2024 05 23 Hollandse nieuwe - Ralph van Raat
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Do <strong>23</strong> mei <strong>2024</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
Donderdag<br />
avondserie<br />
<strong>Hollandse</strong> <strong>nieuwe</strong><br />
<strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong><br />
Het gratis beschikbaar stellen <strong>van</strong> dit digitale<br />
programmaboekje is een extra service<br />
ter voorbereiding op het concert. Het is<br />
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie<br />
tijdens het concert te raadplegen via je mobiele<br />
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de<br />
andere concertbezoekers.<br />
Bij voorbaat dank.
Programma<br />
<strong>Hollandse</strong> <strong>nieuwe</strong><br />
<strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong><br />
<strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong> piano<br />
Donderdag<br />
avondserie<br />
Do <strong>23</strong> mei <strong>2024</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 – 22.15 uur<br />
ca. 55 minuten voor de pauze<br />
ca. 45 minuten na de pauze<br />
Inleiding<br />
Foyerdeck 1<br />
19.15 – 19.45 uur<br />
Door Michel Khalifa<br />
Staat je mobiele telefoon al uit?<br />
Dank je wel.<br />
2
Programma<br />
Jacob ter Veldhuis (1951)<br />
In Limbo ‘Sonata for Piano’ (2016/18; wereldpremière)*<br />
1 In Limbo 1 ( fast)<br />
2 In Limbo 2 ( slow)<br />
Anne-Maartje Lemereis (1989)<br />
Sonatine nr. 1 (<strong>2024</strong>; wereldpremière)*<br />
Bart Spaan (1963)<br />
Moonlit (<strong>2024</strong>; wereldpremière)*<br />
Peter Adriaansz (1966)<br />
La Chute (20<strong>23</strong>; wereldpremière)*<br />
Pauze<br />
Guus Janssen (1951)<br />
Elf Standpunten <strong>van</strong> het Kinselmeer (2021; wereldpremière)<br />
1 Straffe wind (Stiff wind)<br />
2 Stapelwolk (Cumulus)<br />
3 Horizon (Horizon)<br />
4 Aanhoudende regen (Persistent rain)<br />
5 De grutto en een vlucht ganzen (The godwit and a flock of birds)<br />
6 Avondzon (Evening sun)<br />
7 Verticaal (Vertical)<br />
8 Loodzwart (Blacklead)<br />
9 Windstil (Windless)<br />
10 Zomerdag (Summerday)<br />
11 Stadsruis in de verte (City noise in the distance)<br />
Gerard Beljon (1952)<br />
Beat NXT (2021/22; wereldpremière)*<br />
* geschreven voor <strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong><br />
3
Toelichting<br />
De Nederlandse pianomuziek <strong>van</strong> de 20e eeuw is een feest <strong>van</strong> stilistische openheid en<br />
diversiteit, die ongekend is binnen de internationale wereld <strong>van</strong> de hedendaagse muziek.<br />
In de 21e eeuw wordt deze houding voortgezet door een groot aantal componisten<br />
waaronder de componisten <strong>van</strong> <strong>van</strong>avond, die op een geheel eigen wijze de rol <strong>van</strong>, en de<br />
spanningsvelden tussen, traditie en innovatie, consonantie versus dissonantie, tonaliteit<br />
versus atonaliteit, en complexiteit versus eenvoud onderzoeken.<br />
Jacob ter Veldhuis<br />
In Limbo<br />
De klassieke ondertitel, ‘Sonata for<br />
Piano’, <strong>van</strong> Jacob ter Veldhuis’ nieuwste<br />
pianowerk In Limbo, geeft wellicht een<br />
<strong>nieuwe</strong> richting aan in het werk <strong>van</strong> de<br />
componist, die vooral bekend staat om zijn<br />
affiniteit met de popmuziek.<br />
De invloeden <strong>van</strong> deze muziekstijl, maar<br />
ook <strong>van</strong> de Amerikaanse minimal music, zijn<br />
duidelijk hoorbaar in het levendige eerste<br />
deel, met pulserende akkoorden en constante<br />
variaties hierop door aanzwellende en<br />
afnemende dynamiek en op- en afbouwende<br />
melodische patronen. De toon is echter<br />
beduidend zwaarder in het tweede deel.<br />
