jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 24
De tekst is vertaald naar de editie van Voigt (1878). De vertaling van v. 1-64
en 149-192 is behoudens een enkele wijziging overgenomen uit mijn eerder in
Tiecelijn verschenen vertaling van De Lupo. In een aantal verzen wijkt de tekst
van de niet geïnterpoleerde verzen in Ovidius de lupo af van die van De lupo;
deze afwijkingen zijn in de aantekeningen aangegeven. Ik heb de Latijnse disticha
vertaald in zesvoetige jamben.
Noten
1 (v. 5) ODL (Ovidius de lupo) heeft ‘toto conamine’, DL (De Lupo) heeft ‘tanto conamine’
(met zoveel kracht).
2 (v. 17) Ik heb de vertaling aangepast; mijn vertaling van DL v. 17 in Tiecelijn 22, p. 323, is
onjuist.
3 (v. 51) ODL heeft ‘tange’, DL heeft ‘tunde’; voor de vertaling maakt het geen verschil.
4 (v. 63) ODL heeft ‘sit qualiter’, DL heeft ‘qualis foret’; ik heb de vertaling enigszins aangepast
t.o.v. de vertaling van DL (Ook leerde hij hem welke orderegel hij / moest volgen).
5 (v. 65) Dit is de eerste regel van de interpolatie, die doorloopt tot en met v. 148.
6 (v. 103) Dat de natuur haar wetten laat gelden is ook het thema van De Tiberto mistico (zie
Tiecelijn 22, p. 326-329, m.n. v. 58-97).
7 (v. 137) De zwarte pij van de benedictijnen.
8 (v. 148) Dit is de laatste regel van de interpolatie; v. 149-192 is (vrijwel) identiek aan v. 65-
108 van De Lupo.
9 (v. 152) Zwart: zie noot 8.
10 (v. 163) ODL heeft ‘quod’, DL v. 79 heeft ‘quia’; voor de vertaling maakt het geen verschil.
11 (v. 176) ODL heeft ‘lesi’, DL v. 92 heeft ‘lesit’ (heeft verwond).
12 (v. 180) ODL heeft ‘Et lupus esuriens protulit ista lupo’, DL v. 96 heeft ‘Cum lupus esuriens
protulit hec lupulo’ (en uitgehongerd sprak de wolf zijn welp toen toe).
13 (v. 183) ODL heeft ‘possum’, DL v. 99 heeft ‘possim’; voor de vertaling maakt het geen
verschil.
14 (v. 188) Basilius, een vierde-eeuwse kerkvader uit Cappadocië, schreef een kloosterregel.
15 (v. 189) ODL heeft ‘Inde lupus “simplex non est, ait, ordo tenendus”’, DL v. 105 heeft
‘Inde lupus, “non est simplex,” ait, “ordo bonorum”’ (‘Er is niet slechts één goede orde,’ sprak
de wolf).
16 (v. 190) In tegenstelling tot monniken mochten kanunniken vlees eten.
~ 310 ~