jg 24 jaarboek 4 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 24
situatie is als volgt: de vos heeft zijn avonturen verteld aan de beer, die er een
gedicht over schreef. Deze verzen vormen het binnenverhaal, bestaande uit De
bedevaart, De vos en de haan, Isegrim in het klooster en Reynaert en de wolvin, dat
aan het hof van de koning wordt voorgelezen door Grimmo de ever. 97
Als de bronvermelding in V 818.17 voor rekening komt van Grimmo als verteller,
gaat het om een verwijzing naar Bruuns gedicht waar hij op dat moment uit
voorleest. Ik zie dan niet waarom Grimmo’s bronvermelding een argument zou
moeten zijn om V 818.1-18 als een interpolatie te beschouwen. Als de bronvermelding
voor rekening komt van Bruun als dichter, en Grimmo enkel als voorlezer
optreedt, is het wel opmerkelijk dat Bruun naar een schriftelijke bron verwijst;
de beer had dit verhaal immers uit Reynaerts mond opgetekend. Het kan
ook nog dat dezelfde verteller als in I 1061-1062 even in Grimmo’s voorlezing
van Bruuns verhaal inbreekt, zoals ook gebeurt in V 819-820, de overgang tussen
Reynaert en de wolvin en het vervolg van Isegrim in het klooster, al zouden die twee
regels ook deel kunnen uitmaken van Bruuns relaas. Al met al is de vertelsituatie
zo ondoorzichtig dat ik er geen vergaande conclusies aan zou durven verbinden.
Naspel (V 1117-1124)
Reynaert en de wolvin (V 705-820) wordt gevolgd door het tweede deel van
Isegrim in het klooster. Na zijn smadelijke aftocht uit het klooster stuit de wolf
op zijn vrouw:
(…) Hij beefde en dwaalde door hem welbekende streken alsof hij
zich op onbekend terrein bevond en kwam niet eerder tot zichzelf
dan toen hij bleef staan op de plek waar zijn echtgenote tot halverwege
haar lichaam stevig klem zat. Hij trok zijn ongelukkige vrouw
los en toen zij elkaar Reynaerts misdaden verteld hadden, zwoeren
ze dat hij daar met een vreselijke dood voor moest boeten. Maar al
deze beledigingen, zo zegt men, werden door een ham (Reynaert
weet wel waar en door wie die werd verdeeld) afgekocht.
… erratque pauetque,
sicut in externis per loca nota uiis,
et non ante sui meminit, quam staret, ubi uxor
herebat, medio corpore uincta tenus.
Extraxit miseram, referunt iurantque uicissim
~ 174 ~