jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 24
bewerking van Reynaerts historie in de traditie van de volksboeken. In het Bibliografisch
nummer is niet vermeld of het hier de Noord-Nederlandse dan wel
de Zuid-Nederlandse volksboekentraditie betreft.
Albert Sijthoff (1829-1913) vestigde zich in 1851 in Leiden. De firma richtte
zich vooral op een breed publiek en maakte literatuur bereikbaar voor de gewone
man. Vondel, Van Lennep, Cremer en anderen bracht zij in goedkope
vijftig-cents-edities op de markt. Een van de vele activiteiten die de firma ondernam,
was het uitgeven van het Woordenboek der Nederlandsche Taal, samen
met de uitgevers Martinus Nijhoff en Thieme. Ook het meesterstuk, de uitgave
van een reproductie van het Breviario Grimani, waarvan het origineel zich in
Venetië bevindt en dat beroemd is om zijn vele prachtige Vlaamse miniaturen,
mag hier niet onvermeld blijven. In 1860 startte Albert Sijthoff Het Leidsch
Dagblad, gevolgd in 1877 door het Rotterdamsch Nieuwsblad. De firma deinsde
er niet voor terug om tijdens de Tweede Wereldoorlog clandestiene werken te
drukken. In 1944 gaf de uitgeverij Herdenking van Leidens beleg en ontzet in de
Pieterskerk te Leiden op 3 October uit. De parallellen tussen de Spaanse en de
Duitse bezetting waren overduidelijk. Sijthoff liep landelijk voorop bij de innovatie
van druktechnieken. De invoering van de rotogravure in 1913 bezorgde
Leiden een belangrijk toename van de werkgelegenheid. Zijn schoonzoon Albertus
Frentzen haalde deze nieuwe techniek uit Duitsland naar Nederland.
Het in Nederland populaire weekblad Panorama werd onder andere op deze
rotatiepers gedrukt. Sijthoff gaf veel wetenschappelijke werken uit en leerboeken
en atlassen voor het onderwijs. In 1970 fuseerde de firma met de uitgeverij
Samsom uit Alphen aan den Rijn om in 1976 uit Leiden te verdwijnen.
Een toneelbewerking van Van den vos Reynaerde werd in 1933 door de Naamloze
Venootschap Leidsche Uitgeversmaatschappij uitgegeven. De volledige titel
luidt: Reinaert de vos. Een spel van dieren en menschen door Carel Voorhoeve.
Het toneelspel bestond uit rijmloze verzen gebaseerd op een tekst uit 1932
van Reinaert de vos. In nieuw Nederlandsche bewerking door Carel Voorhoeve.
Met houtsneden van Fokko Mees eveneens uitgebracht bij de Leidsche Uitgeversmaatschappij.
Van de toneelbewerking verscheen een herdruk bij de N.V.
Algemeene Boek- en Handelsdrukkerij, voorheen Batteljee & Terpstra. De
datum is onbekend.
De Leidsche Uitgeversmaatschappij wordt in Stad van Boeken één van de vele
prominente uitgeverijen in Leiden genoemd. Met deze mededeling moeten we
~ 18 ~