jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 24
Af en toe vallen rake klappen, prikken de dames en heren elkaar wat giftig
in de lenden en worden de maskers afgenomen om de verhitte gemoederen tot
bedaren te brengen. Maar ondertussen maalt het hele massaspel verder. Dat
is, naast die van Philip en Elisabeth II, mede de grote zorg van hofmaarschalk
Botsaert. Het hele concept balanceert in wezen op een zo evenwichtig
mogelijke verhouding tussen wat de politicus als mens voorstelt en de hem of
haar toebedeelde rol. Visueel wordt dat aspect onderstreept door het feit dat
alle ‘Reynaert’-spelers dubbele maskers dragen. Hun dubbelzinnig gedrag laat
hen nooit in de steek. Daar vormt alleen Reynaert, de verdachte maffioso, een
onverdachte uitzondering op. Hij draagt geen masker. Hij is een masker. Altijd
en overal. Aan het einde van het stuk galmt zijn persoonlijke testament door de
luidsprekers: ‘Nog is de zweepslag van mijn haat / ijzer in de handen van de wet
/ en heilig de dolksteek in het hart / der hartelozen. Onvindbaar eeuwig / slijp
ik mijn messen van verzet / en spreek ik woorden slechts van steen’. Reynaert
in een poëtische bui? Reynaert, proteïsch en eeuwig onvindbaar? Voor wie nog
twijfelt: ook Reynaert is een meervoud.
Anders dan in de vorige afleveringen wordt nu gekozen voor een bescheiden
choreografie (biggetjes, vlinders, raven), voor technische durf (black-lighttheatre-effecten,
een in de nacht wegfladderende ‘mechanische’ raaf, die het
na een paar voorstellingen weliswaar begeeft), voor drie afzonderlijke podia.
Even zoveel kopzorgen voor het technisch team onder leiding van Etienne
Vandenhende. Anders dan voorheen, gaat deze Reynaert internationaal.
Daartoe zijn niet alleen de regeringsleiders, presidenten en koningen van de
in het stuk genoemde landen aangeschreven. Behalve een verzorgde brochure
waarin originele cartoons van de tot ver in het buitenland geprezen en vaak
geprijsde SEM (pseudoniem van Ernest Metz) zijn opgenomen, wordt ook een
Engelse versie van Ik, Reinaert! naar de Europese Commissie gestuurd.
En toch knipt ook deze versie de banden met de vorige opvoeringen niet geheel
door. Andermaal verschijnt Willy Coppens in de rol van Nobel/Prins Philip, al
wordt hij deze keer van repliek gediend door de stem van Rita de Vos (Gente/
koningin Elisabeth II), die in de loop van de eerste opvoeringen jammer genoeg
overlijdt en een pijnlijke leegte achterlaat. 11 Alsof de fictie de werkelijkheid
parodieert of imiteert, wordt Nobel dit keer geprovoceerd door zijn zoon Geert
Coppens alias Reynaert. Opnieuw zet Eddy van Steelandt een opmerkelijke
prestatie neer, zij het in de huid van Bruin/Gorbatsjov. Opnieuw het stadspark
en Walburg op de achtergrond. Gedurende niet minder dan vijftien vertoningen
(van 13 augustus tot 6 september) gooit Reynaert alle remmen los.
~ 66 ~