholen is ontstaan, waarbij
wederzijdse wensen en vragen op het gebied van stages
en personeelsbehoefte worden afgestemd. Het resultaat
hiervan is dat meerdere leerlingen al tijdens hun stage een
baan aangeboden krijgen. Gedurende de uitvoering van
deze eerste drie projecten hebben we veel zaken gestandaardiseerd.
Hiermee is het mogelijk om in de toekomst
makkelijker meerder projecten te gelijk uit te voeren.
Dat is nodig want door de steun van vele financiers die
in onze programma’s geloven is het mogelijk geworden
om in Oeganda nog eens 5 EQUIP-onderwijsprojecten te
starten en een extra technische school aan ons netwerk
toe te voegen. Ook in Ghana zijn we gestart met het eerste
EQUIP-onderwijsproject.
Voor Oeganda betekent dit dat er veel werk in het land
zelf te doen is. Twee jaar geleden hebben we daarom al
een lokale projectmanager ingehuurd. In 2023 hebben
we de volgende stap gezet en een lokale NGO opgericht
“Gered Gereedschap (GG) Uganda”. Deze onafhankelijke
organisatie met een eigen Oegandees bestuur, maar met
dezelfde doelstellingen als Gered Gereedschap Nederland,
gaat de projecten in Oeganda uitvoeren. Ook is gestart met
het aanleggen van een netwerk van potentiële donoren in
Oeganda zodat de lokale NGO ook haar eigen financiële
middelen kan gaan verwerven om jongeren in Oeganda een
kans te geven op een financieel zelfstandig bestaan.
Helaas zijn er ook projecten die minder goed verlopen. In
2021 zijn we een project gestart in samenwerking met de
Bugembe Women’s Resource Center. Het doel was om
gezamenlijk een naaiatelier op te richten waar (startende)
ondernemende kleermakers een werkplek kunnen
huren en samen aan opdrachten kunnen werken. Na
de realisatie van het gebouw en de levering van de
industriële naaimachines bleek er weinig activiteit
plaats te vinden binnen het project. Toen een
uitgebreid begeleidingsprogramma van het
management van deze organisatie geen
verbetering in inzet opleverde, hebben we
helaas moeten besluiten om de samenwerking
te staken. We zijn blij dat we van
de financiers van het project de mogelijkheid
hebben gekregen om het
project op een andere manier, met
andere partners uit te voeren zodat
startende kleermakers alsnog
een vliegende start kunnen
maken met hun onderneming.
Op basis van dit project hebben
we onze selectiecriteria voor
potentiële partners verder aangescherpt.
Om al deze projecten goed te
kunnen uitvoeren hebben we veel
gereedschap en ook steeds meer grote
machines nodig. Hiervoor is het werk dat
door meer dan 500 vrijwilligers in onze 23
werkplaatsen wordt uitgevoerd essentieel.
Ondanks dat het soms lastigs, bijvoorbeeld om
betaalbare huisvesting te realiseren, weten zij
de projecten van hoogkwalitatief gereedschap te
voorzien. In 2023 ging het om bijna 175.000 stuks.
In 2023 hebben we een nieuwe werkplaats kunnen
verwelkomen in Zwolle, waar we erg blij mee zijn.
12 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
13

De meeste gereedschappen ontvangen we van particulieren.
Omdat we voor het inrichten van klaslokalen en
productiewerkplaatsen steeds meer behoefte hebben
aan grotere machines is het fijn dat ook bedrijven steeds
beter de weg naar Gered Gereedschap weten te vinden.
Hun oude draaibanken, lasapparaten, bandenlichtmachines
e.d. zijn meer dan welkom.
Doordat we in staat zijn geweest om met diverse partners
nieuwe projecten te ontwikkelen en zij bereid zijn deze
te steunen kunnen we in 2024 weer een aantal mooie
projecten starten. Als vervolg op de EQUIP-onderwijsprojecten
starten we een Entrepreneurial workshop in
Iganga. Jongeren die zijn afgestudeerd en als zelfstandige
aan de slag willen kunnen hier een werkplek huren
en krijgen begeleiding in ondernemerschap. Ook zijn we
voornemens om een pilot te starten in het opknappen
van gereedschappen in Oeganda. Alles met het
ultieme doel om het vakmanschap te versterken en
nog meer mensen een kans te geven op een financieel
zelfstandig bestaan.
Cijfers
Aantal projecten 31
Stuks geleverd gereedschap 174.132
Vakmensen ondersteund/leerplekken 7.413
gecreeerd
Containers verscheept 7
Aantal landen 3
Beurzen verstrekt 310
Vakleraren getraind 49
Curricula aangepast 8
Stageplekken gerealiseerd 420
Stagebegeleiders getraind 81
14 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
15

Berichten uit het veld
‘DEZE OPLEIDING,
DAT IS EEN KANS
UIT DUIZENDEN’
Francis Kamugisha, leerling automonteur
‘Ik groeide op in een familie die het financieel niet breed had. Toen ik de middelbare school niet
kon afmaken vanwege geldgebrek, voelde ik mij verslagen. Want wat moest ik nu gaan doen? Toen
hoorde ik over Kimuna Technical Services in Kampala, een opleidingscentrum dat met steun van Gered
Gereedschap kansarme jongeren zoals ik, de kans biedt om een vak te leren.
