22-24 2_merged

‘De mogelijkheid die je krijgt om positieve
relaties op te bouwen, is de belangrijkste factor
voor een lang en mentaal gezond leven’
“Sociale relaties zijn superbelangrijk
voor geestelijke gezondheid.”
gebeurd, maar het klopt wel dat we in een prestatiegerichte maatschappij
leven waar individuele inzet enorm gewaardeerd en
gepusht wordt. Goed presteren, druk bezig zijn, vanalles tegelijk
doen, dat kan mentaal heel belastend zijn. Maar dat is lang niet de
enige reden: je hebt ook persoonlijke problemen, fysieke gezondheidskwesties,
de druk van sociale media. Dat weegt allemaal.
Onze mentale gezondheid is geen bodemloos vat waar je maar
druk kan op blijven zetten.”
Raak: Als dat vat dan uiteindelijk barst, hoe uit zich dat? Hoe
herken je iemand die het mentaal moeilijk heeft?
Dr. Soyez: “Uit de Gezondheidsenquête van Sciensano blijkt dat
depressie en angststoornissen de meest voorkomende psychische
problemen zijn, maar onderschat ook niet alle problemen rond
middelengebruik. Alcohol vooral, dat biedt een zeer toegankelijke
uitweg uit de realiteit voor mensen die worstelen. Aan de uiterste
zijde heb je de suïcideproblematiek. België staat al jaren vrij hoog
in de ranglijsten van het aantal suïcides. Er is vooruitgang dankzij
het Vlaams actieplan rond suïcidepreventie, maar bij bepaalde
groepen blijven de cijfers hoog.”
Raak: Over welke groepen gaat het dan zoal?
Dr. Soyez: “Na de coronapandemie is er een zorgwekkende
stijging van mentaal onwelbevinden en psychische klachten bij
jonge vrouwen, met meer suïcidepogingen en meer suïcides tot
gevolg (in 2021: +22% bij jonge vrouwen van 15-19 jaar t.o.v. 2020,
red.). In dezelfde groep zien we veel eetstoornissen tot ontwikkeling
komen. Mannen stellen ander probleemgedrag, zoals meer
middelengebruik. Bij vrouwen blijven de mentale problemen
langer onzichtbaar, waardoor een meer ernstige problematiek zich
kan ontwikkelen die ook moeilijker behandelbaar wordt. Ook bij
senioren, tachtigplussers, zien we een verhoogd risico op suïcide.”
Raak: Komt dat door vereenzaming onder de senioren, sociale
contacten die wegvallen?
Dr. Soyez: “De universiteit van Harvard is in de jaren 1930 gestart
met een studie naar geluk, waarbij ze mensen een leven lang
opvolgen. Die studie loopt nog steeds. Vorig jaar werden tussentijdse
conclusies gepubliceerd. De voornaamste vaststelling: de
mogelijkheid die je krijgt om positieve relaties op te bouwen, is de
belangrijkste factor voor een lang en mentaal gezond leven.
Je mag van eenzaamheid geen containerbegrip maken. Want
ouderen hebben wel vaak minder contacten en meer verlieservaringen,
maar enkele positieve relaties kunnen ook bij hen ervoor zorgen
dat ze geen gevoel van eenzaamheid ontwikkelen. Sociale relaties
zijn immers superbelangrijk voor geestelijke gezondheid.”
23