22-24 2_merged

Kwb Begijnendijk op de fiets
voor het goede doel
Kwb-nieuws
In mei organiseerden de fietsers van kwb Begijnendijk de primeur ‘100
km fietsen voor Levensloop Leuven’. Levensloop is de solidariteitsbeweging
van Stichting tegen Kanker, die mensen die kanker hebben
of hebben gehad in de bloemetjes zet. Tegelijk zamelt Levensloop ook
geld in voor wetenschappelijk kankeronderzoek en lokale projecten
die bijdragen aan het welzijn van patiënten en hun naasten.
75 wielertoeristen fietsten, begeleid door motards, van de kerk van
Begijnendijk via een prachtig traject naar de evenementlocatie in
Leuven en terug. Hun inschrijvingsgeld - meer dan 1.000 euro in
totaal - gaat integraal naar Levensloop. “Ik hoop in de toekomst
dit fietsinitiatief te kunnen uitbreiden naar kwb-afdelingen in de
omliggende gemeenten van Leuven”, zegt teamkapitein Patrick. “Bij
deze een warme oproep naar hen om er mee in te stappen!”
Wandelen en smullen bij kwb Grasheide
Met 190 deelnemers, niets anders dan blije gezichten en een stralende zon was de eerste
editie van de Pinkster-proevertjeswandeling van kwb Grasheide zeer succesvol. Na de 2
tussenstops, waar je een broodje en een eclair kreeg, was het eindpunt na 11 kilometer
wandelen doorheen het landelijke
Grasheide het neusje van de zalm. De door
de kwb-kookploeg zelfgemaakte paella en
sangria werden door de deelnemers zeer
gesmaakt. Ook het terras was doorheen de
dag druk bevolkt, iedereen (na)genietend
van deze mooie dag. Een tweede editie
staat al op de planning.
Plezier voor 150 kinderen en hun
papa of opa op Belhameldag
Zo’n 150 kinderen haalden samen met hun papa of opa hun hart
op de derde Belhameldag van kwb Kwaadmechelen. Op recreatiecentrum
’t Vlietje waren allerhande activiteiten op poten gezet:
lasershooten, cupcakes maken, glittertattoo’s, een werpspelenparcours,
buttons maken, nagelkloppen, klompengolf … Het meest
gegeere waren echter de vier oldtimer-tractors die met de kinderen
ritjes maakten. Zowel papa’s als kinderen glunderden tijdens de
rit. Voor de kleuters stond een escaperoom klaar, en daarnaast
konden de kinderen ook spelen in de speeltuin, op het avonturenparcours
…
De mama’s kregen een namiddag vrijaf en konden rekenen op
kortingen en geschenken bij lokale handelszaken, op voorwaarde
dat ze een foto van papa en kinderen op de Belhameldag toonden.
5

Kwb-nieuws
Balense kwb-afdelingen
verstoppen kruiwagen
De zes Balense kwb-afdelingen (Balen, Hulsen, Olmen,
Rosselaar, Schoorheide, Stotert) organiseerden deze zomervakantie
samen ‘Waar is de kruiwagen?’, een variant op het
tv-programma ‘De Stoel’. Zes zondagen werd om 19u een foto
van een kruiwagen, op een al dan niet makkelijk herkenbare
plaats in Balen, online gezet. Wie de kruiwagen wist staan
en er als eerste in zat, mét het gevraagde voorwerp, won een
mooie prijs: een cadeaubon van de lokale handelaars. Maar
ook voor de verliezers was er goed nieuws, want zij waren
dankzij de opgestelde bar niet voor niets gekomen.
Kwb Machelen schenkt geld aan
lokale strijd tegen armoede
Uit de opbrengst van verschillende van haar activiteiten
schonk kwb Machelen 250 euro aan (W)armkracht
Vilvoorde, een vereniging waar kansarmen en niet-kansarmen
samen de strijd tegen armoede en uitsluiting in
Vilvoorde en omstreken aangaan. "Kwb Machelen heeft
oog voor wie het minder goed heeft, en (W)armkracht doet
uitstekend werk in de strijd tegen armoede. Dat dit een
motivatie mag zijn om het goede werk verder te zetten!”,
klonk het.