Hoewel altijd geconcipieerd als middendeel,<br />
was dit archaïsch aandoende langzame deel<br />
eigenlijk het startpunt <strong>van</strong> de oorspronkelijk<br />
driedelige sonate die de componist voor<br />
ogen had; het doemde simpelweg in zijn<br />
hoofd op en hoefde alleen nog genoteerd<br />
te worden. Dat gebeurde op meestal<br />
vier notenbalken tegelijkertijd, omdat de<br />
opvallend donkere muziek hier uit vaak drie<br />
of vier verschillende lagen bestaat zoals<br />
lange melodieën, korte melodische motieven<br />
en akkoordbegeleiding tegelijkertijd.<br />
Twee tonen worden voor dit deel zelfs<br />
geprepareerd met een stukje rubber, om de<br />
algehele lyriek te doen contrasteren met een<br />
meedogenloze, niets ontziende hamerslag.<br />
Omdat de componist geen kans meer zag<br />
om een (derde) deel erbij te maken met<br />
een soortgelijke zeggingskracht, besloot hij<br />
uitsluitend nog het diverterende en lichtere<br />
openingsdeel te schrijven.<br />
Anne-Maartje Lemereis<br />
Sonatine nr. 1<br />
Toen de uitvoerend pianist <strong>van</strong> <strong>van</strong>avond<br />
aan Anne-Maartje Lemereis, dit jaar<br />
verkozen tot vijfde Componist des<br />
Vaderlands, vroeg of zij een compositie<br />
voor hem wilde schrijven, kwam al snel<br />
componist Willem Pijper (1894-1947) ter<br />
sprake.<br />
Zijn pianowerk bleek op beide musici al<br />
op tienerleeftijd grote indruk te hebben<br />
gemaakt, en de kennismaking met zijn<br />
muziek bleek voor beiden doorslaggevend<br />
voor de beslissing om musicus te worden.<br />
Het was voor Lemereis dan ook direct<br />
duidelijk dat ze, ongeveer een eeuw na de<br />
4
Toelichting<br />
totstandkoming <strong>van</strong> Pijpers belangrijkste<br />
pianowerken, een eerbetoon aan deze<br />
componist wilde schrijven. Het werd haar<br />
Sonatine nr. 1, die geen stijlkopie is, maar<br />
waarin de invloeden <strong>van</strong> Pijpers muziek<br />
in haar muzikale DNA volledig de ruimte<br />
hebben gekregen. Zo hoort de luisteraar<br />
de vitale ritmiek en het speelplezier die de<br />
muziek <strong>van</strong> Pijper karakteriseren, evenals<br />
diverse muzikale motieven en elementen uit<br />
Pijpers zelf ontwikkelde ‘kiemceltechniek’<br />
zoals die te horen zijn in zijn Sonatines<br />
en Sonate voor piano. Dat alles <strong>van</strong>uit de<br />
bril <strong>van</strong> een hedendaagse componist die<br />
in enkele minuten tijd de klankwereld <strong>van</strong><br />
Pijper vertaalt naar de energie en stilistische<br />
openheid <strong>van</strong> de dag <strong>van</strong> <strong>van</strong>daag.<br />
Bart Spaan<br />
Moonlit<br />
Ook Bart Spaan laat zich inspireren door<br />
componisten uit het verleden, waarin<br />
Claude Debussy een hoofdrol vervult. Hij<br />
onteigent deze klanken echter en plaatst<br />
deze in een geheel hedendaagse, eigen<br />
context.<br />
In zijn stijl is Spaanse esthetiek terug te<br />
vinden beïnvloed door de elektronische<br />
muziek, waaronder ook techno. Hoewel zijn<br />
muziek niet uitgesproken pulseert, zoals<br />
bij de laatstgenoemde stijl, is het vooral<br />
de combinatie <strong>van</strong> sensuele klanken in<br />
een vaak zeer objectieve context, inclusief<br />
snelle schakelingen tussen klankkleuren,<br />
dynamieken en karakters, die onmiskenbaar<br />
de klankwereld <strong>van</strong> de componist vormt.<br />
Hij zegt zelf over zijn nieuwste compositie<br />
voor piano: ‘Moonlit vindt zijn oorsprong in<br />
een klankexperiment dat bestond uit enkele<br />
lang aangehouden akkoorden op de piano.<br />
Het enigszins vervreemdende karakter<br />
er<strong>van</strong> bracht mij op het effect dat maanlicht<br />
kan hebben op zaken die overdag heel<br />
normaal lijken, maar overgoten door de maan<br />
veranderen in iets dat niet meer helemaal te<br />
