jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

~ 281 ~
Tiecelijn 24
landen. Anders dan in de buurlanden, waar de menselijke bewoning geconcentreerd
is in dorpen en steden, wordt Vlaanderen gekenmerkt door een eindeloze
lintbebouwing en verspreide landelijke bewoning. Het scheiden van het
leefgebied van mensen (kippenhouders) en vossen is daardoor totaal onmogelijk
– de overlap is maximaal. Men mag ervan uitgaan dat het hele Vlaamse
buitengebied, van de kust tot de Grensmaas, is opgedeeld in x aantal vossenterritoria.
Elk kippenhok zal derhalve in een vossenterritorium gelegen zijn
– maar, en dat is juist essentieel, slechts in één tegelijk. Het aantal kandidaatkippenrovers
is daardoor voor elk kippenhok steeds ongeveer gelijk en kan
nooit tot een ‘plaag’ uitgroeien. Tenzij men het begrip plaag niet in zijn (eigenlijke)
ecologische betekenis gebruikt, maar simpelweg voor iets onaangenaams
dat herhaaldelijk optreedt. Zo maakt menig krantenartikel algauw gewag van
een ‘ware vossenplaag’, wanneer in eenzelfde straat bij verschillende bewoners
kippen worden geroofd in een paar weken tijd. Uiteraard gaat het dan niet om
een massa vossen die toeslaat, maar om één en hetzelfde vossenpaar dat ergens
in de buurt een nest jongen heeft. Niet ‘veel of weinig’ dus, maar ‘aanwezig versus
afwezig’: inderdaad een wereld van verschil, zeker ook wanneer men naar
oplossingen zoekt.
Wil men schade vermijden, dan zijn er slechts twee mogelijkheden: de vos
verhinderen aan de kippen te komen, dan wel het vossenterritorium volledig
‘leegmaken’. Het aantal dieren per territorium verminderen (zonder ze allemaal
te doden), heeft geen zin. Vossen zijn immers uitgesproken ‘opportunisten’,
die steeds de weg van de minste inspanning of van het hoogste rendement
zullen kiezen. Zelfs al zou in heel Vlaanderen maar één enkele vos overblijven,
dan nog zou dit ene dier evengoed de kippen in zijn territorium vangen, als hij
die zomaar voor het grijpen heeft.
Worden territoria volledig leeggemaakt, dan zal de vacante plek snel worden
ingenomen door jonge of zwervende vossen uit de buurt. Wil men dit verhinderen,
dan zou men ook alle vossen uit de wijde omgeving dienen te doden.
Het is duidelijk dat op die manier de vos opnieuw uitgeroeid zou worden. De
gelijkheid van alle burgers (mogelijke kippenhouders) maakt immers dat eenieder
dezelfde maatregel kan eisen, zodat uiteindelijk alle vossen in heel Vlaanderen
zouden gedood worden.
Vanuit deze analyse is het dan ook totaal zinloos de kippenproblematiek
telkens weer breed uit te smeren in de media, of bijvoorbeeld meldpunten
voor schade in te stellen. Hierdoor wordt immers telkens weer de (valse) verwachting
gewekt, dat ‘de overheid’ ten langen leste wel zal inzien dat er een