Ik volg nu hier de verkorte cursus automechanica. Voor mij echt een enorme mooie kans om mijn situatie te
verbeteren. Je ziet meer en meer auto’s in Oeganda en de vraag naar automonteurs groeit dan ook alleen maar.
Dit geeft hoop op voldoende werk in de toekomst.
Mede dankij de steun van Gered Gereedschap kreeg ik de gereedschappen die ik nodig had om mijn werk goed
te kunnen doen. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk die hulp voor mij is geweest. Dankzij de praktische
aanpak heb ik in korte tijd veel geleerd. Ik ben nu al in staat om zelfstandig reparaties uit te voeren en verdien daarmee
zelfs al geld!
Deze praktische opleiding is meer dan alleen een opleiding voor mij. Het is een kans op een betere toekomst, een kans om
uit de armoede te breken. Ik hoop dat mijn verhaal anderen inspireert om nooit op te geven, hoe moeilijk de omstandigheden
ook zijn. Met doorzettingsvermogen en de juiste steun kunnen we allemaal onze dromen waarmaken!’
16 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
17

DUURZAAM
HERGEBRUIK
Al sinds haar oprichting zet Gered Gereedschap zich in voor de bevordering van
het hergebruik van gereedschappen en aanverwante goederen ter vermindering
van de belasting van het milieu. Hiermee wil Gered Gereedschap bijdragen aan
een duurzame samenleving in Nederland.
AANTALLEN INGEZAMELD
Het aanbod van gebruikte gereedschappen
via particulieren groeit nog
steeds. Gered Gereedschap ontvangt
daarnaast doorlopend aanbiedingen
van bedrijven die de stichting door
middel van tijdelijke (inruil)acties
willen ondersteunen. Jaarlijks krijgt
Gered Gereedschap zo’n 400.000
tot 600.000 stuks gereedschap
aangeboden.
GEREEDSCHAPPEN
De nadruk bij het inzamelen ligt op
handgereedschap, naaimachines en
klein elektrisch gereedschap zoals
boor- of slijpmachines. Voor het inrichten
van werkplaatsen op scholen
of verhuurlocaties is Gered Gereedschap
daarnaast steeds vaker op
zoek naar grotere machines zoals
houtdraaibanken, kolomboormachines
en aggregaten.
INZAMELPUNTEN
Gered Gereedschap heeft op dit
moment een netwerk van zo’n 450 inzamelpunten
in Nederland. Een groot
aantal daarvan bevinden zich in de
winkels van Praxis Bouwmarkten,
Jongeneel en Bouwmaat. De overige
punten bestaat uit een mix van particulieren,
wereldwinkels en lokale ijzerwarenzaken.
Het beheer van dit inzamelnetwerk
is grotendeels in handen
van de afzonderlijke werkplaatsen.
RECYCLING
De kwaliteit van de ingeleverde
gereedschappen verschilt sterk;
gemiddeld 1 op de 3 is goed genoeg
voor een 2e leven. Wat niet kan
worden opgeknapt wordt ontmanteld
en zo optimaal mogelijk gerecycled.
De opbrengsten daarvan komen ten
goede aan de lokale werkplaatsen
voor aanschaf van onderhoudsmaterialen,
hout voor verscheping, etc.
18 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023

MAATSCHAPPELIJKE
PARTICIPATIE EN ACTIEF
VRIJWILLIGERSWERK
ALGEMEEN
Gered Gereedschap zet zich in om de maatschappelijke
participatie van vrijwilligers, jong en oud, ervaren
en onervaren te bevorderen. Ook draagt Gered
Gereedschap bij aan de (re)integratie en arbeidsparticipatie
van mensen met een sociale, psychische
of lichamelijke achterstand.
Meer dan de helft van alle Gered Gereedschap
werkplaatsen is geheel voor en door vrijwilligers
georganiseerd. De vrijwilligers die
hier gereedschap opknappen en verzendklaar
maken zijn veelal gepensioneerden
of mensen die naast hun
werk iets nuttigs willen doen. De
overige werkplaatsen maken deel
uit van welzijnsinstellingen, (re)
integratieprojecten of dagactiviteitencentra
in bijvoorbeeld
psychiatrie of verslaafdenzorg.