begrijpen is. Min of meer tegelijkertijd trof ik<br />
ergens het woord ‘moonlit’ aan, een adjectief<br />
dat mij beviel en de juiste aanduiding leek<br />
voor mijn experiment.’ Spaan refereert<br />
in zijn compositie aan twee bekende<br />
meesterwerken uit het verleden: Clair de lune<br />
<strong>van</strong> Debussy, waar<strong>van</strong> echo’s te horen zijn<br />
in de dalende akkoorden waarmee het stuk<br />
aan<strong>van</strong>gt, en een citaat <strong>van</strong> de openingsfrase<br />
<strong>van</strong> Arnold Schönbergs Pierrot lunaire,<br />
over een maanzieke clown. De zeventonige<br />
fluitmelodie klinkt aan het einde <strong>van</strong> Moonlit<br />
in een vervreemdende harmonische context,<br />
als een vage herinnering aan de mystiek <strong>van</strong><br />
het maanlicht bij het ontwaken <strong>van</strong> de dag.<br />
Peter Adriaansz<br />
La Chute (20<strong>23</strong>) <strong>van</strong> Peter Adriaansz<br />
voor piano met optionele elektronische<br />
sinusgolven, gaat over opbouw en<br />
veranderingen <strong>van</strong> klanklagen en<br />
verdichtingen <strong>van</strong> ritmiek, waarbij de<br />
klankwereld vaak een sterk consonante,<br />
welluidende basis heeft door het spelen<br />
met harmonische natuurreeksen.<br />
5
Toelichting<br />
Het is een fascinerend spel <strong>van</strong> schitterende<br />
kleuren met een groot element <strong>van</strong><br />
virtuositeit. Omdat veel proto-spectrale<br />
componisten zoals Aleksandr Skrjabin,<br />
Claude Debussy en Olivier Messiaen ook<br />
deels intuïtief deze boventoonreeksen<br />
hanteerden, is er een verband te horen<br />
met hun toontaal. Door de door Adriaansz<br />
gebruikte procesmatige opbouw <strong>van</strong><br />
het stuk, en het constante wisselen <strong>van</strong><br />
toonreeksen in met name de tweede helft<br />
<strong>van</strong> het werk, staat het er tegelijkertijd<br />
ver <strong>van</strong>af. In hoofdlijnen kan men zeggen<br />
dat het werk begint met enkelvoudige<br />
tonen die daarna de basis vormen voor<br />
akkoorden. Vervolgens worden er drie<br />
elementen aan toegevoegd, waaronder<br />
harmonische spiegelingen en glissandi<br />
(glijtonen), totdat er vier lagen ontstaan. Na<br />
vier lagen verdwijnen twee lagen en begint<br />
het proces opnieuw: de glissandi veranderen<br />
in toonreeksen en opnieuw komen er drie<br />
<strong>nieuwe</strong> elementen bij, totdat het stuk<br />
eindigt met de uitdoving <strong>van</strong> opnieuw twee<br />
elementen. Het stuk ontvouwt zich door deze<br />
processen als een soort motor, die weliswaar<br />
in tempo soms even terugschakelt, maar<br />
over het algemeen versnelt. De pianist blijft<br />
hierin niet gespaard, want de verschillende<br />
te spelen muzikale lagen zijn verspreid over<br />
het hele toetsenbord, waarbij de tijd om ze te<br />
spelen steeds korter wordt.<br />
Virtuositeit en sonoriteit worden volop<br />
gevierd in deze compositie, maar de<br />
ondertoon, vooral in combinatie met de<br />
sinusgolven, is onheilspellender. De titel<br />
grijpt dan ook terug op de gelijknamige<br />
roman <strong>van</strong> Albert Camus, waarin stilgestaan<br />
wordt bij de aard <strong>van</strong> een druppel: uiteindelijk<br />
stort ze, net als Adriaansz’ compositie, naar<br />
beneden, voordat ze in een <strong>nieuwe</strong> gedaante<br />
weer tevoorschijn komt.<br />
Guus Janssens<br />
Elf Standpunten <strong>van</strong> het Kinselmeer<br />
Guus Janssens Elf Standpunten <strong>van</strong><br />
het Kinselmeer is een pianocyclus waarin<br />
elf visuele beelden <strong>van</strong> horizons worden<br />
verklankt. De afzonderlijke delen hebben<br />
zeer concrete, directe maar tegelijkertijd<br />
evocatieve titels als ‘Straffe wind’,<br />
