Cooking with Abu

Thema
Abu Cooking bereidt ‘warme maaltijden’ voor én met Brusselse daklozen
“De vooroordelen over daklozen
en migranten verdwijnen
door samen te werken’
Abu komt in 2009 als vluchteling uit Niger aan in Brussel. De cultuurshock is groot. Hij ziet de angst- en
vermijdingscultuur die heerst rond daklozen en wil ze doorbreken. Zo ontstaat het project ‘Cooking
with Abu’. Mijean en Marc zijn mede-initiatiefnemers van Abu’s heerlijk initiatief: een reeks ‘warme’
etentjes met en voor daklozen. Raak ging met hen in gesprek.
Tekst: Pol Arnauts
Raak: Er komt wellicht heel wat engagement kijken bij zo’n
feestmaaltijd.
Marc: “Jawel, het gaat om telkens een 15-tal vrijwilligers die
daklozen samenbrengen en hen een plek bieden waar hun stem
gehoord wordt. Om de twee maanden bieden we mensen zonder
(t)huis een feestmaal aan met verse ingrediënten. We bereiken tot
150 daklozen per maaltijd: vooral mannen, maar ook vrouwen en
kinderen van over heel de wereld. De groep slaagt er telkens in om
van de maaltijd één groot feest te maken, waarbij achteraf wordt
gelachen en gedanst. Er gebeurt veel achter de schermen. We
zoeken een zaal en vrijwilligers, stellen een menu samen, kopen
ingrediënten, zetten de tafels, koken … Er komt heel wat organisatie
bij kijken.”
Raak: Aan de basis van dit initiatief ligt Abu. Hoe leerden jullie
elkaar kennen?
Mijean: “Abu zat twee jaar in het Klein Kasteeltje, tijdens zijn asielaanvraag.
In Niger was hij een bekende atleet, maar hij mocht
nooit het land verlaten. Toen hij voor de Olympische Spelen geselecteerd
was, is hij bij het vertrek gevlucht en hier in België
aangekomen als vluchteling. Wij hebben elkaar leren kennen
in de modewereld. Abu had zichzelf ingeschreven voor een
modewedstrijd. Hij zat in de finale voor de mooiste ‘Brusselaar
van Afrikaanse oorsprong’. Ik heb het niet zo voor dat soort competities,
maar hij vroeg me of ik er toch naartoe wilde komen,
wat ik na lang aandringen deed. Op die wedstrijd moest iedereen
een sociaal project voorstellen. De meeste kandidaten kozen een
project in Afrika voor beter onderwijs of om de lokale handel te
versterken, maar Abu was getroffen door de vele daklozen die hier
22
op straat leven. In Niger bestaat zo’n zichtbare dakloosheid niet,
want daar delen de mensen veel sneller voeding, kledij … Met zijn
initiatief won hij de wedstrijd.”
Raak: Hoe is vervolgens de samenwerking met jullie kwb-groep
‘kwb in kleur’ ontstaan?
Marc: “Abu zocht mensen om het project mee te steunen. Hij had
al mensen aangesproken uit de Afrikaanse gemeenschappen en
zijn moslimgemeenschap. Ik was lid geworden van een nieuwe
kwb-afdeling en vroeg op mijn beurt steun aan de leden en andere
vrijwilligers. We gingen samenzitten en hebben het project verder

‘Het is moeilijk voor ons om ons te kunnen inleven
in de situatie van mensen zonder thuis’
geconcretiseerd. Een growfunding werd opgezet om het initiatief
ook op langere termijn verder te zetten. Uiteindelijk was er een
samenspel van personen uit de (Noord-)Afrikaanse gemeenschappen,
kwb, het gemeenschapscentrum Elzenhof en nog heel
wat andere organisaties. Via ons initiatief vonden vrijwilligers die
iets willen doen voor de gemeenschap elkaar. Samen koken is een
laagdrempelig initiatief.”
Mijean: “Ik herkende de situatie van Abu, mijn moeder was ook een
vluchtelinge. Wij woonden in Kisangani in Congo. Ze was een van
de vijf vrouwen van mijn vader, maar werd door hem mishandeld.
Op een nacht - ik was 3 jaar - zijn we naar België gevlucht. Wij
kwamen aanvankelijk in Tongeren terecht. Wat Abu meemaakte,
herkende ik ook in mijn situatie. Het delen en herverdelen spreekt
me ook aan. We wilden met zo’n solidaire actie ook onze dankbaarheid
uiten, omdat we zelf goed onthaald werden in ons nieuw
vaderland.”
Raak: Hoe reageren de daklozen?
Mijean: “Een aantal van ons wisten hoe het was om op straat
te leven. We voelden elkaar aan in het feesten op een warme
locatie, met een warme maaltijd in een warme sfeer. Zo zijn we
dicht bij de daklozen kunnen komen en groeide de interactie. We
kregen ook voeling met initiatieven als Douche Flux, waar we
gingen rekruteren. Bij Doucheflux krijgen daklozen de kans om
zich te wassen en hun kledij terug op orde te krijgen. We hadden
ook contact met het nachtopvanginitiatief ‘Pierre d’Angle’ in de
Marollen, waar we extra klaargemaakt eten kunnen afleveren na
elke warme maaltijd. Zo krijgen 40 tot 50 extra daklozen de kans
om ook mee te genieten van Abu Cooking gedurende een of twee
dagen.”
Marc: “Het is moeilijk voor ons om ons te kunnen inleven in de
situatie van mensen zonder thuis, bijvoorbeeld op het vlak van
communicatie. Ze zijn soms onbereikbaar: hun belkrediet is op,
iemand heeft hun gsm gestolen, ze slapen dikwijls op andere
plaatsen wanneer hun eigen slaapplaats al bezet is. Dakloze
vrouwen slapen dikwijls overdag omdat ze ’s nachts schrik
hebben om verkracht te worden of omdat ze geweld vrezen van
hun voormalige partner. Voor ons levert dat de moeilijkheid op dat
we niet altijd dezelfde mensen kunnen uitnodigen.”
Raak: Hoe reageren de daklozenwerkingen?
Mijean: “Ze zijn heel tevreden en vroegen ons dit meermaals te
doen, vooral in de winter. Dat deden we ook, tot corona kwam en
mensen niet meer mochten samenkomen in keukens of zalen.
Sommige organisaties, zoals Cosmos vzw, deelden in die periode
maaltijden rond. Daar hielpen wij aan mee.”
Raak: Wat betekent het voor jullie kwb-groep?
Marc: “Deze actie zorgt ervoor dat we een hechte groep zijn van
mensen met sociale interesses. Het wordt een kans om armoede
te thematiseren bij andere kwb-afdelingen, die mee solidair willen
zijn. We slagen erin het beeld over daklozen te veranderen. De
vooroordelen dat daklozen en buitenlanders dieven zouden zijn
verdwijnen door samen te werken. Zo wordt ons initiatief niet
alleen samen eten, maar ontstaat ook ontmoeting en begrip voor
elkaars situatie.
Veel mensen voelen zich eenzaam. Praten helpt hen om zich
minder alleen te voelen en psychische problemen te verminderen.
Mensen voelen zich beter als ze naar ons initiatief komen.”
Raak: Hoe gaan jullie in de toekomst verder met Cooking with
Abu?
Meijan: “We zoeken versterking om het te organiseren. Er staan
nog wel een aantal financiële pistes open, maar zo’n eenmalige
actie vraagt vier à vijf dagen intensief werken. Al hebben we het er
wel voor over, want in de actie zelf zit het waardevolle.”
23