You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Een nieuw perspectief op samenleven begint<br />
met een nieuw verhaal. Door andere verhalen<br />
te vertellen kunnen we elkaar wijzen op alternatieven<br />
en een nieuw referentiekader creëren.<br />
Het verhaal van de natuurinclusieve stad gaat<br />
voor Guido ongeveer zo: “Stel je voor, je wordt `s<br />
ochtends wakker met de frisse ochtendlucht van<br />
de bloeiende kers, je hoort de vogels fluiten. Dan<br />
ga je koffie maken en je loopt de tuin in, terwijl<br />
het gras kriebelt tussen je tenen. Je tuin loopt<br />
naadloos over in de openbare ruimte, met een<br />
autoloze straat, waar je kinderen ziet spelen. Je<br />
brengt je kinderen op de fiets een stukje op weg<br />
naar school over het brede fietspad. Eenmaal<br />
‘Als je de stad gaat zien als een<br />
ecosysteem, zullen we ons leven op een<br />
andere manier moeten inrichten’<br />
weer binnen doe je de tuindeuren open en gaat<br />
aan het werk. Tijdens de lunch pluk je een paar<br />
tomaten uit de moestuin die je samen met de<br />
buurt onderhoudt.”<br />
Stad als ecosysteem<br />
Dit verhaal roept utopische beelden op, maar<br />
legt ook meteen een paar pijnpunten bloot.<br />
Want waar is de auto gebleven en wie gaat die<br />
moestuin onderhouden? “Een natuurinclusieve<br />
stad vraagt om een andere inrichting van steden,<br />
maar ook om aanpassing van mensen. Als je de<br />
stad gaat zien als een ecosysteem zullen we op<br />
een andere manier ons leven moeten inrichten,<br />
door lokaal te gaan denken en ons te verbinden<br />
aan een plek. Een gezamenlijke moestuin vraagt<br />
om gezamenlijk onderhoud. De autovrije straat<br />
valt niet meer onder het gemeentebeheer, maar<br />
wordt iets wat je gezamenlijk onderhoudt. Dat<br />
kan soms ongemakkelijk zijn, maar door betrokken<br />
te zijn bij je omgeving, ga je er ook beter<br />
voor zorgen.” Die mensverbindingen zijn cruciaal<br />
bij het ontwikkelen van een stedelijk ecosysteem,<br />
vindt Guido.<br />
Ecologische principes<br />
In een stedelijk ecosysteem worden ecologische<br />
principes het uitgangspunt. In plaats van de natuur<br />
naar onze hand te zetten, voegen wij ons<br />
naar de natuur. Guido: “Ecologie is de logica<br />
achter het leven. Hoe leven organismen samen<br />
en hoe staan ze met elkaar in verbinding? Met<br />
de natuurinclusieve stad als uitgangspunt, vormen<br />
groenblauwe structuren het raamwerk. Hoe<br />
zien die verbindingen er van binnen naar buiten<br />
uit en andersom? Deze structuren ga je verder<br />
opbouwen met waterverbindingen, kruidenrijke<br />
stroken en bomenrijen, die passen bij de bodem<br />
en de dieren die daarbij horen zoals vleermuizen,<br />
egels en dassen. Afhankelijk van de plek waar<br />
je woont heb je andere elementen nodig om de<br />
omgeving in te richten en te ordenen. Een goed<br />
voorbeeld hiervan is de visie van de gemeente<br />
Nuenen op natuurontwikkeling in de gebouwde<br />
omgeving. Met streekeigen beplanting wil de gemeente<br />
waardevolle landschapstypen zichtbaar<br />
maken in stedelijk gebied, door onder andere<br />
elzensingels en eikenlanen te creëren.” Wat dat<br />
betreft is de natuurinclusieve stad al veel haalbaarder<br />
dan we zelf denken. ““Op beleidsniveau<br />
zien we dat groenblauwe dooradering meer en<br />
meer wordt opgenomen.”<br />
Een ander voorbeeld van ecologisch natuurbeheer<br />
is het Flevopark in Amsterdam. “Alle parken in Amsterdam<br />
zijn van oudsher gemaakt als natuurlijk<br />
decor. Daar zitten inmiddels wel allerlei plantenen<br />
diersoorten die beschermd zijn en/of van grote<br />
waarde zijn voor de biodiversiteit in de stad en<br />
die de ruimte moeten krijgen. Zo moest de reigerkolonie<br />
in het Flevopark in stand blijven, terwijl<br />
er ook evenementen moesten plaatsvinden. We<br />
hebben toen onderzocht hoe we deze activiteiten<br />
mogelijk konden maken zonder de kolonie teveel<br />
te verstoren.”<br />
Best wel ruimte<br />
Een natuurinclusieve stad is een prachtig droombeeld,<br />
maar vraagt wel om meer ruimte, ruimte<br />
die in Nederland nogal schaars is. Guido ziet dit<br />
anders. “Vergeet niet wat de impact kan zijn als de<br />
buitenruimte anders benut wordt. Door parkeerplaatsen<br />
anders te gaan gebruiken, voorzieningen<br />
die iedereen nodig heeft gezamenlijk te gebruiken<br />
en te gaan denken aan andere leefvormen zoals<br />
woongemeenschappen, dan boek je winst. Tijdens<br />
corona zag je doordat we massaal gingen thuiswerken,<br />
er minder kantoorruimte nodig was. Als je<br />
je referentiekaders los kunt laten, hebben we best<br />
wel ruimte.” ❯<br />
Guido Hamelink: schoon, heel en veilig is niet altijd<br />
in het belang van een gezond ecosysteem.<br />
ONLINE.NL<br />
ONLINE.NL<br />
15
Change language