jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

~ 337 ~
Tiecelijn 24
ver in 1740. Men vermoedt dat Pu het merendeel van zijn verhalen afwerkte in
1679, hoewel er nog wijzigingen kunnen zijn aangebracht tot 1707. De meeste
verhalen heeft hij geleend uit de volkse overlevering van orale vertellingen. Het
resultaat is een spannend en kleurrijk relaas waarin de grenzen tussen realiteit
en fantasie vervagen.
Hoewel in de verhalen van Pu Song-ling de vosgeesten zowel in mannelijke als
in vrouwelijke vorm verschijnen, verhalen de meest befaamde vertellingen over
hun verschijning als mooie jonge vrouwen. In de 491 verhalen komen ‘slechts’
86 vossen voor en 34 daarvan hebben een sensuele ondertoon. 160 van de verhalen
die Pu Song-ling schreef werden in het Engels vertaald door Herbert A.
Giles, die bij geïnteresseerden in de Chinese cultuur bekend is van het Wade-
Giles-systeem voor het omzetten van Chinese karakters naar ons schrift.
De hoofdrolspelers in het boek lijken op het eerste gezicht geesten, vossen,
onsterfelijken en demonen, maar de auteur gebruikte ze om het absurde in het
alledaagse leven te illustreren en zijn ideeën over samenleving en bestuur te
verkondigen. Hij bekritiseerde de corruptie en het onrecht in de maatschappij
en sympathiseerde met de armen. We kunnen in het werk vier grote thema’s
detecteren: (1) het aanklagen van een feodaal systeem waarin geen ruimte is
voor gelijkheid; (2) een reactie tegen de wantoestanden in het officiële examensysteem
waar fraude en omkoperij hoogtij vierden; (3) de verheerlijking van de
zuivere trouwe liefde; en (4) een kritiek op immoraliteit.
Na deze verkenning van enkele belangwekkende teksten die enige verwantschap
met de Reynaertmaterie vertonen, is het wellicht interessant om voor
een lekenpubliek bij het bespreken (of bekijken) van de Chinese Reynaertvertaling
van Henri van Daele enige toelichting te geven over de Chinese taal.
Het huidige China is zo groot als Europa (vroeger was het nog groter). Het
spreekt voor zich dat in zo’n uitgestrekt gebied verschillende talen en dialecten
gesproken worden. Het Mandarijn wordt nu gebruikt als hoofdtaal maar
veel Chinezen spreken een andere taal. Het uitgestrekte gebied met diverse
culturen en talen kon als geheel bestuurd worden omdat een geschreven taal
werd ontwikkeld die door iedereen op dezelfde manier werd begrepen. Het
Chinese schrift kan vergeleken worden met onze pictogrammen. Begrippen
worden omgezet in een soort tekening. Door deze tekeningen te combineren
ontstaat een schrijftaal die in elke streek dezelfde betekenis heeft. Het klassieke
Chinees bevatte meer dan 5000 karakters. Een geletterde Chinees kende
er gemiddeld een drieduizendtal. Het schrijven gebeurde met een penseel. De