jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Noten
~ 355 ~
Tiecelijn 24
1 Vergelijk de recensie ‘Ruzie met de computer’ van Knack, 5 januari 2011 (p. 85) met ‘De
smaak van de wraak’ in Knack, 2 februari 2011 (p. 85). Dat Tritsmans een onverwachte laureaat
is, zegt Frank Hellemans met zoveel woorden in Knack van 26 januari 2011.
2 Ik citeer letterlijk uit de ‘Nadere motivering van de beslissing van uw werkbeursaanvraag
literair auteur 2010’, afkomstig van het Vlaams Fonds voor de Letteren, toegestuurd aan Marc
Tritsmans, gedateerd op 28 mei 2010 en hier geciteerd met toestemming van Marc Tritsmans.
3 Zie mijn stuk ‘‘Het leven eindeloos licht en doorzichtig als diamant’ Over Marc Tritsmans’
bundel ‘Man in het landschap’, in: Deus ex Machina, nr. 128, juni 2009, p. 72-73.
4 In De gouddelver. Over het lezen van poëzie (Tielt, Lannoo/Atlas, 2005) houdt Yves
T’Sjoen een gloedvol pleidooi voor een ernstig onderbouwd poëziedebat, dat komaf zou
maken met de ‘nivellering van de poëziebeschouwing’ die ‘ook tijdschriftredacties in haar
greep’ heeft (p. 26). Hij verzet zich tegen vereenvoudigende schema’s of opvattingen (à la
Rob Schouten en Redbad Fokkema) die de poëtische realiteit al te overzichtelijk en/of reductionistisch
voorstellen. Terecht noteert hij tussendoor: ‘Overigens is de periodisering in
literatuurgeschiedenis ook aan problematisering toe’ (p. 21).
5 De ergernis van Esther Jansma over die kritische praktijk spelt ze uit in haar opstel ‘Mag
ik Orpheus zijn? Over grenzen en de douaniers van de taal’, in: Mag ik Orpheus zijn? Essays,
De Arbeiderspers, Antwerpen/Amsterdam, 2011, p. 83
6 Zie Jan Lauwereyns, De smaak van het geluid van het hart, Gedichtendagessay 2011, Gent/
Amsterdam, Poëziecentrum/De Bezige Bij, 27 januari 2011, p. 27.
7 Peter Theunynck, Karel van de Woestijne. Biografie, Amsterdam/Antwerpen, Meulenhoff/Manteau,
2010, p. 148-149. De enige echt negatieve reactie is die van Paul Fredericq in
Het Volksbelang (december 1903), volgens Peter Theunynck waarschijnlijk het gevolg van een
persoonlijke afrekening (zie p. 85).
8 In De smaak van het geluid van het hart verbindt Jan Lauwereyns het ‘bijzondere’ van
poëzie met het religieuze karakter ervan en met zingeving. Hij verwijst, tot mijn genoegen,
onder meer naar deze gedichten van R.M. Rilke, die hij ‘poëzie van de zuiverste harteloosheid’
noemt (zie p. 51) en naar het thematisch verwante gedicht ‘Diaspora’ van de ‘grote Nederlandse
Orpheus Gerrit Achterberg’ (zie p. 29-30).
9 Yves T’Sjoen, De gouddelver, p. 27.
10 Zie T.S. Eliot, ‘Tradition and the individual talent’, in The Sacred Wood. Essays on Poetry
and Criticism, Londen, Methuen & Co Ltd, (1920), hier geciteerd naar de herdruk van 1972,
p. 49. Een verwante gedachte tref ik ook aan in het meanderende essay van Jan Lauwereyns:
‘De smaak (van het geluid van het hart) zit (…) in de verscheidenheid en verstrooiing van ontelbare
gedichten, geschreven of gesproken door ontelbare dichters, die hier of daar, op een gegeven
moment in een gegeven tijdsgewricht, een niet verder samentrekbare lus trokken om een
beweging, een klopping, van (…) een hart dat naar zuivere harteloosheid streeft’ (p. 39-40).