Op het landelijk bureau
in Amsterdam werken
vrijwilligers in het team
Projecten, waar zij projecten beoordelen en toetsen, in
het team Marketing Communicatie waar de communicatiemiddelen
met de publieksgroepen en ook de donateursadministratie
worden verzorgd en in het team
Operationeel dat verantwoordelijk is voor het vervoer
van de gereedschappen en machines. Verschillende
vrijwilligers volg(d)en op het landelijk bureau succesvol
een re-integratietraject en gaan na verloop van tijd
weer betaald elders aan de slag.
MAATSCHAPPELIJKE INSTELLINGEN
Een aantal van onze werkplaatsen is opgezet als
onderdeel van welzijnsinstellingen, (re)integratieprojecten
of dagactiviteitencentra. De laagdrempeligheid
van Gered Gereedschap is bij uitstek geschikt als dagbesteding
of een goede eerste stap in een arbeidsrehabilitatie
traject. Met name het herstellen of nieuw
leren van vaardigheden, het wennen aan een arbeidsritme
en het omgaan met anderen in een werksituatie
zijn belangrijke elementen. In 2023 werkten we samen
met o.a. Reclassering Nederland, WIJ3.0 Altrecht (Den
Dolder), Reinaerde Arbeidscentrum (Veenendaal), Ons
Welzijn (Oss), de Skûle (Franeker), Stichting 2switch
(Arnhem) en Stichting Buitengewoon (Velserbroek).
20 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
21

Berichten uit het veld
"DIT IS MIJN
DROOMOPLEIDING!"
Alesi Gloria, student metaalbewerking/lassen
In de metaalwerkplaats van Prime Vocational Institute in
Iganga, Oeganda zijn een aantal leerlingen druk bezig met hun
opleiding lassen en metaalbewerking. Een van hen is Gloria
Alesi. Ze is net bezig met een lasklus als we haar spreken.
“Ik zit in het tweede jaar van mijn opleiding, inmiddels heb ik
al redelijk wat ervaring!’ zegt ze lachend. ‘Ik het begin wist ik
helemaal niets van lassen. Ik had nog nooit een lasapparaat
gezien, laat staan vastgehouden. En nu doe ik klussen zoals
deze!’
LIEFDE VOOR HET VAK.
‘Metaalbewerking en lassen is al lange tijd een passie van
mij. Ik werd geïnspireerd door de lassers in het dorp waar
ik woonde die zichzelf konden onderhouden met hun werkzaamheden.
Dat wilde ik ook! Wat ik wel lastig vond, is dat ik
helemaal geen andere vrouwen aan het werk zag als lasser
of metaalbewerker.’ Dit hield haar echter niet tegen en gaf
haar juist extra motivatie om te proberen aan de slag te gaan
in dit vakgebied.
MOEILIJKE TIJD, NU ZICHT OP EEN NIEUWE TOEKOMST
Lange tijd zag het er naar uit dat het er niet van zou komen.
De situatie werd extra moeilijk toen haar moeder overleed,
daardoor was er was geen geld om het schoolgeld te betalen.
Gloria: “In die tijd had ik de hoop op het volgen van onderwijs
verloren. Via een vriend kwam ik echter in contact met
Prime Vocational Institute, een technische school in Iganga.
Ondanks dat ik drie jaar geen onderwijs had gevolgd,
kreeg ik de kans om met steun van het EQUIP-programma
van Gered Gereedschap via een studiebeurs de opleiding
van mijn dromen te volgen. Ik ben ontzettend dankbaar,
want zonder hen hadden ik en mijn medestudenten
geen opleiding kunnen volgen."
MEER VROUWELIJKE LASSERS
Gloria vindt de opleiding leuk en zeer
interessant. ‘In dezelfde tijd dat ik begon
hebben we ook nieuwe gereedschappen
en (las)machines gekregen van Gered
Gereedschap. Vroeger moesten we
gereedschap delen, dat hoeft nu
niet meer. Zo kun je meer praktijkervaring
op doen en leer je meer
en sneller. Dat maakt het werk
nu extra leuk om te doen. In
de werkplaats maken we
van alles zoals bedden,
deuren, hekwerken. Na
mijn opleiding wil ik docent
worden om mijn kennis te
delen met anderen en om
een eigen laswerkplaats op te
zetten. Zo kan ik jongeren werk
bieden en meisjes inspireren om
ook voor dit beroep te kiezen!’
22 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
23

PARTNERS & PROJECTEN
Het afgelopen jaar hebben we 31 organisaties in 3 landen
(Oeganda, Ghana en Tanzania) kunnen ondersteunen Allemaal
ontvingen ze gereedschappen en machines. Met enkele van hen
voeren we een meerjarig project uit waarmee we het vakonderwijs
versterken en technisch ondernemerschap ondersteunen.
