jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 24
door de vos getransformeerd tot een imaginaire plaats, een oord van verderf
en kwaad. De plaats tussen Hijfte en Gent wordt gemetamorfoseerd tot een
locus terribilis.’ 33 De vraag blijft nog open waarom juist Hijfte en ‘twoeste velt’
gekozen werden als herkenningspunten om deze ‘locus terribilis’, deze schrikwekkende
plaats, op te roepen. Voorlopig voldoen niet de tot nu toe aangebrachte
redenen als ‘eerste dorp’ of ‘grafelijk gebied’. Mogelijk heb ik met de
verwijzing naar de Gentse bedevaart naar Mendonk, de eigenaars van Hijfte
en omstreken en de kromme wegen van Hijfte enkele elementen tot nadenken
aangereikt.
1.6. De ‘rechte strate’ te Zaffelare, Zeveneken en Lochristi
Maurits Gysseling gaf, na een datering van Van den vos Reynaerde rond 1230-
1240, de voorkeur aan een vroegere datering, eerst rond 1200 en ten slotte
tussen 1186 en 1191. In de context waarin hij sprak over de Oudeveldstraat
hanteerde hij deze vroege datering. Ook hij las het epos als een sleutelroman.
Koning Nobel is volgens hem de Vlaamse graaf Diederik van den Elzas, Reynaert
is zijn bottelier, de vooraanstaande edelman Raas van Gavere, Bruun is
Boudewijn van Vlaanderen. Volgens hem was Hulst het voornaamste decor
van Van den vos Reynaerde. Maupertuus was volgens hem Sint-Janssteen nabij
Hulst en de hofplaats is het Gentse Gravensteen. Komende van Hulst naar
Gent passeerde men de Oudeveldstraat, de grote brede rechte straat tussen
enerzijds Zaffelare en anderzijds Zeveneken en Lochristi. Volgens hem was
Hijfte, zoals reeds gezegd, het eerste dorp in de Gentse gouw. Als we dus lezen
over Grimbeert de das, die er in slaagt om zijn oom mee te krijgen naar het vorstelijk
hof en dat, wanneer Grimbeert en Reynaert het vorstelijk hof naderen,
in vers 1747 staat: ‘Tes si quamen ter rechter straten’, dan werd volgens Maurits
Gysseling de Oudeveldstraat bedoeld. Die route hadden ook Bruun en Tibeert
al genomen toen zij naar Maupertuus optrokken om de vos te dagvaarden. En
het is ook die weg die in Reynaerts verhaal de samenzweerders gevolgd hadden:
vanuit het Waasland, over de Oudeveldstraat naar Hijfte en zo verder
naar Gent. 34
De veronderstellingen van Gysseling over de weg van het Waasland naar
Gent zijn niet meer volledig te verdedigen. Maurits Gysseling meende dat
het woud waardoor Bruun naar Maupertuus trok het bos was te Zaffelare,
Lochristi en Zeveneken. 35 Die identificatie is al moeilijk in het laatste kwart
~ 82 ~