jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 24
stellen over het Hijfte van de dertiende eeuw. Vooreerst heeft het ‘dorp Hijfte’
als dusdanig in de middeleeuwen niet bestaan. Er was immers slechts een geringe
bevolkingsconcentratie, zodat men hoogstens van een groot gehucht kon
spreken. Op een kaart van 1585, dus meer dan drie eeuwen na het ontstaan van
Van den vos Reynaerde, zijn slechts een negentiental woningen getekend tussen
de Rostijnenstraat en de Ringstraat (thans Hijfte-Center en een deel van de
Verleydonckstraat). 21 Een kerk kreeg Hijfte pas in de twintigste eeuw. Hierrond
zijn er misleidende allusies gemaakt. 22
In 1248 kreeg Hijfte samen met Desteldonk, Sleidinge, Lovendegem, Waarschoot
en Doornzele van gravin Margaretha van Constantinopel een eigen
wetgeving (keure). Pas in 1560 werd Hijfte ondergebracht onder de Sint-
Baafsheerlijkheid, waartoe de rest van de parochie Lochristi grotendeels al veel
langer behoorde. Sindsdien sprak men soms van ‘de Keure van Hijfte’, om het
gebied aan te duiden dat vroeger tot Desteldonk behoorde, maar naar de Sint-
Baafsheerlijkheid was overgebracht. ‘De Keure van Hijfte’ strekte zich uit van
aan de Kapiteinstraat (grens met Zaffelare)/Hoekskensstraat in Lochristi tot
aan de Gentstraat en de Wolfputstraat in Oostakker. Dit was het deel van
de ‘Keure van Desteldonk’ dat behoorde tot de ’s Heilig Kerstparochie en de
parochie Lochristi. Deze overdracht door koning Filips II kaderde in de schadevergoeding
voor de afbraak van het Sint-Baafsdorp aan de Dampoort, waar
keizer Karel het Spanjaardenkasteel had laten bouwen. In 1562 kwam er nog
een uitspraak van de Raad van Vlaanderen die bevestigde dat Hijfte wel degelijk
naar de Sint-Baafsheerlijkheid ging, maar met behoud van de voorrechten
van de Keure van Desteldonk. Op kerkelijk gebied werd Hijfte van Lochristi
pas afgescheiden in 1936 en werd toen een zelfstandige parochie.
De betekenis van Hijfte
Hijfte was grafelijk gebied en had volgens Maurits Gysseling in 1187 een
belangrijke functie als ontvangstcentrum, vermoedelijk van de grafelijke inkomsten
te Sleidinge, Doornzele, Desteldonk en Hendrikslaar (Lochristi).
Vooral op dit ene gegeven baseerde Maurits Gysseling zijn stelling over het
symbolisch belang van het betreden van Hijfte. Maurits Gysseling legde er de
nadruk op dat Hijfte het eerste dorp was dat men tegenkwam als men Gent
naderde vanuit het Waasland waardoor heel sterk de suggestie werd gegeven
dat de samenzweerders zich op grafelijk terrein begaven. Deze stelling van
~ 78 ~