Kwb St. Anna Lokeren op stap in Antwerpen
Op 6 mei trokken 26 leden van kwb St. Anna
Lokeren op stadsbezoek naar Antwerpen.
Aangekomen in het station Antwerpen-
Centraal nam gids Fernand al direct het
woord om wat uitleg te geven over het
prachtige station. Via gekende en minder
gekende wegen ging de groep vervolgens
op weg naar het MAS, met onderweg hier en
daar wat toelichting. Na een Italiaanse lunch
werd het MAS bezocht, waarbij boven op de
toren werd geëindigd. Na nog een terrasje
ging het terug richting station om weer naar
huis te sporen.
18

Kwb-nieuws
Succesvolle samenwerking tussen 5 afdelingen
Smulfietseling viert jubileum
onder stralende zon
Op zondag 20 augustus vond de twintigste editie van de Smulfietseling plaats. En wat voor één! De zon
was overdadig van de partij en de samenwerkende kwb-afdelingen van Rotselaar, Keerbergen, Haacht
St-Adriaan en Boortmeerbeek stonden om 10u paraat om van start te gaan.
Tekst: Heidi Patrouille
20
Maar liefst 235 enthousiastelingen,
jong en oud; hadden zich opgegeven
voor de 50 kilometer lange fietstocht met
culinaire stops.
Kwb Rotselaar gaf het startschot met
een lekker aperitief; waarna de fietsers
vertrokken naar hun volgende locatie
bij kwb Keerbergen. Daar aangekomen
kregen ze een lekkere soep voorgeschoteld,
die hen nieuwe krachten gaf om hun
pad te vervolgen.
Vol goede moed ging het daarna richting
kwb Haacht St-Adriaan, dat een overheerlijk
voorgerecht serveerde, en na nog wat
beweging was het bij kwb Boortmeerbeek
genieten van een hoofdschotel die een
weldaad was voor de smaakpapillen. Met
de nodige calorieën om te verbranden
konden ze hun inmiddels goed geoliede
fietsspieren laten werken om na een
weldoende fietstocht het dessert te
gaan verorberen op het startpunt bij kwb
Rotselaar.
Verbindende ervaring
Het parcours en het overheerlijke eten
konden bij de deelnemers op veel enthousiasme
rekenen. Ze waren vol lof over de
combinatie van gerechten en smaken, en
blikten terug op hun tocht met een positief
gevoel.
De Smulfietseling bewijst dat een
samenwerking tussen afdelingen
prachtige resultaten geeft en mensen
een fantastische verbindende ervaring
bezorgt. Bovendien is elk jaar een van de
vijf afdelingen - dit keer kwb Tildonk - vrijgesteld
van kokerellen, zodat ze elk om
de beurt ook de kans krijgen om mee te
genieten van dit superleuke evenement.
Als dat niet verbindend is!
Ook ik kijk er, als afdelingsondersteuner
van de regio, op terug met een goed
gevoel, en vooral met trots op de vele vrijwilligers
die zo’n empowerende kracht
hebben om mensen een prachtige ervaring
te bezorgen. Vrijwilligers zijn het hart van
onze organisatie en ik kan ze niet genoeg
laten weten dat ik ze enorm bewonder.

Thema
Dr. Veerle Soyez van vzw Gezond Leven over ons mentaal welbevinden
“Maak je nuttig,
beteken iets voor anderen”
Een op de zes jongeren kampt met een mentale stoornis. En na de coronapandemie had een op de
vier Belgen te kampen met angst of depressie. Hoe kunnen we ons mentale welzijn versterken? Ons
weerbaar maken? Een gesprek met dr. Veerle Soyez van vzw Gezond Leven op de vooravond van de
10-daagse van de Geestelijke Gezondheid. “De mogelijkheden die je krijgt om positieve relaties op te
bouwen, is de belangrijkste factor voor een lang en mentaal gezond leven. Dat blijkt uit een studie van
de universiteit van Harvard die al loopt sinds 1938.”