‘Stapelwolk’ of ‘Stadsruis in de verte’.<br />
Het stuk is geïnspireerd door de reeks<br />
werken met de titel Kinselmeer <strong>van</strong> de<br />
conceptuele kunstenaar Ger <strong>van</strong> Elk<br />
(1941 - 2014), waarin de rol en manipulatie<br />
<strong>van</strong> perspectief centraal staan door<br />
horizon en water <strong>van</strong> elkaar los te<br />
snijden en, verschoven, terug te plakken.<br />
Karakteristiek in het werk <strong>van</strong> Van Elk is zijn<br />
ontgoochelende, tegendraadse natuur, en<br />
daarmee is er een direct verband tussen Van<br />
Elk en Janssen.<br />
Typisch voor Janssen is dat hij in dit werk<br />
de luisteraar dikwijls in verwarring brengt.<br />
Zo begint ‘ Avondzon’ als een prachtige<br />
nocturne, maar de muzikale lijn breekt elke<br />
maat af, waarbij de beide handen het niet<br />
eens lijken te worden over de te gebruiken<br />
harmonie. In ‘Aanhoudende Regen’ en<br />
6
Toelichting<br />
‘Zomerdag’ horen we de jazzachtergrond<br />
<strong>van</strong> de componist, maar de luisteraar wordt<br />
constant op het verkeerde been gezet<br />
door het ritme, dat niet alleen verschuift<br />
maar ook meermaals bruusk onderbroken<br />
wordt. Net als Van Elk verschuift ook<br />
Janssen het perspectief, maar dan <strong>van</strong><br />
klank: in ‘Stapelwolk’ speelt de componist<br />
met zogenaamde spectraliteit, oftewel<br />
boventoonreeksen: de pianist speelt een<br />
aantal, voornamelijk basnoten zeer luid,<br />
waarboven uiterst zacht een constante puls<br />
aan drieklank-gerelateerde snellere noten<br />
klinken, waardoor er een effect ontstaat<br />
alsof meerdere instrumenten tegelijkertijd<br />
bespeeld worden. In ‘Loodzwart’ worden<br />
enkele zeer lage tonen in de linkerhand zeer<br />
sterk, hamerachtig gespeeld, waardoor de<br />
andere noten bijna niet meer hoorbaar zijn en<br />
de algeheel waargenomen ‘klankkleur’ bijna<br />
gitzwart is.<br />
Beljons vervolgstudie beduidend donkerder<br />
klinkt dan zijn eerdere stuk, ook door meer<br />
chromatiek; de onrust <strong>van</strong> een dreigende en<br />
onstabiele politieke situatie in de wereld is<br />
een factor die tijdens het compositieproces<br />
meespeelde. Beat NXT combineert de<br />
direct aansprekende en onomwonden<br />
wereld <strong>van</strong> rockpiano met een virtuositeit<br />
die karakteristiek is voor de wereld <strong>van</strong><br />
de (hedendaagse) klassieke muziek: grote<br />
sprongen in snelle tempi over het gehele<br />
toetsenbord, in een stuwende, percussieve<br />
ritmiek die alleen in deze tijd geschreven had<br />
kunnen worden.<br />
<strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong><br />
Gerard Beljon<br />
Beat NXT<br />
Na zijn succesvolle pianowerk Beat (2003),<br />
wilde Gerard Beljon zijn onderzoek naar<br />
ritme voortzetten in Beat NXT.<br />
Voor de componist is ritme een <strong>van</strong> de<br />
meest wezenlijke elementen <strong>van</strong> muziek,<br />
en volgens hem is de ‘beat’ in allerlei<br />
muziekstijlen nog even springlevend als 20<br />
jaar geleden. Wellicht is zij de afgelopen<br />
decennia zelfs belangrijker geworden in met<br />
name de popcultuur. Het is opvallend dat<br />
7
Biografieën<br />
Componisten<br />
Begonnen als rockmuzikant<br />
studeerde Jacob ter<br />
Veldhuis (JacobTV, 1951)<br />
compositie en elektronische<br />
muziek bij Luctor Ponse<br />
en Willem Frederik Bon.<br />
Een bloemlezing <strong>van</strong> zijn<br />
werk op cd/dvd werd in<br />
2007 uitgebracht tijdens<br />
een driedaags festival in<br />
het Whitney Museum of<br />
American Art in New York.<br />
Hij won in 2015 de eerste<br />
BUMA Classical Award<br />
voor beste Nederlandse<br />
klassieke exportproduct.<br />
Zijn reality-opera The News<br />
werd uitgevoerd in het<br />
Metropolitan Museum in New<br />