Het brandpunt van deze meerjarige projecten ligt in Jinja,
Oeganda. Begin 2022 zijn we hier begonnen om de vakgebieden
Metaalbewerking en Houtbewerking bij Prime Vocational
Institute, Pioneer Technical Institute en Nile Vocational Institute
te ondersteunen . Eind 2023 hebben we deze projecten
kunnen afronden en zijn de eerste leerlingen die de versterkte
opleidingen hebben gevolgd afgestudeerd. Omdat de behoefte
aan vakmanschap veel breder is dan alleen Metaalbewerking en
Houtbewerking zijn we begin 2023 gestart met het versterken
van 2 extra vakgebieden per school. Het gaat om de vakgebieden
automechanica, elektrotechniek en kleermaken, in wisselende
samenstellingen.
Tegelijkertijd hebben we een vierde school aan het programma
in Jinja toegevoegd. Bij nieuwe school, Lords Meade Vocational
College, versterken we de vakken Houtbewerking, Automechanica
en Bouw. Waar de drie andere scholen een vakopleiding
bieden na afronding van de middelbare school, is Lords Meade
een middelbare school waar de leerlingen ook een beroep
kunnen leren.
In de regio Jinja hebben we de afgelopen jaren een netwerk
van ‘Satelliet Werkplaatsen’ opgericht. Kleine bestaande werkplaatsen
op diverse vakgebieden hebben we voorzien van
(elektrische) gereedschappen. Deze gereedschappen worden
via deze werkplaatsen verhuurt in het dorp of de wijk waar
ze gevestigd zijn. Omdat we merken dat transport voor veel
vakmensen duur is en daarom een drempel om naar een gereedschapsverhuur
te gaan, is dit een mooie manier om de
gereedschappen naar de vakmensen toe te brengen. Wat een
mooi bijeffect van de leveringen van gereedschappen aan deze
werkplaatsen is gebleken, is dat ze ook zelf meer zijn gaan
produceren en daarvoor meer mensen zijn gaan inhuren.
Dit stimuleert daarmee de werkgelegenheid. Tegelijkertijd
zijn er dankzij de gereedschappen leerwerkplekken
ontstaan bij deze werkplaatsen. Jongeren
die niet de mogelijkheid hebben om een formele
opleiding te volgen, kunnen hierdoor in een zo’n
werkplaats toch een vak leren.
In 2023 zijn we ook gestart met het EQUIP
Asunafo North project in Ghana. ASUNAFO
North is een fairtrade gecertificeerde
cooperatie voor cacaoboeren in Goaso.
Door middel van het project willen we
de kinderen van de cacaoboeren
een breder toekomstperspectief
bieden. Door de focus op
technische opleidingen krijgt
de jeugd de mogelijkheid
om buiten de cacaoteelt een
carrière op te bouwen.
Dit doen we door het vakonderwijs
te versterken. We hebben een
trainingscentrum voor metaalbewerking
en lassen opgezet, waar jaarlijks
75 kansarme jongeren, waaronder 30%
vrouwen, een praktische opleiding van twee
jaar krijgen. Het curriculum is aangepast
om beter aan te sluiten bij de arbeidsmarkt,
en er is geïnvesteerd in de verdere opleiding
van docenten in zowel didactische als vaktechnische
vaardigheden. Zo dragen we bij aan de
economische diversificatie en ontwikkeling van de
regio, wat op lange termijn leidt tot grotere zelfredzaamheid
en minder afhankelijkheid van de cacaoproductie.
24 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
25

PARTNERS & PROJECTEN
PROJECTEN ONDERSTEUND IN 2023
PROJECT ID PROJECTNAAM PLAATSNAAM LAND
21-057 Abexinah orphans and vulnerable community information centre (AOICUG) Kinyamaseke UG-Uganda
21-055 Saint Ann Foundation Kampala UG-Uganda
21-122 Nagenda International Academy of Art and Design Entebbe UG-Uganda
21-133 Cooperative and Entrepreneurship Development Initiatives Limited Gulu UG-Uganda
21-158 KAPCCO Fort Portal UG-Uganda
20-401 EQUIP rental PEFO Njeru UG-Uganda
21-186 Wanyama Autosafety Initiatives Kampala UG-Uganda
21-041 Christain childcare programme Mbale UG-Uganda
22-130 MSTVT Himo TZ-Tanzania
21-060 YOUTH VOCATIONAL TRAINING CENTER Dodoma TZ-Tanzania
21-031 Tanzania Agricultural Modernization Association Bukoba TZ-Tanzania
21-087 Amka Youth Vocational Training Centre Mbinga TZ-Tanzania
21-075 YOUTH AGAINST AIDS AND POVERTY ASSOCIATION Kigoma TZ-Tanzania
21-166 Safina Women Association Njombe TZ-Tanzania
22-076 Shivyawata Mbeya TZ-Tanzania
22-802 ASUNAFO Goaso GH-Ghana
21-047 Heritage Charity Foundation Sunyani GH-Ghana
21-153 Stichting Ghana Over de IJssel Kumasi GH-Ghana
21-168 THINKING MINDS GHANA Kpong GH-Ghana
22-112 Samer Royal Academy
ODUMASE-
KROBO
GH-Ghana
22-099 ENE Empowerment Ho GH-Ghana
22-019 WUDEP Kumbungu GH-Ghana
22-111 KCYTC Hohoe GH-Ghana
22-119 RIN Likpe Abrani GH-Ghana
22-131 CCEYD Tamale GH-Ghana
22-150 RWI Kaneshie GH-Ghana
22-083 CIWED Tamale GH-Ghana
22-805 Loards Meade 1 Njeru UG-Uganda
22-803 Prime 2 - cam elc Iganga UG-Uganda
22-801 Pioneer-2 Iganga UG-Uganda
22-804 Nile 2 Njeru UG-Uganda
26 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
27

RESULTATEN
Het jaar 2023 heeft ons wederom laten zien wat we
met gezamenlijke inspanningen kunnen bereiken.