Tekst: Bart Claes
Eerst enkele cijfers en feiten. Uit de vijfjaarlijkse Gezondheidsenquête
van Sciensano blijkt dat angst, depressie en
eetstoornissen de meest voorkomende psychische stoornissen
zijn. In 2018 had ongeveer een op de tien mensen een angst- of
depressieve stoornis. Doorheen de coronacrisis is de geestelijke
gezondheid fors verslechterd. In maart 2022 had ongeveer een
op de vier mensen een angststoornis en/of een
depressieve stoornis. UNICEF schat dat in 2022
meer dan 16,3 procent van de jongeren in
ons land gediagnosticeerd werd met
een mentale stoornis. Nog frappant:
zelfmoord is een van de belangrijkste
doodsoorzaken onder jongeren
in België. Het sterftecijfer als
gevolg van zelfmoord is bijzonder
hoog in vergelijking met de andere
Europese landen, blijkt uit de cijfers
van het FOD Volksgezondheid.
Dr. Veerle Soyez is expert mentaal
welbevinden bij het Vlaams Instituut
Gezond Leven vzw. De vzw heeft
als missie mensen gezonder te doen
leven. Ze doet dat met materialen en campagnes,
door sensibilisering en door het beleid te adviseren en aan te
sturen. Zo ken je het expertisecentrum allicht van de campagne
10.000 stappen of van de Voedingsdriehoek. Gezond Leven is ook
mee betrokken bij de 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid,
die loopt van 1 tot 10 oktober. Niet toevallig, want 10 oktober is
World Mental Health Day.
Raak: 10.000 stappen kan je meten en gezond eten is heel
duidelijk goed voor de gezondheid. Maar wat is goed voor de
geestelijke gezondheid?
Dr. Soyez; ““Mentale gezondheid is inderdaad veel abstracter dan
je fysieke gezondheid. De wetenschap over mentale gezondheid
staat ook veel minder ver. In onze fysieke gezondheid wordt
al langere tijd veel meer geld geïnvesteerd, het
onderzoek is veel verder gevorderd.
Mentale gezondheid is ook voor iedereen
verschillend. Daarom is het ook zo
moeilijk om te zeggen wat iemand
moet doen om mentaal gezond te
blijven. Toch zijn er dingen waarvan
aangetoond is dat ze helpen je
mentale welbevinden te verbeteren.
Dankbaarheid is er één van. Noteer
elke avond drie positieve dingen
van de voorbije dag. Er zijn goede,
gecontroleerde studies die uitwijzen
dat dit nuttig is. Er zijn ook structureel-maatschappelijke
elementen die een
grote invloed hebben op je welzijn en waar je
zelf minder een invloed op hebt. Een inkomen dat
groot genoeg is, bijvoorbeeld. Er zijn zoveel factoren die
je mentaal welbeviden en geestelijke gezondheid bepalen dat er
geen oplossing voorhanden is die voor iedereen werkt.”
Raak: De cijfers zijn wel frappant. Is de druk van ons hectische
leven te veel?
Dr. Soyez: “Ook daar is te weinig echt duidelijk onderzoek naar
22

‘De mogelijkheid die je krijgt om positieve
relaties op te bouwen, is de belangrijkste factor
voor een lang en mentaal gezond leven’
“Sociale relaties zijn superbelangrijk
voor geestelijke gezondheid.”
gebeurd, maar het klopt wel dat we in een prestatiegerichte maatschappij
leven waar individuele inzet enorm gewaardeerd en
gepusht wordt. Goed presteren, druk bezig zijn, vanalles tegelijk
doen, dat kan mentaal heel belastend zijn. Maar dat is lang niet de
enige reden: je hebt ook persoonlijke problemen, fysieke gezondheidskwesties,
de druk van sociale media. Dat weegt allemaal.
Onze mentale gezondheid is geen bodemloos vat waar je maar
druk kan op blijven zetten.”
Raak: Als dat vat dan uiteindelijk barst, hoe uit zich dat? Hoe
herken je iemand die het mentaal moeilijk heeft?
Dr. Soyez: “Uit de Gezondheidsenquête van Sciensano blijkt dat
depressie en angststoornissen de meest voorkomende psychische
problemen zijn, maar onderschat ook niet alle problemen rond
middelengebruik. Alcohol vooral, dat biedt een zeer toegankelijke
uitweg uit de realiteit voor mensen die worstelen. Aan de uiterste
zijde heb je de suïcideproblematiek. België staat al jaren vrij hoog
in de ranglijsten van het aantal suïcides. Er is vooruitgang dankzij
het Vlaams actieplan rond suïcidepreventie, maar bij bepaalde
groepen blijven de cijfers hoog.”