York, zijn balletmuziek klonk<br />
<strong>van</strong> Moskou tot Chicago.<br />
Het zogenaamde Boomboxrepertoire<br />
<strong>van</strong> JacobTV,<br />
8<br />
voor live-instrumenten met<br />
een groovende soundtrack<br />
gebaseerd op melodische<br />
spraak, werd internationaal<br />
populair. Met ongeveer 1000<br />
uitvoeringen wereldwijd<br />
per jaar is JacobTV<br />
tegenwoordig een <strong>van</strong> de<br />
meest uitgevoerde Europese<br />
componisten.<br />
Anne-Maartje Lemereis<br />
(1989) schreef haar<br />
eerste compositie toen<br />
ze vier jaar was en is er<br />
daarna nooit meer mee<br />
opgehouden. Ze studeerde<br />
piano en compositie en is<br />
momenteel werkzaam als<br />
componist, pianist, docent en<br />
organisator. Sinds 1 januari<br />
<strong>2024</strong> is Anne-Maartje voor<br />
twee jaar de Componist des<br />
Vaderlands. Ze componeerde<br />
in opdracht <strong>van</strong> diverse<br />
musici en ensembles, zoals<br />
de mini-opera Ping voor<br />
Ensemble Vonk, Lumen<br />
voor Mallet Collective,<br />
Aleksandra, MiniMahler, La<br />
Folia/La Mento en Viglid<br />
voor Podium Witteman<br />
en de muziektheatrale<br />
liedcyclus This is not a Fairy<br />
Tale in co-productie met<br />
KASKO en Stichting In de<br />
Knop. Haar muziek klonk<br />
in grote Nederlandse zalen,<br />
op festival Wonderfeel,<br />
November Music en op<br />
Lowlands.<br />
foto: Ina <strong>van</strong> Zyl<br />
Bart Spaan (1963) studeerde<br />
muziekwetenschap en<br />
geschiedenis aan de<br />
Universiteiten <strong>van</strong> Nijmegen<br />
en Amsterdam. In de vroege<br />
jaren tachtig speelde hij in de<br />
Nederlandse experimentele<br />
rockgroep Bazooka. Door<br />
zijn muziekstudies raakte
Biografieën<br />
hij geïnteresseerd in<br />
hedendaagse klassieke<br />
muziek, maar hij verloor<br />
nooit zijn affiniteit met<br />
moderne popmuziek. Na<br />
zijn afstuderen maakte<br />
hij programma’s voor<br />
hedendaagse muziek voor de<br />
Concertzender. Later volgde<br />
hij privécompositielessen<br />
bij Daan Manneke.<br />
Aan<strong>van</strong>kelijk schreef hij<br />
voornamelijk pianowerken,<br />
maar daarna ook voor<br />
ensembles. In 2016 werd<br />
Stasis voor pianosolo – ook<br />
gecomponeerd voor <strong>Ralph</strong><br />
<strong>van</strong> <strong>Raat</strong> – genomineerd<br />
voor het Risuonanze Festival<br />
in de regio Friuli-Venezia<br />
Giulia in Italië. Het tweede<br />
deel <strong>van</strong> Stasis won de<br />
eerste prijs <strong>van</strong> de 12e<br />
Fidelio Piano Composition<br />
Competition 2021 (categorie:<br />
Contemporary Atonal).<br />
Peter Adriaansz (1966)<br />
studeerde compositie aan<br />
de conservatoria <strong>van</strong> Den<br />
Haag en Rotterdam, onder<br />
meer bij Louis Andriessen,<br />
Brian Ferneyhough en<br />
Peter-Jan Wagemans. Zijn<br />
muziek kenmerkt zich door<br />
een systematische, op<br />
onderzoek gerichte attitude<br />
waarin klank, vorm en<br />
hoorbare wiskunde tot de<br />
voornaamste ingrediënten<br />
behoren. In recente jaren<br />
heeft hij in zijn werk<br />
toenemende belangstelling<br />
voor flexibiliteit, variabele<br />
vormen en bovenal<br />
microtonale reflectie. Deze<br />
laatste interesse heeft onder<br />
meer geleid tot grootschalige<br />
composities voor versterkte<br />
ensembles en werken voor<br />
orkest en stemmen.<br />
foto: Rob Hogeslag<br />
Zijn werken werden<br />
genomineerd voor<br />
de Gaudeamus<br />
Composers Competition<br />
en de Nederlandse<br />
Toonzettersprijs. In 2015<br />
ontving hij de Matthijs<br />
Vermeulenprijs voor zijn<br />
compositie Scala II. Adriaansz<br />
is docent compositie aan het<br />
Koninklijk Conservatorium in<br />
Den Haag.<br />
foto: Gerrit Schreurs<br />
Guus Janssen (1951)<br />