We hebben onze projecten kunnen uitbreiden en
optimaliseren, waardoor we meer impact hebben
kunnen maken op het leven van vele jongeren en
vakmensen. Hier volgen de belangrijkste resultaten
van het afgelopen jaar.
PROJECTEN EN BEREIKTE PERSONEN
In 2023 hebben we 31 projecten succesvol
uitgevoerd. Deze projecten waren verspreid over
drie landen: Oeganda, Ghana en Tanzania. Onze
inspanningen hebben geleid tot de creatie van 7.413
leerplekken en ondersteuning van vakmensen.
Dit betekent dat duizenden jongeren nu toegang
hebben tot beter onderwijs en training, waardoor hun
kansen op een zelfstandig en succesvol leven zijn
toegenomen.
GEREEDSCHAPPEN EN VOORZIENINGEN
Een cruciaal onderdeel van onze projecten is het
voorzien in de juiste materialen. In totaal hebben we
in 2023 174.132 stuks gereedschap en machines
geleverd, met een geschatte winkelwaarde van 1,8
miljoen euro. Deze gereedschappen zijn essentieel
voor het praktische deel van de vakopleidingen
en voor de dagelijkse werkzaamheden van
vakmensen. Hiervoor zijn 7 containers met de
benodigde gereedschappen verscheept naar onze
projectpartners.
ONDERWIJS EN TRAINING
Onderwijs en training blijven de kern van onze missie.
Dit jaar hebben we 310 studiebeurzen verstrekt aan
kansarme jongeren, waardoor zij de mogelijkheid
kregen om een vakopleiding te volgen. Ook hebben
we 49 vakleraren getraind om hen te voorzien van de
nieuwste technische en didactische kennis. Dit draagt
enorm bij aan de verbetering van de kwaliteit van het
onderwijs dat zij geven.
CURRICULUM EN STAGE
Om het onderwijsaanbod beter af te stemmen op
de behoeften van de arbeidsmarkt, hebben we 8
curricula aangepast. Een belangrijk onderdeel van
onze vakopleidingen zijn de stages. Dit jaar hebben
we 420 stageplekken gerealiseerd, waardoor
studenten waardevolle praktijkervaring op kunnen
doen. Bovendien hebben we 81 stagebegeleiders
getraind om de studenten tijdens hun stage optimaal
te begeleiden.
Deze resultaten laten zien dat ons werk een
belangrijke bijdrage levert aan het versterken van
het vakmanschap. Hiermee bieden we vakmensen
de kans op een beter leven en ondersteunen we de
gemeenschappen waarin zij actief zijn.
CIJFERS
AANTAL
GELEVERDE GEREEDSCHAPPEN
AANTAL
Gereedschappen en machines opgeknapt
in Oeganda
Vakmensen die gebruik hebben gemaakt
van het huren van gereedschap of
werkplek in Oeganda
Aantal machines en gereedschappen die
zijn verhuurd in Oeganda
1395
1324
2433
Klaslokaalset voor 10 leerlingen 139
Individuele startersets 333
Naaimachines 1138
Overige machines 587
Werkplaats gebouwd 1
28 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
29

Berichten uit het veld
"LEERLINGEN ZIJN NU
BETER INZETBAAR EN
ZELFREDZAMER OP DE
ARBEIDSMARKT"
Bruno Sserunkuma Akejo, directeur Action for Child Social and Economic Transformation
Action for Child Social and Economic Transformation (ACSET) is actief in Lira in het noorden van
Oeganda. De organisatie bestaat sinds 2012 en zet zich op verschillende manieren in om het leven
van de lokale gemeenschap te verbeteren o.a. door jonge Oegandezen te trainen in beroepsvaardigheden.