Raak: Over welke groepen gaat het dan zoal?
Dr. Soyez: “Na de coronapandemie is er een zorgwekkende
stijging van mentaal onwelbevinden en psychische klachten bij
jonge vrouwen, met meer suïcidepogingen en meer suïcides tot
gevolg (in 2021: +22% bij jonge vrouwen van 15-19 jaar t.o.v. 2020,
red.). In dezelfde groep zien we veel eetstoornissen tot ontwikkeling
komen. Mannen stellen ander probleemgedrag, zoals meer
middelengebruik. Bij vrouwen blijven de mentale problemen
langer onzichtbaar, waardoor een meer ernstige problematiek zich
kan ontwikkelen die ook moeilijker behandelbaar wordt. Ook bij
senioren, tachtigplussers, zien we een verhoogd risico op suïcide.”
Raak: Komt dat door vereenzaming onder de senioren, sociale
contacten die wegvallen?
Dr. Soyez: “De universiteit van Harvard is in de jaren 1930 gestart
met een studie naar geluk, waarbij ze mensen een leven lang
opvolgen. Die studie loopt nog steeds. Vorig jaar werden tussentijdse
conclusies gepubliceerd. De voornaamste vaststelling: de
mogelijkheid die je krijgt om positieve relaties op te bouwen, is de
belangrijkste factor voor een lang en mentaal gezond leven.
Je mag van eenzaamheid geen containerbegrip maken. Want
ouderen hebben wel vaak minder contacten en meer verlieservaringen,
maar enkele positieve relaties kunnen ook bij hen ervoor zorgen
dat ze geen gevoel van eenzaamheid ontwikkelen. Sociale relaties
zijn immers superbelangrijk voor geestelijke gezondheid.”
23

Thema
Raak: Waarom is dat zo?
Dr. Soyez: “Met Gezond Leven ontwikkelden we een geluksdriehoek,
een educatief model met alle factoren die van belang zijn
om je goed te voelen, om gelukkig te zijn. Goed omringd zijn is een
van die bouwblokken. Dat gaat niet om de hoeveelheid contacten.
Het gaat erom dat je bij iemand terechtkan als het niet goed met je
gaat, iemand die luistert en je helpt. Maar dat gaat ook over wat jij
voor anderen kan betekenen. We hebben allemaal een betekenis
nodig in de maatschappij, dus voor wie beteken jij iets? Voor
wie maak jij je nuttig? Een derde element uit de geluksdriehoek
is - zoals al gezegd - dankbaarheid. Count your blessings. Wees
dankbaar voor de goede dingen die je hebt.”
Raak: Dus je kan zelf bouwen aan je mentale welzijn en je
geestelijke gezondheid versterken?
Dr. Soyez: “Zeker, maar wel in het besef dat niet iedereen met
gelijke kansen in het leven staat. Niet iedereen krijgt dezelfde
mogelijkheden om de juiste relaties op te bouwen. Als je in
armoede opgroeit, is dat allicht in een heel andere buurt dan
wanneer je ouders veel geld hebben. Je zal niet aan dezelfde activiteiten
deelnemen en dat heeft invloed op de contacten die je kan
leggen. Maar los daarvan, ondanks de ongelijke kansen, heb je veel
dingen die invloed hebben op je mentale welzijn zelf in de hand.”
‘De kleine sociale
ontmoetingen dragen bij tot
de psychische gezondheid
in onze maatschappij’
Raak: En op je veerkracht, waant dat is het motto van
de 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid: ‘Samen
veerkrachtig’.
Dr. Soyez: “Veerkracht wordt te vaak gezien als een eigenschap die
je hebt of niet hebt. Dat is te statisch. Want veerkracht - het proces
waarbij je terugveert na een tegenslag - kan je versterken met een
aantal hulpbronnen. Interne hulpbronnen zoals positivisme of
humor, die je helpen met de manier waarop je naar een tegenslag
kijkt. En dan heb je nog externe hulpbronnen: jouw sociale relaties.
Wie heb je rond je die je met die tegenslag kan helpen? Als je de
juiste hulpbronnen aanspreekt, kan je je veerkracht versterken en
een tegenslag overkomen. Het is geen ‘one size fits all’. Je moet
zelf leren wat je nodig hebt als je in een moeilijke situatie terechtkomt.