studeerde piano en<br />
compositie aan het<br />
Sweelinck Conservatorium<br />
te Amsterdam. Als pianist,<br />
klavecinist trad hij op in<br />
verschillende bezettingen<br />
met musici <strong>van</strong> John Zorn<br />
tot Gidon Kremer. Sinds<br />
begin jaren tachtig leidt<br />
hij zijn eigen ensembles,<br />
<strong>van</strong> (piano) trio tot 11-tet<br />
en (opera)orkest. Als solist<br />
was hij te horen, primair<br />
in eigen composities<br />
en als improvisator op<br />
diverse internationale<br />
festivals. Daarnaast trad<br />
hij op met de meeste<br />
Nederlandse ensembles<br />
en bij diverse orkesten.<br />
Janssens composities<br />
reiken <strong>van</strong> pianomuziek en<br />
kamermuziek tot symfonisch<br />
werk. Zij werden naast zijn<br />
9
Biografieën<br />
eigen formaties, uitgevoerd<br />
door onder meer het<br />
Mondriaankwartet, Ensemble<br />
Nieuw Amsterdams Peil,<br />
het Radio Filharmonisch<br />
Orkest, het Concertgebouw<br />
Orkest en de Ebony Band.<br />
Voor zijn werkzaamheden<br />
op het gebied <strong>van</strong> de<br />
jazz-en geïmproviseerde<br />
muziek ontving hij de Boy<br />
Edgar Prijs in 1981. Voor zijn<br />
compositorisch werk werd<br />
hij bekroond met de Matthijs<br />
Vermeulen Prijs (1984), de<br />
Johan Wagenaar Prijs voor<br />
zijn gehele oeuvre (2012)<br />
en de Kunst Prijs <strong>van</strong> de<br />
Stichting Adriaan Roland<br />
Holst (2015).<br />
pas echt vorm te krijgen<br />
tijdens de inspirerende<br />
lessen <strong>van</strong> Daan Manneke<br />
aan het Conservatorium<br />
<strong>van</strong> Amsterdam. Daarnaast<br />
heeft de intensieve<br />
samenwerking met de zeer<br />
inspirerende koordirigent<br />
Fokko Oldenhuis zijn liefde<br />
voor het schrijven voor koor<br />
verdiept. Beljon schreef veel<br />
composities voor kamerkoor,<br />
die vaak zijn uitgevoerd<br />
door een <strong>van</strong> Oldenhuis’ vele<br />
koren en daarnaast ook door<br />
onder andere het Nederlands<br />
Kamerkoor, Cappella<br />
Amsterdam en Studium<br />
Chorale. Communicatie en<br />
emotie zijn de belangrijkste<br />
drijfveren voor het<br />
componeren voor Beljon en<br />
hij voelt zich ook thuis in de<br />
volksmuziek, waar emotie en<br />
muzikale energie vaak hand<br />
in hand gaan.<br />
Gerard Beljon (1952)<br />
studeerde luit en gitaar<br />
aan de conservatoria <strong>van</strong><br />
Utrecht en Den Haag. Zijn<br />
compositiedrift begon<br />
10
Biografieën<br />
Uitvoerenden<br />
<strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong><br />
Piano<br />
De Nederlandse pianist<br />
<strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong> (1978) is<br />
sinds zijn veertiende jaar<br />
gefascineerd door met<br />
name de klassieke muziek<br />
<strong>van</strong> de 20e en 21e eeuw.<br />
Met een repertoire dat reikt<br />
<strong>van</strong> Bach tot Boulez, stelt hij<br />
zich tot doel om zijn publiek<br />
kennis te laten maken met<br />
de enorme schoonheid <strong>van</strong><br />
muziek <strong>van</strong> dit tijdperk door<br />
het geven <strong>van</strong> solorecitals,<br />
lecture-recitals, het spelen<br />
<strong>van</strong> pianoconcerten met<br />
orkest, cd-releases en<br />
speciale projecten. Van <strong>Raat</strong><br />
helpt zijn publiek zich te<br />
kunnen identificeren met<br />
hedendaagse componisten<br />
door zijn klassieke aanpak,<br />
waarin een grote aandacht<br />
voor muzikale structuur<br />
en voor toonvorming naar<br />
zijn mening cruciaal is voor<br />
het overbrengen <strong>van</strong> de<br />
muzikale logica en poëzie. Hij<br />
is meervoudig prijswinnaar<br />
<strong>van</strong> binnen- en buitenlandse<br />
concoursen en stipendia env<br />
eel componisten schreven<br />
werken voor de pianist. Van<br />
