Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VIJVERS EN ZWEMBADEN<br />
Van de zestien soorten amfibieën in Nederland staat<br />
maar liefst de helft op de Rode Lijst.<br />
Amfibieën worden door verschillende factoren<br />
bedreigd. Zoals de versnippering van hun leefgebied<br />
door de verstedelijking en toegenomen<br />
infrastructuur. Tegelijkertijd is de kwaliteit van<br />
hun leefgebied achteruitgegaan door stikstof en<br />
bestrijdingsmiddelen. En is er sprake van een verhoogde<br />
sterfte door de toename van het verkeer<br />
en straat- en trottoirkolken. Daarnaast vormen<br />
ook verdroging, klimaatopwarming en dierziektes<br />
een bedreiging.<br />
Omkeerbaar<br />
“Het goede nieuws is dat veel omkeerbaar is, als<br />
we maar genoeg water in een enigszins groene<br />
omgeving aanleggen. Tuin- en parkvijvers in bebouwd<br />
gebied zijn belangrijke toevluchtsoorden<br />
voor amfibieën. Deze trekken ook veel libellen en<br />
andere insecten aan, dus de winst is dubbelop.<br />
Water zorgt daarnaast voor extra levendigheid<br />
Water in de tuin trekt insecten aan, zoals deze linelle.<br />
‘Salamanders zijn erg schattig,<br />
kikkers zijn gewoon grappig en zelfs<br />
in een pad schuilt schoonheid’<br />
in de vorm van foeragerende en badderende vogels.<br />
En wie nog meer argumenten nodig heeft:<br />
salamanders zijn erg schattig en mooi gekleurd,<br />
kikkers zijn gewoon grappig en zelfs in een pad<br />
schuilt schoonheid”, lacht Creemers.<br />
Essentiele factoren<br />
Wat maakt een vijver aantrekkelijk voor amfibieën?<br />
“Natuurlijke vijvers, waarbij het vooral<br />
belangrijk is dat er geen vissen of schildpadden<br />
in uitgezet worden. Als je echt zo min mogelijk<br />
onderhoud én een rijk vijverleven wilt, zijn vissen<br />
geen goed idee. Mede omdat ze kikkervisjes en<br />
libellelarven opeten. De grootte van de vijver is<br />
niet zozeer bepalend. Een ‘tiny tuinpoel’ van<br />
twee à drie vierkante meter is al voldoende voor<br />
de voortplanting van salamanders en bruine kikkers.”<br />
Vaak wordt er beweerd dat je minimaal een<br />
plek van tachtig centimeter diepte moet creëren.<br />
“Het is wel het beste in verband met een mogelijk<br />
zuurstoftekort wanneer er ijs op de vijver ligt,<br />
maar wederom geen keiharde eis. Zolang je begin<br />
november maar zoveel mogelijk slib en blad uit<br />
de vijver verwijderd, is er meestal niets aan de<br />
hand. Zelfs een pomp of een filter is in een natuurvijver<br />
niet noodzakelijk.”<br />
Zelfs een tiny tuinpoel trekt al salamanders aan.<br />
Twee à drie vierkante meter water is voor de bruine<br />
kikker al voldoende om zich voort te planten.<br />
Schuilplekken<br />
Het water blijft helder door voldoende waterplanten<br />
te gebruiken. Daarnaast is structuurvariatie<br />
in de oeverbeplanting een pre. En in de winter<br />
verlangen amfibieën een schuilplaats op het land.<br />
Dat bied je al met een rommelhoekje, stapeltje<br />
stenen of composthoop. “Tot slot moet men bij<br />
een steile vijverrand niet vergeten een plankje of<br />
grote tak te plaatsen, zodat de amfibieën uit de<br />
vijver kunnen klimmen.” ❚<br />
De foto’s zijn gemaakt door Jelger Herder,<br />
natuurfotograaf en senior projectleider bij RAVON.<br />
Als eigenaar van DigitalNature, beschikt hij<br />
onder andere over uniek beeldmateriaal van alle<br />
inheemse reptielen, amfibieën en op twee na alle<br />
zoetwatervissen.<br />
ONLINE.NL<br />
ONLINE.NL<br />
71