En het is best dat je dit al op voorhand weet. Als je in een
crisissituatie belandt en niet weet wat te doen, dan ben je te laat.”
Raak: Met een groot sociaal netwerk ben je dus beter
gewapend tegen mentale problemen?
Dr. Soyez: “Hoe beter je je sociaal netwerk kent en weet waarvoor
je bij wie terechtkan, hoe beter. Je hoeft geen honderden vrienden
op sociale media te hebben om je verhaal mee te delen. Bovendien
heeft niet iedereen de behoefte om te praten bij tegenslag.
Sommigen hebben net nood aan rust of willen gaan sporten.
Het belangrijkste is dat je weet wat voor jou werkt, zodat het een
automatisme wordt op moeilijke momenten.”
Raak: Helpt deelnemen aan het verenigingsleven in je dorp voor
je mentaal welzijn?
Dr. Soyez: “Het verenigingsleven heeft meerdere rollen te vervullen.
Het biedt zeker kansen om goede sociale relaties op te bouwen.
Maar je hebt mensen die het van nature moeilijker hebben om
sociale relaties aan te gaan, ook al zijn ze aangesloten bij een
vereniging. Ook voor hen zijn verenigingen zinvol. Wie zich inzet
in het sociale weefsel van een vereniging, maakt zich betekenisvol
in de maatschappij. Dat op zich al helpt je mentale weerbaarheid.
Een activiteit met een vereniging kan ook een ontsnapping
zijn, weg van de miserie of de tegenslagen die je moet verwerken.
Dus ja, het verenigingsleven is belangrijk voor je mentale welzijn.”
Raak: En wat met een warme buurt, waar je je buren kent en
mensen de deur voor elkaar openhouden in de winkel?
Dr. Soyez: “Er is onderzoek gedaan naar het effect van een praatje
maken op de trein (door Nicholas Epley en Juliana Schroeder van
de universiteit van Chicago, red.). Een groep pendelaars moest
daarbij een gesprek aanknopen met reizigers die ze niet kenden.
Wat bleek? Dat vriendelijke praatje droeg bij tot het mentale welbevinden
van beide pendelaars. Die hele kleine dingen, zoals een
spontane babbel of een deur openhouden voor iemand anders,
hebben een grote impact. Het bankkantoor dat plaats ruimt voor
een automaat zal wel een hele besparing betekenen voor de
bank, maar vanuit menselijk oogpunt is het een jammere evolutie.
De kleine sociale ontmoetingen dragen bij tot de psychische
gezondheid in onze maatschappij.”
a www.geluksdriehoek.be
24

Kwb-nieuws
Slotakkoord driedelig project
Grensoverschrijdende
ontmoetingen tijdens dialoogpicknick
Onder een hemel die wisselvallig beloofde te worden verzamelde op een zondag begin juli zowat 50
enthousiaste Vlamingen en Brusselaars aan Parckfarm in het Tour & Taxis-park voor een picknick in
openlucht. Die vormde het orgelpunt van het kwb-dialoogproject.
Dat project was gestart in december 2022, met een bevraging
die zowel de deelnemers aan de Kersttocht als die aan de
Driekoningentocht hadden ingevuld. Die vragenlijst polste naar hun
visie op enkele thema’s, en dat zowel voor Vlaanderen als Brussel.
De resultaten ervan werden voorgesteld op een etentje in februari,
waar de aanwezigen verder met elkaar in gesprek gingen over de
resultaten.
Met de dreiging van regen in de lucht ging het vervolgens ietwat
sneller dan voorzien richting Tour & Taxis voor een rondleiding in
het Gare Maritime en het Koninklijk Pakhuis.
Afgesloten werd er met een drankje in de Brusselse Brasserie de
la Senne, waar uiteraard nog rustig voortgekeuveld werd …
Een niet helemaal droge maar niettemin geslaagde namiddag!
Ook tijdens de picknick werden er, onder het genot van een drankje,
een broodje en de zon, ervaringen, meningen, vragen en bedenkingen
over de verschillen en gelijkenissen tussen Vlaanderen en
Brussel uitgewisseld. Dat er gezellig grensoverschrijdend kennisgemaakt
en ontmoet werd, staat wel vast!
