Transport & Logistiek 2023 Editie 6

Brandstoffen
Tekst Ingrid Damen
HBE’s aanbieden kost transportbedrijven die elektrisch rijden veel energie
Addertjes onder het gras
Hernieuwbare
Brandstofeenheden (HBE’s),
certificaten die je kunt
verhandelen, kunnen een spinoff
zijn van het rijden met
elektrische vrachtwagens. Het is
mogelijk om er (goed) geld mee
te verdienen, melden diverse
bronnen. OLYX, specialist in de
biobrandstofmarkt, nuanceert
dat: “Alleen al de prijzen van
HBE’s fluctueren sterk.” En
dat is niet alles. Je moet ook
verificatiekosten maken.
Power BI Desktop
HBE Price Development (€/GJ)
20
15
10
Oct 2021 Jan 2022 Apr 2022 Jul 2022 Oct 2022 Jan 2023 Apr 2023
Eén HBE vertegenwoordigt één
gigajoule energie. ‘In principe
staat 1 HBE gelijk aan 1 GJ geleverde
hernieuwbare energie aan vervoer’, schrijft
de Nederlandse Emissie Autoriteit (NEa)
op haar site. De NEa is de onafhankelijke
nationale autoriteit voor uitvoering van en
toezicht op marktinstrumenten die bijdragen
aan een klimaatneutrale samenleving. ‘Maar
de waarde van een HBE wisselt’, meldt de
site eveneens.
Vijf elektrische vrachtwagens
Guido Aukema van OLYX, een bemiddelaar
die actief is op de HBE-markt, schat in
dat het voor transportbedrijven geen
gemakkelijke opgave is om met HBE’s te
werken. Hij denkt dat het pas zin heeft
om hiermee aan de slag te gaan als
ondernemingen met minimaal zo’n vijf
elektrische vrachtwagens rondrijden. Bij dat
aantal ligt ongeveer het break-even punt.
Een van de redenen is de opbrengst van
een HBE. Momenteel (medio juni) levert
een HBE maar zo’n 7 euro op. Vorig jaar
was dat maar liefst 20 euro (zie grafiek)!
Dit bedrag hangt samen met de prijs van
fysieke biobrandstof.
Als je HBE’s wilt verkopen, moet je je
registreren bij de NEa. Enkele voorwaarden
daarvoor zijn dat je hernieuwbare elektriciteit
gebruikt en dat je over leverpunten beschikt
met ofwel een meter die MID-gecertificeerd
is, of een exclusieve meter.
Maar wat het kostbaar maakt, is dat een
geaccrediteerde verificateur de inboekingen
die je doet, ieder jaar moeten verifiëren.
En als onderneming betaal je de kosten
daarvoor. Normec QS is zo’n verificateur.
Een medewerker rept van tarieven voor
verificatie tussen de 4.000 en 5.00 euro.
Verplichting van industrie
Organisaties die fossiele brandstoffen
verhandelen, zoals benzine en diesel,
moeten al vele jaren hun uitstoot
verminderen. Het HBE-systeem is in 2015
ingevoerd. Vaak mengen partijen als Shell
benzine met biobrandstof, waardoor de
totale uitstoot inderdaad daalt. Een andere
optie is de aankoop van HBE’s. Volgens
Olyx is momenteel zo’n 2 tot 3% van de
HBE’s afkomstig van elektrisch rijden. Dat is
in totaal ongeveer 2 miljoen HBE’s per jaar.
De industrie heeft een verplichting van in
totaal 80 miljoen HBE’s.
Transportondernemingen die elektrisch
rijden kunnen HBE’s aanbieden. Zij boeken
het hernieuwbare deel van de elektriciteit die
ze gebruiken, in in het Register voor Energie
en Vervoer (REV). Die elektriciteit is dan
afkomstig van energie uit wind, waterkracht,
zon, bodem, buitenluchtwarmte en
biomassa. Het Register voor Energie en
Vervoer is een online systeem waar HBE’s
worden aangemaakt en overgeboekt tussen
rekeninghouders, bijvoorbeeld tussen
transportbedrijven en aanbieders van
fossiele brandstoffen.
Maar momenteel halen veel
transportbedrijven die elektrisch rijden hun
elektriciteit uit het Nederlandse net. Daarbij
is het aandeel hernieuwbare energie in ons
land 30,4%. Over dat deel ontvangen ze
dan HBE’s.
15