jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

crimina Reinardi morte pianda graui.
Tot tamen offensas (scit enim Reinardus, ubi et qui
diuisus) fertur conciliasse baco. (V 1117-1124)
~ 175 ~
Tiecelijn 24
Reynaert is inmiddels van het toneel verdwenen, maar de wolvin zit nog
steeds vast in de ingang van het vossenhol (herebat … uincta, V 1120), bewoordingen
die herinneren aan quasi uincta quid heres in V 818.9.
Voigt vond het onwaarschijnlijk dat de wolvin zich met plezier door Reynaert
laat bespringen, maar naderhand samen met haar man zweert dat de vos met
zijn leven voor zijn misdaden moet boeten (V 1121-1122). Deze tegenstrijdigheid
kan verklaard worden door aan te nemen dat de wolvin haar echtgenoot
naar de mond praat en het gebeurde voorstelt als een verkrachting om zichzelf
vrij te pleiten en niet van hem op haar kop te krijgen.
Waarom maken Isegrim en zijn vrouw niet meteen werk van hun wraak? Ze
staan tenslotte voor Reynaerts hol. Wellicht ging de verteller ervan uit dat zijn
publiek wist van de vete tussen wolf en vos en verwachtte dat beide vijanden elkaar
vroeg of laat wel weer tegen het lijf zouden lopen, zoals inderdaad gebeurt
in De geschiedenis met de ham.
De verzen V 1123-1124 vormen het eind van het binnenverhaal. Reynaerts
avontuurtje met de wolvin fungeert dus als een scharnierpunt. Het verhaal
gaat dan verder met de eerste episode van de Ysengrimus, De geschiedenis met de
ham, waarin de wolf spreekt over de schanddaden (probra, I 52) die Reynaert
de wolvin en de welpen heeft aangedaan.
Discussie
Tal van motieven en verbale echo’s in V 818.1-18 verbinden deze passage met
andere delen van Reynaert en de wolvin en met andere episodes, met name De
geschiedenis met de ham en De bedevaart. In De bedevaart komt Isegrim klem te
zitten in een deuropening wanneer hij zich als (ongenode) gast aandient bij een
groep dieren, onder wie Reynaert. Vervolgens krijgt de wolf een ongenadig pak
slaag. In De geschiedenis met de ham wil Isegrim wraak nemen op Reynaert voor
de probra die de vos hem, zijn kinderen en vrouw heeft aangedaan, wandaden
die zijn beschreven in De bedevaart en Reynaert en de wolvin. In Isegrims bespotting
van Reynaert klinken allerlei motieven door die in De bedevaart en in
Reynaert en de wolvin, in het bijzonder in V 818.1-18, voorkomen.