33

Kwb rijbewijs
Problematische signalisatie
Wel of niet voorrang
verlenen: hoe zit het nu?
Op pagina 25 in Raak van juni 2023 stond een verkeersquiz van drie vragen. We kregen heel wat reacties
op vraag 1, over het al dan niet verlenen van voorrang als fietser. Kwb dienst rijbewijs verduidelijkt!
De vraag luidde als volgt: “Op dit
kruispunt moet ik als fietser voorrang
verlenen aan een auto die uit de straat
rechts komt.” Antwoord? Waar!
Tekst: Siegmund Hermans
Heel wat lezers reageerden echter omdat
ze meenden dat het antwoord ‘niet waar’
moest zijn, omwille van volgende regel uit
de wegcode (artikel 12.4bis): “De bestuurder
die een trottoir of een fietspad oversteekt,
moet voorrang verlenen aan de weggebruikers
die overeenkomstig dit besluit gebruikmaken
van het trottoir of fietspad.”
Met andere antwoorden: een auto die van
rechts uit een straat komt, moet voorrang
verlenen aan een fietser die van links komt
wanneer die fietser op een doorlopend
fietspad rechtdoor rijdt. Dit klopt ook, als
er geen bord B17 (driehoek met rode rand,
witte achtergrond en een zwart kruis) zou
staan. Artikel 6.2. uit diezelfde wegcode
vermeldt immers: “De verkeerstekens gaan
boven de verkeersregels.” Het verkeersbord
gaat hier dus boven de geschreven
regel, die daardoor komt te vervallen. In
deze situatie moet een fietser dus wél
voorrang verlenen aan een bestuurder die
uit de straat rechts komt.
Slechte toepassing van de regel
Wij zijn echter God niet! Wij zijn ook
maar mensen, en ook wij kunnen fouten
maken … Wanneer we massaal reacties
krijgen op een artikel of stelling die we
hebben gepubliceerd, krijgt dit onze volle
aandacht: misschien hebben we het niet bij
het rechte eind en moeten we iets herzien
en/of rechtzetten. Door de vele lezersreacties
op de vraag uit de quiz ontstond er een
lichte twijfel, dus ging de dienst rijbewijs
van kwb op onderzoek uit.
Uiteindelijk kwam onze vraag terecht bij
dhr. Caelen, verkeerskundige. Zijn antwoord
was duidelijk: “Het gaat hier over een zeer
problematische signalisatie. Het gaat
immers over een kruispunt met voorrang
aan rechts. Maar als het fietspad doorloopt,
stelt de verkeersregel dat de fietser die het
fietspad volgt voorrang heeft ten opzichte
van alle andere bestuurders, met inbegrip
van de bestuurders die van rechts komen.
Door het aanbrengen van het bord B17
wordt de regel echter tenietgedaan, omdat
borden boven de regel gaan. Het bord B17
is immers geen gevaarsbord, maar een
voorrangsbord dat de regel kan veranderen.
Het probleem in dit geval is niet de regel,
maar wel een slechte toepassing ervan op
het terrein door de wegbeheerder. Die had
immers gewoon het fietspad moeten onderbreken
ter hoogte van het kruispunt: het
fietspad laten stoppen voor het kruispunt,
en na het kruispunt hernemen. Dan is het
veel duidelijker dat de fietser geen voorrang
heeft.”
Oogcontact en hoffelijkheid
De Belgische wegcode dateert uit 1969
en werd steeds aangevuld met nieuwe
regeltjes maar vooral ook uitzonderingen.
En uitzonderingen op die uitzonderingen …
Daardoor zijn er in onze wegcode wel meer
regeltjes die problematische en daardoor
vaak gevaarlijke situaties toelaten. Het is
aan de bevoegde ambtenaar of instantie
die instaat voor het aanleggen en inrichten
van onze wegen om waakzaam te zijn en
ervoor te zorgen dat de verkeerssituatie zo
veilig als mogelijk kan verlopen.
Toch hebben ook wij als weggebruikers
een verantwoordelijkheid: wees steeds
voorzichtig, maak oogcontact en wees
hoffelijk.
a Wil je met je kwb-afdeling werk maken van
een verkeersveiligere buurt? Kwb dienst
rijbewijs wil je hier graag in ondersteunen.
Je kan ons contacteren via
rijbewijs@kwb.be.
34