<strong>Raat</strong> speelde meer dan vijftig<br />
pianoconcerten wereldwijd,<br />
met orkesten als Los Angeles<br />
Philharmonic, Koninklijk<br />
Concertgebouw Orkest en de<br />
BBC Symphony Orchestra,<br />
en nam meer dan dertig cd’s<br />
op. Hij is een veelgevraagd<br />
spreker en speler voor radio<br />
en televisie en hij doceert<br />
in zijn vrije momenten aan<br />
het Conservatorium <strong>van</strong><br />
Amsterdam. In 2003 is Van<br />
<strong>Raat</strong> benoemd tot Steinway<br />
Artist.<br />
foto: Heather Pinkham<br />
11
Verwacht<br />
Het pianoconcert <strong>van</strong><br />
Tanaka<br />
Philzuid + <strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong><br />
Donderdag<br />
avondserie<br />
Do 10 okt <strong>2024</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
De Japanse componiste Karen Tanaka schrijft een<br />
pianoconcert voor meesterpianist <strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong> en<br />
<strong>van</strong>avond is de wereldpremière – meer hoef je eigenlijk niet<br />
te weten om hierbij te willen zijn. Dat <strong>Ralph</strong> <strong>van</strong> <strong>Raat</strong> het<br />
werk uitvoert wekt geen verbazing: niet alleen is hij een<br />
onvermoeibaar ambassadeur <strong>van</strong> <strong>nieuwe</strong> noten, Tanaka<br />
droeg ook al de tweede reeks <strong>van</strong> haar populaire Techno<br />
Etudes aan hem op. Het orkest is Philzuid, dat in het<br />
Muziekgebouw eerder de wereldpremière <strong>van</strong> het Bosch<br />
Requiem <strong>van</strong> Hawar Tafiq bracht.<br />
Tanaka, leerling <strong>van</strong> de grootheden Luciano Berio en Tristan<br />
Murail, schrijft haar eerste pianoconcert in opdracht <strong>van</strong><br />
het Muziekgebouw en het Vancouver Symphony Orchestra.<br />
Zij laat zich voor haar muziek vaak inspireren door haar<br />
liefde voor de natuur en haar zorgen over het klimaat. Het<br />
programma wordt gecompleteerd door twee Russische<br />
klassiekers: Borodins symfonische gedicht In de steppen <strong>van</strong><br />
Centraal Azië en Tsjaikovski’s Eerste symfonie – zijn beste,<br />
volgens de componist zelf.<br />
Karen Tanaka<br />
foto: Jeff Gerbec<br />
Programma: Aleksandr Borodin In de steppen <strong>van</strong> Centraal<br />
Azië / Karen Tanaka Techno Etudes IV, voor piano en orkest<br />
(wereldpremière)* / Pjotr Iljitsj Tsjaikovski Symfonie nr. 1<br />
* In opdracht <strong>van</strong> Muziekgebouw aan ’t IJ en Vancouver<br />
Symphony Orchestra met steun <strong>van</strong> Ammodo<br />
12
Terrasconcerten<br />
13 juli t/m 31 augustus<br />
Ook deze zomer organiseren we op het terras weer<br />
kleinschalige concerten op hoog niveau. Iedere vrijdag- en<br />
zaterdagavond, bijna twee zomermaanden lang. Met borrel<br />
of diner, zittend aan het water terwijl de zon langzaam<br />
onder gaat. Zowel voor als na de concerten draait een DJ.<br />
De programmering is gevarieerd: <strong>van</strong> klassiek tot jazz, <strong>van</strong><br />
pop tot flamenco.<br />
Je kunt reserveren voor een concert met borrel of een<br />
concert met diner en bent welkom <strong>van</strong>af 18.00 uur.<br />
Kaartverkoop start 4 juni via muziekgebouw.nl.<br />
foto: Foppe Schut<br />
We organiseren onze terrasconcerten in samenwerking met<br />
4’33 grand café.<br />
Onze programmapartners:<br />
Grote<br />
Zangers<br />
13
Verwacht<br />
Mei<br />
vr 24 mei / 20.15 uur<br />
De stem <strong>van</strong> de blokfluit<br />
Orkest <strong>van</strong> de Achttiende<br />
Eeuw + Lucie Horsch<br />
za 25 mei / 20.15 uur<br />
A Thousand Thoughts<br />
Kronos Quartet + Sam Green<br />
Kijk Muziek<br />
zo 26 mei<br />
13.30 uur<br />
Tegenwind (7+)<br />
De Stilte + Artvark<br />
Saxophone Quartet<br />
13.30 uur / Kleine Zaal<br />
Blik<strong>van</strong>gers (2+)<br />