Bruno Sserunkuma Akejo is de directeur van ACSET. “Dankzij de samenwerking met Gered Gereedschap
hebben we 230 jongeren kunnen opleiden tot vakman of vakvrouw. Ons kleine trainingscentrum
hebben we kunnen uitbouwen tot een volwaardig beroepsopleidingsinstituut. Met een mooie naam:
Skills for All Vocational Training Institute . Het uiteindelijke doel van het S4A VTI is om armoede te
verlichten en jongeren die kwetsbaar zijn in staat te stellen zelfredzaam te zijn. Met de steun van
Gered Gereedschap hebben we professionele werkplaatsen op kunnen zetten voor kleermaken,
autotechniek, houtbewerking, metaalbewerking en lassen. De werkplaatsen gebruiken we
voor het opleiden van de jongeren maar ook om inkomsten te genereren voor de school.
We hebben nu een positieve leeromgeving voor de leerlingen. Je ziet dat de leerlingen
competenter en zelfverzekerder worden, je ziet ze groeien. Hierdoor zijn ze uiteindelijk
beter inzetbaar en zelfredzamer op de arbeidsmarkt. Ook voor de instructeurs
is het een enorme vooruitgang. Ze kunnen nu het juiste gebruik van de gereedschappen
of handige tips en tricks direct in de praktijk demonstreren. Leerlingen
raken makkelijker gestimuleerd om actief mee te doen en er kan direct feedback
gegeven worden. Door de ondersteuning van Gered Gereedschap is de algehele
kwaliteit van ons vakonderwijs echt sterk verbeterd.
De ondersteuning heeft ook een positieve impact gehad op onze reputatie, we zijn
beter zichtbaar binnen de gemeenschap. We proberen dit verder te stimuleren door
lokale leiders op regelmatige basis te betrekken bij het werk van onze organisatie. Meer
leerlingen weten ons nu te vinden. Naast de 125 studenten die de afgelopen drie jaar de
opleiding hebben afgerond, hebben we momenteel 105 studenten op school, zowel uit de
formele als de niet-formele trainingen van het instituut. Dankzij de steun van andere organisaties
zijn we in staat om beroepsopleidingen aan te bieden aan nog eens 320 kwetsbare jongeren
in de komende 2 jaar met 6 extra leraren. Al met al goed nieuws!’
30 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
31

SAMEN
Gered Gereedschap kan haar werk doen dankzij de inzet van vele
betrokkenen. Samen zetten we ons met veel enthousiasme in voor het
gezamenlijk doel: een verhoogde kans op een beter leven voor (leerling)
vaklieden in Afrika.
Ieder zet zich in afhankelijk van eigen mogelijkheden en interesse. Door
gereedschap in te leveren, mee te werken als vrijwilliger, financieel te
ondersteunen als particuliere donateur of vermogensfonds, of door als
bedrijf te helpen met het ter beschikking stellen van mensen of middelen.
DONATEURS
Gered Gereedschap kan bogen op een -
ook in 2023 - stabiele groep, zeer loyale
donateurs. Zij vormen onze achterban en
zijn essentieel voor het voortbestaan van
Gered Gereedschap. Dankzij de steun en
het vertrouwen van hen kunnen we ons
werk blijven doen en heeft de organisatie
een stabiele basis.
VRIJWILLIGERS LANDELIJK BUREAU-
Vrijwilligers zijn de motor van Gered Gereedschap.
In 2023 werkten op het landelijk bureau van Gered
Gereedschap in Amsterdam zo’n vijftien vrijwilligers,
ondersteund door een kleine betaalde staf
en een onbezoldigd bestuur. Het landelijk bureau
ondersteunt de 23 werkplaatsen. De medewerkers
van het landelijk bureau behandelen alle
aanvragen uit Afrika voor ondersteuning, regelen
de landelijke logistiek en verschepingen en ze zijn
verantwoordelijk voor het landelijk PR-beleid en
donateur- en fondsenwerving.
FONDSEN
Vermogensfondsen zijn een belangrijke bron van inkomsten
voor Gered Gereedschap. Bij het samenwerken met vermogensfondsen
gaat het om het vinden van gedeelde belangen
en hier concreet invulling aan geven. Gered Gereedschap
onderhoudt nauwe contacten met diverse vermogensfondsen.
In 2023 kon Gered Gereedschap op ondersteuning
rekenen van o.a. Addax & Oryx Foundation, AFAS Foundation,
ASML Foundation, Stichting de Chocolonely Foundation,
Stichting de Lichtboei, Stichting CCHO, Stichting Wees een
Kans, Stichting Bon Coeur en Stichting The Elba Charitable
Foundation.
VRIJWILLIGERS WERKPLAATSEN
In de 23 Gered Gereedschap werkplaatsen in
Nederland zijn zo’n 500 vrijwilligers actief. Zij
zijn de ruggengraat van Gered Gereedschap
en werken actief mee, op een manier die
past bij hun eigen behoefte, kwaliteiten en
wensen. Bijvoorbeeld als opknapper van
gereedschap, technisch specialist, PR-medewerker
of bestuurslid.
