Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VIJVERS EN ZWEMBADEN<br />
naar land, zodat de waterdichting ook bij lage<br />
waterstand niet of nauwelijks zichtbaar is. De<br />
juiste plantenkeuze zorgt ervoor dat het geheel<br />
ook attractief blijft tijdens drogere periodes.<br />
Om waterverdamping tegen te gaan groeien er<br />
best veel ‘afdekkende’ planten in, zoals waterlelie,<br />
watergentiaan en kikkerbeet.<br />
De andere vijver ligt meer beschaduwd en bevat enkel waterlelies en veelwortelig kroos. Zelfs tijdens de<br />
allerdroogste periodes bleef hij voor 85% gevuld.<br />
‘Het is een misvatting dat alle vijvers tot<br />
de bovenrand gevuld moeten blijven’<br />
onze amfibieën is het belangrijker dat er veel kleine<br />
watertjes bestaan dan enkele grote. Tuinvijvers<br />
fungeren als ‘stapstenen’ waarlangs de populaties<br />
met elkaar in verbinding komen en blijven, wat in<br />
genetisch opzicht belangrijk is.<br />
Vooral ecovijvers zijn aanbevolen<br />
Een ecovijver is een vijver die is aangepast voor<br />
onze inheemse fauna en flora van de natte gebieden.<br />
Elke tuinvijver die op een poel in de natuur<br />
lijkt, kan je als een ‘ecologische tuinvijver’ bestempelen.<br />
Die kan klein zijn en toch heel wat amfibieën<br />
en waterinsecten aantrekken. Belangrijk is dat<br />
er altijd een hoeveelheid water in de vijver staat.<br />
Besef dat bijvoorbeeld de larven van libellen een<br />
jaar onder water leven alvorens te gaan transformeren<br />
in een vliegend insect.<br />
Om zonder problemen strenge winters en droge<br />
zomers door te raken is een diepwaterzone van 80<br />
à 100 centimeter aanbevolen. Lange onregelmatige<br />
oevers en de aanwezigheid van brede ondiepe<br />
gedeeltes worden op prijs gesteld. De beplanting<br />
bestaat overwegend uit inheemse planten, maar<br />
voor een kikker maakt het echt niet uit dat de waterlelie<br />
gele bloemen draagt in plaats van witte.<br />
Een wisselende waterstand<br />
aanvaarden<br />
Het is een misvatting dat alle vijvers tot de bovenrand<br />
gevuld moeten blijven. Dat hoeft zeker niet<br />
voor elke vijver. Ook al is een vijver halfleeg, dan<br />
is hij nog altijd halfvol en dat volstaat voor veel<br />
levensvormen die erin huizen.<br />
Wisselende waterstanden zijn in de vrije natuur<br />
eerder regel dan uitzondering. Veel moerasplanten<br />
zijn daaraan aangepast en kunnen zowel in<br />
(redelijk) diep water groeien als in drogere omstandigheden.<br />
Belangrijk bij een dergelijke vijver is dat het niet<br />
stoort wanneer het waterpeil lager staat. Rolkeien<br />
en planten zorgen voor de overgang van water<br />
Een experiment gedurende tien jaar<br />
Bij wijze van experiment vul ik twee van mijn<br />
eigen vijvers nooit aan. Ze krijgen ook geen extra<br />
hemelwater van het dak van een tuinhuis of<br />
carport, bijvoorbeeld. Ze zijn tot één meter diep<br />
en krijgen enkel water van de wolken die erboven<br />
hangen. Ze liggen in de buurt van Leuven, waar<br />
de gemiddelde jaarlijkse hoeveelheid neerslag<br />
795 millimeter bedraagt. De ene vijver ligt zonnig,<br />
bevat moerasplanten en waterlelies, en was<br />
nooit minder dan halfvol. Ruim voldoende om<br />
alle inheemse leven door de droogteperiodes te<br />
loodsen. De andere vijver ligt meer beschaduwd<br />
en bevat enkel waterlelies en veelwortelig kroos.<br />
Zelfs tijdens de allerdroogste periodes bleef hij<br />
voor 85% gevuld.<br />
Andere waterpartijen meer<br />
ecologisch maken<br />
Zwemvijvers zijn sowieso al meer ecologische<br />
zwemgelegenheden. Als de filterende moeraszone<br />
wordt aangelegd met wat variatie aan<br />
waterdieptes boven het filtergesteente en een<br />
gevarieerde beplanting, dan wordt ook dat een<br />
vijverbiotoop voor inheemse natuur.<br />
Een koivijver kan je meer ecologisch maken door<br />
ernaast een plantenvijver en/of beekloop met<br />
planten aan te leggen. Het water dat van de filter<br />
komt kan hierdoor geleid worden. Dat betekent<br />
meer plaats voor biologie en er is minder waterverversing<br />
nodig.<br />
Plantenvijvers zijn sowieso erg natuurvriendelijk,<br />
maar je kan ze nog interessanter maken voor de<br />
inheemse waterdiertjes. Zorg voor plaatsen waar<br />
dieren gemakkelijk in en uit het water kunnen. Bijvoorbeeld<br />
een afhellend kiezelstrand of een houtstronk<br />
die in het water hangt. Wil men er vissen<br />
in uitzetten, kies dan bijvoorbeeld voor goudrietvoorntjes.<br />
En voorzie verschillende dieptezones,<br />
zodat elk dier, elke plant wel een plaatsje vindt<br />
naar zijn gading.<br />
De larven van libellen leven een jaar onder water<br />
alvorens te gaan transformeren in een vliegend insect.<br />
Zorg voor plaatsen waar dieren gemakkelijk in en<br />
uit het water kunnen. Bijvoorbeeld een afhellend<br />
kiezelstrand.<br />
Je moet er niet bang voor zijn<br />
Volg een opleiding over vijvers. Met behulp van<br />
samenhangende, goed doordachte informatie<br />
kun je voorkomen dat je grote fouten maakt,<br />
waardoor het onderhoud eenvoudiger wordt. Doe<br />
het juiste op het juiste moment en… werk samen<br />
met de natuur. ❚<br />
ONLINE.NL<br />
ONLINE.NL<br />
69