De Stilte<br />
vr 31 mei / 20.15 uur<br />
At The Spot Where I Find<br />
Myself<br />
Genevieve Murphy<br />
Juni<br />
za 1 jun / 20.15 uur<br />
Van Rameau tot<br />
Rachmaninov<br />
Nathalia Milstein<br />
zo 2 jun / 11.00 uur /<br />
Kleine Zaal<br />
<strong>Hollandse</strong> Meesters<br />
Ere Lievonen<br />
zo 2 jun / 20.15 uur<br />
Pathétique<br />
Pynarello<br />
wo 5 jun / 20.30 uur /<br />
Bimhuis<br />
Misha Mengelberg & Louis<br />
Andriessen: Goede Maten<br />
ICP Orchestra, McFadden,<br />
Bouwhuis, Mukaiyama,<br />
MacGregor, Hoogland,<br />
Herman, Pro<strong>van</strong> + Kluster5<br />
za 8 jun / 20.30 uur<br />
zo 9 juni / 15.00 + 20.30 uur<br />
The Bird of a Thousand<br />
Voices<br />
Tigran Hamasyan, Ruben<br />
<strong>van</strong> Leer, Boris Acket,<br />
Areni Agbabian<br />
do 13 + vr 14 jun / 20.30 uur<br />
The Faggots and Their<br />
Friends Between<br />
Revolutions<br />
Ted Huffman, Philip Venables,<br />
Factory International<br />
wo 19 + do 20 jun / 20.30 uur<br />
Melencolia<br />
Brigitta Muntendorf,<br />
Ensemble Modern<br />
SoundLAB Workshop<br />
Maak je eigen muziek met de<br />
wonderlijkste instrumenten.<br />
Voor kinderen (7+) met<br />
volwassenen in de Atriumzaal<br />
om 13.00 uur op verschillende<br />
zondagen. Kaartjes via<br />
muziekgebouw.nl/soundlab<br />
WannaSwing<br />
Op de kade voor het<br />
Muziekgebouw staat de<br />
interactieve muziekinstallatie<br />
WannaSwing <strong>van</strong> theatermaakster<br />
Caecilia Thunissen<br />
en scenograaf Jan Boiten. Acht<br />
schommels sturen composities<br />
aan <strong>van</strong> hedendaagse<br />
componisten als Joey Roukens,<br />
Mayke Nas en Rob Zuidam.<br />
Zie voor meer informatie<br />
muziekgebouw.nl/wannaswing<br />
Huil <strong>van</strong> de Wolff<br />
Elke 22e <strong>van</strong> de maand<br />
klinkt om 20.00 uur het<br />
geluidsmonument Huil <strong>van</strong><br />
de Wolff <strong>van</strong> Martijn Padding<br />
ter herinnering aan oprichter<br />
<strong>van</strong> het Muziekgebouw<br />
Jan Wolff (1941 - 2012).<br />
muziekgebouw. nl/<br />
huil<strong>van</strong>dewolff<br />
Geheimtips<br />
Bijzondere concerten<br />
die je niet mag missen.<br />
muziekgebouw.nl/geheimtips<br />
14
Foto: Erik <strong>van</strong> Gurp<br />
Op de hoogte blijven?<br />
Mis geen enkel concert en schrijf je<br />
in voor onze nieuwsbrief! Scan de<br />
QR-code of ga naar muziekgebouw.<br />
nl/nieuwsbrief. Of volg ons via<br />
Facebook, LinkedIn of Instagram.<br />
4’33 grand café<br />
Kom voor of na het concert eten<br />
in 4’33 grand café. Reserveren:<br />
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.<br />
Rondom het concert<br />
- Na aan<strong>van</strong>g <strong>van</strong> het concert heb je<br />
geen toegang meer tot de zaal.<br />
- Zet je mobiele telefoon uit voor<br />
aan<strong>van</strong>g <strong>van</strong> het concert.<br />
- Het maken <strong>van</strong> beeld- of<br />
geluidsopnamen in de zaal alleen<br />
met schriftelijke toestemming.<br />
- Algemene Bezoekersvoorwaarden<br />
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl<br />
Bij de prijs inbegrepen<br />
Reserveringskosten zijn bij de<br />
kaartprijs inbegrepen.<br />
Ook een drankje, tenzij anders<br />
vermeld op je concertkaartje.<br />
Word Vriend<br />
Inkomsten uit kaartverkoop dekken<br />
ten dele onze kosten.<br />
Word vriend: met jouw steun<br />
kunnen we concerten op het<br />
hoogste niveau blijven organiseren.<br />
Meer informatie:<br />
muziekgebouw.nl/wordvriend<br />
Dank!<br />
Wij kunnen niet zonder de steun <strong>van</strong><br />
onze vaste subsidiënten en Vrienden<br />
<strong>van</strong> het Muziekgebouw. Wij zijn hen<br />
daarvoor zeer erkentelijk.<br />
Druk binnenwerk<br />
druk & printservice<br />
15