BEDRIJVEN
Ook bedrijven zien in GG een goede partner om
invulling te geven aan hun doelstellingen op
het gebied van Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen (MVO). De manier waarop
bedrijven en organisaties hieraan invulling
geven verschilt. In 2023 is GG erin geslaagd om
naast de al langer lopende samenwerkingen
met o.a. Bouwmaat, IFS Ultimo, Praxis, PON,
Hilti, Koninklijke Jongeneel, DKG Groep, Volker
Rail, Groenhart ook nieuwe samenwerkingsverbanden
aan te gaan met o.a. McMain Software
en Maak Techniek.
32 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023

ORGANISATIE
Gered Gereedschap opereert als een netwerkorganisatie
bestaande uit 23 werkplaatsen en een landelijk bureau,
Stichting Dienstencentrum Gered Gereedschap. Het
landelijk bureau is belast met de ontwikkeling, financiering
en uitvoering van projecten. Onze medewerkers behandelen
de aanvragen voor ondersteuning uit Afrika, verdelen deze
onder de werkplaatsen, en regelen zowel de landelijke
logistiek als de internationale verschepingen per container.
Verder draagt het landelijk bureau verantwoordelijkheid
voor fondsenwerving, bedrijfssponsoring, donateurswerving
en het landelijke PR-beleid. Een gemotiveerd team in
Amsterdam voert deze taken uit. Daarnaast hebben we een
vaste medewerker in Oeganda voor de projectuitvoering
aldaar.
Onze kennis, middelen en opgeknapte gereedschappen
verkrijgen we via ons netwerk van werkplaatsen, inzamelpunten,
partnerorganisaties in zowel Afrika als Nederland,
bedrijven, vrijwilligers en donateurs. Gezamenlijk zetten
we ons in voor het vergroten van de zelfredzaamheid
van mensen in Ghana, Malawi, Oeganda en Tanzania. De
aangesloten werkplaatsen en het landelijk bureau zijn elk
juridisch onafhankelijke entiteiten.
BESTUUR
Het bestuur van Stichting Dienstencentrum Gered Gereedschap
bestond in 2023 uit vier leden. Naast het formuleren
van beleid en het stellen van kaders waarbinnen de verschillende
teams opereren, nemen de bestuursleden ook enkele
uitvoerende taken op zich, zoals het beheren van de financiële
administratie. De heer Galensloot heeft het bestuur in 2023
verlaten en zijn taken als penningmeester overgedragen aan
de heer Conijn.
Het bestuur in 2023 bestaat uit:
B. (Bob) de Koff – Voorzitter
L.T. (Laurens) Conijn – Secretaris / Penningmeester
(sinds 1 oktober)
J.T.G. (Jan) Galesloot – Penningmeester (tot 1 oktober)
A.M.H. (Mieke) Schulte – Werkplaatsen
TEAM PROJECTEN & FONDSENWERVING
Het team Projecten & Fondsenwerving onderhoudt de relaties
met projectpartners. Dit team beoordeelt de aanvragen op
basis van criteria zoals effectiviteit en betrouwbaarheid van
de aanvragende organisatie. Medewerkers selecteren welke
projecten ondersteund zullen worden, ontwikkelen projectplannen
en werven hiervoor fondsen. Eenmaal gefinancierd,
begeleiden zij de projectpartners in de uitvoering. In Oeganda
wordt dit team ondersteund door een lokale medewerker. Er
zijn regelmatige voortgangsgesprekken met projectpartners,
gevolgd door een grondige evaluatie na voltooiing.
TEAM OPERATIONEEL
Het team Operationeel is verantwoordelijk voor het
verzamelen, opknappen en verzenden van gereedschapsets
en machines naar de projecten. Na goedkeuring
van een projectaanvraag door het Projecten team,
beginnen de werkplaatsen met het samenstellen van
de gevraagde gereedschapsets. De medewerkers
van Operationeel regelen vervolgens het
transport binnen Nederland en de internationale
verscheping, inclusief alle benodigde
documentatie voor import en douane. Onze
logistieke partner, de Baanderij in Gouda,
ondersteunt hen hierbij.
TEAM FINANCIEEL
Dit team verzorgt de financiële administratie
en projectadministratie
onder leiding van de penningmeester.
TEAM MARKETING EN
COMMUNICATIE
Het Marketing en Communicatie
team heeft de taak om
te communiceren over de activiteiten
van Gered Gereedschap.
Belangrijke communicatiekanalen
zijn de website, het GG-bericht (dat
vier keer per jaar verschijnt), social
media, en een regelmatige e-mailnieuwsbrief.
Dit team zet zich ook in voor
het werven van individuele donateurs en
beheert de bedrijfssponsoring.
34 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
35

In 2023 hebben verschillende bedrijven, zoals o.a.
