jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Artikel / Tiecelijn 24
is driemaal scheepsrecht?
Over de Reynaertspelen in Sint-Niklaas
Yvan De Maesschalck
Hij maakt omsingelende bewegingen. Onhoorbaar en eindeloos geduldig.
Trekt zijn buik in, kromt zijn lijf in de vorm van een sikkel, zakt door zijn
watten poten en slaat toe. Zijn vacht heeft de kleur van peau de suède en zijn
ogen zijn diep en groen als verraderlijk water. Het profiel van een vos. Het
profiel van Reynaert de vos? Na eeuwen gekissebis valt aan de biotoop van
Reynaert niet meer te twijfelen. Niet in Hulsterlo of Hyfte – ik noem maar
wat – heeft hij zijn kromme paden geslagen maar in het hart van het Waasland,
in Sint-Niklaas zelf, al moet er behoorlijk mee gerekend worden dat een
onverbeterlijke lefgozer als Reynaert meer dan één kasteel zijn ‘Malpertuis’
mag noemen.
Vanwaar die voorkeur? De aanblik van de golvende rapenvelden? De wind
die onophoudelijk in de canada’s speelt? Een kwestie van profilering en
identificatie? 1 Het gevolg van een verdienstelijke poging het lokale erfgoed
over de grenzen van de eigen regio heen te tillen? Laat ik voor de gelegenheid
even hondsbrutaal zijn als Reynaert zelf en stellen dat het vooral om een
stevig gerationaliseerde gevoelskwestie gaat. Deze vos ligt de Sint-Niklazenaar
na aan het hart en dat zal wellicht altijd zo blijven. In elk geval heeft hij zijn
voorliefde voor Reynaert niet minder dan drie keer uitvoerig laten blijken
door middel van een massaspel waarin de vos de hem vertrouwde eerste viool
speelt. Eenmaal, tweemaal, andermaal: 1973, 1985, 1992. Heilige getallen in
de annalen van de Reynaertbibliografie. 2
De eerste ronde: 1973
Een soort samenzwering moet eraan vooraf zijn gegaan, een warrig
bijeenharken van vage invallen en bedenksels. Het embryo van het latere
Reynaertspel moet zijn ontstaan in december 1971. Het valt achteraf moeilijk
te achterhalen wie echt het vuur aan de lont heeft gestoken. Maar geboekstaafd
~ 58 ~