Bouwmaat, Ultimo, NVDO, Pon, Praxis, Van Wijnen,
Jongeneel, DKG Groep, Maak Techniek, McMain Software,
VolkerRail en Hilti, hun steun aan Gered Gereedschap
betuigd in klinkende munt of in natura.
BETAALDE KRACHTEN
Drie projectmanagers leiden de teams Projecten en Fondsenwerving,
Marketing en Communicatie, en Operationeel.
Elke projectmanager is verbonden aan de organisatie
als zelfstandige via een opdrachtovereenkomst en
heeft specifieke projectdoelstellingen. Deze constructie
waarborgt flexibiliteit binnen de organisatie en minimaliseert
risico’s. In Oeganda werkt ook een projectmanager
als zelfstandige aan de implementatie van projecten.
Overzicht vrijwilligers en betaalde krachten landelijk
bureau in 2023:
Afdeling Aantal vrijwilligers Aantal betaalde krachten
Bestuur 4
Bureau coördinatie 2 8 h
Projecten en Fondsenwerving 1 48 h
Operationeel 2 12 h
Marketing en communicatie 5 24 h
Oeganda team
40 H
36 GERED GEREEDSCHAP JAARVERSLAG 2023
37

FINANCIEEL JAARVERSLAG
FINANCIEEL JAARVERSLAG
RESULTATENREKENING
Mensen in Afrika de mogelijkheid geven om zelfredzaam
te worden, dat is waar we het voor doen. Om dit mogelijk
te maken hebben we financiële middelen nodig. Hoe
meer middelen we hebben voor doelbesteding, hoe
beter. Daarom is het mooi om te kunnen melden dat
we €774.399,- aan onze doelstellingen hebben kunnen
besteden, wat 87,2% van onze totale baten is geweest.
Daar zijn we trots op aangezien het percentage gestegen
is t.o.v. 2022 toen dit 83,3% bedroeg.
Onze baten zijn in 2023 gegroeid naar €888.023,-.
De uitgaven bedroegen €959.814,-. Ons operationeel
resultaat bedroeg in 2023 -/- €8.379,-. Verder is
€63.411,- besteed aan projectkosten, deze kosten zijn
gekoppeld aan specifieke projecten waar donoren
reeds toezegging voor hebben gedaan. €49.726,- van
deze kosten zijn gedekt met in eerdere jaren ontvangen
inkomsten. €13.685,- hebben we voorgefinancierd, de
hieraan gekoppelde toegezegde inkomsten komen in
2024 binnen. Verder is een foutherstel toegepast van
€35.388,- wat ten laste is gebracht van de continuïteitsreserve
en bestemmingsreserve.
BATEN 2023 2022
Baten van particulieren 86.830,00 107.701,00
Baten van bedrijven 97.830,00 102.223,00
Baten van vermogensfondsen 253.296,00 248.805,00
Baten van werkplaatsen 394.350,00 238.948,00
Baten van ideële instellingen 55.142,00 22.759,00
Overige baten 575,00
TOTAAL BATEN 888.023,00 720.436,00
BALANS*
ACTIVA 31-12-2023 31-12-2022
Overige vorderingen 4.392,00 534,00
Liquide middelen 459.929,00 555.941,00
LASTEN
Lasten ten behoeve van projecten 774.399,00 600.123,00
Wervingskosten 99.762,00 51.678,00
Kosten beheer en administratie 85.653,00 90.928,00
TOTAAL LASTEN 959.814,00 742.729,00
TOTAAL ACTIVA 464.321,00 556.475,00
PASSIVA 31-12-2023 31-12-2022
Continuïteitsreserve 168.832,00 223.106,00
Bestemmingsreserve 6.821,00 10.000,00
Bestemmingsfondsen 258.986,00 273.324,00
Kortlopende schulden 29.682,00 50.045,00
TOTAAL PASSIVA 464.321,00 556.475,00
Tekort/overschot
(71.791,00) (22.293,00)
RESULTAATBESTEMMING
Continuïteitsreserve (18.886,00) (21.331,00)
Bestemmingsreserve (3.179,00) (15.000,00)
Bestemmingsfondsen (49.726) 14.038,00
VERDELING BESTEMMINGSFONDS 31-12-2023 31-12-2022
Project Bugembe Women's Resource Center 86.677,00 111.530,00
Project Prime-2 38.627,00 52.318,00
Project Pioneer-2 11.086,00 15.000,00
Project Asunafo 35.045,00 21.784,00
Lords Meade 9.681,00
Project Prime-3 23.283,00
Project Pioneer-3 33.229,00
Lords Meade-2 21.358,00
TOTAAL BESTEMMINGSFONDS 258.986,00 273.324,00
*Alle bedragen in €
38
39

VAKMANSCHAP ALS
BASIS VOOR EEN
ZELFSTANDIG BESTAAN
Gered Gereedschap maakt er werk van!